تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 710 |
تعداد مقالات | 6,925 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,392,374 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,763,839 |
شناسایی امواج گرمایی ایران | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 6، دوره 11، شماره 33، دی 1392، صفحه 39-54 اصل مقاله (489.22 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2013.1321 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی اسمعیل نژاد* ؛ محمود خسروی؛ بهلول علیجانی؛ سیدابوالفضل مسعودیان | ||
چکیده | ||
موجهای گرمایی از مهمترین بلایای آب و هوایی بوده که هر سال پیامدهای زیست محیطی مخربی را در طبیعت بهجای میگذارند. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش شناسایی موجهای گرمایی ایران و ویژگیهای آنها مانند تداوم، شدت و فراوانی میباشد که در جهت نیل به آن از آمار روزانهی حداکثر دما مربوط به 663 ایستگاه هم دید و اقلیمی در قلمرو مورد مطالعه، طیّ دورهی آماری1/1/1340 تا 29/12/1382 (15705 روز) استفاده گردیده است. سپس با استفاده از روش درونیابی کریگینگ با یاختههای 18×18 کیلومتر یک ماتریس 7187×15705 آماده شده که بر روی سطرها روزها و بر روی ستونها یاختهها قرار گرفته است. در گام بعدی با استفاده از شاخص فومیاکی ماتریس مورد نظر استانداردسازی و ماتریس انحراف دمای بهنجار ایران(NTD) شکل یافت. برای شناسایی موجهای گرمایی ایران، با استفاده از برنامهنویسی در محیط Matlab. روزهایی را که دستکم 2 روز تداوم داشته و دمای آن 2+ انحراف معیار یا بالاتر از میانگین(NTD) بود، به عنوان موج گرما تعریف شد. از ماتریسNTDایران 282 موج گرمای 2 تا 25روزه شناسایی و دستهبندی گردید. این موجها از کمتداومترین موج 2 روزه تا فراگیرترین موج 25 روزه در دورهی گرم و سرد گروهبندی و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که موجهای گرمایی کوتاه رخداد بیشتری داشته است و تعداد امواج گرمایی پرتداوم کمتر رخ داده است. پایان زمستان و روزهای نخستین پاییز موجهای گرمایی بیشتر و فراوانتر میباشد، این هنگامها با گذار دورهی سرد به گرم و گرم به سرد، همزمان است. موجهای با تداوم بیشتر کم رخداد بوده ولی درصد بیشتری از مساحت ایران را در برگرفتهاند و موجهای کوتاه پررخداد بوده و در گسترهی کمتری از ایران اتفاق افتادهاند. در شمال و شمال غرب، مرکز ایران و سواحل جنوب رخداد موج گرما بیشتر بوده است. همچنین امواج گرم در دورهی آماری روند افزایشی داشته و در سالهای اخیر، پررخدادتر بودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
موج گرما؛ ایران؛ شاخص فومیاکی؛ رخداد؛ میانیابی؛ پررخداد | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,237 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,657 |