| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شمارهها | 799 |
| تعداد مقالات | 7,731 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,789,376 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,008,355 |
هندسه فرکتالی گسلها و لرزهخیزی در شمال شرق ایران | ||
| مخاطرات محیط طبیعی | ||
| مقاله 2، دوره 2، شماره 3، فروردین 1392، صفحه 17-28 اصل مقاله (360.12 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2013.2459 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن جامی* 1؛ علی اصغر مریدی فریمان2؛ مجتبی مهرپویان3؛ غلامرضا مظلوم4 | ||
| 1دانشجوی دکتری تکتونیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زمین شناسی، تهران- ایران | ||
| 2استادیار تکتونیک، گروه زمین شناسی، دانشگاه سیستان وبلوچستان، زاهدان، ایران | ||
| 3کارشناسارشد تکتونیک، شرکتملی نفت، اهواز، ایران | ||
| 4کارشناس بخشاکتشاف، سازمان صنعت، معدن، تجارت استان سیستان و بلوچستان | ||
| چکیده | ||
| بیشترین فعَالیتهای لرزهای درشمال شرق ایران، در اطراف سیستمهای گسلی اصلی که اکثراً در راستایی تقریباً NW-SE توزیع یافتهاند، مشاهده میشود. تحلیلهای فرکتالی به روش مربع شمار در شرق ایران انجام شد که برای این منظور منطقه مطالعاتی را به (12) محدوده مجزا تقسیم و هر محدوده را بطور جداگانه تحلیل نمودیم. بعد فرکتالی بین مقادیر 0 تا 2 تغییر میکند اگر بعد فرکتال نزدیک به صفر باشد، نشان دهنده این است که گسلها و زمین لرزهها در یک نقطه متمرکز شدهاند و اگر بعد به عدد 2 نزدیک باشد نشان دهندهی پراکندگی گسلها و زمینلرزها در کل محدوده است. در واقع این روش مقایسهایی بین مناطق همجوار از لحاظ نرخ فعَالیت لرزهایی میباشد. براساس نتایج بدست آمده با فاصله گرفتن از سیستم گسلی اصلی در منطقه که دارای روند NW-SE بوده، از میزان بعد فرکتال و در نتیجه لرزهخیزی کاسته میشود که این امر نشان دهنده وجود ناپیوستگی در سیستمهای گسلی اصلی در منطقه میباشد. مقدار بالای بعد فرکتال در محدودههای قائن، بشرویه و تربتحیدریه و همچنین کاهش در مقدار بعد فرکتال محدودههای بیرجند، گزیک و تایباد، پیشنهاد میکند که منطقه انتهایی سیستمهای گسلی اصلی در شرق در منطقهی محدودههای بیرجند و تایباد باشد. براساس تحلیل فرکتالی گسلهای منطقه و بررسی دادههای لرزهای، عمده فعالیت لرزهای درشمال شرق ایران با الگوی زمینلرزههای درون قارهای با عمق کم (اکثرا بین 10- 20 کیلومتر) بوده و در ارتباط با چشمههای خطی (گسلهای) اصلی در منطقه و یا شاخههای فرعی آنها رخ میدهد. همچنین توزیع ابعاد فرکتالی حجمی و سطحی شمال شرق ایران نشان دهنده فعَالیت لرزهای بالاتر در بخشهای مرکزی و غربی آن نسبت به سایر مناطق مجاور میباشند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| سیستمهای گسلی؛ بعد فرکتال؛ لرزهخیزی؛ چشمههای خطی؛ مربع شمار | ||
| مراجع | ||
|
1- آقانباتی سید علی.،1383 ، زمین شناسی ایران، سازمان زمین شناسی کشور. 2- بربریان مانوئل.، 1973، نقشه مقدماتی رو مرکز و عمق کانونی زلزله ها، انتشارات سازمان زمین شناسی ایران. 3- قاسمی محمد رضا.، 1383- چشمه های لرزه زا، گسله ها و انواع آن، سمینار آموزشی مبانی لرزه زمین ساخت و تحلیل خطر نسبی زمین لرزه، تهران، ایران. 4- Ambraseys, N.N., Melville, C.P. (1982), A history of Persian earthquakes, Cambridge University Press, Cambridge, PP 236.
5- Aki, K. (1981), A probabilistic synthesis of precursors phenomena. In Earthquake Prediction (Simpson, D. W., and Richards, P. G., Eds.) (American Geophysical Union, Washington, D.C.).
6- Angulo-Brown, F., Ramirez-Guzman, A. H., Yepez, E., Rudoif-Nvarro, A., and Paviamiller, C. G. (1998), Fractal Geometry and Seismicity in the Mexican Subduction Zone, Geofisica International 37, 29–33.
7- Berberian M. & Arshady S., )1976(, On the evidence of the youngest activity of The North Tabriz fault and the seismicity of Tabriz city, Geology Survey of Iran, Vol 39, PP 397- 418.
8- Berberian M., (1981), Active faulting and tectonics of Iran, Geodynamics Series, V 3.
9- Copley, A. & Jackson, J., (2006), Active Tectonics of Turkish-Iranian Plateau, Tectonics, Vol 25, TC6006, doi: 10.1029/2005TC001906.
10- Dewey, J. F., &. Hempton M. R., & Kidd, W. S. F., &Saroglu F., &. Sengor A. M. C., (1986) Shortening of continental lithosphere: The tectonics of eastern Anatolia - A young collision zone, Geol. Soc. Spec. Publ., 19 – 36.
11- Gonzato, G., Mulargia, F., and Marzocchi, W. (1998), Practical Application of Fractal Analysis: Problems and Solutions, Geophys. J. Int. 132, 275–282.
12- Hirata, T. (1989), Fractal Dimension of Fault Systems in Japan: Fractal Structure in Rock Fracture Geometry at Various Scales, Pure appl. geophys. 131, 157–170.
13- Idziak,َ A. and Temper, L. (1996), Fractal Dimension of Faults Network in the Upper Silesian Coal Basin (Poland): Preliminary Studies, Pure appl. geophys. 147, 239–247.
14- Kanamori, H., and Anderson, D. (1975), Theoretical Basis for Some Empirical Relations in Seismology, Bull. Seismol. Soc. Am. 65, 1073–1095.
15- King, G. (1983), The Accommodation of Large Strains in the Upper Lithosphere of the Earth and Other Solids by Self-similar Fault System: The Geometrical Origin of b-6alue, Pure appl. geophys. 121, 761–815.
16- Korvin, G., (1992), Fractal Models in the Earth Sciences (Elsevier, Amsterdam, The Netherlands).
17- Lee, C. F., YE, Hong, and Zhou, Qing (1997), On the Potential Seismic Hazard in Hong Kong, Episodes 20, 89–94.
18- Lomnitz c., 1976- Global tectonics and earthquake risk, Elsevier.
19- McQuarrie, N., & Stock J. M, & Verdel C., & Wernicke B. P., 2003- Cenozoic evolution of Neotethys and implications for the causes of plate motions, Geophys. Res. Lett., 30(20), 2036, doi:10.1029/ 2003GL017992.
20- Mandelbrot, B. B., The Fractal Geometry of Nature (Freeman, New York 1983).
21- Maus, S., and Dimri, V. P. (1994), Scaling Properties of Potential Fields due to Scaling Sources, Geophys. Res. Lett. 21, 891–894.
22- Okubo, P. G., and Aki, K., (1987), Fractal Geometry in the San Andreas Fault System, J. Geophys. Res.92, B1, 345–355.
23- Schwartz, D., and Coopersmith, K. J. (1984), Fault Beha6ior and Characteristic Earthquakes: Examples from the Wasach and San Andreas Faults, J. Geophys. Res. 89, 5681–5698.
24- Sengor, A. M. C., (1990), A new model for the late Palaeozoic-Mesozoic tectonic evolution of Iran and implications for Oman, in The Geology and Tectonics of the Oman Region, Geology Society Science, No 49, PP 497-831.
25- Suk Moon, S., Zen, M. T., Kadir, W. G. A., Hendrajaya, L., Santoso, D., and Dubios, J. (1996), Fractal Geometry of the Sumatra Acti6e Fault System and its Geodynamical Implications, J. Geodyn.22, 1–9.
26- Turcotte, D. L., (1992), Fractals and Chaos in Geology and Geophysics (Cambridge University Press, Cambridge).
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,481 |
||