تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 590 |
تعداد مقالات | 6,039 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,868,986 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,837,260 |
کامیابی معتضد در مدیریت بحران مالی خلافت عباسی | ||
مجله پژوهش های تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 8، دوره 9، شماره 16، فروردین 1394، صفحه 143-154 اصل مقاله (197.97 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2015.2508 | ||
نویسندگان | ||
علی ناظمیان فرد1؛ یاسمین حاتم الابراهیمی2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ | ||
چکیده | ||
معتضد، یکی از مقتدرترین خلفای نیمهی دوم خلافت عباسی بود که در ابتدای زمامداری خود با بحران مالی ناشی از تهی شدن خزانه، کسری بودجه و ناتوانی دولت در پرداخت حقوق کارکنان مواجه شد. گرچه او این نابسامانیها را از پیشینیان خود به ارث برده بود؛ اما هرگز اجازه نداد که این دشواریها ادامه یابد و ارکان خلافت را متزلزل سازد. پرسشی که این مقاله میکوشد تا به روش توصیفی - تحلیلی برای آن پاسخی جستجو کند، این است که معتضد با اتخاذ کدام شیوه و راهبرد توانست بحران مالی روزگار خود را مدیریت کند و موانع موجود را از میان بردارد؟ یافته های این پژوهش، ناظر به این معناست که او برای حل این معضل، در سه عرصة سیاسی، مالی و اداری وارد عمل شد و با استخدام کارگزاران باکفایت، روشها و راهبردهای مناسبی را در هر سه عرصه برای رسیدن به هدف در پیش گرفت و با کامیابی، بحران موجود را مدیریت کرد و اوضاع را به سمت روالمندی به پیش برد. | ||
کلیدواژهها | ||
خلافت عباسی؛ معتضد؛ ابن فرات؛ بحران مالی؛ مالیات ارضی | ||
مراجع | ||
ابراهیم حسن، حسن (1373). تاریخ سیاسی اسلام. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: انتشارات جاویدان. ابن اثیر، عزالدین علی (1965). الکامل فی التاریخ. بیروت: دار صادر. ابن جوزی عبدالرحمن (1995). المنتظم فی تواریخ الملوک و الامم. بیروت: دارالفکر. ابن طقطقی، محمدبن علی (1367). تاریخ فخری. ترجمه محمد وحید گلپایگانی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ابن العماد حنبلی، عبدالحی (1978). شذرات الذهب فی اخبار من ذهب. بیروت: دارالکتب العلمیه. ابن کثیر، اسماعیل (1996). البدایة و النهایة. بیروت: دارالفکر. ابن مسکویه، ابوعلی احمد (1914). تجارب الامم. یغداد: مکتبة المثنی. التنوخی، محسن بن علی (1930). نشوارالمحاضرة و اخبار المذاکرة. دمشق: المجمع العلمی العربی. الجاسر، حمد (1972). النظم الاسلامیه فی العهد العباسی. قاهره: دارالمعارف. حموی، یاقوت (1986). معجم البلدان. بیروت: دار صادر. الدجیلی، خوله شاکر (1976). بیت المال، بغداد: وزارة الاوقاف. الدوری، عبدالعزیز (1995). تاریخ العراق الاقتصادی فی قرن الرابع الهجری. بیروت: مرکز الدراسات الوحدة العربیة. الرئیس، محمد (1977). الخراج و النظم المالیة. قاهره: دارالانصار. سیوطی، جلال الدین (1986). تاریخ الخلفا. تحقیق محی الدین عبدالحمید، بغداد: مکتبة الشرق الجدید. شاکر، محمود (2007). خلفاء العصرالعباسی الثانی. بیروت: المکتب الاسلامی. صابی، هلال بن محسن (1958). تحفة الامراء فی تاریخ الوزراء. قاهره: دارالاحیاءالکتب العربیه. الصولی، محمدبن یحیی (1979). اخبار الراضی و المتقی من کتاب الاوراق. بیروت: دارالمیسره. طبری، محمدبن جریر (بی تا). تاریخ الرسل و الملوک. بیروت: دارسویدان. عبدالباقی، احمد (1991). الحضارةالعربیة الاسلامیة فی قرن الثالث الهجری. بیروت: مرکز الدراسات الوحدة العربیة. العسکری، حسن بن عبدالله (1987). الاوائل. بیروت: دارالکتب الاسلامیة. فوزی، فاروق عمر (1998). خلافةالعباسیة فی العصر الفوضی العسکریة. عمان: دارالشروق. متز، آدام (1377). تمدن اسلامی در قرن چهارم هجری. ترجمه علیرضا ذکاوتی. تهران: انتشارات امیر کبیر. المقریزی، احمدبن علی (بی تا). المواعظ و الاعتبار به ذکر الخطط والآثار. قاهره: مکتبةالثقافة الدینیة. مسعودی، علی بن حسین (1982). مروج الذهب و معادن الجوهر. بیروت: دارالمعرفة. مقدسی، محمد بن احمد (1987). احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم. بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. مکی، محمدکاظم (1383). تمدن اسلامی در عصر عباسیان. ترجمه دکتر محمد سپهری، تهرات: سمت. یعقوبی، احمدبن ابی یعقوب (1960). تاریخ الیعقوبی. بیروت: دار صادر. Ahsan,M.M. (1979)Social life Under the Abbasids,London:Longman. Bowen,H. (1928)The Life and Times of Ali b. Isa,Cambridge: Cambridge University Press. Kennedy,Hugh(1993)” al-Mutamid billah”,Encyclopaedia of Islam,New Edition,Vol.VII, Leiden:E.J.Brill,PP759-760. (1986)The Prophet and the Age of the Caliphs,Londdon:Longman. Shaban,M.A. (1976)Islamic History,Cambridge:Cambridge University Press. Sourdel,D. (1986)” Ibn al-Furat”, Encyclopaedia of Islam, New Edition,Vol.III,Leiden: E.J.Brill,P.767. (1986)” Ibn al-Djarrah”, Encyclopaedia of Islam,New Edition,Vol.III,Leiden:E.J.Brill,P.750.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,857 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 594 |