تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 550 |
تعداد مقالات | 5,705 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,969,001 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,351,317 |
بررسی رویکردهای مدیریتی بهرهبرداری منابع آب منطقه سیستان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) | ||
پژوهش های مدیریت عمومی | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 31، بهار 1395، صفحه 73-98 اصل مقاله (919.2 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jmr.2016.2514 | ||
نویسندگان | ||
علی سردار شهرکی1؛ جواد شهرکی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری دانشکده مدیریت و اقتصاد ، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد ، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
طبیعت پیچیده مسائل منابع آب، نیازمند روشهایی است که رویکردهای مختلف مدیریتی را در یک قالب بهم پیوسته گردآوری نماید. در این میان برای مدیریت همه جانبه در چنین مسائلی، روشهای تصمیمگیری چند شاخصه، جایگاه ویژهایی پیدا کرده است. منطقه سیستان به دلیل نیازهای روز افزون آب در بخشهای مختلف، خشکسالیهای پیدرپی و ورشکستگی آبی، در وضعیت بحرانی قرار گرفته است که مدیریتی یکپارچه را در این باره میطلبد. لذا در مطالعه حاضر از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی فازی جهت تعیین اولویت منابع آب منطقه سیستان با رویکردهای مدیریتیِ اقتصادی، اجتماعی، فنی و زیستمحیطی در سال آبی 94-1393 استفاده گردیده است. طبق نتایج بر اساس سه رویکرد اقتصادی، اجتماعی و فنی، بخش کشاورزی با بیشترین وزن، در اولویت اول قرار گرفت. وزن بخش کشاورزی در رویکردهای مذکور به ترتیب 851/0، 710/0 و 789/0 بدست آمد. در رویکرد زیستمحیطی، بخش محیطزیست (تالاب هامون) به عنوان گزینه برتر با وزن 603/0 و بخش کشاورزی و شرب به ترتیب با وزن 364/0 و 033/0 در اولویت دوم و سوم قرار گرفتند. از اینرو پیشنهاد میگردد، با توجه به وضعیت معیشتی مردم سیستان و در اولویت قرار گرفتن بخش کشاورزی در 3 رویکرد مدیریتی (خصوصاً اقتصادی) مسئولان و دولتمردان بخش آب توجه ویژهای به این بخش داشته باشند. | ||
کلیدواژهها | ||
اولویت بندی؛ منابع آب؛ رویکردهای مدیریتی؛ تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)؛ منطقه سیستان | ||
مراجع | ||
1-اصغرپور، محمدجواد، (1381)، تصمیمگیری چندمعیاره، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 2-برشنده، سجاد؛ شمسایی، ابوالفضل؛ علیمحمدی، سعید، (1391)، کاربرد روشهای تصمیمگیری چندمعیاره در مدیریت یکپارچه منابع آب غرب دریاچه ارومیه، یازدهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، دانشگاه ارومیه. 3-بریم نژاد، ولی؛ صدرالاشرافی، سیدمهیار، (1384)، مدلبندی در منابع آب با استفاده از تکنیکهای تصمیم گیری چندمعیاره، علوم کشاورزی، 11(4)، 18-1. 4-جاویدی صباغیان، رضا؛ شریفی، محمدباقر؛ رجبی مشهدی، حبیب، (1389)، مقایسه دو روش تعیین وزن شاخصها در تصمیمگیری چندشاخصه در اولویتبندی و انتخاب ساختگاه مناسب سد، پنجمین کنگره ملی مهندسی عمران، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران. 5-دحیماوی، عادل؛ غنیان، منصور؛ قوچانی، امید مهراب؛ زارعی، حیدر، (1394)، فرآیند بکارگیری مدلهای تصمیم گیری چندمعیاره در اولویت بندی اجرای طرحهای توسعه منابع آب مناطق روستائی استان خوزستان، نشریه آب و توسعه پایدار، 1(3)، 9-16. 6-درویشی، سحر؛ ملماسی، سعید؛ نظری دوست، علی، (1392)، ارزیابی ریسک زیست محیطی سد صیدون خوزستان در مرحله ساختمانی با استفاده از روشهای تصمیم گیری چندشاخصه، سومین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران. 7-رضائی تبار، سوسن؛ فتائی، ابراهیم، (1392)، بررسی و ارزیابی پارامترهای کیفی آبهای غیرمتعارف در کشاورزی با استفاده از روش تصمیم گیری چندشاخصه، سومین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران. 8-رضوی طوسی، سیده لیلا؛ سامانی، جمال محمدولی، (1392)، اولویت بندی مدیریتی تعدادی از حوضههای آبریز کشور با استفاده از روشهای فرآیند تحلیل شبکه ایی (ANP) و الگوریتم ترکیبی جدید بر اساس TOPSIS-ANP فازی، مدیریت آب و آبیاری، 3(2)، 90-75. 9-رضوی طوسی، سیده لیلا؛ سامانی، جمال محمدولی؛ کورهپزان درفولی، امین، (1390)، مقایسه روشهای تصمیم گیری چندشاخصه ای گروهی فازی در اولویت بندی پروژههای انتقال آب، تحقیقات منابع آب، 7(3)، 12-1. 10-رفیعی دارانی، هادی؛ بخشوده، محمد؛ زیبایی، منصور، (1386)، انتخاب و رتبه بندی سیستمهای آبیاری در استان اصفهان: کاربرد ماتریس معیارها، کارایی کیفی گزینهها و برنامه ریزی چندمعیاری، علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 40، 409-399. 11-زنجیرچی، سیدمحمود، (1393)، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی، انتشارات صانعی، تهران. 12-سازمان هواشناسی سیستان و بلوچستان، گزارشات پژوهشکده اقلیم شناسی کشور، 1394. 13-شفائیان فرد، دانیال؛ کوهیان افضل، فرشاد؛ محمدابراهیم، یخکشی، (1393)، تعیین گزینههای برتر بهرهبرداری از منابع آب با استفاده از مدل WEAP و تحلیل تصمیمگیری چندشاخصه (مطالعه موردی: حوضهی زرینگل)، پژوهشنامه مدیریت حوضه آبخیز، 5(9)، 45-29. 14-صفاری، نسیم؛ ضرغامی، مهدی، (1392)، تخصیص بهینه منابه آب سطحی دریاچه ارومیه به استان ذینفع با روشهای تصمیم گیری فاصله محور، نشریه دانش آب و خاک، 23(1)، 149-135. 15-ضرغامی، مهدی؛ احسانی، ایمان، (1390)، ارزیابی روشهای مختلف تصمیم گیری چند معیاره در انتخاب طرحهای انتقال آب به حوضه دریاچه ارومیه، تحقیقات منابع آب ایران، 7(2)، 14-1. 16-ضرغامی، مهدی؛ سیدرفسکی، فرانک، (1387)، یک مدل تصمیم گیری چندمعیاره برای مدیریت طرحهای توسعه منابع آب، سومین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران، دانگشه تبریز. تبریز. 17-طالبی، عرفان، (1392)، اولویت بندی تخصیص آب سد قشلاق با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران گرایش آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه. 18-طالبی، عرفان؛ قربانی، محمد علی؛ دانشفراز، رسول، (1392). اولویتبندی تخصیص آب سد قشلاق سنندج با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)، مجموعه مقالات اولین همایش ملی بهینه سازی مصرف آب، دانشگاه گرگان. 19-محسنی، سیمین؛ شهرکی، جواد، (1394)، کاربرد برنامه ریزی فازی خاکستری در تخصیص منابع آب شهرستان یزد، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 7(3)، 90-73. 20-میان آبادی، حجت؛ عباس، افشار، (1387)، تصمیم گیری چندشاخصه در رتبه بندی طرحهای تأمین آب شهری، فصلنامه آب و فاضلاب، 66، 45-34. 21-میانآبادی، حجت؛ افشار، عباس؛ (1390)، تصمیمگیری گروهی فازی ناهمگن در مدیریت یکپارچه منابع آب، مجله شریف (مهندسی عمران)، 27(4)، 131-123. 22-نوحه گر، احمد؛ طیبی، اشرف؛ مهدوی، رسول، (1393)، اولویت بندی منابع آب شهری در شرایط خشکسالی با کاربرد دلهای تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: شهر بندر عباس)، دومین همایش ملی بیابان با رویکرد مدیریت مناطق خشک و کویری، سمنان. 23-هلیلی، محمدقاسم؛ سعدالدین، امیر؛ مساعدی، ابوالفضل؛ سلمان ماهینی، عبدالرسول، (1388)، تصمیم گیری چندمعیاره فازی به منظور مدیریت منابع آب سطحی در سد مخزنی بوستان استان گلستان، پژوهشهای حفاظت آب و خاک (علوم کشاورزی و منابع طبیعی)، 16(4)، 24-1. 24-Ánagnostopoulos, K.P., Petalas, C. & Pisinaras, V. (2005). Water resources planning using the AHP and PROMETHEE multi-criteria methods: the case of Nestos River–Gressce, The 7th balkan conference on operational research, Constanta, Romania.
25-Berbel, J., Viaggi, D., & Manos, B. (2009). Estimating demand for irrigation water in European Mediterranean countries through MCDM models, Water Policy, 11(3), 348-361.
26-Bournaski, E.G., Kirilov, L.M., Iliev, R.S. & Diadovski, I. (2006). Decision support for water quality management, International conference on computer systems and technologies.
27-Chang, D. Y. (1996). Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP, European Journal of Operational Research, 95, 649-655.
28-Chuntian, C. (1999). Fuzzy optimal model for the flood control system of the upper and middle reaches of the Yangtze River, J. Hydrological sciences, 44(4), 573-582.
29-Fu, G. (2008). A fuzzy optimization method for multi-criteria decision-making: An application to reservoir flood control operation, Expert Systems with Applications, 34(1), 145-149.
30-Hadjibiros, K., katsiri, A., & Andreadakis, A. 2005. Multi-criteria reservoir water management. Global NEST Journal, 7(3): 386-394.
31-Hyde, K.M., Maier, H.R., & Colby, C.B., (2005). A Distance-Based Uncertainty Analysis Approach to Multi Criteria Decision Analysis for Water Resource Decision Making, Journal of Environmental Management, 77, 278-290.
32-Kahraman, C. (2008). Fuzzy multi criteria decision-making theory and application with recent development, springer science.
33-Karamouz, M., Zahraie, B., & Kerachian, R. (2003). Development of a Master Plan for Water Pollution Control Using MCDM Techniques: A Case Study, Water International, 28(4), 478-490.
34-Laarhoven, V., & Pedrycz, W. (1983). A fuzzy extension of Saaty’s priority theory, Fuzzy set sand systems, 11, 229-241.
35-Madani, K., Sheikhmohammady, M., Mokhtari, S., Moradi, M., & Xanthopoulos, P. (2014). Social Planner’s Solution for the Caspian Sea Conflict, Group Decision and Negotiation, 23, 579–596.
36-Mei, X., Rosso, R., Huang, G.L. & Nie, G.S. (1989). Application of analytical hierarchy process to water resources policy and management in Beijing, China, Proceedings of the Baltimore Symptoms, 180, 73-85.
37-Mimi, Z., & Sawalhi, BI. (2003). A decision tool for allocating the waters of the Jordan River basin between all riparian parties, Water Resources Management, 17, 447–461.
38-Purushottam, S.D., Ravindra, K.L. (2015). Sewage Water Quality Index of Sewage Treatment Plant Using Fuzzy MCDM Approach, Proceedings of the Fifth International Conference on Fuzzy and Neuro Computing.
39-RazaviToosi, S.L., & Samani, J.M.V. (2016). Evaluating water management strategies in watersheds by new hybrid Fuzzy Analytical Network Process (FANP) methods, Journal of Hydrology, 534, 364–376.40-Sardar Shahraki a., Javad Shahraki, j., & Hashemi Monfared, s.a. (2016). Ranking and Level of Development According to the Agricultural Indices, Case Study: Sistan Region. International Journal of Agricultural Management and Development (IJAMAD), 6(1), 93-100.
41-Sasikumar, K., & Mujumdar, P.P. (1998). Fuzzy optimization model for water quality management of a river system. J. water resource planning and management. 124(2), 79-80.
42-Srdjevic1, B., Medeiros, Y.D.P & Faria, A.S. (2004). An Objective Multi-Criteria Evaluation of Water Management Scenarios, Water Resources Management, 18, 35–54.
43-Status Report on Integrated Water Resources Management and Water Efficiency Plans, UN-Water, 2008.
44-Weck, M., Klocke, F., Schell, H. & Roenauver, E. (1997). Evaluating alternative production cycles using the extended fuzzy AHP method", European Journal of Operational Research, 100(2), 351-366.
45-Wicheins, D. (2002). Economic analysis of water allocation policies regarding Nile River water in Egypt, Agricultural Water Management, 52(2), 155–175.
46-Zarezadeh, M., Madani, K., Morid, S. (2012). Resolving trans boundary water conflicts: lessons learned from the Qezelozan-Sefidrood river bankruptcy problem, World Environ, Water Resource Congeries. American Society of Civil Engineers, Reston, 2406–2412.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,043 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,658 |