تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 719 |
تعداد مقالات | 7,024 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,552,997 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,910,678 |
ابن نباته مصری و رویکرد نوستالژیک | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 8، دوره 13، شماره 25، آذر 1394، صفحه 133-152 اصل مقاله (386.82 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2016.2323 | ||
نویسندگان | ||
سید مهدی مسبوق* 1؛ مدینه کریمی بروجنی2 | ||
1دانشگاه بوعلی سینا | ||
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلیسینا | ||
چکیده | ||
نوستالژی یا غمغربت در اصطلاح به حسرت گذشته و احساس بیگانگی و بیزاری از واقعیات موجود گفته میشود. این اصطلاح از حوزهی روانشناسی وارد هنر و ادبیات شد و در ادبیات عبارت از رفتاری است ناخودآگاه که در شاعر یا نویسنده روی میدهد. ابن نُباته(686 -768هـ) امیر شعرای مصر سالیان دراز دور از زادگاهش، در سرزمین شام زندگی کرده است. از این رو غمغربت یکی از درونمایههای اصلی شعرش است. او در چکامههای خود حسرت گذشته و دلتنگی حاصل از آن را با ابزارهای زبانی و تصویرهای شعری گوناگون بیان میکند و برای رهایی از وضع نامطلوب کنونی خود تلاش میکند جایگزینی پیدا کند. واکنش روانی شاعر در برابر این غمغربت عمدتا به صورت یاد کرد حسرتآمیز ایام وصال معشوق، شکایت از روزگار خزان دیدهی پیری، غم دوری از وطن، سوگ عزیزان، خاطرههای جمعی، باستانگرایی و غربت اجتماعی است. این پژوهش ابتدا به بیان رابطهی میان نوستالژی، دانش روانشناسی و مکتب رومانتیسم میپردازد و سپس مفاهیم و مؤلفههای نوستالژی را در دیوان این شاعر تازی مورد بررسی و تحلیل قرار میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
نوستالژی؛ ابن نباته؛ شعر؛ غمغربت؛ حسرت | ||
مراجع | ||
منابع 1- قرآن کریم. 2- ابن نباته، جمال الدین محمد دیوان ابن نباته. القاهره: مطبعه التمدّن بعابدین،1323ق. 3- انوشه، حسن، فرهنگ نامهی ادبی فارسی. جلد دوّم. تهران: مؤسسه فرهنگی و انتشاراتی دانشنامه،1376. 4- باشا، عمر موسی، ابن نباته المصری. الطبعه الثالثه. القاهره: دارالمعارف،1969. 5- باطنی، محمدرضا و دیگران، واژههای دخیل اروپایی در فارسی،چاپ چهارم،تهران: فرهنگ معاصر، 1372. 6- برسلر، چالز، درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی، ترجمه مصطفی عابدینی فرد، تهران: نیلوفر،1386. 7- پورنامداریان، تقی (1381) سفر در مه. ویراست جدید. تهران: آگاه. 8- تقیزاده، صفدر (1381) نوستالژی. مجله فرهنگ و هنر بخارا. شماره 24. صص 205- 201. 9- خفاجی، محمد عبدالمنعم (1990) الحیاه الأدبیه بعد سقوط بغداد حتی العصر الحدیث. بیروت: دارالجیل. 10- رجائی، نجمه شیوههای اسطورهای در تفسیر شعر جاهلی. مشهد: دانشگاه فردوسی،1378. 11- الرکابی، جودت، الأدب العربی من الإنحدار إلی الإزدهار، دمشق: دارالفکر،1996. 12- سید حسینی، رضا، مکتبهای ادبی،. جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: نگاه، 1381. 13- شریفیان، مهدی روانشناسی درد. چاپ اول،همدان: دانشگاه بوعلی سینا،1389. 14- شفیعی کدکنی، محمدرضا، موسیقی شعر، چاپ هشتم، تهران: آگاه، 1384. 15- صفدری، جهانگیر و حسین شمسی، نوستالژی در دیوان ناصرخسرو، پژوهشنامهی ادب غنایی، سال هشتم. شماره 15. پاییز و زمستان. صص 98-75 ، 1389. 16- عالی عباسآباد، یوسف، غم غربت در شعر معاصر، فصلنامه گوهرگویا، سال دوم. شماره6، صص 181-155، 1387. 17- عتیق، عبد العزیز، فی النقد الأدبی، بیروت: دارالنهضه العربیه للطباعه،1972 . 18- فروخ، عمر، تاریخ الأدب العربی، بیروت: دارالعلم للملایین، 1979. 19- فیروزآبادی، مجد الدین، القاموس المحیط، الطبعه الأولی، بیروت: مؤسسه الرساله،1406. 20- نوروزیان، مسعود و شادمان شکری،. دو مدل ریاضی برای بررسی کنشهای مغز در زمینۀ بازسازی خاطرهها، فراموشی، و نقش عواطف در شناخت. فصلنامه روانشناسان ایرانی، سال سوم. شماره 11، صص 224- 209 ،1386. 21- یوسفی، غلامحسین، چشمهی روشن، چاپ ششم،. تهران: علمی، 1374. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,893 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,017 |