
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,159 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,704,420 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,033,103 |
"در ضرورت و اهمیت شناخت اسناد تاریخی: واکاوی عقدنامههای ازدواج عهد قاجار" | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 18، فروردین 1395، صفحه 93-110 اصل مقاله (196.14 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2016.2804 | ||
نویسندگان | ||
علی سام1؛ علیرضا علی صوفی2 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران دوره اسلامیدانشگاه پیام نور | ||
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور (نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
در این پژوهش سعی شده است با واکاوی عقدنامههای ازدواج و بررسی اجزای آن، دادههای پایه جهت شناخت تاریخ عهد قاجار بهدست آید. این پژوهش از چند منظر حائز اهمیت است: نخست اینکه مطالعه عقدنامههای قاجار چه فواید و تأثیری بر شناخت تاریخ این دورة زمانی دارد. از سوی دیگر، این بررسی آشکار میسازد تاریخ عهد قاجار را از جنبههای مختلف از جمله: اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و... با تکیه بر بررسی عقدنامهها میتوان مورد مطالعه قرار داد. نگارندگان میکوشند با بررسی انجام گرفته در این زمینه، یافتههای جدیدی را باتکیه بر اسناد و عقدنامههای ازدواج و مقررات مربوط به آن ارائه دهند. دستاوردهای تحقیق در این پژوهش شامل تأثیر شرایط محیطی عهد قاجار بر قبالههای نکاح میباشد. بدین شکل که محیط مذهبی عهد قاجار ازدواج را سنتی الهی دانسته که بزرگان دین مبین اسلام بر اجرای آن تأکید نموده است. مذهب و قوانین آن بر تمام جنبههای حقوقی این اسناد اشراف داشته است. جایگاه اجتماعی زوجین و والدینشان با ذکر القاب آنها در متن عقدنامهها که در آن زمان نشانه جایگاه اجتماعی افراد بوده است، مشخص میشود. همچنین وضعیت اقتصادی طرفین ازدواج، نوع وجه رایج مملکتی، مشخصات جغرافیایی املاک در عهد قاجار با بررسی اسناد ازدواج مشخص میگردد. باتوجه به ماهیت موضوع، روش تحقیـق دراین پژوهش توصیفی میباشد؛ بر این اساس که ابتدا موضوع مورد بحث توصیف و تشریح و سرانجام ابعاد و زوایای تاریخی مستخرج شده از عقدنامههای قاجاری تبیین میشود. بدیهی است که روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش عمدتاً کتابخانهای و اسنادی است. | ||
کلیدواژهها | ||
عقدنامه ازدواج؛ قاجار؛ دادههای تاریخی؛ ساختار عقدنامه؛ شهود | ||
مراجع | ||
منابع
آل داوود، سید علی (1388) عقدنامهای کهنه باسبکی نو. پیام بهارستان. د2/س10. ش4و5: تهران.
احتشامی، محسن (1383) مهرهایی از جنس عشق. چاپ 1. مترجم مهدی افشار. ویراستار پژمان تهرانیان. تهران: کتاب خورشید.
احمدی، محمود (1356) یک طغرا قباله ازدواج از دوران قاجار. بررسیهای تاریخی. ش72: تهران.
اولیویه (1371) سفرنامه اولیویه. ترجمه محمد طاهر میرزا. به کوشش غلامرضا ورهرام. جلد ا. تهران: انتشارات اطلاعات.
بیهاشم، سید احمد (1387) بازخوانی یک عقدنامه از سال1274. پیام بهارستان. د2/ س1، ش1و2: تهران.
بیانی،بهمن (1384) نگاهی به یک قباله ازداج نفیس دوره فتحعلی شاه. پیام بهارستان. د2/ س1، ش4: تهران.
«تشخیص وترقیم القاب» (1352) مجله فرهنگ ایران زمین. ش 19: تهران
تهرانی امیر خانی، آقا سید مصطفی (1385) سفرنامه گوهر مقصود. به کوشش زهرا امیر خانی. ج2. تهران: میراث مکتوب.
حسینی اشکوری، سید صادق (1386) گنجینه مهرها و اسناد. قم: انتشارات مجمع ذخائر اسلامی.
حبیبی، حسن (1387) جامعه شناسی حقوقی. تهران: اطلاعات.
رضایی، امید (1390) درآمدی بر اسناد شرعی دوره قاجار. تهران: انتشارات پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سرلک، رضا (1389) طایفه سرلک شاخه ای کهن از ایل بختیاری. تهران: انتشارات طهوری.
سمسار، محمد حسن (1347) فرمان نویسی در دوره صفوی. بررسیهای تاریخی: ش13،تهران.
سلطانی مقدم، حمیده (1389) نه فرمان شیخ الاسلامی، عقدنامه و معافیت از سربازی (مربوط به خاندان تهجدی ساوه) از قرن دوازدهم و سیزدهم. پیام بهارستان، د2/س3 ، ش10: تهران.
شکوری، ابوالفضل (1368) نقش القاب در رجال شناسی. مجله یاد، ش16. تهران.
شهیدی، حمیده (1387) معرفی یک قباله نامه ازدواج از دوره افشاریه. دفتر اسناد. ج4: مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
صفا، ذبیح الله (1371) تاریخ ادبیات فارسی. ج اول. تهران: انتشارات فردوسی.
صفی نژاد، جواد (1387) کوششی در آموزش خط سیاق. تهران: انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامیایران.
طیباتی، حسین (1353) سیری در قبالههای ازدواج، هنر و مردم. ش143. تهران.
طباطبایی بهبهانی، سید محمد (1383) قباله ای به توشیح و مهر شیخ انصاری(قدس سره). پیام بهارستان، د1/ س5 ، ش45. تهران.
طیبی، سید محمد (1387) محاکم شرع در دوره قاجار. مجله پژوهشهای اسلامیدانشگاه کرمان. سال دوم. شماره سوم. پاییز1387.
عریان، سعید (1378) آفرین پیمان پهلوی یا پیمان کدخدایی. مجله متن پژوهی ادبی. ش 9،10،11،12،13 ، تهران.
عمادی حائری، سید محمد (1388) چند نکته دربارۀ نقش ونوع مهر. گزارش میراث. دورۀ دوم ، سال سوم ، شماره 31و32.
علیزاده بیرجندی، زهرا ( 1385) نگرشی بر مهرنامههای عصر قاجاریه در بیرجند. تهران: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری.
قبالههای ازدواج سدههای سیزدهم و چهاردهم هجری قمری (2535) تهران: موزه نگارستان.
کتابچه معرفی اسناد نمایشگاه اسناد و قبالههای ایرانی (1382) تهران: فرهنگستان هنر(هشتمین نمایشگاه دوسالانه جهانی پوستر تهران).
کرباسیان، آزاده (1388) عقدنامه ای از روزگار احمد شاه قاجار. پیام بهارستان، د2/ س2، ش5 ، تهران.
کامروز، بدری (1358) تعریف مختصری دربارۀ مهر و مهرکنی. مجله وحید، ش256و257، تهران.
مایل هروی، نجیب (1380) تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی نسخههای خطی. تهران: کتابخانه. موزه و مرز اسناد مجلس شورای اسلامی.
محقق، محمد باقر (1372) اسما و صفات الهی در قرآن. ج1. تهران: انتشارات اسلامی.
محمدی ری شهری، محمد (1389) میزان الحکمه. ج4. چ1. قم: دارالحدیث.
موریه، جیمر (1386) سفرنامه جیمز موریه. ترجمه ابوالقاسم سری. چاپ ا ،ج 2 ، تهران: انتشارات سخن.
مونس الدوله (1380) خاطرات مونس الدوله، ندیمه حرمسرای ناصرالدین شاه. به کوشش سیروس سعدوندیان. چاپ 1، تهران: انتشارات زرین.
میردیلمی، سیدضیاء (1373) تاریخ کتول. تهران: چاپخانه بهمن.
وحیدنیا ، سیف اله (1350) القاب وعناوین. وحید، شماره 93. تهران. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,391 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,168 |