
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 772 |
تعداد مقالات | 7,486 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,490,589 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,482,271 |
عنصر شخصیّت و شخصیّتپردازی در منظومهی داستانی هفتپیکر نظامی | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 6، دوره 13، شماره 25، آذر 1394، صفحه 97-116 اصل مقاله (426.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2016.2321 | ||
نویسندگان | ||
احمد غنی پور ملکشاه* ؛ مرتضی محسنی؛ مرضیه حقیقی | ||
دانشگاه مازندران | ||
چکیده | ||
«هفت پیکر» نظامی از جمله منظومههایی است که به سبب تنوّع شیوههای شخصیّتپردازی به فضای داستانهای معاصر نزدیک است که تاکنون توجّه چندانی به قابلیّتهای داستانی آن نشده است. از اینرو در این پژوهش، سعی شده است تا روشی توصیفیتحلیلی، عنصر شخصیّت و شخصیتپردازی در این منظومه بررسی گردد تا به پرسشهای زیر پاسخ داده شود: 1-شخصیّتها در منظومهی هفت پیکر چگونه ترسیم شدهاند؟ 2ـ نظامی در هفت پیکر از کدام شیوههای شخصیّتپردازی سود جسته است؟ دستاورد پژوهش حاکی از آن است که نظامی، ضمن استفاده از شیوه ی شخصیّتپردازی مستقیم با استفاده از ابزارهایی همچون گفتگو، کنش، نام، رنگ و توصیف توانسته است با شخصیّتپردازی غیرمستقیم، شخصیّتهای داستانش را به سمت و سوی ذهنیّت مورد نظر خود به خواننده معرّفی کند. شخصیّت اصلی این منظومه بهرام گور است که نظامی در پرداخت آن از تمام ابزارهای شخصیّتپردازی سود جسته است. گستردگی فضای داستان، موجب خلق شخصیّتهای بیشماری شده است. علاوه بر شخصیّت اصلی، شخصیّتهایی چون شخصیّت همراز، شخصیّت فرعی و شخصیّت زنان داستان از جمله مباحث مورد توجّه در این مقاله بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نظامی؛ هفت پیکر؛ داستانسرایی؛ شخصیّت؛ شخصیّتپردازی | ||
مراجع | ||
منابع 1- احمدی ملکی، رحمان، پیکرهای رنگی هفت پیکر، ادبیات داستانی، شمارهی 52، صص 18ـ 29، 1378. 2- اخوت، احمد، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا، 1371. 3-بامشکی، سمیرا، پژومند داد، بهاره، تحلیل روایت شناسانهی داستان گنبد پیروزهی هفت پیکر، پژوهشهای ادبی، شمارهی 23، صص 45ـ 66، 1388. 4- براهنی، رضا، قصّهنویسی، چ سوم، تهران: نشرنو،1362. 5-برتلس، ی.ا، نظامی شاعر بزرگ آذربایجان، ترجمهی حسین محمدزاده صدیق، تهران:پیوند، 2535. 6--بری، مایکل، تفسیر مایکل بری بر هفت پیکر نظامی، ترجمهی جلال علوینیا، تهران: نی، 1385. 7-بوئن، الیزابت، یادداشتهایی دربارهی رماننویسی، فنّ داستان نویسی، ترجمه محسن سلیمانی، تهران: امیرکبیر،1370. 8- بیشاب، لئونارد، درسهایی دربارهی داستاننویسی، ترجمهی محسن سلیمانی، چ سوم، تهران: سورهی مهر، 1353. 9- بینیاز، فتح الله، درآمدی بر داستان نویسی و روایتشناسی با اشارهای موجز به آسیبشناسی رمان و داستان کوتاه ایران، تهران: افراز، 1387. 11- ثروتیان، بهروز، اندیشههای نظامی گنجهای، تبریز: آیدین، 1382. 12-جعفری قریه علی، حمید، اسلوب داستانپردازی نظامی در هفت پیکر، مجله دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه سمنان، سال 6، شمارهی 20، صص 55ـ 74، 1386. 13-حمیدیان، سعید، آرمانشهر زیبایی: گفتارهایی دربارهی شیوهی بیان نظامی، تهران: قطره، 1373. 14-خلیلیجهانتیغ، مریم، محمودی، فاطمه، گفتگو در حکایت خلیفه و اعرابی در سه روایت مثنوی، مصیبتنامه و جوامعالحکایات، پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی، سال دوم، شمارهی7، پاییز، صص63- 82، 1389. 15-دری، نجمه، موسوی، سیدکاظم، هاتفالحسینی، زهرا، نمود ویژگیهای جریان سیّال ذهن در داستان ماهان، پژوهشنامه ادب غنایی، سال11، شماره20، صص45-64، 1392. 16-دقیقیان، شیرین دخت، منشأ شخصیّت در ادبیات داستانی، بیجا، 1371. 17-راعی، علیاکبر، تحلیل شخصیّت و شخصیّتپردازی در آثار داستانی جلال آل احمد، پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران،1385. 18-رحیم بختیاری، عباس، رنگها در هفت پیکر نظامی، رشد آموزش زبان و ادب فارسی، دورهی بیست و سوم، شمارهی 1، صص 11ـ 12،1388. 19- رضاییاردانی، فضلالله، نقد تحلیلی تطبیقی منظومهی «خسرو و شیرین» و «لیلی و مجنون» نظامی گنجوی، پژوهشنامهی ادب غنایی، سال6، شمارهی11، پاییز و زمستان، صص87-112، 1387. 20-رضوانیان، قدسیه، ابزارها و عناصر شخصیّتپردازی در متون داستانی عرفانی، آیینهی میراث، شمارهی 15، صص 16ـ 19، 1380. 21-------، ساختار داستانی حکایتهای عرفانی، تهران: سخن، 1389. زریّنکوب، عبدالحسین، شعر بی دروغ شعر بی نقاب، چ هفتم، تهران: علمی، 1372. 22-------، پیر گنجه در جستجوی ناکجا آباد، چ ششم، تهران: سخن، 1383. 23------- ، با کاروان حله، چ چهاردهم، تهران: علمی، 1384. 24- شعبانزاده، مریم، شورِ شیرین (جستاری در تلقّی عرفانی نظامی از عشق)، پژوهشنامهی ادب غنایی، سال8، شمارهی 14، بهار و تابستان، صص73-94، 1389. 25-شوهانی، علیرضا، داستانپردازی و شخصیّتپردازی مولوی در مثنوی معنوی، پژوهشهای ادبی، شماره 2، صص 91ـ 106،1382. 26-طغیانی، اسحاق؛ معینیفرد، زهرا، آرمانشهر زنان درخسرو و شیرین حکیم نظامیگنجهای، پژوهشنامهی ادب غنایی، سال6، شمارهی11، پاییز و زمستان، صص113-130، 1387. 27- عبادیان، محمود، زن و مرد در آینهی داستانهای نظامی گنجهای، چیستا، شمارهی 80، صص 1206ـ 1213، 1370. 28-عبداللهیان، حمید، شیوههای شخصیّتپردازی، ادبیات داستانی، فروردین و اردیبهشت، شمارهی 54، صص 62ـ 70،1380. 29-------، شخصیّت و شخصیّتپردازی در داستان معاصر، تهران: نشرِ آن،1381. 30-فرهنگی، سهیلا، شخصیّت و شخصیّتپردازی در داستان، رشد زبان و ادب فارسی، تابستان، شمارهی 64، سال هفدهم، صص 68ـ 73، 1382. 31- فورستر، ادوارد مورگان، جنبههای رمان، ترجمهی ابراهیم یونسی، تهران: نگاه، 1391. 32- مستور، مصطفی، مبانی داستان کوتاه، تهران: مرکز، 1384. 33- معین، محمد، تحلیل هفت پیکر، تهران: معین، 1384. 34-مقدادی، بهرام، فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی، تهران: فکر روز، 1378. 35-میرصادقی، جمال و میمنت، واژهنامهی هنر داستاننویسی،تهران: کتاب مهناز،1377. 36-مینوی، مجتبی، هفتپیکر نظامی، یغما، شمارهی90، صص433ـ 438، 1334. 37-نظامی، الیاس بن یوسف، هفت پیکر، با تصحیح حسن وحید دستگردی، به کوشش سعید حمیدیان، چ هفتم، تهران: قطره، 1387. 38-هاثورن، جرمی، شخصیّتپردازی، ترجمهی محمدعلی آتش سودا، ادبیّات داستانی، پاییز و زمستان، شمارهی 53،صص40ـ 43، 1379. 39-یونسی، ابراهیم (1369)، هنر داستان نویسی، چ پنجم، تهران: نگاه.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,998 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,620 |