تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,772 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,030,582 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,397,699 |
مقایسهی سیر رواییِ منظومههای خسرو و شیرین نامی اصفهانی و نظامی گنجوی | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 14، دوره 13، شماره 24، خرداد 1394، صفحه 249-266 اصل مقاله (448.58 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2015.2130 | ||
نویسندگان | ||
محمد امیر مشهدی ![]() | ||
1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
خسرو و شیرین دومین منظومه از خمسهیِ میرزامحمدصادق نامی اصفهانی (1204ق) است که به تقلید از خسرو و شیرین نظامی سروده شده است. این اثر ضمن داشتنِ موضوع و درونمایهیِ مشترک و نیز وزن و قالبِ یکسان، موارد افتراق گوناگونی با نظیرهی خود دارد. تعداد ابیات خسرو و شیرینِ نامی تقریباً 14 23'>اثر نظامی است و حذف بسیاری از حوادث و صحنهها، از گیرایی و کششِ داستان کاسته است. نامی در روایت خود، در بسیاری از حوادث دست برده و تغییراتی داده، ترتیب آنها را عوض کرده و یا مواردی را حذف یا اضافه کرده است، چرا که مدعیِ خلق اثری همپایهیِ منظومهی نظامی بوده است. در این پژوهش که به روش کتابخانهای و بر مبنای توصیف و تحلیل انجام شده است، این موارد مورد بررسی قرار گرفته است. گر چه خلاقیت و تواناییِِ نامی را در ایجادِ این دگرگونیها، نمیتوان نادیده گرفت و ترکیبات زیبا و تصویرهای شعریِ او را که محققان را به تحقیق و بررسیِ آثارش ترغیب میکند نباید از نظر دور داشت، اما باید اذعان کرد که نامی در روایتِ خسرو و شیرین، چندان موفق نبوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ادب غنایی– شعر فارسی- خسرو و شیرین- نامی اصفهانی- نظامی گنجوی | ||
مراجع | ||
آقاحسینی، حسین، مقایسهی خسرو و شیرین شهاب ترشیزی با خسرو و شیرین نظامی، پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی، سال دوم، شماره هشتم، صص36-21، 1389. 2-آیتی، عبدالمحمد، گزیده خسرو و شیرین نظامی، چاپ دوم، تهران: انتشارات انقلاب اسلامی،1370. 3-اشرفزاده، رضا، نشان تیشه فرهاد (نقد و متن کامل فرهاد و شیرین وحشی بافقی)، چاپ اول، تهران: انتشارات صالح، 1376. 4-پورزینی، خدیجه، معرفی پایاننامههای تصحیح متون در دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، گزارش میراث، دوره دوم، شماره سوم و چهارم، صص 55-50، 1391. 5-ذاکرالحسینی، محسن، نقد و بررسی وامق و عذرای نامی اصفهانی، نامه فرهنگستان6/3، صص 139-136. 6-ریپکا، یان، تاریخ ادبیات ایران، ترجمه ابوالقاسم سری، جلد اول، تهران: نشر سخن،1382. 7-زرینکوب، عبدالحسین، نقش بر آب، چاپ دوم، تهران: انتشارات معین، 1370. 8-...................، پیر گنجه در جستجوی ناکجاآباد، چاپ اوّل، تهران: نشر سخن، 1372. 9-...................، از گذشتهیِ ادبی ایران، چاپ دوم، تهران: نشر سخن، 1383. 10- شعبانزاده، مریم، شور شیرین (جستاری در تلقی عرفانی نظامی از عشق)، پژوهشنامه ادب غنایی، سال هشتم، شماره چهاردهم، صص 94-73، 1389. 11-صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات در ایران، جلد دوم، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات فردوسی،1371. 12-طغیانی، اسحاق و زهرا معینیفرد، آرمانشهر زنان در خسرو و شیرین نظامی، پژوهشنامه ادب غنایی، سال ششم، شماره یازدهم، صص 130- 113، 1387. 13-................ و سمانه جعفری، شیرینترین حکمتهای خسروی(در غناییترین اثر نظامی، امیرخسرو و هاتفی)، پژوهشنامه ادب غنایی، سال هفتم، شماره سیزدهم، 62-39، 1388. 14-محمدی افشار، هوشنگ و عبدالعلی اویسی، مقایسه سه قهرمان خسرو و شیرین نظامی با دو نظیره آن...، کتاب ماه ادبیات، شماره هفتادوچهارم، صص 44-34، 1392. 15-نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق، خسرو و شیرین، نسخهخطی شماره1693084، سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران (nlai،ir کتابخانه و اسناد دیجیتال)، کتابت1252ق، ثبت1/2698 ف. 16-................. ، تاریخ گیتی گشا (در تاریخ زندیه)، به کوشش عباس اقبال آشتیانی، تهران: بیجا، 1368. 17-................. ، وامق و عذرا، به کوشش رضا انزابی نژاد و غلامرضا طباطبائی مجد، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1381. 18-نظامی گنجوی، الیاسبن یوسف، خمسهی نظامی گنجوی، تصحیح حسنوحید دستگردی، تهران: انتشارات علمی، 1317. 19-وحیدیان کامیار، تقی، بررسی منشأ وزن شعر فارسی، چاپ سوم، مشهد: مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، 1376. 20-یزدانی، سوسن و مسعود روحانی، بررسی جنبههای تاریخی دو منظومه خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو دهلوی، پژوهشنامه ادب غنایی، سال دهم، شماره نوزدهم، صص186-167، 1391. 21-یوسفی، غلامحسین، چشمه روشن(دیداری با شاعران)، چاپ سوم، تهران: علمی،1370.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,277 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 951 |