تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 590 |
تعداد مقالات | 6,039 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,869,373 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,837,522 |
مروری توصیفی-تحلیلی بر ترجمههای انگلیسی قرآن در شبه قاره | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 6، دوره 6، شماره 21، اسفند 1393، صفحه 119-150 اصل مقاله (1009.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2015.1958 | ||
نویسندگان | ||
علی علیزاده ![]() | ||
1دانشگاه فردوسی | ||
2دانشگاه بیرجند | ||
چکیده | ||
با توجه به کثرت ترجمههای انگلیسی قرآن در شبه قاره، میتوان این سرزمین را از فعالترین مشارکتکنندگان در این عرصه دانست. اهتمام به این ترجمهها در این سرزمین دلایل مختلفی دارد از جمله وجود فرق مذهبی مختلف در شبه قاره و تضادهای عقیدتی موجود بر سر معنای درست کلام خدا میان آنها، سلطه استعمار انگلیس و تلاش مسلمانان برای جلوگیری از تحریف مفاهیم اسلامی و معانی قرآن در ترجمه، و گسترش دین اسلام و مبارزه با گروه های تبشیری مسیحی. پژوهش حاضر بر آن است تا سهم شبهقاره را در تولید ترجمههای انگلیسی بازشناسد و به معرفی این ترجمهها و ویژگیهای آنها بپردازد. این تحقیق در پی پاسخ به این سوالات است که مهمترین ترجمههای انگلیسی صورتگرفته از قرآن در شبه قاره کدامند؟ این ترجمهها چه خصوصیاتی داشته و بارزترین ویژگی آنان و دلایل عمده تولید آنها چه میباشد؟بنابراین پژوهشگران با اتخاذ روشی توصیفی-تحلیلی وبا مراجعه به ترجمههای مختلف به جمعآوری اطلاعات مورد نیاز، و توصیف و تحلیل چهل ترجمه انگلیسی از قرآن کریم پرداختهاند. نتایج نشانداد که سیر کلی روشهای به کار رفته در این ترجمهها از استراتژیهای مبداء-محور شروع و به سمت شیوههای ارتباطیتر و مقصد مدارتر حرکتنمودهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
ترجمه؛ قرآن؛ شبه قاره؛ زبان انگلیسی | ||
اصل مقاله | ||
چکیده با توجه به کثرت ترجمههای انگلیسی قرآن در شبه قاره، میتوان این سرزمین را از فعالترین مشارکتکنندگان در این عرصه دانست. اهتمام به این ترجمهها در این سرزمین دلایل مختلفی دارد از جمله وجود فرق مذهبی مختلف در شبه قاره و تضادهای عقیدتی موجود بر سر معنای درست کلام خدا میان آنها، سلطه استعمار انگلیس و تلاش مسلمانان برای جلوگیری از تحریف مفاهیم اسلامی و معانی قرآن در ترجمه، و گسترش دین اسلام و مبارزه با گروه های تبشیری مسیحی. پژوهش حاضر بر آن است تا سهم شبهقاره را در تولید ترجمههای انگلیسی بازشناسد و به معرفی این ترجمهها و ویژگیهای آنها بپردازد. این تحقیق در پی پاسخ به این سوالات است که مهمترین ترجمههای انگلیسی صورتگرفته از قرآن در شبه قاره کدامند؟ این ترجمهها چه خصوصیاتی داشته و بارزترین ویژگی آنان و دلایل عمده تولید آنها چه میباشد؟بنابراین پژوهشگران با اتخاذ روشی توصیفی-تحلیلی وبا مراجعه به ترجمههای مختلف به جمعآوری اطلاعات مورد نیاز، و توصیف و تحلیل چهل ترجمه انگلیسی از قرآن کریم پرداختهاند. نتایج نشانداد که سیر کلی روشهای به کار رفته در این ترجمهها از استراتژیهای مبداء-محور شروع و به سمت شیوههای ارتباطیتر و مقصد مدارتر حرکتنمودهاست. کلیدواژه ها: ترجمه، قرآن، شبه قاره، زبان انگلیسی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ دانشیاررشته زبانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد *Email: alalizadeh@um.ac.ir کارشناس ارشد رشته مطالعات ترجمه دانشگاه بیرجند **Email: tjahanjou@gmail.com تاریخ دریافت: 13/3/93 تاریخ پذیرش:20/8/93 مقدمهتاکنون ترجمههای انگلیسی مختلفی از قرآن در شبه قارۀ هند صورت گرفته است. در همین راستا پژوهش حاضر بر آن است تا سهم این شبه قاره را در تولید ترجمههای انگلیسی بازشناسد و به معرفی این ترجمهها و ویژگیهای آنها بپردازد. به عبارت دیگر، تحقیق حاضر در پی یافتن پاسخ به این سوال است که مهمترین ترجمههای صورتگرفته از قرآن در شبهقاره کدامند؟ این ترجمهها چه خصوصیات بارزی دارند؟ و نوع ترجمه آنها و علت مبادرت به آنها چیست؟در پژوهش حاضر پس از معرفی تاریخچهای کوتاه از ترجمههای انگلیسی قرآن به بررسی و تحلیل کلی مهمترین ترجمههای قرآن در این شبه قاره از قرن نوزدهم تا به امروز پرداختهشدهاست. ضرورت انجام چنین پژوهشهایی بیشتر در عرصهی تحقیق نمایان میشود و باید آن را مقدمهای بر پژوهشهای بعدی دانست. به عبارت دیگر، توصیف و تحلیل های موجود در بررسی حاضر، اطلاعات مورد نیاز پژوهشگران مختلف را برای انتخاب ترجمه مورد تحقیقشان به صورت نسبی ارائهمیدهد. ثانیاً، به دلیل استفاده از توالی زمانی در معرفی این ترجمهها میتوان به کمک آنها به سیر کلی این ترجمههای انگلیسی در شبه قاره دستیافت. همچنین این تحقیق دسترسی به دورنمایی از انواع روابط حاکم بر تولید و دوره گسترش این ترجمهها را تسهیلنموده و به کمک آن میتوان مهمترین و تاثیرگذارترین آنها را شناسایی نمود. بر همین اساس، میتوان تحقیق حاضر را در انجام تحقیقات تاریخی، جامعه شناختی، و سیاسی دربارۀ ترجمههای قرآن و نقد و ارزیابی آنها سودمند دانست. به طور کلی، اولین تلاشها برای ترجمه قرآن به زبانی دیگر در اواخر قرن هفت میلادی انجامگرفت (بریتانیکا، 2012). در این بین، انگلیسی پس از فارسی دومین زبانی است که قرآن بیشترین ترجمه را بدان دارد (انوشیروانی، 2003: 10). اولین ترجمه انگلیسی قرآن از روی ترجمه فرانسوی آن توسط الکساندر راس اسکاتلندی (Alexander Ross) در سال 1649 م. و دومین ترجمه انگلیسی از آن توسط جرج سیل (George Sale) در سال 1734 صورتپذیرفت (مصطفی، 2009: 228). ترجمه سیل بسیار دقیقتر از ترجمه راس بود چرا که وی ترجمهاش را پس از بررسی ترجمههای لاتین، فرانسوی و ایتالیایی قرآن صورتداد. از دیگر ترجمههایی که پس از این دوره انجام گرفت میتوان به ترجمههای رادول (Rodwell) (1861)، پیکتال (Pickthall) (1930)، یوسف علی (Yusuf Ali) (1934)، بل (Bell) (1937)، آربری (Arberry) (1955)، و داوود (Dawood) (1956) اشارهکرد. عبدالحکیم خان از مترجمان شبه قارهای قرآن، اولین مترجم انگلیسی مسلمان قرآن میباشد که ترجمهاش را در سال 1905 صورتداد. در زیر پس از ارائه پیشینهای کوتاه، به بررسی و معرفی ترجمههای انگلیسی قرآن در هند و پاکستان می پردازیم. ناگفته نماند که این جستار تنها به بیان آن دسته از ترجمههای انگلیسی اختصاص دارد که مترجمان آنها شبهقارهای هستند و از توضیح دربارۀ ترجمههایی که مترجمانشان هندی یا پاکستانی نبوده و فقط ترجمههایشان در آنجا انتشار یافته خودداری شده است. همچنین، در تحقیق حاضر از بررسی آن دسته از مترجمان شبهقارهای که ترجمههایشان خارج از مرزهای شبه قاره انتشاریافته، ذکری به میان نیامده است چرا که تاکید تحقیق حاضر بر روشننمودن سهم مترجمان شبهقارهای در ترجمه قرآن و تاثیر و تاثرات این ترجمهها داخل مرزهای شبهقاره میباشد و نه ورای آن. پیشینه تحقیق برای تحقیق حاضر میتوان از دو نوع پیشینه یاد کرد. تعدادی از تحقیقات به صورت بررسیهای تاریخی ترجمههای انگلیسی قرآن و معرفی و نقد این ترجمهها صورت گرفته است. از طرف دیگر، کتابشناسیهایی نیز در حیطهی مشابه وجود دارد که میتوان از آنها به عنوان پیشینه این جستار یاد کرد. از بررسیهای نوع اول میتوان به اثر سلماسی زاده (1369) اشاره کرد. وی در فصل اول بررسی خود به معرفی حدود ده ترجمه از قرآن نظیر ترجمههای قرآن آربری، بل، پیکتال، نیکلسون (Nicholson)، سیوری (Sauary)، گیوم (Guillaume)، و نیز برخی از ترجمههای گزیده از قرآن نظیر برگردانهای مویر (Muir)، ادوارد لین (Edward Lane)، و جین گاگنیرز (Gagniers) میپردازد. همچنین این اثر به بیان دیدگاههای مترجمان قرآن دربارۀ ترجمه قرآن پرداخته و به نمونههایی از ترجمههای آنها و نیز زندگینامه مترجمان اشارهکردهاست. بیبر (Baber, 2008) نیز به ارائه الگوهای تاریخی تغییرات ترجمههای انگلیسی قرآن از سال 1649 تا 2005 دست زده است. وی با تقسیم بندی دورههای ترجمه قرآن به سه دوره، 1904-1649، 1960-1905و 2005-1961 کار خود را با معرفی کوتاه بیست و هشت ترجمه انگلیسی قرآن و با تکیه بر مقدمه این ترجمهها پی می گیرد. خلیفه (1389) نیز با اشاره به معنای ترجمه و ارائه تاریخ کلی ترجمه قرآن در نوشتار خود به بررسی ترجمههای انگلیسی قرآن پرداختهاست. او در اثر خود از ترجمههای جرج سیل (1734)، رادول (1861)، پالمر(1880)، بل (1939)، داوود (1956)، آربری (1955)، و ترجمههای عبدالحکیم خان (1905)، میرزا ابوالفضل (1911)، محمد علی (1916)، عبدالله یوسف علی (1938) و پیکتال (1930) نام برده است. عقیقی بخشایشی (1368: 47-46) نیز ذیل بررسی کوتاهی که دربارۀ ترجمههای قرآن در غرب صورتدادهاست به معرفی چندین ترجمه انگلیسی از قرآن میپردازد. ترجمههای عرضهشده ترجمه جرج سیل تا آربری را دربرمیگیرد. تحقیقات زیادی نیز در حوزه کتابشناسی ترجمههای قرآن انجامگرفتهاست. یکی از افرادی که به ترجمههای قرآن پرداخته ژوهان کونرادوس لوبهرز (Johannes Conradus Lobherz) است (Pearson, 1983: 502). کتابشناسی بزرگ ویکتور چووین (Victor Chauvin) (1907) نیز شامل کتابنامهای کامل از قرآن از سال 1885-1810 میشود. وی ذیل عنوان "قرآن و حدیث" در کنار گزارشاتی که دربارۀ نسخ خطی، تفاسیر و ویراستهای مختلف این متون به دست داده است، از ترجمه های غربی و شرقی قرآن نیز یادمینماید. او که یکی از بزرگترین کتابشناسان مطالعات اسلامی است ، کتابشناسی آن دسته از آثاری را که به آنها دسترسی داشته به صورت بسیار مفصل و گستردهای نگاشته و در مواردی که مستقیماً به این آثار دسترسی نداشته به توضیحات بسیار اندک بسنده نموده است. کتابشناسی کوتاه دیگری نیز وجود دارد که توسط ول ورث (Woolworth, 1937) در نشریه جهان اسلام شماره 17 (279-89) چاپ شده است. این کتابشناسی نام بیش از 118 مترجم و متن و ترجمه را که 77 تن از آنها غربی میباشند، ارائه میدهد. پروفسور حمیدالله (1959) نیز در مقدمه ترجمه فرانسوی خود از قرآن فهرستی از ترجمه های کامل و جزئی قرآن را به زبانهای اروپایی ارائه کرده و اسامی مترجمان و تاریخ ویراست ترجمههای آنان را قید نموده است. از اساسیترین و برجستهترین کتابشناسیهای موجود قرآن کریم به زبانهای غیر عربی میتوان به کار بینارک و ارن (Binark & Eren, 1986) اشارهکرد. این دو در کتابشناسی جهانی ترجمههای قرآن کریم اطلاعات کتابشناختی و برخی توضیخات اساسی ترجمههای چاپ شدۀ قرآن مجید را به 65 زبان دنیا در فاصله سالهای 1515 تا 1980 گردآوری نمودهاند. کتابشناسی مذکور شامل اطلاعات کتابشناختی بیش از 2762 ترجمه یا تفسیر (در صورتی که حاوی ترجمه بوده باشد) است. طبق آنچه در این اثر آمده است، تعداد ترجمههای انگلیسی از قرآن کریم از سال 1515 تا 1980 به ترتیب 295 ترجمه کامل و 131 ترجمه گزیده میباشد. بر این کتابشناسی نقدهایی نیز نگاشته شده است (اسعدی، 1365) که بیشتر دال بر ایرادات نگارشی و ویرایشی موجود در آن است. پیرسون (1983) نیز کتابنامهای از ترجمههای مختلف قرآن به زبانهای اروپایی دارد. وی در ابتدای کتابنامهاش گزارشی کوتاه در مورد ترجمه های قرآن به زبان های شرقی از قبیل بنگالی، عبری، هندی، مالایی، پنجابی، سندی، برمهای، چینی و فارسی ارائه میدهد. او تا جایی که امکان داشته است به خود ترجمهها در کتابخانه های بریتانیا مراجعه نموده، ولی در نوشتن جزئیات از دوستانش در مناطق مختلف بهره برده است (پیرسون، 1983: 503). پیرسون در کتابشناسیاش تنها ترجمههای کامل قرآن را برشمرده و در آن از ترجمههای جزئی قرآن سخنی به میان نیاورده است. وی ترجمههای انگلیسی قرآن را در سه دسته جای داده است و در اثر خود از حدود 65 ترجمه انگلیسی قرآن نام میبرد. قابل ذکر است که کتابشناسی وی توصیفی نبوده و در آن فقط به ذکر نام، تاریخ و محل ترجمه قرآن بسندهشدهاست. از دیگر بررسیهای مشابهی که در این زمینه انجام شده میتوان به کتابشناسی ترجمههای انگلیسی قرآن توسط انوشیروانی (2003) اشاره کرد که در آن به معرفی ترجمههای کامل قرآن کریم به انگلیسی پرداخته است. انوشیروانی بررسی خود را با گزارشی تاریخی از ترجمه قرآن به لاتین در سال 1114م. شروع نموده و آخرین ترجمهای که معرفی کرده ترجمه انگلیسی صفارزاده (2001) از قرآن است. قدوایی (1988) نیز در کتابشناسی توصیفیاش از ترجمههای قرآن به معرفی چهارده ترجمه از قرآن به زبان انگلیسی می پردازد. وی این کار را با تقسیم بندی چهارگانهای از مترجمان قرآن به مسلمان در دو دوره (59-1905) و (86-1960)، و غیر مسلمانانِ قادیانی (70- 1917) و در نهایت غیر مسلمانان (1956-1649) انجام داده است. کتابشناسی وی که تعداد چهارده ترجمه از قرآن را در بر می گیرد، بسیار خلاصه بوده وفقط اهم ترجمههای قرآن را به زبان انگلیسی و تنها با توضیحات اندک دربارۀ هر یک دربرمیگیرد. 1-ترجمههای انگلیسی قرآن در شبه قاره به منظور معرفی و بررسی ترجمههای مورد نظر در شبه قاره این ترجمهها به سه گروه تقسیمبندی شدهاند و به ترتیب زمانی و تاریخ انتشار آنها در قرن نوزدهم، بیستم و بیست و یکم به معرفی و بررسی هر یک پرداختهشدهاست. 1-1-ترجمه انگلیسی قرآن در شبه قاره در قرن نوزدهمدر قرن نوزدهم به دلیل پیشرفتهای مربوط به مطالعات شرقشناختی به معنای علمی آن، عدهای بر آن شدند تا قرآن را دستخوش اندیشههای انتقادی خویش قرار دهند. از جمله ترجمههای انگلیسی که توسط غیرمسلمانان تا آغاز قرن نوزدهم صورتگرفت ترجمههای راس (1649)، سیل (1734)، رادول (1861) و پالمر (1880) بود. ترجمهی راس از قرآن به انگلیسی از روی ترجمهی فرانسوی جانبدارانه و مغرضانه سیور دو رایر (Sieur du Ryer) صورتگرفت. ترجمه راس همان گونه که علی (2004: 326) مینویسد، نشان دهندۀ تنفر این مترجم و اروپائیان معاصر وی از ترکان عثمانی است. ترجمه سیل نیز ترجمهای مغرضانه از قرآن بود که توسط مسیحی دیگری به منظور معرفی اسلام به مسیحیان و با اهداف تبشیری صورتگرفت. در ترجمه وی حذفیات، دستکاریها و تحریفات زیادی روی داده است. ترجمه رادول از قرآن در این دوره ظاهر شد؛ ترجمهای که در آن وی به چینش دوبارۀ سور قرآن به ترتیب وقایع روی داده در دوران حیات پیامبر (ص) پرداخت و در متن مبدا نیز تغییراتی صورت داد. برگردان پالمر نیز از دیگر ترجمههایی می باشد که در این دوره در جهان غرب صورتگرفته و با اینکه منصفانهتر از دیگر ترجمههای موجود در این دوره است ، لغزشهای بیشماری درآن به چشم می خورذ (نیکل، 1936). در چنین دورهای دو ترجمه از قرآن در شبه قاره صورتگرفت. یکی از این ترجمهها ترجمه عبدالحمید (1862) و دیگر ترجمهای بینام است که در سال 1899 در پنجاب به چاپ رسیدهاست. ترجمه عبدالحمید ترجمهای بسیار شفاف و روان از قرآن است، و حاوی نکات تفسیری میشود که به منظور روشن کردن معانی آیات در آن به کار گرفته شده است. در سال 1962 ترجمه مذکور در سه مجلد در داکا توسط انتشارات دارالاسلام تجدید چاپ یافت. ویراست دوم این ترجمه از سال 1965 تا 1968 چندین بار توسط مجموعه انتشاراتی اتحادیه ملی (National Union Catalog) منتشر گردیدهاست. مترجم ترجمه دوم ناشناخته میباشد. این ترجمه به احتمال زیاد توسط فردی مسلمان صورتگرفتهاست و شامل متن قرآن، ترجمه انگلیسی، فارسی و اردوی آن میشود. با اینکه ظن آن میرود که این دو ترجمه توسط مسلمانان صورت گرفته باشد، ولی به نظر، دو مترجم حاضر فارغ از حرکتهای استشراقی و تبشیری به این ترجمه ها مبادرت ورزیده اند چرا که در مقدمه این ترجمهها اشارهای به چنین مسائلی نشدهاست. به عبارت دیگر، در ترجمههای موجود، همانگونه که در برخی از ترجمههای زیر نشان داده خواهد شد، هیچ قرینهای دال بر پاسخ دهی مترجمان به پژوهش های اندیشهوران شرق شناس وجود ندارد و از دیگر سو نیز به چهار ترجمه موجود در اروپا در این دوره توسط این دو مترجم شبه قارهای اشارهای نرفتهاست. 1-2- ترجمه انگلیسی قرآن در شبه قاره در قرن بیستم ترجمه قرآن در قرن نوزدهم بیشتر در انحصار مسیحیان بود و همانطور که اشاره شد تنها دو ترجمه در این دوره صورت گرفت که مترجم هر دو شبه قارهای و احتمالاً مسلمان بودهاند. در قرن بیستم این انحصار طلبی مسیحیان شکسته شد و اولین ترجمه قرآن که توسط فردی مسلمان به نام محمد عبدالحکیم خان (1905) صورت گرفته بود، ظاهر شد (Binarek and Eren, 1986: 88). عبدالحکیم خان، حیرت دهلوی (1912) و ابوالفضل (1911) سه مترجم مسلمان شبه قارهای میباشند که از اولین ترجمه کنندگان قرآن به انگلیسی به شمار میآیند. ترجمه عبدالحکیم خان حاوی نکات تفسیری کوتاه بر مبنای خود قرآن و احادیث صحیح، عهدین و حقایق علمی میباشد. در این ترجمه از اظهارات مبالغه آمیز و نظریه های مورد نزاع و تاریخ غیر قابل اعتماد کاملاً اجتنابشدهاست. در ترجمه مورد نظر به معجزات بزرگ پیامبر اسلام (ص) و پیشگوییهای وی به تفصیل اشاراتی شدهاست و مترجم تلاش زیادی برای محمد ایوب خان از قرآن ترجمه ای بسیار گویا و روان است. از دیگر ترجمه های قرآن که در ترجمه دقیق و کامل آیات نموده است. عبدالحکیم خان که از اولین مترجمان مسلمان قرآن میباشد با اینکه ابتدائاً گرایشهایی به سمت قادیانیت داشته است، بعدها رسماً از پیروی از این فرقه کنارهگیری کرد. ترجمه او را میتوان ترجمهای تحت الفظی از قرآن دانست که هدفش بیشتر پاسخ به تبلیغات ضد اسلامی موجود در آن دوره و مبارزه با گروههای تبشیری بودهاست. ترجمه دیگری که در این دوره و تقریبا همزمان با ترجمه عبدالحکیم خان صورت گرفت، ترجمه محمد ایوب خان (1905) بود. برگردان وی از قرآن کریم بر مبنای دیدگاه سنتی غالب نسبت به قرآن صورتگرفتهاست. ترجمه حاضر بر مبنای احادیث موثق انجام شده و به دور از نوع آوری ها و تاویلات دور از ذهن میباشد. ترجمه این دوره منتشر شد میتوان به ترجمه ابوالفضل (1911) اشاره کرد. ترجمه حاضر که از نخستین برگردانهای قرآن تلقی میشود اولین بار در سال 1911 به چاپ رسید. ویرایش جدیدی از این ترجمه در سال 1916 در هند نشر یافت و ویراست چهارم این اثر نیز در سال 1955 منتشر گشت. این ترجمه نیز به منظور مقابله با گروه های تبشیری صورت گرفته است و مترجم آن سعی نموده حقانیت قرآن و برتری آن را با ارائه دلایل مختلف به اثبات برساند (زومر، 1912: 84-82). این اثر در سال 1912 و 1955 مورد تجدید نظر واقعشد. ترجمه حاوی استنادات زیادی به کتاب مقدس مسیحیان می باشد که به منظور انجام مقایسههایی بین قرآن و کتاب مقدس و نشان دادن برتری کلام الهی استفاده شده است. این ترجمه را نیز میتوان در ردیف ترجمههایی مانند ترجمههای محمد عبدالحکیم خان (1905)، و میرزا حیرت دهلوی (1912) قرار داد که عمدتاً هدفشان پاسخ به اتهامات و انتقادات مسیحیان از قرآن کریم و شخصیتهای اسلامی بوده است. آخرین ویراست از ترجمه آن تحت عنوانThe Koran: A New Translation from the Original یک سال قبل از درگذشت مترجم آن صورت گرفت. میرزا ابوالفضل یکی از مترجمان شیعی قرآن (1956-1865) از اهالی بنگلادش بود که بعدها به هند مهاجرت کرد. حیرت دهلوی نیز از دیگر پیشتازان عرصه ترجمه قرآن به انگلیسی در شبه قاره به شمار می رود . ترجمه وی نخستین بار در سال (1912) منتشر شد. زبان این ترجمه بسیار ضعیف است. این ترجمه در سال 1930 به صورت سه مجلد در یک جلد تجدید چاپ گردید. هدف این ترجمه نیز پاسخ دادن به منتقدان مسیحی اسلام بوده است، ولی عملاً این کار به صورت ضعیفی در ترجمه مورد نظر صورت گرفته و با توجه به آنچه که در این ترجمه آمده، این ادعا محقق نشده است. حیرت دهلوی قصد داشت تا تفسیری را همراه با این ترجمه منتشر نماید ولی هرگز موفق به این کار نشد. جلد اول و دوم این ترجمه در سال 1916 تحت عنوان The Koran, prepared by various Oriental learned scholars and edited by Mirza Hairat در دهلی چاپ شد و در سال 1930 بار دیگر نیز به چاپ رسید. یکی از دلایل تولید و ازدیاد این ترجمهها، رقابتهای موجود میان فرق مختلف در پاکستان و در صدر آنان قادیانیه و بریلویه و دیگر گروههای سنتگرا میباشد. از میان گروههایی که بیشترین سهم را در ترجمه قرآن به انگلیسی داشته است می توان به قادیانه یا احمدیه اشاره کرد. این گروه در قرن نوزدهم و در سال 1889 توسط میرزا غلام احمد (1908-1835) در هندوستان استعماری پایه گذاری شد (کامپو، 2009: 23). گروه مذکور در سال 1914 به دو دسته قادیانی و لاهوری تقسیم شدند و ادعا دارند که غلام احمد قادیانی پیامبر و مسیح موعود بوده است. به طور کلی، دسته دوم فرقه بریلویه نسبت به دسته اول آن معتدلتر میباشند. در سال 1974 قادیانیان رسماً با الحاق متممی به قانون اساسی پاکستان توسط علمای اهل سنت غیر مسلمان دانسته شدند. این فرقه توسط استعمار انگلیس با هدف تعطیل جهاد در هندوستان استعماری ایجاد شد. لازم به ذکر است که پیروان این فرقه علی رغم اعتقادات انحرافیشان دربارۀ خاتمیت و موارد دیگر از فعالترین گروه ها در امر ترجمه قرآن بوده اند به طوری که طبق آمار وبگاه این گروه آنان تاکنون 73 ترجمه از قرآن انجام دادهاند. در نوشتار حاضر حدود هشت ترجمه که توسط پیروان این گروه به انگلیسی صورت گرفته معرفی و بررسی شده است. نیز از دیگر فرقههای موجود در پاکستان بریلویان میباشند. این فرقه نیز در دوران استعمار بریتانیا توسط احمد رضا خان (1921-1856) در هند استعماری پایه گذاری شد. احمد رضا خان که خود را عبدالمصطفی نام گذاری کرده بود در قریه بریلی ولایت اتراپرادیش متولد شد و نزد میرزا غلام قادر بیگ برادر غلام احمد قادیانی به تحصیل پرداخت. پیروان این فرقه حنفی مذهباند ولی عقاید زیادی را از بودائیان، مسیحیان، هندوها و صوفیه اقتباس کردهاند. این فرقه اختلافات شدیدی با دیوبندیان دارد و از ویژگیهای رهبر این گروه تکفیر سریع دیگران میباشد. احمد (ر.ک احمد، 1366: 62-61) به نقل از ندوی مینویسد که رهبر این گروه صد رساله در رد و تکفیر دیگر گروههای اسلامی نوشتهاست. از میان اهل تصوف، این فرقه بیشتر ریشه در اندیشههای طریقت قادری دارد. پیروان این فرقه نیز دو ترجمه از قرآن به انگلیسی انجام دادهاند که در ادامه جستار حاضر کاویده شدهاند. یکی دیگر از ترجمههایی که در قرن بیستم در شبه قاره صورت گرفت، ترجمهای است که انجمن ترقی اسلام (1915) در هند آن را انجام داد. این ترجمه که نکات تفسیری را نیز در بر میگیرد تحت حمایت بشیر الدین محمود احمد از خلفای احمدی انجام شده است. وی فرزند غلام احمد قادیانی بود و در زمان وی احمدیه به دو دسته احمدیه و لاهوری تقسیم گردید (کامپو، 2009: 24-20). از میان تاثیر گذارترین ترجمه های قرآن می توان به ترجمه مولوی محمد علی (1917) اشاره کرد. از سال 1917 تا سال 1973 حداقل بیست چاپ جدید از این ترجمه به عمل آمد. این ترجمه نیز توسط یکی از رهبران احمدیه انجام شد. پس از انشقاق صورت گرفته در فرقه احمدیه آنها به دو دسته تقسیم شدند. رهبر گروه لاهوری محمد علی مترجم اخیر قرآن بود. ویراست دوم این اثر در سال 1920، و ویراست سوم آن در سال 1935به انجام رسید. چهارمین ویراست این برگردان در سال 1951 و به همین ترتیب، چاپ پنجم آن نیز در سال 1963 صورت پذیرفت. این ترجمه در سال 1928 و 1948 نیز با متن عربی به چاپ رسید. مترجم این اثر در چندین جا آیاتی را دربارۀ حضرت مسیح (ع)، معجزات حضرت موسی (ع)، و فرشتگان تحریف کرده است (قدوایی،1987: 5). با این حال، این ترجمه از تاثیرگذارترین ترجمه ها در قرن بیستم به شمار می رود و برخی از ترجمههای بعدی قرآن از آن متاثر بوده اند (ر.ک. اختر، 2013). چاپ جدیدی از این ترجمه تحت عنوان English Translation of the Holy Qur’an همراه با نکات توضیحی برگرفته از ترجمه و تفسیر قرآن مولانا محمد علی و بدون متن عربی توسط زاهد عزیز انجام گرفته و در بریتانیا به چاپ رسیده است. ویراست جدید این اثر شامل یک پیشگفتار، و مقدمهای در شش بخش دربارۀ زندگانی پیامبر اسلام (ص)، قرآن و تقسیم بندی آن، رابطه قرآن با کتب پیشین، دیدگاه آزاداندیشانه قرآن دربارۀ سایر ادیان، جایگاه زن در اسلام، و اصالت متن قرآن است. این ترجمه همچنین شامل خلاصهای از مباحث موجود در قرآن در سه صفحه و توضیحاتی کلیدی بر ترجمه حاضر نیز میشود. در برگردان حاضر از قرآن ابتدا مقدمهای بر هر سوره ارائه شده است و سپس در زیر آیات توضیحات تفسیری برای هر یک از آنها و واژگان مربوطه ذکر گردیده است. نهایتاً، این ترجمه ترانویسی و نیز نمایهای از کلمات عربی در پایان ارائه داده است. با اینکه ترجمه حاضر به لحاظ زبانی به روز شده است، ولی این ترجمه حاوی اعتقادات فرقه قادیانیه است. برای مثال، در صفحه 528 آن در شرح آیه 40 سوره احزاب دقیقاً آنچه را که دربارۀ عدم ختم نبوت مورد اعتقاد قادیانیه میباشد، میتوان مشاهده نمود: […] The office of the prophet was only necessary to guide people, either by giving them a law or by removing the imperfections of a previously existing law, or by giving certain new directions to meet the requirements of the time or place. Hence prophets were constantly raised. But through the Holy Prophet a perfect law was given, suiting the requirements of all ages and all countries, and this law was guarded against all corruption, and the office of the prophet was therefore no more required. But this did not mean that the Divine favours bestowed on His chosen servants were to be denied to the chosen ones among the Muslims. The highest of these favours is Divine inspiration, and it is recognized by Islam that the Divine Being speaks to His chosen ones now as He spoke in the past, but such people are not prophets in the real sense of the word (Ali, 2010: 528) منصب پیامبری صرفاً برای هدایت مردم و ارائه قانون به آنها و یا رفع نواقص قانونی که پیش از آمدن آنان وجود داشته است و یا برای ارائه راهنمایی های جدید و همگام شدن با نیازهای زمان و مکانی خاص مورد نیاز بود. به همین دلیل، پیامبران به صورت مداوم فرستاده میشدند. ولی، اگر چه به پیامبر اسلام (ص) قانون کاملی اعطا شده بود که با نیازهای همه زمانها و کشورها سازگاری داشت، و این قانون نیز از هر نوع فساد و انحرافی محفوظ بود و دیگر به پیامبری نیاز نبود، ولی این امر به معنی تکذیب فیوضات الهی واصله به بندگان برگزیده الهی نمیباشد. برترین این فیوضات، وحی الهی است و اسلام این مسئله را که خداوند با بندگان برگزیدهاش صحبت می کند به رسمیت می شناسد همانطوری که خدا در گذشته با افرادی صحبت میکرد ولی این افراد به معنی واقعی کلمه پیامبر نمی باشند (علی، 2010، 528). با وجود اعتقادات انحرافی از سوی این مترجم، وی در مواردی در دفاع ازآرایش سورههای قرآن و حفظ آن به ترتیب موجود اظهار میدارد که چینش سورهها در زمان حیات پیامبر (ص) و تحت نظر وی انجام شده بود (همان، xxix). در دایره المعارف ادبیات عرب تا پایان بنی امیه ویراست بیستون (Beeston) و همکارانش، صفحه 510 تنها به ذکر نام یک ترجمه تحت عنوانAn English version of the Holy Quran in verse نگارش رحمان (1926) اشاره شده است و مطالب بیشتری از آن در دسترس نیست. پس از این ترجمه می توان به اثر الحاج غلام سرور اشاره کرد که بنابر گفته یوسف علی در سال 1929 در لاهور به چاپ رسیده است. این ترجمه اولین بار در سال 1920 در سنگاپور به چاپ رسید. ترجمه شامل نقد بر ترجمههای سیل، رادول، پالمر و محمد علی نیز میشود. احتمال می رود که مترجم این اثر قادیانی بوده است (ر.ک. قدوایی: 1988). این ترجمه در سال 1973 نیز در کراچی بار دیگر به چاپ رسید.از اولین ترجمههای قرآن توسط مترجمی شیعی میتوان به ترجمه حسین (1936) اشاره کرد. این ترجمه توسط بادشاه حسین صورت گرفته است و تفسیر آیات را نیز شامل میشود. قسمت اول این ترجمه در لکنو تحت نظر موید الواعظین در سال 1931 چاپ گردید که شامل سوره حمد و بقره و تفسیر آن میشد. قسمت دوم از این ترجمه نیز که شامل برخی سورههای دیگر قرآن میشود نیز به چاپ رسیده است و سومین قسمت آن با اینکه در دست نگارش بوده است ولی هیچ وقت چاپ نشد. این ترجمه که در سال 1936 نیز چاپ شد اولین ترجمه قرآن از مترجمی شیعی با حواشی و بدون متن عربی است که به صورت دو جلدی تا آیه 120 سوره مائده را در بر می گیرد.یکی از معروفترین ترجمههای قرآن به انگلیسی در جهان ترجمه یوسف علی (1934) است. از سال 1934 تا 1980 سی و یک چاپ مختلف از این ترجمه صورت گرفته است (بینارک و دیگران، 1986: 73-64). یوسف علی (1952-1872) در بمبئی هند به دنیا آمد، ترجمه وی از قرآن یکی از مشهورترین ترجمههای انگلیسی قرآن است. وی یک کارمند دولتی بود و هیچ گونه پیشینه ای در زمینه آموزههای اسلامی سنتی نداشته است. نظریات وی در مورد فرشتگان، جن، چند همسری در اسلام، و بهشت و جهنم تحت تاثیر قضاوتهای شبه خردگرایانه آن زمان قرارگرفتهاست (قدوایی، 1987: 3). تاکید بیش از حد وی بر باطنیات در ترجمهاش تا حدی موجب تحریف در جهان بینی قرآنی شده است. یکی از مشکل سازترین قسمتهای ترجمه وی زیرنویسهای آن است که وی هیچ تلاشی برای انطباق آنها با بافت موجود نکرده است. از دیگر مسائلی که در ترجمه وی نمود دارد اندیشههای ضد-سامی است. این مسئله ناشی از بافت زمانی آن دوره می باشد که در آن خصومت اعراب بر ضد صهیونیستها در حال افزایش بوده است. از سوی دیگر، به دلیل اینکه اندیشههای ضد سامی در آن دوره چندان مورد توجه نبودهاند، وی در برخی قسمتها ترجمهاش را به جدلی علیه یهودیان تبدیل کرده است. با اینکه ترجمه وی در بخشهایی به دیگر نویسی (paraphrase) پهلو میزند، ولی این برگردان توانسته است به میزان قابل قبولی معنای متن اصلی را حفظ کند. یوسف علی را می توان در زمرۀ یکی از مترجمانی دانست که تسلط وی به انگلیسی بسیار بالا بوده و این امر به وضوح در ترجمه وی قابل مشاهده است. ترجمه وی از قرآن به طور گستردهای توسط دولت سعودی مورد انتشار قرار گرفت. این ترجمه در سال 1989 با همکاری شرکت بانکی الرجحی با هدف انطباق با اعتقادات رایج در عربستان مورد بازنگری قرار گرفت (محمد، 2005: 60). با این حال، به دلیل باقی بودن اندیشههای ضد یهودی در ترجمه وی در سال 2002 برخی از مدارس محلی لس آنجلس استفاده از این ترجمه را در مدرسه ممنوعنمودند. این ترجمه با ویرایش دو جلدی در سال 1937 و 1938 توسط انتشارات محمد اشرف چاپ شد. چاپ سوم این اثر در سال 1938 صورت گرفت. مجموعه دو جلدی و سه جلدی این اثر چندین بار در واشنگتن (1946)، و نیویورک توسط انجمن دانشجویان مسلمان کانادا و آمریکا (Muslim Student Association of the U.S.A and Canada) چاپ شد. این ترجمه همچنین با مقدمه ابوالعلی مودودی در سالهای 1975 ، 1964،1947، 1957، 1967، 1969و 1973 در لاهور، در سال 1978 و 1979 در دهلی، در 1965 در بیروت و در سال 1978 در لیسستر (Leicester) توسط بنیاد اسلامی (Islamic Foundation) به چاپ رسید. چاپ دوم این اثر توسط انتشارات Kitab Bhavan تحت عنوان The Meanings of Illustrious Qur’anصورت گرفت. این ناشر بار دیگر در سال 1996 نیز ترجمه یوسف علی را تحت عنوان TheMeanings of the Holy Qur’an چاپ نمود. به طور کلی 46 چاپ مختلف از ترجمه یوسف علی صورت گرفته است که برخی بدون متن عربی می باشند. ترجمه وفادار دیگری که از قرآن صورت گرفته ترجمه دریابادی (1941) است. دریابادی (1977-1892) از نویسندگان مسلمان شبه قاره و مفسر قرآن بود. این ترجمه و تفسیر از روی متن عربی قرآن صورت گرفته است و شامل توضیحات دستوری، واژگانی، تاریخی، جغرافیایی، آخرت شناسی و نکاتی ضمنی دربارۀ دینشناسی تطبیقی میگردد. از سال 1941 تا 1957 حداقل چهار ویراست از این ترجمه منتشر شد. ویراست کامل این اثر در سال 1956 نشر شد و در 1971 دوباره چاپ گردید. ترجمه دریابادی را میتوان ترجمه ای وفادار دانست. با این وجود، ترجمه وی چندان شناخته شده نمیباشد. او ترجمه و تفسیری هزار و دویست صفحهای به زبان اردو با عنوان تفسیر ماجدی بر قرآن دارد که بین سالهای 1943 تا 1945 نگاشت و ترجمهاش را به انگلیسی همزمان با آن شروع کرد. ترجمه انگلیسی وی شامل مقدمهای نیز میشود که سید ابوالحسن ندوی به رشته تحریر در آورده است. چاپ چهارم این اثر بین سالهای 1981 تا 1985 منتشر شد. زبان ترجمه دریابادی به انگلیسی کهن میباشد و به زبان ترجمه پیکتال نزدیک است. برای مثال به وضوح میتوان در آن واژگانی چون thee وthou را دید که بیشتر در متون کهن به کار میروند. تحلیل هایی که وی در باب انجیل انجام داده بسیار عمیق و حاکی از تسلط او به مطالعات انتقادی بین ادیان است. او با دلایلی بسیار قوی در ترجمه اش علت برتری قرآن را بر سایر کتب نشان داده و در تفسیر و ترجمه خود به بهترین شکل به معرفی اسلام پرداخته است. ترجمه و تفسیر انگلیسی وی همچنین در سال 2012 در لکنو توسط آکادمی تحقیقات و انتشارات اسلامی (Academy of Islamic Research and Publication) نیز به چاپ رسید. ترجمه دریابادی پیشگفتاری دارد که وی در آن با ظرافت و دقت بسیار بالایی به بیان برخی از مسائل و مشکلات موجود در ترجمه قرآن می پردازد (دریابادی، 1941: i-viii ). مقدمه شیخ ابوالحسن ندوی بر آن به بیان جنبههای اعجاز قرآن و سندیت قرآن پرداخته و نیز مسئله استشراق و مستشرقین را به بحث میگذارد. ندوی (دریابادی، 1941: xii-xvii) برترین ویژگیهای تفسیر و ترجمه دریابادی را موارد زیر بر شمرده است: -اسامی افراد و نام های جغرافیایی به دقت در آن توضیح داده شده است. -او به نیکی توانسته برتری نظام اجتماعی اسلام برا بر مبنای تجربه بشری و مطالعات انسان شناختی نشان دهد. -به چالش های یهود و نصاری پاسخ مستدلی داده است. -او معادل های دقیق واژگانی استفاده کرده وبه خطاهای مترجمان دیگر اشاره نموده است. -ترجمه آیات به صورت اصطلاحی انجام گرفته و در زیر نویس نیز به ترجمه تحت اللفظی آنها ارائه شده است. ندوی بر همین مبنا ترجمه وی را قابل اعتمادترین ترجمه از میان ترجمهها و تفاسیر مختلف انگلیسی تا آن زمان به حساب می آورد.پس از درگذشت حکیم نورالدین (1914-1841)، بشیر الدین محمود احمد (1965-1889) دومین جانشین وی شد. محمود احمد در شورای عالی احمدیه (صدر انجمن احمدیه) که توسط غلام احمد بنیان گذاری شده بود، اصلاحاتی صورت داد و آن را به بخشهای مختلفی مانند آموزش، خرانهداری و غیره تقسیمکرد (http://www.alislam.org). این شورا در سه قسمت و در چهار مجلد ترجمه ای را در سال 1947 منتشر نمود. چاپ اول این ترجمه (1947) در قادیان تحت حمایت میرزا بشیر الدین محمود احمد انجام گرفت. در سال 1964 دومین چاپ این اثر در ربوه انجام شد. ویراست جدید ترجمه مورد نظر توسط شرکت انتشاراتی متون مذهبی و مطالعات شرق (Corporation and Religious Publishing Oriental) چاپ شده است. از دیگر ترجمههای قرآن که در سکندرآباد هند به چاپ رسیده است ترجمه فاضل چینوی (1954) است. از این ترجمه اطلاعات زیادی در دست نیست. قدر مسلم این است که این اثر شامل ترجمه و تفسیر انگلیسی و متن عربی قرآن میشود. ترجمه پیر صلاح الدین از قرآن به سال 1960 انجام شد. این ترجمه نیز ترجمهای دیگر از پیروان فرقه قادیانیه می باشد که دوبار ویرایش شده است. ترجمه ای است بسیار روان و خوانا که در آن مترجم برای روشن کردن ابهامات در برخی از آیات از تفاسیر سنتی استفاده و در پاورقی به منبع مورد استفاده اشاره نموده است. هاشم امیر علی (1961) از دیگر مترجمان قرآن به انگلیسی در دهه شصت میلادی از شاگردان میرزا ابوالفضل است. وی در ترجمهاش ترتیب سورههای قرآن را عوض نموده و به منظور حفظ وحدت موضوعی قرآن را به پنج بخش مختلف تقسیم کرده است. علی رغم وجود چنین تغییرات این ترجمه بسیار روان است. ترجمه وی در سال 1971 تحت عنوان The Message of the Qur'an: Presented in Perspective. به چاپ رسید. این عنوان نشان دهندۀ چینش جدید او از ترجمههای قرآن میباشد. اولین بار ترجمه علی احمد خان جالندهری نیز در سال 1962 منتشر شد. این ترجمه در سال 1963 دوباره چاپ شد و در سال 1978 ویراست جدیدی از آن صورت گرفت. این مجموعه یازده قسمت دارد و علی رغم ادعای مترجم آن مبنی بر اینکه "پس از قرنها ترجمهای درست و آسان از قرآن" ارائه داده است، زبان آن بسیار ضعیف است. ترجمه حاضر شامل تفسیر و ضمیمهای طولانی میشود و متن عربی ندارد. در سال 1964 سه ترجمه انگلیسی دیگر در شبه قاره صورت گرفت؛ ترجمه انگلیسی محمد اشفق احمد (1964)، میراحمد علی (1964) و ترجمه خادم رحمان نوری (1964). ترجمه اشفق احمد (1964) برگردانی از ترجمه اردو و تفسیر شیخ الهند مولانا محمود حسن و علامه شبیر احمد عثمانی به حساب می آید. ترجمه انگلیسی این اثر توسط محمد اشفق احمد در کراچی و سپس در سال 1992 در دهلی به چاپ رسید. یکی دیگر از ترجمه های شیعی قرآن کریم در شبه قاره از آن میر احمدعلی (1964) است که بیانگر دیدگاههای اهل بیت (ع) دربارۀ آیات قرآن بوده و شامل توضیحات آیت الله آقا حاجی میرزا مهدی پویا یزدی در مورد جنبههای فلسفی برخی از آیات میشود. این ترجمه در همان سال توسط محمد خلیل شیرازی از کراچی و در سال 1975 توسط اتحادیه پیر محمد ابراهیم (Peer Mohammad Ebrahim Trust) به چاپرسید که شامل مقدمهای بر ترجمههای پیشین قرآن و ترجمه دعای کمیل نیز می گردد. آخرین ترجمهای که در سال 1964 در شبه قاره به انگلیسی صورت گرفته است برگردان خادم رحمان نوری میباشد. ترجمه حاضر ترجمهی قادیانی دیگری از قرآن است و در برخی از قسمتهای ترجمه وی میتوان گرایشهایی را به سمت صوفیه و احمدیه نیز مشاهده نمود. این ترجمه هم با متن عربی و هم بدون آن موجود میباشد و طبق آنچه در زیرعنوان آن آمده "بسیار تحت الفظی و یکدست بوده و به همراه تفاسیر علمی اصیل، نمایه ای منحصر به فرد و 25000 تفسیر درون متنی که در کمانک آمده" به دست می دهد. این ترجمه توسط ظهور الحق ویراستاری شده است. یکی دیگر از ترجمه های قرآن توسط شیر علی (1965) انجام گرفت. این اثر از ترجمه های رسمی فرقه قادیانی است که صراحتاً عقاید این فرقه را در ترجمه داخل گردانیده و آیات بسیاری از قرآن را تحریف نموده است. نوع ترجمه آن شباهت زیادی به ترجمه مولانا محمد علی دارد و احتمالاً الگوی مترجم حاضر در ترجمه اش بوده است. این ترجمه در ربوه توسط شرکت انتشاراتی متون مذهبی و مطالعات شرقی نیز چاپ شده است. رگههایی از اعتقادات قادیانیه را میتوان در ترجمه شیر علی نیز مشاهده کرد. برای مثال او آیه 4 سوره بقره را اینگونه ترجمه کرده است: وَالَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْکَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِکَ وَبِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ ﴿البقرة: ٤﴾ And who believe in that which has been revealed to thee, and that which was revealed before thee, and they have firm faith in what is yet to come. ترجمه تحت الفظی برگردان انگلیسی شیر علی بدین صورت است:"و آنهایی که ایمان می آورند به آنچه بر تو نازل شده و آنچه قبل از تو نازل شده و به آنچه که در آینده خواهد آمد ایمان دارند". در متن انگلیسی کلمه “yet” ایرانیک شده و به نوعی بر همین موضوع تاکید دارد چرا که پیروان این فرقه مدعی اند که غلام احمد نبی و مسیح موعود است و بر وی وحی می شود (ر.ک. بادپا، 1389: 38). این گروه باور دارند که عیسی (ع) بر روی صلیب از دنیا نرفت بلکه بیهوش شد و پس از پایین آورده شدن از صلیب و بهبودی اش به هند رفت و در سن 120 سالگی به مرگ طبیعی در شهر سرینگر وفات یافت. لذا این گروه بازگشت عیسی را قبول نداشته و آیات مربوط به آن را به نفع غلام احمد تاویل می نمایند و معتقدند بازگشت مسیح همان بازگشت غلام احمد است که نقش معنویش شباهتی خاصی به نقش حضرت مسیح در آن دوران دارد. به همین دلیل در ترجمه شیر علی زیر نویسی طولانی در رد زنده بودن حضرت مسیح در ذیل آیه 157 و 158 سوره نساء آورده شده است (ر.ک. علی، 109). شیر علی آیه 159 سوره نساء را نیز با تحریفاتی به صورت زیر ترجمه نموده است: وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَیَوْمَ الْقِیَامَةِ یَکُونُ عَلَیْهِمْ شَهِیدًا ﴿النساء: ١٥٩﴾ And there is none among the People of the Book but will believe in it before his death; and on the day of resurrection, he (Jesus) shall be a witness against them. همان طور که ملاحظه می شود مترجم انگلیسی به جای اینکه صراحتاً از ضمیر “he” برای اشاره به ضمیر "ه" در "لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ" استفاده کند از ضمیر "it" استفاده کرده است تا مسئله ایمان اهل کتاب به حضرت مسیح را قبل از فوت کمرنگ نماید. وی در ادامه (همان، 111) در پانویس به توضیح این آیه و تفاسیر مختلفی که از آن شده است اشاره میکند و نهایتاً نتیجه میگیرد که عیسی در دوران حیات خود به سوی قبایل گمشدۀ بنی اسرائیل هجرت کرده و پیام خود را به هر دوازده گروه بنی اسرائیل رسانیده است. این در حالی است که طبق نظر مکارم شیرازی (تفسیر نمونه، 1374، جلد 4: 204 و 205) آیه به دو مطلب اشاره می کند: هیچکس از اهل کتاب نیست مگر اینکه به مسیح (علیهالسلام) پیش از مرگ خود ایمان مىآورد یا اینکه "وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْکِتَابِ إِلَّا لَیُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ" و آن هنگامى است که انسان در آستانه مرگ قرار میگیرد و ارتباط او بااین جهان ضعیف و با جهان بعد از مرگ قوى مىگردد، پردهها از برابر چشم او کنار مىرود، و بسیارى از حقایق را مىبیند، و نسبت به آن آگاهى مىیابد. تفسیر دوم این است که تمام اهل کتاب به حضرت مسیح (علیهالسلام) پیش از مرگ او ایمان مىآورند؛ یهودیان او را به نبوت مىپذیرند و مسیحیان دست از الوهیت او میکشند و این به هنگامى است که مسیح (علیهالسلام) طبق روایات اسلامى در آخر الزمان ظهور میکند. یک سال پس از ترجمه شیر علی، ترجمه طارق و گیلانی (1966) بدون متن عربی چاپ شد. زبان این ترجمه ضعیف و شامل تفاسیری به صورت زیرنویس است. ابولعلی مودودی (1903-1979) روزنامهنگار، فیلسوف سیاسی مسلمان و بنیانگذار جماعت اسلامی می باشد که یکی از برجسته ترین آثارش یعنی تفسیر اردوی او تحت عنوان تفهیم القرآن (1949) در مدت غریب به سی سال نگاشته شد. ترجمه این اثر به انگلیسی توسط محمد اکبر انجام گرفته است. این اثر به خوبی وقایع قرآنی را در بافت تاریخی آن بررسی نموده و ارتباط آن را با مسائل و مشکلات دنیای معاصر به طور منطقی و روشن برقرار میسازد. محمد اکبر (1970) در مقدمه ترجمه انگلیسیاش از اثر مودودی دربارۀ شیوه ترجمه آن اینچنین می نویسد: هدف اصلی این اثر تسهیل فهم واضح معانی قرآن برای مخاطب انگلیسی زبان و تاثیرگذاری بر ذهن آنها و رسیدن به تاثیر برابر میباشد. برای رسیدن به این هدف دو رویه در پیش گرفته شده است که یکی از آنها دوری جستن از ترجمه تحت الفظی و مسئله دوم اینکه هر جا که لازم بوده نکات توضیحی به آن افزوده شده است (اکبر، 1970: 1). این مطلب یادآور نظریه تاثیر معادل (equivalent effect) بر روی مخاطب می باشد که توسط نایدا مطرح شده است. طبق این اصل ترجمه باید تاثیری برابر با تاثیر متن اصلی بر مخاطبانش داشته باشد (نایدا ، 1964: 164). اکبر (1970: 2) در مقدمهاش بر ترجمه اظهار میدارد که وی ترجمهای آزاد و تفسیرگونه ارائه داده چرا که برگردانهای لفظ به لفظ زیادی توسط دیگران صورت گرفته است و دیگر اینکه ترجمه تحت الفظی نمیتواند هدف اثر حاضر را برآورده نماید و بیشتر فهم را مختل میسازد. ترجمه انگلیسی روان تر و قابل فهم تری از این اثر از سال 1988 تا (2006) توسط ظفر اسحاق انصاری در لندن تحت عنوان TowardsUnderstanding Qur’an انجام شد که چندین باردر لیسستر (Leicester) به چاپ رسید. به دلیل اینکه هدف حزب جماعت اسلامی انطباق حیات مسلمانان با شریعت اسلامی و مبارزه با گروههای سکولار بود، و به دلیل اینکه اصلاح نظام سیاسی و اجتماعی و مبارزه با سیطره و تسلط غرب از برنامه های آن بوده، نمیتوان تولید ترجمه وی را از قرآن بی تاثیر از این مساله دانست. در سال 1969 دو ترجمه از قرآن در شبه قاره صورت گرفت. یکی از این ترجمهها، ترجمه لطیف (1969) بود. این ترجمه شامل متن عربی، نویسه گردانی (transliteration) با خط رومن توسط محمد عبدالحلیم الیاسی و ترجمه اردوی مولانا فاتح محمدخان جلندری است. ویراست دوم این ترجمه در سال 1993 توسط شرکت کتاب هوسامی (Husami Book Depot) تجدید چاپ شدهاست. دیگر ترجمهای که در سال 1969 صورت گرفت ترجمه ملک غلام فرید بود. این ترجمه و تفسیر بر مبنای ترجمه اردوی میرزا بشیرالدین محمود احمد، دومین خلیفه جماعت احمدی و با حمایت میرزا ناصر احمد سومین خلیفه احمدیه به انجام رسیده است. تاکنون دو ویراست از این ترجمه صورت گرفته است. قسمتهایی از این اثر در سال 1962 نیز پیش از چاپ کامل آن در ربوه منتشر شد. این ترجمه در سال 2006 نیز با عنوان The Holy Quran: Arabic Text with English Translation and ShortCommentary در لندن توسط انتشارات بین المللی اسلام (Islam International Publications) به چاپ رسید. ترجمه وی دیباچه کوتاهی نیز دارد که در آن به بیان مسائل پیش از اسلام، ظهور آن و شرح کوتاهی بر سیره و فتوحات اسلامی می پردازد. قابل ذکر است که همچون دیگر ترجمه های قادیانیان، ترجمه حاضر نیز تجلی گاه انحرافات عقیدتی این گروه است. در سال 1962 بشیر الدین محمود احمد وی را مامور به نگارش تفسیری بر قرآن نمود. این تفسیر پنج جلدی بالغ بر 3000 صفحه دارد و حاوی اعتقادات ضاله قادیانیه دربارۀ حضرت مسیح است. برای نمونه در صفحات 583 تا 584 به بیان خلاصهای از تفسیر آیه 157 سوره نساء پرداخته و در ضمن آن آیات انجیل را هم در این باره بیان می نماید و در نهایت چنین می نویسد:
او برای مستند ساختن ادعای خود در ادامه برخی از منابع را نیز معرفی مینماید. صدیقی (1975) مترجم دیگر قرآن است که در دهه هفتاد میلادی دست به ترجمه قرآن زد. چاپ دوم این ترجمه در سال 1976 و چاپ سوم آن در سال 1977 صورت گرفت. تنها هشت جزء از سی جزء قرآن پیش از مرگ صدیقی به چاپ رسید. ترجمه وی شبیه به ترجمه محمد اسد (1980) و ترجمهای عقلگرایانه از قرآن است که در آن از بسیاری از آیات برگردانی خردپسندانه صورت گرفته است. به عبارت دیگر، وی در ترجمهاش در مواردی سعی در اضافه نمودن توجیهات عقلانی نموده است. ترجمه دیگری از قرآن به قلم احمد علی، شاعر، رمان نویس، مترجم و منتقد و سیاست مدار هندی، در سال 1984 در دهلی توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد چاپ شد. این ترجمه در سال 1986 نیز به وسیله انتشارات اکرش چاپ شده است. ترجمه وی به زبان انگلیسی معاصر انجام گرفته است و شامل متن عربی نیز میشود. در برخی از قسمتهای این ترجمه نمود نادرستی از اسلام ارائه شده است.این ترجمه، همانطور که عنوانش نشان میدهد بسیار روان و شیواست. علی رغم اینکه وی در مقدمه ترجمهاش تا جایی که محدودیتهای زبان مقصد اجازه دهد آن را وفادار می داند (علی، 8) با این وجود، در برگردان خویش دست به تاویلاتی زده که در سنت تفسیری قرآن موجود نمیباشد. برای نمونه، وی در ترجمه آیه 54 سوره بقره اینچنین می نویسد: وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ یَا قَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَکُم بِاتِّخَاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَىٰ بَارِئِکُمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَکُمْ ذَٰلِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ عِندَ بَارِئِکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ ﴿البقرة: ٥٤﴾ Remember, Moses said: "My people, by taking this calf you have done yourselves harm, so now turn to your Creator in repentance, and kill your pride, which is better with your Lord." And (the Lord) softened towards you, for He is all-forgiving and merciful. وی معادل "فَاقْتُلُوا أَنفُسَکُم" را در ترجمهاش "kill your pride" قرار میدهد که به معنی "غرورتان را بکشید" است( مکارم شیرازی،260:1374-255). با این حال، چنین تاویلی از این قسمت از آیه مورد نظر قابل توجیه نمی باشد. با وجود این، به لحاظ سلاست و روانی میتوان برای این ترجمه جایگاه بالایی را متصورشد این ترجمه نمایهای موضوعی و اسامی خاص نیز دارد و در سال 2001 مورد بازنگری واقع شده است. غلام احمد پرویز از دیگر پژوهشگران اسلامی شبه قاره است که در سال 1903 در باتالا (Batala) در منطقه گورداسپور (Gurdaspur) به دنیا آمد. دیگر از ترجمه های انگلیسی قرآن، ترجمه انگلیسی کتاب اردوی سه جلدی وی یعنی مفهوم القرآن (1961) با عنوان Quran Exposition of the Holy است که در برگیرنده ترجمه و تفسیر قرآن می شود. قابل ذکر است که وی ترجمه این اثر را تا سوره کهف خودش تا سال 1983 انجام داده است. ترجمه مذکور که تا سوره کهف بود در سال 1987 چاپ گردید. بعدها به دلیل کسالت ، کار ترجمه اثر وی توسط حبیب الرحمن، بازرس پلیس پنجاب، و با موافقت انتشارات طلوع اسلام ادامه پیدا کرد. این اثر همانگونه که از نام آن پیداست بیشتر بیان معانی قرآن است تا ترجمه آن و تفسیر کلام الهی تلقی می شود. اثر حاضر شامل مقدمهای 26 صفحه ای دربارۀ مسائلی از قبیل تاریخ و تمدن بشری و مشکلات آن، هدایت الهی، وحی، ارادۀ بشری، جامعه ایده آل، اوضاع زمان نزول قرآن، ترجمه قرآن و دیدگاههای سنتی موجود دربارۀ آن و ... میشود. این تفسیر 1229 صفحهای، شامل واژه نامه اسامی خاص و اصطلاحات قرآنی، کتابنامه و منابع مورد استفاده در آن نیز میگردد. زبان ترجمه و تفسیر در آن روان و به انگلیسی معیار است. از دیگر ترجمههایی که در دهه هشتاد میلادی در شبه قاره صورت گرفت میتوان به ترجمه شاه فرید الحق اشاره کرد. این ترجمه در بمبئی چاپ شد. ترجمه حاضر در سال 1988 از روی ترجمه اردوی رضا خان بریلوی با عنوان کنز الایمان چاپ شده است و تحریفاتی دارد. برای نمونه، مترجم در ترجمه آیه شش سوره فصلت تغییراتی داده است. علاوه بر این ترجمه ها، ترجمه دیگری نیز وجود دارد که توسط فاطمی (Fatmi) صورت گرفته است و متعلق به بریلویان میباشد (قدوایی، 1987). این ترجمه نیز از روی ترجمه اردوی احمد رضا خان بریلوی با عنوان کنز الایمان فی ترجمه معرفت القرآن (1912)، انجام گرفته و به شدت بیانگر دیدگاههای فرقهای بریلویان است. قابل ذکر است که کتاب کنز الایمان تحت عنوان An English Translation of the Holy Qura’n در سال 2000 توسط عاقب القدری نیز به انگلیسی ترجمه شده است. از ترجمه هایی که در ادامه این قرن به انگلیسی صورت گرفتند میتوان به ترجمه های عبدالکریم (1992)، ترجمه سید اقبال ظهیر (1992)، میر انیس الدین (1993)، و ترجمه فیروز الدین روحی (1965) اشاره نمود. ترجمه عبدالکریم همراه با متن و تفسیر است که وی از روی تفسیر اردوی شمس پیرزاد انجام داده است. ترجمه ظهیر در بنگلور، همراه با تفسیر تا آخر سورۀ بقره منتشر شد. با اینکه در ترجمه میر انیس الدین از انگلیسی روان و سادهای استفاده شده است اما ترجمه وی تنها یکبار به چاپ رسید. 1-3-ترجمه انگلیسی قرآن در شبه قاره در قرن بیست و یکماوج تلاش مترجمان شبه قارهای برای ترجمه قرآن به انگلیسی در قرن بیستم صورت گرفت. در قرن بیستویکم تعداد این ترجمه ها روی به کاستی نهاد. دلیل این مساله نیز تثبیت اوضاع سیاسی و مذهبی و تثبیت جایگاه گروهها و فرق مختلف نوظهور دینی در شبه قاره است. به همین دلیل با گذشت بیش از یک دهه و اندی از قرن بیست و یکم تنها شاهد تعداد اندکی ترجمه در شبه قاره هستیم. شاید بتوان دلیل دیگر این مسئله را استفاده روزافزون از فناوریهای اطلاعاتی برای در دسترس قرار دادن این ترجمهها توسط هر یک از این گروهها دانست. ترجمههای قرآن در این دوره بار دیگر به دست گروههای دینی - مذهبی میافتد که طرفدار اسلامی سنتی هستند. اولین ترجمه در این دوره توسط محمد حسن عسکری، استاد ادبیات انگلیسی و نقد ادبی، و محمد شمیم (2005) صورت گرفته است. این ترجمه برگردانی از تفسیر گرانسنگ معارف القرآن مفتی محمد شفیع پدر مفتی محمد تقی عثمانی میباشد که وی به اردو نگاشته است. با اینکه تلاش مترجمان در این ترجمه حفظ معنای تحت الفظی متن مقدس، و ترتیب کلمات و جملات قرآنی در ترجمه بوده در برخی از قسمتها مترجمان از استفاده از معادلهای پویا (نایدا، 1964: 159) ناگزیر بودهاند و همین مساله از امتیازات این اثر شناخته می شود. ترجمه اثر گویا است و میتوان آن را ترجمهای معنایی به حساب آورد. در این نوع از ترجمه مترجم میکوشد تا جایی که ساختارهای معنایی و نحوی زبان مقصد اجازه می دهد، معنای بافتی زبان مبدا را به زبان دیگر منتقل نماید (Munday, 2001:44 ). نمونه ای از قسمت ترجمه این تفسیر از سوره حمد در زیر آورده شده است: Praise belongs to Allah, the Lord of all the worlds, the All-Merciful, the Very-Merciful, the Master of the Day of Judgment. You alone we worship, and from You alone we seek help. Guide us in the straight path – the path of those on whom You have bestowed Your Grace, not of those who have incurred Your wrath, nor of those who have gone astray. لازم به ذکر است که مفتی تقی عثمانی (2007) نیز ترجمهای از قرآن به انگلیسی دارد که در سایت او در فضای مجازی قابل دسترسی است. نوع نثر ترجمه وی شبیه به ترجمه تفسیر اردوی مفتی شفیع(2005) میباشد ولی در بسیاری از موارد نوع معادلهای انتخاب شده با آن فرق دارد.ترجمه دیگری از قرآن در هند توسط مولانا وحید الدین خان (2009) به چاپ رسیده است. او در سال 1925 در اعظمگره (Amgarhza) هند بهدنیاآمد. وی حدود دویست کتاب دارد و صاحب تفسیر التذکیر القویم فی تفسیر الذکر الحکیم (2008) میباشد که به عربی در مصر چاپ شده است. وی از منادیان صلح در جهان بر مبنای قرآن و آموزه های اسلامی به شمار می رود. تفسیر وی همچنین به انگلیسی (2011) توسط انتشارات گودوردز بوک (GOODWORD BOOKS) منتشر شده است. این تفسیر بسیار کوتاه ، فشرده و آسان است و خواننده را قادر می سازد معانی عمیق قرآن را فهمیده و پیوندی بین آنها و دنیای معاصر ایجاد نماید. ترجمه انگلیسی وی از قرآن توسط دخترش فریده خانوم (FaridehKhanam) ویراست شده است. این ترجمه شامل مقدمهای بیست و یک صفحهای دربارۀ آفرینش، کتابی با هشدار الهی، عالم درون و خدا، کلام خدا، جهاد، وحی، و جدول گاهشماری قرآن میشود. ترجمه بسیار روان و دقیق است و نمایه ای گسترده نیز دارد. در زیر نمونه ای از ترجمه ی انگلیسی وی که می توان آن را از روانترین ترجمههای قرآن به حساب آورد، ذکر شده است:
یکی دیگر از ترجمههای قرآن که در سال 2009 به چاپ رسید، برگردان انگلیسی محمد طاهر القادری (2009) است. این ترجمه همراه با ترجمه اردوی قرآن چاپ شده است . مترجم این اثر محمد طاهر القادری از سیاستمداران پاکستانی و استاد حقوق دانشگاه پنجاب است. او همچنین از پژوهشگران مطالعات عرفانی به شمار میآید. ترجمه وی تا حد زیادی ترجمهای وفادار و شفاف و فارغ از تعصبات مذهبی و فرقهای است. گویایی و وضوح ترجمه وی به طوریست که گویی تفسیر مینماید. این اثر ترجمهای مدرن و منطبق با نیازهای عصر حاضر میباشد. تنها در قسمتهایی از این ترجمه دیدگاههای صوفیانه و تمایلات بریلویه مترجم نمودار است. ترجمه وی همچنین زیبایی یک متن کلاسیک را دارد و خواننده را به طور همزمان در بافت آیات قرار داده و به خوبی ارتباط آن را با مسائل عصر حاضر ایجاد کرده است. نظیر احمد پژوهشگری ممتاز، تاریخدان، مخترع و عضو سابق مجمع قانونگذاری کارناتاکای (Karnataka Legislative Assembly) هند میباشد که قرآن را به انگلیسی آمریکایی (2011) ترجمه کرده است. همانطوری که در مقدمه این کتاب آمده است این ترجمه سه ویژگی دارد: به انگلیسی آمریکایی روانی صورت گرفته، معانی تحت اللفظی واژگان عربی را حفظ کرده و در نهایت به حقایق علمی، تاریخی و روانشناختی که در قرآن آمده توجه ویژهای داشته است (احمد، 2011: 5). ترجمه وی شامل توضیحاتی نیز به صورت زیرنویس است که دربرگیرندۀ معانی کلمات قرآنی و تفسیرهای کوتاه میشود. ترجمه قدوایی (2013) آخرین ترجمهای است که تا به امروز در شبه قاره از قرآن کریم صورت گرفته است. این ترجمه توسط عبدالرحیم قدوایی مترجم و ترجمه پژوه قرآنی و از اساتید دانشگاه اسلامی علیگره به انجام رسیده است. او آثار زیادی در زمینه ترجمههای انگلیسی، شرق شناسی ادبی، مطالعات انگلیسی، ادبیات اردو و قرآن دارد. این ترجمه ضمن حفظ پیام قرآن، معانی آن را به انگلیسی بسیار ساده دیگر نویسی (paraphrase) کرده است، بدون متن عربی است و دلیل مبادرت مترجم به آن همچنان که خود میگوید تحت اللفظی بودن دیگر ترجمههای انگلیسی قرآن بوده است امری که انتقال معنایی منسجم و روان از کلام الهی را غیر ممکن ساخته است (پری به نقل از قدوایی، 2013: 107). این ترجمه شامل کتابشناسی و نمایهای موضوعی نیز میباشد. مترجم این اثر دربارۀ ترجمه اش اینچنین مینویسد: اثر حاضر به معنای واقعی کلمه ترجمه قرآن نیست بلکه تلاش میکند که با انگلیسی روان و ساده دیگر نویسیای از معنا و پیام قرآن ارائه دهد. در واقع این کار تلاشی اندک برای ارائه معنا و پیام قرآن به زبانی واضح و سهلالفهم است که به منظور کمک به افرادی که تازه با قرآن و اسلام آشنا شدهاند نکات توضیحی کوتاهی نیز بدان اضافه شده است (xi-xii). به طور خلاصه، ویژگی ترجمههای ظهور یافته در این قرن را میتوان حرکت به سمت ترجمه های خنثیتر به لحاظ ایدئولوژیکی و روانی و مخاطب محوری آنها دانست. در این ترجمه ها شاید بتوان گفت که تعصبات فرقهای کمتر نمود دارد و برداشتهایی معتدلتر از کتاب آسمانی برای مخاطب جهانی آن ارئه گردیده است تا تاثیر آنچه از قشری نگری ها و پیرایه های تعصب آمیز گروههای تبشیری قرن نوزده و بیست به جای مانده محوگردد.
نتیجه در نوشتار حاضر به بررسی و معرفی چهل ترجمه از قرآن کریم پرداخته شد. از قرن هفده تا بیستم اکثراً ترجمههای قرآن به انگلیسی توسط مسیحیان صورتمیگرفت. از 1905 مسلمانان شروع به ترجمه قرآن نمودند و بر سیطرۀ 250 ساله مسیحیان بر کتاب آسمانیشان پایان دادند. همانطوری که نمودار 1 نشانمیدهد، در قرن نوزدهم تنها دو ترجمه از قرآن در شبه قاره انجامگرفتهاست. یکی از این ترجمهها در دهه شصت توسط عبدالحمید (1862) و دیگری با فاصله سی و هفت ساله در دهه نود قرن نوزدهم و در سال 1899 توسط مترجمی بینام انجام گرفت. علت وجود این تعداد اندک ترجمهها را میتوان عدم پیدایش فرق متخاصم قرن بیست و آغاز نشدن فضای رقابتی با مسیحیت در شکل مورد نظر آن در قرن بعدی دانست.قرن بیست را باید دوران اوج شکوفایی ترجمه قرآن در شبه قاره دانست. بیشترین میزان ترجمهها در این دوره متعلق به دهه شصت قرن بیستم میباشد و حرکت پایدار و پیش روندهای را میتوان در تعداد این ترجمهها مشاهده کرد که منتج به یازده ترجمه از قرآن در دهه مذکور شدهاست.
شکل 1. سیر کلی ترجمههای انگلیسی قرآن در شبه قاره
بسیاری از این ترجمهها، از روی ترجمههای اردو صورتگرفتند که دلیل آن میتواند وابستگی و پیوندهای مذهبی بین رهبران گروههای خاص مذهبی و پیروان اردو زبان آنها باشد.این آثار در ادامه برای گسترش دامنه فعالیتهای دینی و جذب پیروان بیشتر به انگلیسی ترجمهشدند. سیر کلی نوع روشهای به کار رفته در ترجمههای موجود را میتوان از برگردانهای مبدا محور و معناگرایانه به سمت ترجمههای ارتباطیتر و مقصد محور دانست. برای نمونه، ترجمههایی که در قرن بیست و یک انجام شدهاند روانتر و همه فهمترند. میتوان دلیل این امر را تلاش برای رساندن پیام الهی به سراسر جهان و گسترش مخاطبان این ترجمهها در دنیای معاصر دانست. | ||
مراجع | ||
منابع 1-اسعدی، مرتضی، کتابشناسی ترجمههای انگلیسی قرآن کریم، صحیفه مبین، شمارۀ 5، بهار 1365، صص. 63-45. 2-احمد، عزیر، تاریخ تفکر اسلامی در هند، تهران: کیهان، 1366. 3-بادپا، عبید الله، قادیانیت: آشنایی با عقاید فرقه قادیانیه، زاهدان: نشر سهوری، 1389. 4-سلماسی زاده، جواد، تاریخ ترجه قرآن در جهان، تهران: موسسه انتشاراتی امیر کبیر، 1369. 5-خلیفه، محمد، ترجمه های انگلیسی قرآن،ترجمه ابوالفضل حری، دین، شمارۀ 156، ، صص. 80-70، مهر 1389. 6-عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم ،نگرشی به ترجمه های قرآن در غرب، مکتب اسلام، سال 28- شماره 126 صص 44 تا 49، فروردین 1368. 7-مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد1و 4، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1374.
All References in English 1-The Qur’ān, in Encyclopædia Britannica Ultimate Reference, Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012. 2-Abdul Hakim Khan, Mohammad. The Holy Quran. Patiala: Rajinder Press, 1905. 3-Abdul Hamid, S. M, The Divine Qur’an. Dacca: Islami Tabligh Mission, 1862-8. 4-Abul-Fazl, Mirza, Qur’an, Arabic Text and English Translation, Arranged, Chronologically with an Abstract. Allahabad: Reform society, 1911. 5- Aghiqi Bakhshayeshi, Abdul Rahim, A Study on the Translation of The Quran in the West, Islam, Vol. 28, No. 126, 1368, pp. 44-49. 6-Ahmad, Aziz, The History of Islamic Thought in India, Tehran: Keyhan, 1366. 7-Akhtar, Mohammad,Maulana Muhammad Ali,his Influence on Contemporary and Later Muslim Scholars, 2013, Available at: http://aaiil.org/text/books/others/chaudhrymasudakhtar 8-Ahmad, Mohammad Ashfaq, The Noble Quran. Presented in English.Karachi: Maktaba-e Matloob, 1964. 9-Ahmed, Nazeer, The Qur’an, Translated into American English. Bangalore, India, 2011. 10-Akbar, Mohammad, The Meaning of the Holy Quran,by Maududi,Abul A’la . Lahore: Islamic Publications, 1970. 11-Ali, Abdullah Yusuf, The Holy Quran, Lahore: ShaikhMuhammad Ashraf, 1934. 12-Ali, Ahmad, The Quran, A Contemporary Translation, Karachi: Akrash Printing, 1984. 13-Ali, Hashim Amir, The Students Quran, An Introduction, Bombay: Asia Publishing House, 1961. 14- Ali, Maulana Sher, The Holy Qur’an, India: Nazir Dawat-o-Tabligh Qadian, 1965. 15-Ali, Muhammad Mohar, The Qur''an and the Orientalists. Ipswich Jam''iyat''ihyaa''minhaa Al-Sunnah, 2004. 16- Ali, Muhammad, The Holy Qur''an, Lahore: Ahmadiyyah Anjuman Isha’ate Islam, 1917. 17-Ali, Muhammad, English Translation of The Holy Quran,With Explanatory notes, from the English Translation and commentary of Maulana Mohmmad Ali renowned author of several works on Islam. (edited by Zahid Aziz). Ahmadiyya Anjuman Lahore Publications, UK, 2010. 18-Ali, Sajjadi Vafakhani Mir Ahmad, The Holy Qur''an with English translation of the Arabic Text and Commentary according to the Version of the Holy Ahlul-Bait.Karachi: Sterling Printing & Publishing,1964. 19-Aneesuddin, Mir, A Simple Translation of the Holy Quran, Hyderabad, India Islamic Academy of Sciences, 1993. 20-Anon, The Koran, Text, with English, Persian and Urdu Translations,Translated into English by a Muhammedan Graduate. Sialkot: Punjab Press, 1899. 21-Anoushirvani, Alireza, English Translations of the Glorious Qur’an: An Annotated Bibliography. In Journal of Translation Studies. Vol. 1. No. 3, 2003, pp. 9-32. 22-As’adi, Morteza,Bibliography of English Translations of the Quran, Sahifeye Mobin, No. 5, Spring, 1365, pp. 45-63. 23-Baber, James, Translations of the English Qur’an: Historical Patterns of Change from 1649-2005,M.A. Diss., California State University Dominguez Hills, 2008. 24-Badpa, Obeid Allah, Qadianism: An Introduction to the Qadianis’ Beliefs, Zahedan: Sohury Publishing, 1389. 25-Binark, Ismet and Halit Eren, World Bibliography Translations of the Meanings of the Holy Qur''an ,Printed Translations 1515-1980. Istanbul: Research Center for Islamic History, Art and Culture, 1986. 26-Campo, E. Juan, Ahmaddiya, in Encyclopedia of World Religions: Encyclopedia of Islam, (eds. Campo, Juan e. and Melton, Gordon, J.), New York: Facts on File, 2009, pp. 23-24. 27-Chauvin, Victor, Bibliographie des ouvrages arabes on relatifs aux Arabes, publiis dans I''Europe chritienne de 1810 a 1885. Liege: Leipzig, 1907. 28-Chinoy,Ali Muhammad Fazil, The Glorious Koran, Translated with Commentary of Divine Lights, Secanderabad-India: Hyderabad Bulletin Press, 1954. 29-Daryabadi, Abdul Mahid, Tafsir Ul Qur''an,Translation and Commentary of the Holy Qur''an Arabic – English , Arabic Text of the Qur''an with Englishtranslation and Commentary, 4 vols, Urdu Bazar Karachi: Darul Ishaat, 1941. 30-Daryabadi, Abdul Majid, Translation and Commentary of the Qur’an, Lahoreand Karachi: The Taj Company,2vols, 1941-1957. Dehlawi, Mirza Hairat, The Koran. )3 vols(.. Delhi: I.M.H. Press, 1912. 31-Farid Al-Hagh, Shah, The Holy Qur’an an English Translation fromKanzul Iman, Delhi: Farid Book Depot, Pvt. Ltd, 1988. 32-Farid, Malik Ghulam,The Holy Qur’an, English translation and commentary.Rabwah: Oriental and Religious Publishing Corporation, 1969. 33-Hamidullah. Mohammad, Le Coran, Traduction integrale et notes de Muhammed Hamidullah... Avec la collaboration de Michel Leturmy. Preface de Louis Massignon. Paris: Le Club Francois du Livre, 1959. 34-Husain, Badshah, The Holy Quran; a Translation with Commentary according to Shia Traditions and Principles. Part I:Surahs I and II with introduction. Lucknow: Published under the auspices of Moayyedul Waezin, 1936. 35-Hussain Khan, Mofakhar,English Translations of the Holy Qur’an: A Bio-Bibliographic Study. In Islamic Quarterly, Second Quarter, 1986. 36-Jullundri, Ali Ahmad Khan,The Translation of the Glorious, Holy Qur’an with Commentary. Lahore: WorldIslamic Mission, 1962. 37-Khalifa, Mohammad,English translations of the Quran, (trans. A. Horri), Din, No. 156, 1389, pp. 80-70. 38-Khan,Maulana Wahiduddin, The Qur’an, New Delhi: Goodword Books, 2009. 39-Khan,Maulana Wahiduddin, The Quran: Translation and Commentary with Parallel Arabic Text. Nizamuddin, India: Goodword Books, 2011. 40-Khan, Mohammad Ayyub,The Holy Qu’an: with Short Notes Based on the Holy Quran and the Authentic Traditions of the Prophet. Patiala, Punjab, 1905. 41-Kidwai, Abdul Rahman,Translating the Untranslatable: A Survey of English Translations of the Quran, in The Muslim World BookReview, Vol. 7, No. 4 Summer 1987. 42-Kidwai, Abdul Rahman, English Translation of the Holy Qur’an: An Annotated Bibliography, in Hamdard Islamicus, vol. XI, pp. 47-55, 1988. 43-Kidwai, Abdur Raheem,What is in the Quran? Message of the Qur’an in Simple English, New Delhi, India: Viva Books, 2013. 44-Latif, Seyyed Abdul, Al-Quran. Hyderabad, India: The Academy of Islamic Studies, 1969. 45-Makarem Shirazi, Naser, Nimuneh Commentary. (Vols. 1 and 4), Tehran: Drol-Kotob al-Islamiyya, 1374. 46-Mohammad, Khalil,Assessing English Translations of the Qur’an, in Middle East Quarterly, pp. 58-71, 2005. 47-Munday, Jeremy, Introducing Translation Studies, London & New York: Routledge, 2001. 48-Mustapha, Hassan,The Qur’ān Translation, In Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London & New York: Routledge, pp. 229-225, 2009. 49-Nida, Eugine, Towards a Science of Translating, Leidem: E. J. Brill, 1964. 50- Nuri, Khadim Rahman,The Running Commentary of the Holy Quran, Under-bracket Comments SufiHamsayaShillong:Gurudwar, 1964. Nykl, A.R., "51- Palmer.E.M, Notes on Palmer''s the Qur''an, in The Journal of the American Oriental Society, vol. 56, pp. 77-84, 1936. 52-Parray, Ahmad, Tauseef, What is in the Quran? Message of the Quran in Simple English by Abdur Raheem Kidwai, 2013. New Delhi: Viva Books Private, in Al-Bayān, Vol. 11, No. 1. pp.106-108, 2013.
53- Ghulam Ahmed,Exposition of the Holy Quran, Lahore: Tolu-e-Islam Trust, Parwez, 1987. 54-Pearson, J. D,Bibliography of translations of the Qur’an into European languages, In Arabic Literature to the End of Umayyad Period, (eds. Beeston A. F. L.& et al). pp. 502-520, 1983. 55-Pickthall, Marmaduke, The Glorious Qur’an, Elmhurst: Tahrike Tarsile Iman Inc, 2000. 56-Rahman, M. A. An English version of the Holy Quran in verse, Part I. Adoni Rowjees Press, 1926. 57-Rodwell, M. John, trans, The Koran, London: 1861. 58-Ross, Alexander, The Alcoran of Mahomet. By Sier Du Ryer. London: 1649. 59-Ruhi, Firozuddin, The Qur’an (Karachi): Idara-e-Tabligh al-Qur’an, 1965. 60-Sadr Anjuman Ahmadiyya, The Holy Qur-an, with English translation and commentary. Qadian, India: published under the auspices of Hazrat Mirza Bashir-ud-Din Mahmud Ahmad, 1947. 61-Salahud-Din, Peer, The Wonderful Koran,Eminabad, Pakistan: Raftar-i-Zamana Publications, 1960. 62-Salmasi Zadeh, Javad, The History of Quran Translations of the Quran in the world. Tehran: Amir Kabir Publishing House, 1369. 63-Sarwar, Ghulam, Translation of the Holy Qur’an, Lahore: 1929. 64-Siddiqui, Abdul Hameed, The Holy Qur''an. with English translation and explanatory notes, Lahore: Islamic Book Centre, 1975. Tahir-ul-Qadri,Muhammad, Irfan ul Quran. Lahore :65-Minhaj-ul-Quran Publications, 2009. 66-Tariq, Abdul Rahman & Gilani, Ziauddin Ahmad, The Holy Quran. (2 vols). Lahore. Siraj-ud-Din Publishers, 1966. 67-Usmani, Maulana Mufti Muhammad Shafi,Maariful Qur’an: AComprehensive Commentary of the Holy Qur''an ,8 Vols,Karachi: Darul-Uloom maktaba, 2005. 68-Usmani, Mufti Taqi, Translation of Quran,2007. Available at: www.islamicbulletin.org. 69-Woolworth, W. S, in Muslim World, xvn, 279-89, 1937. 70- Zwemer, S. Marinus, The Qur’an: English Translation by Mirza Abul Fadl, Muslim World 2: 1, pp. 84-82, 1912.
منابع 1-اسعدی، مرتضی، کتابشناسی ترجمههای انگلیسی قرآن کریم، صحیفه مبین، شمارۀ 5، بهار 1365، صص. 63-45. 2-احمد، عزیر، تاریخ تفکر اسلامی در هند، تهران: کیهان، 1366. 3-بادپا، عبید الله، قادیانیت: آشنایی با عقاید فرقه قادیانیه، زاهدان: نشر سهوری، 1389. 4-سلماسی زاده، جواد، تاریخ ترجه قرآن در جهان، تهران: موسسه انتشاراتی امیر کبیر، 1369. 5-خلیفه، محمد، ترجمه های انگلیسی قرآن،ترجمه ابوالفضل حری، دین، شمارۀ 156، ، صص. 80-70، مهر 1389. 6-عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم ،نگرشی به ترجمه های قرآن در غرب، مکتب اسلام، سال 28- شماره 126 صص 44 تا 49، فروردین 1368. 7-مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد1و 4، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1374.
All References in English 1-The Qur’ān, in Encyclopædia Britannica Ultimate Reference, Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012. 2-Abdul Hakim Khan, Mohammad. The Holy Quran. Patiala: Rajinder Press, 1905. 3-Abdul Hamid, S. M, The Divine Qur’an. Dacca: Islami Tabligh Mission, 1862-8. 4-Abul-Fazl, Mirza, Qur’an, Arabic Text and English Translation, Arranged, Chronologically with an Abstract. Allahabad: Reform society, 1911. 5- Aghiqi Bakhshayeshi, Abdul Rahim, A Study on the Translation of The Quran in the West, Islam, Vol. 28, No. 126, 1368, pp. 44-49. 6-Ahmad, Aziz, The History of Islamic Thought in India, Tehran: Keyhan, 1366. 7-Akhtar, Mohammad,Maulana Muhammad Ali,his Influence on Contemporary and Later Muslim Scholars, 2013, Available at: http://aaiil.org/text/books/others/chaudhrymasudakhtar 8-Ahmad, Mohammad Ashfaq, The Noble Quran. Presented in English.Karachi: Maktaba-e Matloob, 1964. 9-Ahmed, Nazeer, The Qur’an, Translated into American English. Bangalore, India, 2011. 10-Akbar, Mohammad, The Meaning of the Holy Quran,by Maududi,Abul A’la . Lahore: Islamic Publications, 1970. 11-Ali, Abdullah Yusuf, The Holy Quran, Lahore: ShaikhMuhammad Ashraf, 1934. 12-Ali, Ahmad, The Quran, A Contemporary Translation, Karachi: Akrash Printing, 1984. 13-Ali, Hashim Amir, The Students Quran, An Introduction, Bombay: Asia Publishing House, 1961. 14- Ali, Maulana Sher, The Holy Qur’an, India: Nazir Dawat-o-Tabligh Qadian, 1965. 15-Ali, Muhammad Mohar, The Qur''an and the Orientalists. Ipswich Jam''iyat''ihyaa''minhaa Al-Sunnah, 2004. 16- Ali, Muhammad, The Holy Qur''an, Lahore: Ahmadiyyah Anjuman Isha’ate Islam, 1917. 17-Ali, Muhammad, English Translation of The Holy Quran,With Explanatory notes, from the English Translation and commentary of Maulana Mohmmad Ali renowned author of several works on Islam. (edited by Zahid Aziz). Ahmadiyya Anjuman Lahore Publications, UK, 2010. 18-Ali, Sajjadi Vafakhani Mir Ahmad, The Holy Qur''an with English translation of the Arabic Text and Commentary according to the Version of the Holy Ahlul-Bait.Karachi: Sterling Printing & Publishing,1964. 19-Aneesuddin, Mir, A Simple Translation of the Holy Quran, Hyderabad, India Islamic Academy of Sciences, 1993. 20-Anon, The Koran, Text, with English, Persian and Urdu Translations,Translated into English by a Muhammedan Graduate. Sialkot: Punjab Press, 1899. 21-Anoushirvani, Alireza, English Translations of the Glorious Qur’an: An Annotated Bibliography. In Journal of Translation Studies. Vol. 1. No. 3, 2003, pp. 9-32. 22-As’adi, Morteza,Bibliography of English Translations of the Quran, Sahifeye Mobin, No. 5, Spring, 1365, pp. 45-63. 23-Baber, James, Translations of the English Qur’an: Historical Patterns of Change from 1649-2005,M.A. Diss., California State University Dominguez Hills, 2008. 24-Badpa, Obeid Allah, Qadianism: An Introduction to the Qadianis’ Beliefs, Zahedan: Sohury Publishing, 1389. 25-Binark, Ismet and Halit Eren, World Bibliography Translations of the Meanings of the Holy Qur''an ,Printed Translations 1515-1980. Istanbul: Research Center for Islamic History, Art and Culture, 1986. 26-Campo, E. Juan, Ahmaddiya, in Encyclopedia of World Religions: Encyclopedia of Islam, (eds. Campo, Juan e. and Melton, Gordon, J.), New York: Facts on File, 2009, pp. 23-24. 27-Chauvin, Victor, Bibliographie des ouvrages arabes on relatifs aux Arabes, publiis dans I''Europe chritienne de 1810 a 1885. Liege: Leipzig, 1907. 28-Chinoy,Ali Muhammad Fazil, The Glorious Koran, Translated with Commentary of Divine Lights, Secanderabad-India: Hyderabad Bulletin Press, 1954. 29-Daryabadi, Abdul Mahid, Tafsir Ul Qur''an,Translation and Commentary of the Holy Qur''an Arabic – English , Arabic Text of the Qur''an with Englishtranslation and Commentary, 4 vols, Urdu Bazar Karachi: Darul Ishaat, 1941. 30-Daryabadi, Abdul Majid, Translation and Commentary of the Qur’an, Lahoreand Karachi: The Taj Company,2vols, 1941-1957. Dehlawi, Mirza Hairat, The Koran. )3 vols(.. Delhi: I.M.H. Press, 1912. 31-Farid Al-Hagh, Shah, The Holy Qur’an an English Translation fromKanzul Iman, Delhi: Farid Book Depot, Pvt. Ltd, 1988. 32-Farid, Malik Ghulam,The Holy Qur’an, English translation and commentary.Rabwah: Oriental and Religious Publishing Corporation, 1969. 33-Hamidullah. Mohammad, Le Coran, Traduction integrale et notes de Muhammed Hamidullah... Avec la collaboration de Michel Leturmy. Preface de Louis Massignon. Paris: Le Club Francois du Livre, 1959. 34-Husain, Badshah, The Holy Quran; a Translation with Commentary according to Shia Traditions and Principles. Part I:Surahs I and II with introduction. Lucknow: Published under the auspices of Moayyedul Waezin, 1936. 35-Hussain Khan, Mofakhar,English Translations of the Holy Qur’an: A Bio-Bibliographic Study. In Islamic Quarterly, Second Quarter, 1986. 36-Jullundri, Ali Ahmad Khan,The Translation of the Glorious, Holy Qur’an with Commentary. Lahore: WorldIslamic Mission, 1962. 37-Khalifa, Mohammad,English translations of the Quran, (trans. A. Horri), Din, No. 156, 1389, pp. 80-70. 38-Khan,Maulana Wahiduddin, The Qur’an, New Delhi: Goodword Books, 2009. 39-Khan,Maulana Wahiduddin, The Quran: Translation and Commentary with Parallel Arabic Text. Nizamuddin, India: Goodword Books, 2011. 40-Khan, Mohammad Ayyub,The Holy Qu’an: with Short Notes Based on the Holy Quran and the Authentic Traditions of the Prophet. Patiala, Punjab, 1905. 41-Kidwai, Abdul Rahman,Translating the Untranslatable: A Survey of English Translations of the Quran, in The Muslim World BookReview, Vol. 7, No. 4 Summer 1987. 42-Kidwai, Abdul Rahman, English Translation of the Holy Qur’an: An Annotated Bibliography, in Hamdard Islamicus, vol. XI, pp. 47-55, 1988. 43-Kidwai, Abdur Raheem,What is in the Quran? Message of the Qur’an in Simple English, New Delhi, India: Viva Books, 2013. 44-Latif, Seyyed Abdul, Al-Quran. Hyderabad, India: The Academy of Islamic Studies, 1969. 45-Makarem Shirazi, Naser, Nimuneh Commentary. (Vols. 1 and 4), Tehran: Drol-Kotob al-Islamiyya, 1374. 46-Mohammad, Khalil,Assessing English Translations of the Qur’an, in Middle East Quarterly, pp. 58-71, 2005. 47-Munday, Jeremy, Introducing Translation Studies, London & New York: Routledge, 2001. 48-Mustapha, Hassan,The Qur’ān Translation, In Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London & New York: Routledge, pp. 229-225, 2009. 49-Nida, Eugine, Towards a Science of Translating, Leidem: E. J. Brill, 1964. 50- Nuri, Khadim Rahman,The Running Commentary of the Holy Quran, Under-bracket Comments SufiHamsayaShillong:Gurudwar, 1964. Nykl, A.R., "51- Palmer.E.M, Notes on Palmer''s the Qur''an, in The Journal of the American Oriental Society, vol. 56, pp. 77-84, 1936. 52-Parray, Ahmad, Tauseef, What is in the Quran? Message of the Quran in Simple English by Abdur Raheem Kidwai, 2013. New Delhi: Viva Books Private, in Al-Bayān, Vol. 11, No. 1. pp.106-108, 2013.
53- Ghulam Ahmed,Exposition of the Holy Quran, Lahore: Tolu-e-Islam Trust, Parwez, 1987. 54-Pearson, J. D,Bibliography of translations of the Qur’an into European languages, In Arabic Literature to the End of Umayyad Period, (eds. Beeston A. F. L.& et al). pp. 502-520, 1983. 55-Pickthall, Marmaduke, The Glorious Qur’an, Elmhurst: Tahrike Tarsile Iman Inc, 2000. 56-Rahman, M. A. An English version of the Holy Quran in verse, Part I. Adoni Rowjees Press, 1926. 57-Rodwell, M. John, trans, The Koran, London: 1861. 58-Ross, Alexander, The Alcoran of Mahomet. By Sier Du Ryer. London: 1649. 59-Ruhi, Firozuddin, The Qur’an (Karachi): Idara-e-Tabligh al-Qur’an, 1965. 60-Sadr Anjuman Ahmadiyya, The Holy Qur-an, with English translation and commentary. Qadian, India: published under the auspices of Hazrat Mirza Bashir-ud-Din Mahmud Ahmad, 1947. 61-Salahud-Din, Peer, The Wonderful Koran,Eminabad, Pakistan: Raftar-i-Zamana Publications, 1960. 62-Salmasi Zadeh, Javad, The History of Quran Translations of the Quran in the world. Tehran: Amir Kabir Publishing House, 1369. 63-Sarwar, Ghulam, Translation of the Holy Qur’an, Lahore: 1929. 64-Siddiqui, Abdul Hameed, The Holy Qur''an. with English translation and explanatory notes, Lahore: Islamic Book Centre, 1975. Tahir-ul-Qadri,Muhammad, Irfan ul Quran. Lahore :65-Minhaj-ul-Quran Publications, 2009. 66-Tariq, Abdul Rahman & Gilani, Ziauddin Ahmad, The Holy Quran. (2 vols). Lahore. Siraj-ud-Din Publishers, 1966. 67-Usmani, Maulana Mufti Muhammad Shafi,Maariful Qur’an: AComprehensive Commentary of the Holy Qur''an ,8 Vols,Karachi: Darul-Uloom maktaba, 2005. 68-Usmani, Mufti Taqi, Translation of Quran,2007. Available at: www.islamicbulletin.org. 69-Woolworth, W. S, in Muslim World, xvn, 279-89, 1937. 70- Zwemer, S. Marinus, The Qur’an: English Translation by Mirza Abul Fadl, Muslim World 2: 1, pp. 84-82, 1912.
منابع 1-اسعدی، مرتضی، کتابشناسی ترجمههای انگلیسی قرآن کریم، صحیفه مبین، شمارۀ 5، بهار 1365، صص. 63-45. 2-احمد، عزیر، تاریخ تفکر اسلامی در هند، تهران: کیهان، 1366. 3-بادپا، عبید الله، قادیانیت: آشنایی با عقاید فرقه قادیانیه، زاهدان: نشر سهوری، 1389. 4-سلماسی زاده، جواد، تاریخ ترجه قرآن در جهان، تهران: موسسه انتشاراتی امیر کبیر، 1369. 5-خلیفه، محمد، ترجمه های انگلیسی قرآن،ترجمه ابوالفضل حری، دین، شمارۀ 156، ، صص. 80-70، مهر 1389. 6-عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم ،نگرشی به ترجمه های قرآن در غرب، مکتب اسلام، سال 28- شماره 126 صص 44 تا 49، فروردین 1368. 7-مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، جلد1و 4، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 1374.
All References in English 1-The Qur’ān, in Encyclopædia Britannica Ultimate Reference, Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012. 2-Abdul Hakim Khan, Mohammad. The Holy Quran. Patiala: Rajinder Press, 1905. 3-Abdul Hamid, S. M, The Divine Qur’an. Dacca: Islami Tabligh Mission, 1862-8. 4-Abul-Fazl, Mirza, Qur’an, Arabic Text and English Translation, Arranged, Chronologically with an Abstract. Allahabad: Reform society, 1911. 5- Aghiqi Bakhshayeshi, Abdul Rahim, A Study on the Translation of The Quran in the West, Islam, Vol. 28, No. 126, 1368, pp. 44-49. 6-Ahmad, Aziz, The History of Islamic Thought in India, Tehran: Keyhan, 1366. 7-Akhtar, Mohammad,Maulana Muhammad Ali,his Influence on Contemporary and Later Muslim Scholars, 2013, Available at: http://aaiil.org/text/books/others/chaudhrymasudakhtar 8-Ahmad, Mohammad Ashfaq, The Noble Quran. Presented in English.Karachi: Maktaba-e Matloob, 1964. 9-Ahmed, Nazeer, The Qur’an, Translated into American English. Bangalore, India, 2011. 10-Akbar, Mohammad, The Meaning of the Holy Quran,by Maududi,Abul A’la . Lahore: Islamic Publications, 1970. 11-Ali, Abdullah Yusuf, The Holy Quran, Lahore: ShaikhMuhammad Ashraf, 1934. 12-Ali, Ahmad, The Quran, A Contemporary Translation, Karachi: Akrash Printing, 1984. 13-Ali, Hashim Amir, The Students Quran, An Introduction, Bombay: Asia Publishing House, 1961. 14- Ali, Maulana Sher, The Holy Qur’an, India: Nazir Dawat-o-Tabligh Qadian, 1965. 15-Ali, Muhammad Mohar, The Qur''an and the Orientalists. Ipswich Jam''iyat''ihyaa''minhaa Al-Sunnah, 2004. 16- Ali, Muhammad, The Holy Qur''an, Lahore: Ahmadiyyah Anjuman Isha’ate Islam, 1917. 17-Ali, Muhammad, English Translation of The Holy Quran,With Explanatory notes, from the English Translation and commentary of Maulana Mohmmad Ali renowned author of several works on Islam. (edited by Zahid Aziz). Ahmadiyya Anjuman Lahore Publications, UK, 2010. 18-Ali, Sajjadi Vafakhani Mir Ahmad, The Holy Qur''an with English translation of the Arabic Text and Commentary according to the Version of the Holy Ahlul-Bait.Karachi: Sterling Printing & Publishing,1964. 19-Aneesuddin, Mir, A Simple Translation of the Holy Quran, Hyderabad, India Islamic Academy of Sciences, 1993. 20-Anon, The Koran, Text, with English, Persian and Urdu Translations,Translated into English by a Muhammedan Graduate. Sialkot: Punjab Press, 1899. 21-Anoushirvani, Alireza, English Translations of the Glorious Qur’an: An Annotated Bibliography. In Journal of Translation Studies. Vol. 1. No. 3, 2003, pp. 9-32. 22-As’adi, Morteza,Bibliography of English Translations of the Quran, Sahifeye Mobin, No. 5, Spring, 1365, pp. 45-63. 23-Baber, James, Translations of the English Qur’an: Historical Patterns of Change from 1649-2005,M.A. Diss., California State University Dominguez Hills, 2008. 24-Badpa, Obeid Allah, Qadianism: An Introduction to the Qadianis’ Beliefs, Zahedan: Sohury Publishing, 1389. 25-Binark, Ismet and Halit Eren, World Bibliography Translations of the Meanings of the Holy Qur''an ,Printed Translations 1515-1980. Istanbul: Research Center for Islamic History, Art and Culture, 1986. 26-Campo, E. Juan, Ahmaddiya, in Encyclopedia of World Religions: Encyclopedia of Islam, (eds. Campo, Juan e. and Melton, Gordon, J.), New York: Facts on File, 2009, pp. 23-24. 27-Chauvin, Victor, Bibliographie des ouvrages arabes on relatifs aux Arabes, publiis dans I''Europe chritienne de 1810 a 1885. Liege: Leipzig, 1907. 28-Chinoy,Ali Muhammad Fazil, The Glorious Koran, Translated with Commentary of Divine Lights, Secanderabad-India: Hyderabad Bulletin Press, 1954. 29-Daryabadi, Abdul Mahid, Tafsir Ul Qur''an,Translation and Commentary of the Holy Qur''an Arabic – English , Arabic Text of the Qur''an with Englishtranslation and Commentary, 4 vols, Urdu Bazar Karachi: Darul Ishaat, 1941. 30-Daryabadi, Abdul Majid, Translation and Commentary of the Qur’an, Lahoreand Karachi: The Taj Company,2vols, 1941-1957. Dehlawi, Mirza Hairat, The Koran. )3 vols(.. Delhi: I.M.H. Press, 1912. 31-Farid Al-Hagh, Shah, The Holy Qur’an an English Translation fromKanzul Iman, Delhi: Farid Book Depot, Pvt. Ltd, 1988. 32-Farid, Malik Ghulam,The Holy Qur’an, English translation and commentary.Rabwah: Oriental and Religious Publishing Corporation, 1969. 33-Hamidullah. Mohammad, Le Coran, Traduction integrale et notes de Muhammed Hamidullah... Avec la collaboration de Michel Leturmy. Preface de Louis Massignon. Paris: Le Club Francois du Livre, 1959. 34-Husain, Badshah, The Holy Quran; a Translation with Commentary according to Shia Traditions and Principles. Part I:Surahs I and II with introduction. Lucknow: Published under the auspices of Moayyedul Waezin, 1936. 35-Hussain Khan, Mofakhar,English Translations of the Holy Qur’an: A Bio-Bibliographic Study. In Islamic Quarterly, Second Quarter, 1986. 36-Jullundri, Ali Ahmad Khan,The Translation of the Glorious, Holy Qur’an with Commentary. Lahore: WorldIslamic Mission, 1962. 37-Khalifa, Mohammad,English translations of the Quran, (trans. A. Horri), Din, No. 156, 1389, pp. 80-70. 38-Khan,Maulana Wahiduddin, The Qur’an, New Delhi: Goodword Books, 2009. 39-Khan,Maulana Wahiduddin, The Quran: Translation and Commentary with Parallel Arabic Text. Nizamuddin, India: Goodword Books, 2011. 40-Khan, Mohammad Ayyub,The Holy Qu’an: with Short Notes Based on the Holy Quran and the Authentic Traditions of the Prophet. Patiala, Punjab, 1905. 41-Kidwai, Abdul Rahman,Translating the Untranslatable: A Survey of English Translations of the Quran, in The Muslim World BookReview, Vol. 7, No. 4 Summer 1987. 42-Kidwai, Abdul Rahman, English Translation of the Holy Qur’an: An Annotated Bibliography, in Hamdard Islamicus, vol. XI, pp. 47-55, 1988. 43-Kidwai, Abdur Raheem,What is in the Quran? Message of the Qur’an in Simple English, New Delhi, India: Viva Books, 2013. 44-Latif, Seyyed Abdul, Al-Quran. Hyderabad, India: The Academy of Islamic Studies, 1969. 45-Makarem Shirazi, Naser, Nimuneh Commentary. (Vols. 1 and 4), Tehran: Drol-Kotob al-Islamiyya, 1374. 46-Mohammad, Khalil,Assessing English Translations of the Qur’an, in Middle East Quarterly, pp. 58-71, 2005. 47-Munday, Jeremy, Introducing Translation Studies, London & New York: Routledge, 2001. 48-Mustapha, Hassan,The Qur’ān Translation, In Routledge Encyclopedia of Translation Studies, London & New York: Routledge, pp. 229-225, 2009. 49-Nida, Eugine, Towards a Science of Translating, Leidem: E. J. Brill, 1964. 50- Nuri, Khadim Rahman,The Running Commentary of the Holy Quran, Under-bracket Comments SufiHamsayaShillong:Gurudwar, 1964. Nykl, A.R., "51- Palmer.E.M, Notes on Palmer''s the Qur''an, in The Journal of the American Oriental Society, vol. 56, pp. 77-84, 1936. 52-Parray, Ahmad, Tauseef, What is in the Quran? Message of the Quran in Simple English by Abdur Raheem Kidwai, 2013. New Delhi: Viva Books Private, in Al-Bayān, Vol. 11, No. 1. pp.106-108, 2013.
53- Ghulam Ahmed,Exposition of the Holy Quran, Lahore: Tolu-e-Islam Trust, Parwez, 1987. 54-Pearson, J. D,Bibliography of translations of the Qur’an into European languages, In Arabic Literature to the End of Umayyad Period, (eds. Beeston A. F. L.& et al). pp. 502-520, 1983. 55-Pickthall, Marmaduke, The Glorious Qur’an, Elmhurst: Tahrike Tarsile Iman Inc, 2000. 56-Rahman, M. A. An English version of the Holy Quran in verse, Part I. Adoni Rowjees Press, 1926. 57-Rodwell, M. John, trans, The Koran, London: 1861. 58-Ross, Alexander, The Alcoran of Mahomet. By Sier Du Ryer. London: 1649. 59-Ruhi, Firozuddin, The Qur’an (Karachi): Idara-e-Tabligh al-Qur’an, 1965. 60-Sadr Anjuman Ahmadiyya, The Holy Qur-an, with English translation and commentary. Qadian, India: published under the auspices of Hazrat Mirza Bashir-ud-Din Mahmud Ahmad, 1947. 61-Salahud-Din, Peer, The Wonderful Koran,Eminabad, Pakistan: Raftar-i-Zamana Publications, 1960. 62-Salmasi Zadeh, Javad, The History of Quran Translations of the Quran in the world. Tehran: Amir Kabir Publishing House, 1369. 63-Sarwar, Ghulam, Translation of the Holy Qur’an, Lahore: 1929. 64-Siddiqui, Abdul Hameed, The Holy Qur''an. with English translation and explanatory notes, Lahore: Islamic Book Centre, 1975. Tahir-ul-Qadri,Muhammad, Irfan ul Quran. Lahore :65-Minhaj-ul-Quran Publications, 2009. 66-Tariq, Abdul Rahman & Gilani, Ziauddin Ahmad, The Holy Quran. (2 vols). Lahore. Siraj-ud-Din Publishers, 1966. 67-Usmani, Maulana Mufti Muhammad Shafi,Maariful Qur’an: AComprehensive Commentary of the Holy Qur''an ,8 Vols,Karachi: Darul-Uloom maktaba, 2005. 68-Usmani, Mufti Taqi, Translation of Quran,2007. Available at: www.islamicbulletin.org. 69-Woolworth, W. S, in Muslim World, xvn, 279-89, 1937. 70- Zwemer, S. Marinus, The Qur’an: English Translation by Mirza Abul Fadl, Muslim World 2: 1, pp. 84-82, 1912.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,169 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,334 |