اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 29 |
| تعداد شماره‌ها | 641 |
| تعداد مقالات | 6,335 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,889,780 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,483,997 |
بررسی عوامل مؤثر برآسیب‌پذیری ناشی از زلزله در مناطق شهری دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی با استفاده از GIS (مطالعة موردی مناطق 1 و 5 شهر تبریز) | ||
| مخاطرات محیط طبیعی | ||
| مقاله 3، دوره 4، شماره 6، دی 1394، صفحه 33-56 اصل مقاله (1.08 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2016.2522 | ||
| نویسندگان | ||
| علی حاجی نژاد1؛ احد بدلی2؛ واحد آقایی2 | ||
| 1عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد | ||
| چکیده | ||
| آسیبپذیری ناشی از زلزله یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیهنشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان میگردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران میباشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیبپذیری بالا میباشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی میباشد که در کنار گسل فعال استقرار یافتهاند؛ این مناطق به لحاظ ساختوساز و برنامهریزی شهری (برنامهریزی کاربری اراضی) در وضعیت نامناسبی قرار دارند و در صورت وقوع زلزله میتواند فاجعة انسانی با توجه به تراکم بالای جمعیتی و سایر پارامترهای مؤثر در افزایش آسیبپذیری ناشی از زلزله در این محدوده اتفاق بیفتد. این مقاله به بررسی مناطق یک و پنج شهر تبریز که در بین مناطق دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی شهر تبریز میباشند، از لحاظ آسیبپذیری ناشی از زلزله با در نظر گرفتن ماهیت زلزله و بررسی آن در ارتباط با چهار عامل تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، کیفیت ابنیه و نوع مصالح میپردازد و جهت ارزیابی رابطة بین میزان آسیبپذیری زلزله و عوامل مؤثر بر آسیبپذیری، از سیستم اطلاعات جغرافیایی GISو مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP)و برای برآورد تراکم از برآورد تراکم کرنل (KDE) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که مناطق یک و پنج شهر تبریز با توجه به تمرکز بالای جمعیت، کیفیت ابنیة پایین، عمر ساختمان‌ها و استفاده از مصالح غیرمقاوم در برابر زلزله از یک طرف و نزدیکی به گسل و بافت حاشیهنشین از طرف دیگر، در صورت وقوع زلزله میتواند خسارات جبرانناپذیری را متحمل گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آسیبپذیری؛ سکونت‌گاه‌های غیررسمی؛ زلزله؛ شهر تبریز؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، حسن (1376). نقش شهرسازی درکاهش آسیبپذیری شهر، سازمان مسکن و شهرسازی. - بدلی، احد (1390). نقش برنامه ریزی کاربری اراضی در مدیریت بحران ناشی از زلزله در نواحی حاشیهنشین با استفاده از GIS مطالعه موردی شهر تبریز، پایان نامه ارشد، دانشگاه تبریز. - حبیبی، کیومرث و همکاران (1386). نو سازی و بهسازی بافتهای کهن شهری، دانشگاه کردستان. - حبیبی، کیومرث و همکاران (1387). تعیین عوامل ساختمانی موثر در آسیب پذیری بافت کهن شهری زنجان با استفاده ازGIS و FUZZY LOGIC، هنرهای زیبا، شماره 33، صص 36-27. - حمیدی، ملیحه (1371). ارزیابی الگوهای قطعه بندی اراضی و بافت شهری در آسیبپذیری مسکن از سوانح طبیعی، مجموعه مقالات سمینار سیاست‌های توسعه مسکن در ایران، تهران. - خیام ، مقصود (1374). نگرش به تنگاهای ژئومورفولوژی توسعه شهر تبریز، نشریه دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، شماره 1، دانشگاه تبریز، صص 102-91. - داودپور، زهره (1384). کلانشهر تهران و سکونت‌گاه‌های خودرو، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری، تهران. - رنج آزمای، فاطمه (1390). پایاننامه کارشناسی ارشد، تحلیل میزان آسیبپذیری مساکن شهری در برابر زلزله مطالعه موردی منطقه 6 تبریز، دانشگاه تبریز. - رنجبر، محسن، مهدی اشراقی و قاضی ایرانمنش (1385). تهیه الگوی پایگاه اطلاعات مکانی به منظور مکانیابی محلهای استقرار موقت جمعیتهای آسیب دیده ناشی از زلزله، اولین همایش مقابله با سوانح طبیعی، پردیس فنی دانشگاه، تهران. - زبردست، اسفندیار(1380). کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی در برنامهریزی شهری و منطقهای، مجله هنرهای زیبا، شماره 10، دانشگاه تهران، صص 21-13. - شمس، مجید، جعفر معصومپور، شهرام سعیدی، حسین شهبازی (1390). بررسی مدیریت بحران در بافتهای فرسوده شهر کرمانشاه مطالعه موردی محله فیض آباد، مجله آمایش محیط، دوره 4، شماره 13، صص66-41. - صرافی، مظفر (1381). به سوی نظریه‌ای برای ساماندهی اسکان غیررسمی از حاشیه‌نشینی تا متن شهرنشینی، مجله هفت شهر، سال سوم، شماره هشتم، صص11-5. - فیروزی، افسانه، فریدون بابایی اقدم و احد بدلی (1391). شناسایی محلات آسیبپذیر در برابر زلزله در سکونت‌گاه‌های غیررسمی مطالعه موردی شهر پارس‌آباد مغان، دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران. - کریمی صالح، محمد جعفر (1385). برنامهریزی شهری مقابله با سوانح طبیعی، اولین همایش مقابله با سوانح طبیعی، دانشکده فنی، دانشگاه تهران. - ملکی، امجد (1386). پهنهبندی خطر زمین لرزه و اولویت بندی بهسازی مساکن در استان کردستان، پژوهش های جغرافیایی، ش 59 ، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، صص 124-115. - مهندسین مشاور تهران پادیر (1388). مطالعات ریز پهنهبندی ژئوتکنیک لرزهای شهر تبریز، وزارت مسکن وشهرسازی، جلد اول، سازمان مسکن و شهرسازی آذربایجان شرقی. - مهندسین مشاورزیستا (1385). طرح مطالعات حاشیه‌نشینی تبریز، سازمان مسکن و شهرسازی آذربایجان شرقی. - ویسه، یدالله (1387). نگرشی بر مطالعات شهرسازی و برنامهریزی شهری در مناطق زلزله خیز، انتشارات موسسه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله. - Burton, I. Kates , R. W and White, G. F ( 1999) “the environment as hazard”, Oxford university press, NewYork Oktay .orgunay .comprehensie disaster planning and management proceeding of the international conference on seicmic zonation. France.
- Cutter. S.l. (1996) societal responses to environmental hazards. International social science Journal, vol 48, Issu150, p 439-551.
- Kreimer, A. Arnold ,A and Carlin ,A. (2003)” Building safer cities, The future of disaster risk”,World bank. Disaster risk management series, Vol. 3, The National report of the Islamic republic of Iran on disaster reduction (2005)” World Conference on Disaster Reduction”, Kobe, Hyogo, Japan.
- Mitchell, J. Devine ,N and Jagger, K. (1989)”A contextual model of natural hazards”, Geographical Review 79,391-409.
- Rashed, K and Weeks, J. (2003)”Assessing vulnerability to earthquake hazards through spatial International Journal of Geographic Information Science multicriteria analysis of urban areas”, Vol. 17, no. 6: 547-576.
- Tucker.B.E(1994). Some remark concerning world wide urban earthquake hazard and earthquake hazard mitigation. Inssues in urban earthquake risk.
- UNDP(2004)” Reducing disaster risk”, A challenge for development. A global report, New York, Prevention and Recovery. NY 10017, USA: Bureau for Crisis.
- UNISDR (2005), http:\unidsdr.org, (accessed July 10, 2007).
- Valerio Cozzani( 2007) “A methodology for the quantitative risk . Gigliola, S.Antonioni, Gtriggered by seismic events”, Journal of Hazardous Materials, assessment of major accidents. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,156 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,806 |
||