تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 566 |
تعداد مقالات | 5,825 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,162,533 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,461,116 |
تحلیل کهنالگویی داستان زال و رودابه | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 24، خرداد 1394، صفحه 59-76 اصل مقاله (478.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2015.2120 | ||
نویسندگان | ||
صادق جغتایی* ؛ محمد انصاری پویا | ||
دانشگاه ولایت | ||
چکیده | ||
بررسی و تحلیل آثار ادبی بر بنیاد دیدگاههای جدید باعث فهم جنبههای ناشناخته اثر ادبی میشود. داستان زال و رودابه، که در آن با مهارتی خاص لطافت عاشقانه با صلابت حماسه درهم آمیخته، ترکیبی نوآیین و شگفت به وجود آمده، تاکنون از چشمانداز نقد روانکاوانه مورد تحلیل واقع نشده است. بررسی روانکاوانهی این داستان بر اساس دیدگاه یونگ و تحلیل کهنالگوهای آن، میتواند دریچههای تازهای از معانی نهفته در شاهنامه را بر روی مخاطبان بگشاید. در این جستار ابتدا مبانی نظری دیدگاه یونگ و کهنالگوهای مورد نظر او باختصار معرفی شدهاند. آنگاه کهنالگوهای آنیما و آنیموس، نقاب، سایه، پیر فرزانه و در نهایت فرایند فردیت در داستان زال و رودابه جُسته، به روش کتابخانهای مورد تحلیل واقع شدهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد که زال، برای آن که بتواند پدر جهان پهلوان شاهنامه، رستم، باشد، به نوعی خرد ملکوتی دست مییابد از سنگینی زمین و ماده رها میشود تا به خودیابی(فردانیت) برسد. با رسیدن او به این مرحله، زمینه برای آمیزشی روحانی فراهم میشود و نتیجهی این پیوند، جهان پهلوان شاهنامه است. | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامه؛ زال؛ رودابه؛ یونگ؛ کهنالگو | ||
مراجع | ||
- اقبالی، ابراهیم، قمری گیوی، حسین و مرادی، سکینه ، تحلیل داستان سیاوش بر پایهی نظریات یونگ، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، س 6، ش 8، صص 86 ـ 69، 1386. 2- امینی، محمدرضا، تحلیل اسطورهی قهرمان در داستان ضحاک و فریدون بر اساس نظریهی یونگ، مجلهی علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، س 2 ش34، صص64 ـ53 ،1381. 3- جانسون، رابرت ، سایه، ترجمهی شهره دالکی، شیراز: نوید شیراز،1389. 4- حری، ابوالفضل، کارکرد کهنالگوها در شعرکلاسیک و معاصر در پرتو رویکرد ساختاری به اشعار شاملو، ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، س5، ش 15، صص 34 ـ 9، 1388. 5 - حسینی، مریم، نقد کهنالگویی غزلی از مولانا، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، س 2. ش11، صص118 ـ 97، 1387. 6- حنیف، محمد،قابلیتهای نمایشی شاهنامه، تهران: سروش، 1389. 7- دستغیب، عبدالعلی،بنیادها و رویکردهای نقد ادبی، شیراز: نوید شیراز، 1385. 8- زمان احمدی، محمدرضا و حدادی، الهام، تحلیل کهنالگویی داستان پادشاه و کنیزک، متنپژوهی ادبی (زبان و ادب سابق) ، س14، ش45، صص 104 ـ 87، 1389. 9- زمانی، کریم ، میناگر عشق: شرح موضوعی مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمّد بلخی، چ اول، تهران: نشر نی، 1382. 10- ستاری، جلال ، رمز و مثل در روانکاوی، تهران: توس، 1366. 11- شمیسا، سیروس، بیان، تهران: انتشارات فردوس- مجید،1370. 12- شمیسا، سیروس، نقدادبی، تهران: انتشارات فردوس، 1378. 13- صفا، ذبیح الله، حماسهسرایی در ایران، تهران: فردوس، 1390. 14- طغیانی، اسحاق و خسروی، اشرف، تحلیل روانکاوانهی شخصیت سودابه و رودابه (یگانههای دوسویهی شاهنامه)، کاوشنامه زبان و ادبیات فارسی، ش21، صص38 ـ 9، 1389. 15- فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، 8 دفتر، تهران: انتشارات دایرة المعارف بزرگ اسلامی، 1391. 16- فلاحی، منیژه، سیمای منوچهر در شاهنامه، تهران: پارینه، 1381. 17- فوردهام، فریدا، مقدمهای بر روانشناسی یونگ، ترجمهی مسعود میربها، تهران: اشرفی، 1351. 18- فوردهام، فریدا، روانشناسی یونگ، ترجمهی حسین یعقوبپور، تهران: اوجا، 1374. 19- گورین، ویلفرد. ال و دیگران، راهنمای رویکردهای نقد ادبی، ترجمهی زهرا میهنخواه، تهران: اطلاعات، 1383. 20- لوفلر، دلاشو، زبان رمزی قصههای پریوار، تهران: توس، 1366. 21- مختاری، محمد، اسطورهی زال، تهران: آگاه، 1369. 22- موسوی، سیدکاظم و خسروی، اشرف، آنیما و راز اسارت خواهران همراه در شاهنامه، زن در توسعه و سیاست، دانشگاه تهران، ش22، صص154 ـ 33، 1387. 23- نوریان، سیدمهدی، و خسروی، اشرف، بررسی کهنالگوی پیرخرد در شاهنامهی فردوسی، مجلهی شعرپژوهی (بوستان ادب) دانشگاه شیراز، ش15، صص186 ـ 67،1392. 24- واحددوست، مهوش، رویکردهای علمی به اسطوره شناسی، تهران: سروش، 1381. 25- واحددوست، مهوش، نهادینههای اساطیری در شاهنامهی فردوسی، تهران: سروش، 1387. 26- یاوری، حورا، روانکاوی و ادبیات (دو متن، دو انسان، دو جهان)، تهران: نشر تاریخ ایران، 1374. 27- یونگ، کارل گوستاو، انسان و سمبولهایش، ترجمهی محمود سلطانیه، تهران: جامی، 1370. 28- ___________،روانشناسیتحلیلییونگ، ترجمهی فرزین رضاعی، تهران: ارجمند، 1386. 29- ___________،روانشناسیضمیرناخودآگاه، ترجمهی محمدعلی امیری، تهران: علمی فرهنگی، 1387. 30- __________، هندروس ژوزف،انسان و اسطورههایش، ترجمهی حسن اکبریان طبری،تهران: دایره، 1389.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,409 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,319 |