اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 550 |
| تعداد مقالات | 5,698 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,967,054 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,349,962 |
نقش رودخانه‌های مرزی در روابط ایران و عراق از دوره پهلوی تا آغاز جنگ تحمیلی (مطالعه موردی: گنگیر و کنجان چم در استان ایلام) | ||
| مجله پژوهش های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 1، دوره 10، شماره 18، بهار 1395، صفحه 1-20 اصل مقاله (217.2 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2016.2797 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی اکبری1؛ سیاوش یاری2 | ||
| 1استادیار (آموزشی) دانشگاه ایلام (نویسنده مسئول مقاله) | ||
| 2دانشیار دانشگاه ایلام | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر به بررسی سیر تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق از دوره قاجاریه تا آغاز جنگ تحمیلی پرداخته است. در دوره قاجاریه، والیان پشتکوه براستان ایلام امروزی حاکمیت داشتند و بااقتدار تمام به دفاع از مرزهای این منطقه در برابر عثمانی‌ها پرداختند و به آنان اجازه استفاده بیش‌ازحد آب رودخانه‌های گنگیر و کنجان چم را نمی‌دادند. باروی کار آمدن حکومت پهلوی در ایران و تشکیل دولت عراق پس از جنگ جهانی اول، اختلافات مرزی میان این دو کشور بر سر رودخانه‌های مذکور وارد مرحله جدیدی شد که تا آغاز جنگ تحمیلی ادامه یافت. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که رودخانه‌های گنگیر و کنجان چم چه نقشی در روابط مرزی ایران و عراق داشته‌اند؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد که عدم تعیین میزان استفاده مرزنشینان از آب رودخانه‌های مزبور در پروتکل تعیین حدود 1914 م. نیاز شدید کشاورزان مرزی به آب رودخانه‌های مذکور و توسعه‌طلبی سران بعث عراق برای رسیدن به امتیازات بیشتر در نوار مرزی ایران از عوامل اصلی اختلاف دو کشور بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایران؛ عراق؛ گنگیر؛ کنجان چم؛ اختلافات مرزی؛ عثمانی | ||
| مراجع | ||
|
منابع
اتحادیه، منصوره (نظام مافی) (1372) رضا قلی خان نظام‌السلطنه (صورت‌جلسات هیئت دولت مهاجرت)، تهران: نشر تاریخ ایران.
افشار سیستانی، ایرج (1372) ایلام و تمدن دیرینه آن، تهران: فرهنگ و ارشاد اسلامی. چاپ سوم.
اکبری، مرتضی (1386) تاریخ استان ایلام از آغاز تا سقوط قاجاریه، قم: فقه.
(1390) حضور زنان استان ایلام در دفاع مقدس، ایلام: جوهر حیات.
(1393) سومار در مسیر تاریخ، ایلام، جوهر حیات.
(1394) تاریخ استان ایلام در عصر پهلوی، دانشنامه ایلام، ایلام جوهر حیات.
برزگر، علیرضا (1384) روزشمار جنگ تحمیلی، تهران: سروش، چاپ دوم.
جعفری ولدانی، اصغر (1376) بررسی تاریخی اختلافات مرزی ایران و عراق، تهران: وزارت امور خارجه، چاپ دوم.
سپهر، مورخ الدوله (1362) ایران در جنگ بزرگ، تهران: نشر ادیب.
شیرازی، رضا (1389) قراردادهای مرزی پانصد سال اخیر ایران، تهران: بنیاد حفظ ارزش‌های دفاع مقدس.
صحرایی، محمد (1389) تاریخ دفاع مقدّس در استان ایلام،تهران: نشر فاتحان.
صفایی، ابراهیم (1352) گزارش‌های‌سیاسی‌میرزا محمود خان‌علاء الملک طباطبایی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. چاپ دوم.
عاقلی، باقر (1374) روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، جلد (2)، تهران: نشر گفتار، چاپ چهارم.
عباسی، محمدرضا (1372) حکومت سایه‌ها، اسناد محرمانه و سیاسی میرزا حسین‌خان سپهسالار، به کوشش محمدرضا عباسی، تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی.
کوهستانی نژاد، مسعود (1384) چالش‌ها و تعاملات ایران و عراق در نیمه نخست سده بیستم،تهران: وزارت امور خارجه.
گزیده اسناد سیاسی ایران و عثمانی دوره‌ی قاجار، جلد (2) (1369) تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
لرد کرزون، جرج. ن (بی‌تا) ایران و قضیه ایران، جلد (2) ترجمه‌ی ع. وحید مازندرانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مرادی مقدم، مراد (1385) تاریخ سیاسی اجتماعی کردهای فیلی در عصر والیان پشتکوه (ایلام). تهران: پرسمان.
منصوری لاریجانی، اسماعیل (1389) آشنایی با دفاع مقدس، تهران: خادم الرضا (ع).
ولایتی، علی‌اکبر (1386) تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق بر جمهوری اسلامی ایران،تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. چاپ ششم.
یعقوبی، کریم و علی (1389) ایلام در دوره پهلوی از سقوط والیگری تا سقوط پهلوی (1307-1357 ش)، تهران: جوهر حیات.
اسناد و روزنامه
سازمان اسناد ملی ایران، موضوع سند: آب رودخانه کنجان چم، سند شماره 814/2 الف ب 240001463، سال 1281 ه. ق
مرکز اسناد تاریخی وزارت امور خارجه، سند شماره‌ی 2153-29000 در مورد تجاوز هوایی عراق به سد کنجان چم.
مرکز اسناد تاریخی وزارت امور خارجه، پرونده‌ی شماره‌ی 3- 273 – 10/1 سال 1328 ه. ش
مرکز اسناد تاریخی وزارت امور خارجه، پرونده‌ی شماره‌ی، 3-237-23-1328 هـ. ش.
مرکز اسناد تاریخی وزارت امور خارجه، پرونده‌ی شماره‌ی، 10-16-1331 هـ. ش.
مرکز اسناد تاریخی وزارت امور خارجه، پرونده‌ی شماره‌ی 1-200-20-1328 هـ. ش.
روزنامه اطلاعات، یکشنبه 22 اردیبهشت‌ماه 1330 هـ. ش، شماره‌ی 7516
روزنامه‌ی اطلاعات، 20 خردادماه 1313 هـ. ش، شماره‌ی 2208 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,897 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 690 |
||
