تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,776 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,031,837 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,398,755 |
ارزیابی آثار انتقال آب بین حوضهای بر مورفولوژی بستر رودخانه در حوضهی مبدأ مطالعهی موردی: حوضهی رودخانهی زاب | ||
فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 6، دوره 14، شماره 44، مهر 1395، صفحه 65-88 اصل مقاله (1.83 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2016.2721 | ||
نویسندگان | ||
عزتالله قنواتی؛ داود طالبپور اصل ![]() | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر به منظور احیای دریاچهی ارومیه و پیشگیری از بروز پیامدهای منفی زیستمحیطی، طرح انتقال آب رودخانهی زاب به دریاچهی ارومیه در دست مطالعه و اجرا قرار گرفته است. در این مقاله سعی شده است تغییرات احتمالی مورفولوژی رودخانهی زاب ناشی از اجرای پروژه در پایین دست سد کانیسیو، مورد ارزیابی قرار گیرد. روش تحقیق عمدتاً بر پایهی روش تحلیلی استوار است. دادهها شامل نقشهی زمینشناسی 100000/1، عکسهای هوایی 60000/1 و تصاویر ماهوارهای لندست 8 (سنجندهی ETM)، تصاویر GDEMماهوارهی ASTERبا قدرت تفکیک 15 متر، دادههای اقلیمی و هیدرولوژی آبهای سطحی منطقهی مورد مطالعه میباشد که به منظور گردآوری آنها از طریق روش کتابخانهای و اسنادی، مراجعه به سازمانها و ادارات، سایتهای اینترنتی و مشاهدات میدانی، اقدام شده است. نتایج نشان میدهد که پس از آبگیری سد کانیسیو و انتقال آب به دریاچهی ارومیه، دبی رودخانهی زاب در ایستگاه هیدرومتری گرژال در پاییندست سد، از 72/1464 میلیون مترمکعب در سال به 42/653 میلیون متر مکعب در سال کاهش خواهد یافت و بستر رود دچار کاهش شدید جریان خواهد شد، بطوریکه در ماههای شهریور و مهر بستر رودخانهی زاب از پای دیوارهی سد تا الحاق سرشاخه آبخورده تقریباً خشک میشود. این کاهش جریان موجب تغییر شاخصهای مورفولوژیکی مانند نیمرخ عرضی و طولی و شاخصهای هیدرولیکی مانند عمق آب و سرعت جریان خواهد شد. بر این اساس، در بازهی الف جریان رود تنها بخشهای عمیقتر بستر را مورد استفاده قرار میدهد که حاصل آن تشکیل تراسهای جدید و کوچک شدن مقطع عرضی، نابودی پوشش گیاهی کناری و یا عقب نشینی آن به فواصل دورتر خواهد بود. در بازه ب قدرت جریان رود متوجهی کنارههای رود شده و آن را برش خواهد داد و چالابهای موجود در مسیر جریان از طریق نهشتهگذاری پر خواهند شد و در بازه ج با افزایش فاصله از سد کانیسیو و افزایش بار رسوب نسبت به ظرفیت انتقال، رسوبات ته نشین شده، لذا هم عمق بستر و هم پهنای آن به دلیل تشکیل پشتههای رسوبی در مسیر جریان و رسوبگذاری در کنارهها، کمتر خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
انتقال آب بین حوضهای؛ مورفولوژی رودخانه؛ دریاچهی ارومیه؛ حوضهی رودخانهی زاب | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 834 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,353 |