تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 712 |
تعداد مقالات | 6,941 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,411,487 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,790,667 |
تعیین نقطه ی شکست دمای سالانه با الگوی وابستگی سیستم خاکستری برای تحلیل جزیره حرارتی مشهد | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 4، دوره 3، شماره 4، فروردین 1393، صفحه 49-60 اصل مقاله (289.79 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2014.2468 | ||
نویسندگان | ||
محبوبه فرزندی* 1؛ حجت رضایی پژند2؛ نفیسه سید نژاد گلخطمی3 | ||
1کارشناس ارشدهواشناسی کشاورزی | ||
2کارشناس ارشدهیدرولوژی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحدمشهد | ||
3دانش آموخته ارشد هواشناسی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
تشکیل جزیره حرارتی در شهرهای بزرگ یکی از مخاطرات محیطی جدید به علت توسعه بی رویه شهرها قلمداد می شود. دمای کره زمین از قرن 19 میلادی در حال افزایش است. جزیره حرارتی کلان شهرها از دو مولفه گرم شدن جهانی و گرم شدن به علت توسعه شهری (رشد جمعیت، توسعه شهری، تغییر کاربری و ...) به وجود آمده است. بررسی این دو مولفه برای شهر مشهد با آمار دراز مدت دمای 127 ساله هدف این مقاله است. نقطه تغییر دمای سالانه مشهد با روش همبستگی سیستم خاکستری سال 1359 به دست آمد. متوسط دما قبل و بعد از 1359 به ترتیب 5/13 و 1/15 با اختلاف 6/1 درجه سانتیگراد بوده و روند افزایشی دارد. این افزایش حدود 3 درجه افزایش را برای سال 1392 نشان می دهد. معادله خط روند خطی شهر مشهد پس از نقطه شکست با ضریب تعیین و آماره آزمون 0933/0 (دارای روند) است. در حالی که این آماره قبل از نقطه شکست 0035/0 (بدون روند) می باشد. افزون براین دمای سالانه سه ایستگاه کرتیان، بار-اریه و النگ اسدی که خارج از مشهد و در مجاورت آن قرار دارندبرای مقایسه وجود جزیره حرارتی نیز بررسی شد. روش همبستگی سیستم خاکستری نقطه شکست این سه ایستگاه را بین سالهای 1355 تا 1359 نشان داد. این تحلیل نشان داد که افزایش دمای سالانه در مشهد و سه ایستگاه حومه با اندک تفاوتی تقریبا هم زمان هستند. شیب خط روند این سه ایستگاه محاسبه که با آزمون خط رگرسیون در سطح یک درصد معنی دار شد. تفاضل شیب خط روند گرم شدن شهر مشهد با ایستگاه برون شهری النگ اسدی محاسبه شد. علت انتخاب ایستگاه النگ اسدی هم ارتفاع بودن و مجاور بودن آن با مشهد است. نتیجه نهایی نشان داد که جزیره حرارتی در شهر مشهد از حدود سال 1360 با شیب 093/0 شروع شده است. تفاوت دمای سالانه تا سال 1392 حدود 3+ درجه سانتیگراد است. رابطه بین لگاریتم رشد جمعیت و اختلاف دما به صورت یک الگوی استاندارد شده ارائه شد که وجود جزیره حرارتی را تایید می کند. | ||
کلیدواژهها | ||
جزیره حرارتی؛ گرمایش جهانی؛ مشهد؛ سیستم خاکستری؛ نقطه شکست | ||
مراجع | ||
1- رمضانی، بهمن، دخت محمد، سیده مریم، (1389). شناخت محدوده مکانی تشکیل جزیره حرارتی در شهر رشت. مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال اول، شماره اول، ص.64-49. 2- رضائیپژند، حجت، بزرگ نیا، ابوالقاسم، (1381). تحلیل رگرسیون غیرخطی و کاربردهای آن. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 398 صفحه. 3- رنجبر سعادت آبادی، عباس، آزادی، مجید، علی اکبری بیدختی، عباسعلی، صادقی حسینی، سیدعلیرضا، (1384). مطالعة موردی جزیرة حرارتی تهران و شبیه سازی عددی آن. مجله فیزیک زمین و فضا، جلد 31 ، شماره1، ص.78-63. 4- سالنامه آماری هواشناسی، (35-1334). سازمان هواشناسی کل کشور. 5- غضنفری مقدم، محمد صادق، علیزاده، امین، ناصری مقدم، مهیار، فرید حسینی، علیرضا، (1389). بررسی اثر جزیره حرارتی شهری بر روند تغییرات ریزشهای جوی مشهد. نشریه آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی) جلد 24 ، شماره 2، ص.366-359. 6- موسوی بایگی، محمد، اشرف، بتول، فرید حسینی، علیرضا، میان آبادی، آمنه، (1391). بررسی جزیره حرارتی شهر مشهد با استفاده از تصاویر ماهواره ای و نظریه فرکتال، مجلّه جغرافیا و مخاطرات محیطی، شماره اول، ص.49-35. 7- Mohan, Manju, Kikegawa, Yukihiro, Gurjar, B.R., Bhati, Shweta, Kandya, Anurag, Ogawa, Koichi, (2012), Urban Heat Island Assessment for a Tropical Urban Air shed in India. 2, 127-138 Atmospheric and Climate Sciences. 8- Mousavi-Baygi, Mohammad, Ashraf, Batool, Miyanabady, Ameneh, (2010), The Investigation of Tehran’s Heat Island by using the Surface Ozone and Temperature Data. International Journal of Applied Environmental Sciences, ISSN 0973-6077 Volume 5, Number 2, pp. 189–200. 9- Smithsonian Institution, (1927), World weather records, 1910-1920. S Smithson. Miss C. Collect. , 79. (Publication2913.) 10- Smithsonian Institution, (1934), World weather records, 1921-1930. Smiths on. Miss c. Col lect., 90. (Publication3216.) 11- Smithsonian Institution. (1947). World weather records, 1931 - 1940. Smiths on. Misc. Col Lect., 105. (Publication3803.) 12- U.S. Department of Commerce, (1950), World weather records, 1941 -1950. Washington, DC, V. S. Department of Commerce. Weather Bureau. 13- U.S. Department of Commerce, (1968), World weather records, 1951 -1960. Washington, DC, V.S. Department of Commerce. Environmental Science Services Administration. 14- U.S. Department of Commerce, (1977), World weather records, 1971-1980. Washington, DC, V. S. Department of Commerce. National Oceanographic and Atmospheric Administration. 15- U.S. Department of Commerce. (1981). Word weather records, 1961 -1970. Washington, DC, V.S. Department of Commerce. National Oceanographic and Atmospheric Administration. 16- Wong Harry, Hu, B.Q., Ip, W.C., Xia, J., (2006,) Change-point analysis of hydrological time series using grey relational method. Volume322, PP 323-338, Journal of Hydrology, ELSEVIER. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 953 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 542 |