
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,175 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,734,638 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,057,784 |
ارزیابی نحوۀ تأثیر بازارچۀ مرزی بر روند توسعۀ کالبدی شهر مورد شناسی: بازارچۀ مرزی یزدان در شهر حاجیآباد | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 5، دوره 6، شماره 21، دی 1395، صفحه 19-32 اصل مقاله (1.76 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2016.2831 | ||
نویسندگان | ||
دکتر محمد سلمانیمقدم1؛ الهه اکبری* 2؛ الهام میری3 | ||
1استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، عضو هیئت علمی دانشگاه حکیم سبزواری | ||
2کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، عضو هیئت علمی گروه ژئومورفولوژی و اقلیمشناسی، دانشگاه حکیم سبزواری | ||
3کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه حکیم سبزواری | ||
چکیده | ||
امروزه، توسعۀ کالبدی شهرها یکی از مباحث اساسی شهرهای کشورهای در حال توسعه بهویژه ایران است. این موضوع در شهرهای مرزی بهدلیل دور بودن از شهرهای مرکزی و مرزی بودن آنها، نظر به ممانعت از مهاجرت مردم، اهمیت بیشتری مییابد. یکی از زمینههای مهم توسعۀ کالبدی این شهرها، ظرفیتسازی اقتصادی در آنهاست که با توجه به پتانسیلها و ظرفیتهای شهری میتواند صورت پذیرد. بر این اساس، توسعۀ فعالیتهای اقتصادی و احداث بازارچههای مرزی بهعنوان یک محرک مهم میتواند در توسعۀ کالبدی این شهرها نقش بسزایی ایفا کند. در این تحقیق، بهمنظور بررسی میزان تأثیر بازارچۀ مرزی یزدان بر توسعۀ کالبدی شهر حاجیآباد، از مطالعات میدانی، مشاهده، مصاحبه و تصاویر ماهوارهای TM و ETM+مورخ 1989، 2001، 2006 و تصویر Google Earth سال 2013 استفاده شده است. نقشههای روند توسعۀ کالبدی این شهر با استفاده از نرمافزارهای ENVI وArcGIS با در نظر گرفتن بافت مسکونی منطقه، از طریق پردازش تصاویر و تفسیر بصری تهیه گردید؛ سپس با استفاده از تحلیلهای آماری t تکنمونهای و مربع کای در نرمافزار SPSS،نحوۀ تأثیر بازارچۀ یزدان بر توسعۀ کالبدی این شهر بهترتیب از دو منظر کارشناسان و مسئولان و کسبه و بازاریان، تحلیل و بررسی شده است. نتایج بهدست آمده از آزمون t تک نمونهای و مربعکای نشان میدهد که تأسیس این بازارچۀ مرزی بر توسعۀ کالبدی شهر با سطح اطمینان 95 و 99 درصد بهترتیب، تأثیر مثبت داشته است. نقشههای روند توسعۀ کالبدی شهر نیز مؤید توسعۀ بیشتر شهر در مجاورت جاده و به سمت شرق، بازارچۀ مرزی یزدان نسبت به سایر جهات شهر هستند؛ بنابراین، با سرمایهگذاری بیشتر در مناطق مرزی نظیر شهر حاجیآباد، میتوان بر چالشها و مشکلات اصلی این مناطق غلبه کرد. از طرفی، رونق اقتصادی بازارچۀ مرزی یزدان میتواند بر توسعۀ کالبدی این شهر و جلوگیری از مهاجرت به شهرهای مرکزی کمک کند. | ||
کلیدواژهها | ||
توسعۀ کالبدی؛ آمارۀ t تکنمونهای؛ مربع کای؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ سنجش از دور؛ بازارچۀ مرزی یزدان و شهرحاجیآباد | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی؛ رضایی، مریم (1391). نقش بازارچههای مرزی در توسعۀ امنیت )نمونۀ موردی: بازارچۀ مرزی مهران)، مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. صص 237-225. احمدی، حسن؛ دادجو، روزبه (1391). توسعۀ پایدار مناطق مرزی؛ راهبرد اساسی حفظ امنیت مرزها. مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. . صص 69-60. احمدی، عاطفه؛ امانپور، سعید؛ سالاری؛ مرجان (1391). تحلیل قابلیتهای توسعۀ شهرستانهای مرزی استان کردستان در جهت توسعۀ همکاریهای بین مرزی با کشورهای همسایه. مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. . صص 89-83. اسماعیلزاده، خالد (1385). مطالعۀ انسانشناختی بازارچههای مشترک مرزی با رویکرد انسانشناختی اقتصادی (نمونۀ موردی: تجارت مرزی در روستاهای مرزنشین شهرستان سردشت). انسانشناسی. سال پنجم. شمارۀ 9. صص 65–38. امانپور، سعید؛ نادری، کاوه؛ ایصافی، ایوب؛ منصوریمیانرود، فریبرز (1391). بررسی و تحلیل اثرات بازارچههای مرزی بر ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها (نمونۀ موردی: شهر جوانرود). مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. صص 216-206. امانپور، سعید؛ نوری، عمار (1391). سنجش کمّی میزان توسعهیافتگی شهرستانهای هممرز با کشور عراق با استفاده از شاخص توسعۀ انسانی (HDI). مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. صص 205-194. امینینژاد، کاوه؛ بوچانی، محمدحسین (1383)، بازارچۀ مرزی بانه فرصتی برای پایداری شهر و پیرامون. ماهنامه پژوهشی و اطلاعرسانی شهرداریها. سال ششم. شمارۀ 63. صص 65- 59. رجبی، نجیبالله (1383). تاریخ و جغرافیای شهرستان قاینات (توانمندیها و راهبردهای توسعه). انتشارات: شهر آشوب. تهران. رکنالدینافتخاری، عبدالرضا؛ محمدحسین، پاپلییزدی؛ عرفان عبدی، ، 1388، ارزیابی اثرات اقتصادی بازارچههای مرزی بازتابهای توسعه (مطالعۀ موردی: بازارچۀ مرزی شیخ صالح کرمانشاه). فصلنامۀ ژئو پلیتیک. سال چهارم. شمارۀ 2.صص 109-82. سازمان مدیریت و برنامهریزی (1387). اولین گزارش ملی توسعۀ انسانی جمهوری اسلامی ایران. شیعه، اسماعیل (1378). مقدمهای بر مبانی برنامهریزی شهری. انتشارت دانشگاه علم و صنعت. چاپ نهم. تهران. طرح توجیهی شهرستان زیرکوه (1388). شورای اسلامی شهر حاجیآباد. ص 31. طرح جامع و تفضیلی شهر حاجیآباد (1390). ویرایش اول. تیر ماه. عندلیب، علیرضا (1380). نظریۀ پایه و اصول آمایش مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران. انتشارات دانشکده فرماندهی ستاد سپاه جمهوری اسلامی ایران. قادری، رضا؛ آفتاب، احمد؛ ابوبکری، طاهر؛ جوادزاده، ساناز (1391). نقش بازارچههای مرزی در توسعۀ فضایی-کالبدی مناطق مرزی (پژوهش موردی: بازارچۀ مرزی تمرچین پیرانشهر). دومین همایش ملی راهکارهای توسعۀ اقتصادی با محوریت برنامهریزی منطقهای. دانشگاه آزاد اسلامی سنندج. دانشکده علوم انسانی. . صص 19-1. قادریحاجت، مصطفی؛ عبدی، عرفان؛ جلیلیپروانه، زهرا؛ باقری، ناصر (1389). تبیین نقش بازارچههای مرزی در امنیت و توسعۀ پایدار نواحی پیرامون (مطالعه موردی :بازارچههای مرزی استان خراسان جنوبی). فصلنامۀ ژئوپلیتیک. سال ششم. شمارۀ 3. صص 151–121. موحد، علی؛ ایوب، تقیزاده (1388). بررسی جهتهای توسعۀ مناطق حاشیهنشین شهر اهواز با استفاده از GIS و RS. پژوهشهای جغرافیای انسانی. شمارۀ 70. صص 15-28. مؤمنی، منصور؛ فعالقیومی، علی (1389). تحلیلهای آماری با استفاده از SPSS. انتشارات مؤلف. چاپ اول. تهران. میری، غلامرضا (1391). نقش بازارچههای مرزی در توسعۀ اقتصادی و امنیت در مناطق مرزی )بازارچۀ مرزی میلک زابل). مجموعه مقالات همایش ملی شهرهای مرزی و امنیت، چالشها و رهیافتها. دانشگاه سیستان و بلوچستان. . صص 2384-2373.
Alaci, D. S.A., Amujabi, F. A., Baba A. N. and Daniel O (2011). Spatial Growth Assessment with Remote Sensing Data for Central Nigeria, Journal of Agriculture & Social Sciences, 7: 1–6.
Beiranvand, A., EslamBonyad, A. and Soosani, J (2013). Evaluation of Khorramabad’s physical changes and its green space using remote sensing data, European Journal of Experimental Biology, 3(3): 431-438.
Chukwuemeka, V., Uchechukwu, G., and Okwor, J (2013). Assessment of Urban Development Planning using Supervised Classification of remotely sensed Imageries and GIS, A Case study of Independence Layout (Part of), Enugu, Nigeria, Environment for Sustainability, Abuja, Nigeria, 6 – 10 May 2013, 1- 12.
Olad Ghaffari, P. and Monavari, S. M (2013). Physical development trend and green space destruction in developing cities: a GIS approach, Environ Dev Sustain, 15: 167–175. DOI 10.1007/s10668-012-9381-5.
Ploeckl, F (2008). Borders, Market Size and Urban Growth, The Case of Saxon Towns and the Zollverein in the 19th Century, ECONOMIC GROWTH CENTER, YALE UNIVERSITY, P.O. Box 208629, New Haven, CT 06520-8269, http://www.econ. yale. edu/~egcenter/, CENTER DISCUSSION PAPER NO. 966, 1- 61. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,100 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 899 |