تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 690 |
تعداد مقالات | 6,761 |
تعداد مشاهده مقاله | 10,991,372 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,404,607 |
صدق و کذبِ عاطفه، در مرثیههای متنبی | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 3، دوره 13، شماره 25، آذر 1394، صفحه 45-60 اصل مقاله (396.71 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2016.2318 | ||
نویسندگان | ||
رضا رضایی* 1؛ محمد شیخ1؛ فراست عسکری2 | ||
1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشجوی دکتری زبان وادبیات فارسی دانشگاه سیستان وبلوچستان | ||
چکیده | ||
مرثیه دربردارنده احساسات و عواطف دردناک شاعر است. سوزش درونی شاعر به خاطر فقدان عزیزان یا مصائب اجتماعی، افول ارزشها و... در قالب مرثیه خودنمایی میکند و میتوان گفت مرثیهها در گستره ی ادبیات غنائی جایگاه خاصی دارد. ازجمله شاعرانی که مرثیههای قابلبحث دارد متنبی (303-354) است. وی اندوه خود را بر مصائب روزگار و فقدان عزیزان با سوزوگداز بیان کرده است. در مطالعه مرثیههای او این سؤال مطرح است که صدق عاطفه تا چه حد با سخنان پرسوزوگداز شاعر همخوانی دارد؟ و قوت و ضعف عاطفه در مرثیههای شاعر زاییده چه عواملی بوده است؟ این پژوهش بر آن است تا با روش تحلیلی توصیفی و نگاه آماری به بررسی مرثیههای متنبی و اندیشهها و مقاصد وی در سرودن این اشعار، به سؤالات مذکور پاسخ دهد و دلایل مرثیه گریزی این شاعر بلندنظر را برای شناخت بیشتر افکار و لایههای درونی افکار وی، موردبررسی قرار دهند. نتایج تحقیق نشان میدهد سرودههای وی در سوگ عزیزان و دوستان از عاطفهای صادق برخوردار است اما آنجا که مرثیه جنبه تکلیفی و کاری داشته است، غرض جلب رضایت ممدوح بوده و صدق عاطفه کمرنگ شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
متنبی؛ مرثیه؛ عنصر عاطفه؛ صدق و کذب | ||
مراجع | ||
1-آذر نوش، آذر تاش، تاریخ زبان و فرهنگ عرب، چاپ هشتم، انتشارات سمت، تهران،1390. 2-رضایی، غلام عباس، رثا در شعر متنبی، مجلّه ی دانشکده ی ادبیّات دانشگاه تهران، بهار و تابستان، از صفحه 107 تا 127، 1381. 3-شمیسا، سیروس، انواع ادبی، چاپ دهم (ویرایش سوم)، انتشارات توس، تهران،1383. 4-ــــــــــــــ، نگاهی تازه به بدیع، چاپ، انتشارات توس، تهران،1381. 5-ضیف، شوقی، الفن ومذاهبه فی الشعر العربی، الطبعة الرابعة، دار المعارف، مصر،1960 6-العُکبَری، ابو البقاء، دیوان ابی الطیب المتنبی، ضبطه وصححه و وضع فهارسه: مصطفی البقاء و ابراهیم الابیاری و عبد الحفیظ شلبی، دار المعرفة، بیروت لبنان، 1973 7-الفاخوری، حنّا، تاریخ ادبیّات زبان عربی، ترجمة عبدالحمید آیتی، چاپ نهم، انتشارت توس، تهران، 1389. 8-فتوحی، محمود، سبک شناسی نظریهها، رویکردها و روشها، چاپ دوم، انتشارات سخن، تهران، 1392. 9-فروخ، عمر، تاریخ الأدب العربی، الطبعة الأولی، دارالعلم للملایین، بیروت، لبنان،1986. 10-القیروانی، ابن رشیق، العمده فی محاسن الشعر وآدابه، تحقیق محمد عبد القادر احمد، الطبعة الاولی، دار الکتب العالمیه،2001. 11-محفوظ، حسینعلی، متنبی و سعدی، چاپ اوّل، انتشارات روزنه، تهران، 1377. 12-المصطاوی، عبدالرحمن، دیوان المتنبی، اعتنی به و شرحه عبدالرّحمن المصطاوی، دارالمعرفة، بیروت ـ لبنان، 1427. 13-معروف، یحیی، العروض العربی البسیط، چاپ هفتم، انتشارات سمت، تهران، 1392. 14-منوچهریان، علیرضا، ترجمه و تحلیل دیوان متنبی، چاپ دوم، انتشارات زوّار، تهران، 1388. 15-الیازجی، الشیخ ناصیف، العرف الطیّب فی شرح دیوان ابی الطّیب، دار صادر و دار بیروت للطباعه و النشر، بیروت، 1964.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,866 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,034 |