اخبار و اعلانات

دانشگاه سیستان و بلوچستان

آمار

تعداد نشریات20
تعداد شماره‌ها294
تعداد مقالات2,886
تعداد مشاهده مقاله4,565,100
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,698,776
پیش یار, سارا, خسروی, حسن, طویلی, علی, ملکیان, آرش. (1395). تعیین و اولویت‌بندی شاخص‌های موثر در بیابان‌زایی با استفاده از مدل تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 5(8), 83-96.
سارا پیش یار; حسن خسروی; علی طویلی; آرش ملکیان. "تعیین و اولویت‌بندی شاخص‌های موثر در بیابان‌زایی با استفاده از مدل تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی". نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 5, 8, 1395, 83-96.
پیش یار, سارا, خسروی, حسن, طویلی, علی, ملکیان, آرش. (1395). 'تعیین و اولویت‌بندی شاخص‌های موثر در بیابان‌زایی با استفاده از مدل تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی', نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 5(8), pp. 83-96.
پیش یار, سارا, خسروی, حسن, طویلی, علی, ملکیان, آرش. تعیین و اولویت‌بندی شاخص‌های موثر در بیابان‌زایی با استفاده از مدل تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 1395; 5(8): 83-96.

تعیین و اولویت‌بندی شاخص‌های موثر در بیابان‌زایی با استفاده از مدل تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی

مخاطرات محیط طبیعی
مقاله 3، دوره 5، شماره 8 - شماره پیاپی 2، تابستان 1395، صفحه 83-96  XML اصل مقاله (443 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
سارا پیش یار1؛ حسن خسروی 2؛ علی طویلی3؛ آرش ملکیان3
1کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی
2هیات علمی دانشگاه
3دانشیار دانشگاه تهران
چکیده
ارزیابی موثرترین شاخص‌های بیابان‌زایی و تعیین اولویت و اهمیت آنها با استفاده از روش‌های سیستماتیک و نظامند مانند روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری پروژه‌های کنترل و احیای مناطق در خطر بیابان‌زایی و جلوگیری از هدر رفت سرمایه‌گذاری شود. بنابراین در پژوهش حاضر به‌منظور تعیین موثرترین شاخص‌ها و اولویت‌بندی و وزن‌دهی آنها از روش‌های تاپسیس و تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. ابتدا 32 شاخص مهم و تاثیرگذار با استفاده از تحقیقات صورت گرفته در این زمینه در ایران و جهان و مدل‌های ارزیابی موجود تعیین و از طریق پرسشنامه به‌وسیله کارشناسان مربوطه نمره‌دهی شدند. با کمک روش آنتروپی شانون، معیارهای مناسب برای ارزشیابی شاخص‌ها، وزن‌دهی و سپس با بکارگیری روش تصمیم‌گیری رتبه‌ای تاپسیس موثرترین شاخص‌های برای مدیریت و مقابله با بیان‌زایی تعیین و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، وزن‌دهی و اولویت بندی شدند. نتایج پژوهش نشان ‌داد که معیار حساسیت به تغییرات جزئی با وزن 341/0 دارای بالاترین اهمیت و معیار هزینه و زمان با وزن 111/0 دارای کمترین اهمیت در بین معیارهای مورد بررسی هستند. از میان 32 شاخص رتبه‌بندی شده 20 شاخص به‌عنوان موثرترین شاخص‌ها تعیین شد که شاخص‌های بارش سالیانه، شوری آب، درصد پوشش گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که شاخص تغییر کاربری اراضی با وزن 217/0 و شاخص بارش سالیانه با وزن 166/0به ترتیب بالاترین اولویت را در بین شاخص‌های انسانی و طبیعی دارند و بنابراین در مدیریت و مقابله با بیابانی شدن باید در اولویت قرار گیرند.
کلیدواژه ها
بیابان‌زایی؛ ارزیابی؛ تاپسیس؛ آنتروپی شانون؛ تحلیل سلسله مراتبی
مراجع

اختصاصی، محمدرضا؛ سپهر، عادل (1390). روش‌ها و مدل‌های ارزیابی و تهیه نقشه بیابان‌زایی، انتشارات دانشگاه یزد، چاپ اول، 288.

اربابی سبزواری آزاده  (1389). تحلیل اثر خشکسالی با روش درونیابی شاخصZ نرمال بارندگی در سامانه سیستم اطلاعات جغرافیایی در منطقه کاشان. فصلنامه جغرافیایی طبیعی، دوره هفتم، شماره 3، صص 105-124.

پورطاهری، مهدی (1389)، کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه در جغرافیا، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، 223 ص.

خسروی، حسن (1383)،  کاربرد مدل مدالوس در بررسی بیابان زایی منطقه کاشان، پایان نامه کارشناسی ارشد بیابان‌زدایی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران،205ص.

خسروی، حسن (1391)، ارائه مدل پایش و سیستم هشدار اولیه بیابان‌زایی (مطالعه موردی:منطقه کاشان)، رساله دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، 186 ص.

صادقی‌روش، محمدحسن؛ احمدی، حسن؛ زهتابیان، غلامرضا؛ طهمورث، محمد (1389). کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (تحلیل سلسله مراتبی) در ارزیابی راهبردهای بیابان­زدایی مطالعه موردی: منطقه خضر آباد یزد، تحقیقات مرتع و بیابان ایران، دوره هفدهم، شماره اول، صص 49-35.

صادقی روش، محمدحسن؛ زهتابیان، غلامرضا (1390). ارزیابی راهبردهای بیابان‌زدایی با کاربرد مدل تحلیل سلسله مراتبی (تحلیل سلسله مراتبی) و تکنیک اولویت‌بندی ترجیحی بر اساس تشایه به پاسخ‌های ایده‌آل (TOPSIS) مطالعه موردی: منطقه خضرآباد یزد، فصلنامه علوم و فنون منابع طبیعی، سال سوم، شماره ششم، صص 17-30.

صبوری راد، سیما (1393). تعیین سامانه شاخص‌های ارزیابی بیابان‌زایی بر مبنای رویکرد FUZZ_DPSIR (مطالعه موردی: منطقه فیض‌آباد)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منایع طبیعی دانشگاه تهران، 134ص.

عادل، سپهر؛ اختصاصی محمدرضا؛ المدرسی، سیدعلی (1391). ایجاد سامانه شاخص‌های بیابانزایی بر اساس DPSIR (بهره‌گیری از روش فازی-تاپسیس)، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، جلد چهل و پنج، شماره اول، صص50-33.

مومنی، منصور (1385). مباحث نوین تحقیق در عملیات، تهران: انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، 360 ص.

وصالی، علی (1387). بررسی شاخص‌های بیوفیزیکی شدت بیابانزایی متاثر از فعالیت‌های انسانی (منطقه مورد مطالعه: کاشان و آران بیدگل)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، 176ص.

Grau, J. M. (2010). An application of mathematical models to select the optimal alternative for an integral plan to desertification and erosion control (Chaco Area Salta Province-Argentina), Biogeosciences, 7, pp 3421-3433.

Mashayekhan, A., Honardoust, F. (2011). Multi-Criteria Evaluation Model for Desertification Hazard Zonation Mapping using GIS. Journal of Applied Biological Sciences, 5 (3), pp 49-54.

 Sadeghiravesh. M., Zehtabian. Gh., Khosravi. H. (2014). Application of AHP and ELECTERE models for assessment of de_desertification alternatives. Journal of Desert, 19(2). pp 141-153.

Sadeghiravesh. M., Khosravi, H., Ghasemian. S. (2014), Application of Fuzzy analytical hierarchy Process for assessment of combating-desertification alternatives in central Iran, Journal of Natural Hazards, 75(10). pp 653-667.

Sepehr. A., Zucca. C. (2012), Ranking Desertification Indicators Using TOPSIS Algorithm, Journal of Natural Hazards, 62(3). pp 1137-1153.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 149
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 108


Contact Us | Help & Support | Site Map

Journal Management System. Designed by sinaweb.