تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 690 |
تعداد مقالات | 6,766 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,001,821 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,412,062 |
پهنهبندی آسیبپذیری مناطق شهری در برابر زلزله با استفاده از تکنیک WLC وOWA مورد شناسی: منطقة 7 تهران | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 12، دوره 6، شماره 21، دی 1395، صفحه 125-138 اصل مقاله (2.41 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2016.2838 | ||
نویسندگان | ||
رؤیا رمضانی کیاسجمحله1؛ دکتر سعید کریمی* 2؛ فاطمهسادات علویپور3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد آموزش محیط زیست دانشگاه تهران | ||
2استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران | ||
3دانشجوی دکترای تخصصی برنامهریزی محیط زیست دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
زلزله یکی از عوامل مخرب و تهدیدکنندة حیات انسانی است که همه ساله خسارتهای جانی و مالی زیادی بر کشورها بهویژه کشورهای درحالتوسعه وارد میسازد. کشور ایران نیز بهدلیل ساختار طبیعی مخاطرهآمیزش از این قاعده مستثنی نبوده است؛ بهطوریکه بیشتر شهرهای ایران روی خط زلزله قرار دارند و تهران بهعنوان بزرگترین کلانشهر ایران بهواسطة وجود گسلهای فعال در اطرافش با ریسک بالایی روبهروست. بنابراین باتوجه به اینکه روش شناخته شدهای برای تغییر مکانیسم زلزله وجود ندارد و هنوز نمیتوان بهطور دقیق زمان و مکان وقوع زلزله را تخمین زد، میتوان با شناسایی نقاط آسیبپذیر، پهنهبندی و سیاستگذاری صحیح، خسارتهای ناشی از زلزله را کاهش داد. در این پژوهش بهمنظور پهنهبندی آسیبپذیری منطقة 7 تهران در برابر زلزله؛ 10 پارامتر شیب زمین، جهت دامنه، ارتفاع، تراکم جمعیت، فاصله از گسل، کاربری اراضی، فاصله از راههای اصلی، فاصله تا رودخانههای اصلی، جنس زمین (زمینشناسی) و مقدار بارش سالانه؛ از سه شاخص محیطی، کالبدی و اجتماعی انتخاب گردید. نقشة پارامترها در محیط نرمافزار ArcGIS تهیه و در محیط نرمافزار IDRISI فازیسازی شد. وزندهی پارامترها به روش ANP انجام و با استفاده از تکنیکهای WLC و OWA نقشهها تلفیق شده و نقشة پهنهبندی آسیبپذیری منطقة 7 تهیه شد. نتایج نشان داد که نواحی شرقی و مرکزی، آسیبپذیری بیشتری نسبت به سایر نقاط دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنهبندی؛ زلزله؛ ArcGIS؛ IDRISI؛ WLC؛ OWA؛ منطقة 7 تهران | ||
مراجع | ||
احدنژاد روشتی، محسن؛ جلیلپور، شهناز (1391). ارزیابی عوامل درونی تأثیرگذار در آسیبپذیری ساختمانهای شهری در برابر زلزله با استفاده از GIS (نمونة موردی: بافت قدیم شهر خوی). فصلنامة آمایش محیط. شماره 20. صص 52-23. پورخباز، حمیدرضا؛ جوانمردی، سعیده؛ یاوری، احمدرضا؛ فرجی سبکبار، حسنعلی (1392). کاربرد روش تصمیمگیری چند معیاره و مدل تلفیقی ANP-DEMATEL در آنالیز تناسب اراضی کشاورزی (مطالعة موردی: دشت قزوین). محیطشناسی. سال 39. شماره 3. صص 164-151. تسلیمی، حسن؛ غفارنژاد، ابوالحسن؛ حاله، حسن (1391). اولویتبندی تجهیزات بازیافت انرژی در کوره رنگ خودرو براساس معیارهای اقتصادی، زیستمحیطی و گرمایش زمین با استفاده از روش .ANP نشریة مدیریت انرژی. سال دوم. شمارة 3. صص 37-28. تقیزاده دیوا، سیدعلی؛ سلمانماهینی، عبدالرسول؛ خیرخواهزرکش، میرمسعود (1392). مکانیابی چند معیاری محل دفن مواد زائد ساختمانی با استفاده از رویکرد ترکیبی تحلیل سلسله مراتب فازی. (مطالعة موردی: شهر گرگان). مجلة آمایش جغرافیایی فضا. سال سوم. شماره مسلسل دهم. صص 139-122. جهانیدولتآباد، رحمان؛ شماعی، علی؛ جهانیدولتآباد، اسماعیل (1392). سنجش میزان هویت محلهای با تأکید بر نقش نهادهای مردمی در منطقة 7 تهران. نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیا. سال 13. شمارة 31. صص 210-191. حجازی، سیداسدالله (1393). پهنهبندی خطر زمینلغزش در حوضة گویجهبل اهر با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیای .(GIS) نشریة جغرافیا و برنامهریزی. سال 18. شمارة 50. صص 152-135. خواجهشکوهی، علیرضا؛ کریمزاده، حسین؛ حسیننژاد، مجتبی (1391). پیادهسازی ماتریسهای همجواری برای ارزیابی سازگاری کاربریهای شهری به روش تصمیمگیری چند معیارة فازی (مورد مطالعه: کاربریهای آموزشی دبیرستان شهر گرگان). جغرافیا و پایداری محیط. شمارة 5. صص 92-71. راهنما، امیرحسین؛ طالعی، محمد (1390). اولویتبندی بازسازی مناطق شهری در برابر زلزله به کمک مدل فازی وGIS، فصلنامة آمایش محیط. شمارة 16. صص 71-51. رسولی، علی اکبر؛ محمودزاده، حسن؛ یزدچی، سعید؛ زرّینبال، محمد (1391). ارزیابی روشهای تحلیل سلسله مراتبی و ترکیب خطی وزنی در مکانیابی محل دفن مواد زائد شهری (مورد شناسی: شهرستان مرند). جغرافیا و آمایش شهری و منطقه ای. شمارة 4. صص 52-41. رضویطوسی، سیدهلیلا؛ محمدولیسامانی، جمال (1392). اولویتبندی مدیریتی تعدادی از حوضههای آبریز کشور با استفاده از روشهای فرایند تحلیل شبکهای (ANP) و الگوریتم ترکیبی جدید براساس TOPSIS-ANP فازی. مدیریت آب و آبیاری. دورة 3. شمارة 2. صص 90-75. رهنما، محمدرحیم؛ آقاجانی، حسین؛ فتاحی، مهدی (1391). مکانیابی محل دفن زباله با ترکیب روش میانگینگیری وزندار ترتیبی (OWA) و GIS در مشهد. جغرافیا و مخاطرات محیطی. شمارة 3. صص 105-87. شماعی، علی؛ حیدرزاده، نجمه؛ لطفیمقدم، بابک (1392). سنجش عوامل آسیبرسان ناشی از زلزله در منطقة یک شهر تهران با استفاده از GIS. نشریة جغرافیا و برنامهریزی شهری (دانشکدة جغرافیا). سال 17. شمارة 43. صص 122-93. طالع جنکانلو، علی؛ طالعی، محمد؛ کریمی، محمد (1394). ارزیابی تناسب اراضی مسکونی به روش فازی TOPSIS-OWA گروهی. نشریة علوم و فنون نقشهبرداری. دورة 4. شمارة 4. صص 45-29. طالعی، محمد؛ سلیمانی، حسین؛ فرج زادهاصل، منوچهر (1393). ارزیابی تناسب اراضی برای کشت دیم بر مبنای مدل فائو و با استفاده از تکنیک تلفیقی Fuzzy-AHP-OWA در محیط GIS (مطالعة موردی: شهرستان میانه). نشریة آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). جلد 28. شمارة 1. صص 156-139. عابدینی، موسی؛ ستایشینساز، حسن (1393). پهنهبندی خطر وقوع لغزش با استفاده از تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) (مطالعة موردی: حوضة آبخیز گلجه).، نشریة جغرافیا و برنامهریزی. سال 18. شمارة 49. صص 165-139. عابدینی، موسی؛ قاسمیان، بهاره (1394). پهنهبندی خطر زمینلغزش در شهرستان بیجار به روش تحلیل سلسلهمراتبی (AHP) . نشریة جغرافیا و برنامهریزی. سال 19. شمارة 52. صص 227-205. فتاحی، مهدی؛ آقاجانی، حسین (1391). الگوهای توسعة مجتمعهای مسکونی با روش تصمیمگیری چند معیاره (FUZZY AHP_OWA) مبتنی بر GIS (مطالعة موردی: شهر مشهد). فصلنامة جغرافیا و برنامهریزی شهری چشمانداز زاگرس. سال چهارم. شمارة 13. صص 75-59. فرجزادهاصل، منوچهر؛ احدنژاد، محسن؛ امینی، جمال (1390). ارزیابی آسیبپذیری مساکن شهری در برابر زلزله (مطالعة موردی: منطقة 9 شهرداری تهران). مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای. سال سوم. شمارة 9. صص 36-19. فرجیسبکبار، حسنعلی؛ نصیری، حسین؛ حمزه، محمد؛ طالبی، سمیه؛ رفیعی، یوسف (1390). تعیین عرصههای مناسب برای تغذیة مصنوعی بر پایة تلفیق روشهای ANP و مقایسه زوجی در محیط GIS، )مطالعة موردی: دشت گربایگان فسا). مجلة جغرافیا و برنامهریزی محیطی. سال 22. شمارة پیاپی 44. شمارة 4. صص 166-143. قربانی، رسول؛ محمودزاده، حسن؛ تقیپور، علیاکبر (1392). تحلیل تناسب اراضی (LSA) برای توسعة شهری در محدودة مجموعه شهری تبریز با استفاده از روش تحلیل فرایند سلسلهمراتبی. جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای. شمارة 8. صص 14-1. قنبری، ابوالفضل؛ سالکیملکی، محمدعلی؛ قاسمی، معصومه (1392). پهنهبندی میزان آسیبپذیری شهرها در مقابل خطر زمینلرزه (نمونه موردی: شهر تبریز). جغرافیا و مخاطرات محیطی. شماره 5. صص 35-21. قنواتی، عزتالله؛ شیخی، مسعود (1389). نقش برنامهریزی شهری در کاهش خطر زلزله در بافتهای فرسوده (مطالعة موردی: منطقه 12 تهران). فصلنامة جغرافیای طبیعی. سال سوم. شمارة 9. صص 42-29. کامل باسمنج، بتول؛ میرجعفری، بابک؛ علوی، سیدعلی (1391). ارزیابی آسیبپذیری لرزهای درمنطقة یک شهر تبریز با استفاده از مدل تحلیل چند معیارة فضایی. برنامهریزی و آمایش فضا. دورة 16. شمارة 2. صص 140-122. کریمی سنگ چینی، ابراهیم؛ اونق، مجید؛ سعدالدین، امیر (1391). مقایسه کارایی 4 مدل کمّی و نیمه کمّی پهنهبندی خطر زمینلغزش در حوضة آبخیز چهلچای استان گلستان. مجلة پژوهشهای حفاظت آب و خاک. جلد 19. شمارة 1. صص 196-183. موّدت، الیاس؛ ملکی، سعید (1393). طیفبندی و سنجش فضایی آسیب فیزیکی- اجتماعی شهرها در برابر زلزله با بهکارگیری تکنیک VIKOR و GIS (مورد شناسی شهر یزد). جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای. شمارة 11. صص 103-85. نخعی کمالآبادی، عیسی؛ امیرآبادی، محمد؛ محمدیپور، هیرش (1389). انتخاب استراتژی بهینه براساس تحلیل SWOT و روش فرایند تحلیل شبکهای (ANP) (مطالعة موردی: شهرک پتروشیمی اراک). فصلنامة مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی دانشگاهآزاد اسلامیواحدسنندج. سال 5. شمارة 11. صص 34-21. ویسیناب، فتحالله؛ باباییاقدم، فریدون؛ صادقیهاهری، سعید؛ اسدی، غلامرضا (1394). مکانیابی بیمارستانها با استفاده از مدل تلفیقی خطی وزندار (WLC) در محیط GIS در شهر اردبیل. مجله سلامت و بهداشت. دورة 6. شمارة 1. صص 56-43.
Amir, L., Cisternas, A., Vigneresse, J. L., Dudley, W., & Mc Adoo, B. (2012). Algeria’s vulnerablity to tsunamis from near-field seismic sources. Science of Tsunami Hazards, Vol. 31, No. 1. 82-98
Birkmann, J., Buckle, P., Jaeger, J., Pelling, M., Setiadi, N., Garschagen, M., ... & Kropp, J. (2010). Extreme events and disasters: a window of opportunity for change? Analysis of organizational, institutional and political changes, formal and informal responses after mega-disasters. Natural Hazards, 55(3), 637-655.
Georgescu, E. S., Gociman, C. O., Craifaleanu, I. G., Florescu, T., Moscu, C., Georgescu, M. S., & Dragomir, C. S. (2014, August). Urban heritage value and seismic vulnerability mapping: challenges for engineering and architectural assessments. Case study of a protected area in Bucharest, Romania. In Paper submitted to the 2nd European Conference of Earthquake Engineering and Seismology, Istanbul, Turkey.
Güzey, Ö., Aksoy, E., Gel, A. C., Anil, Ö., Gültekin, N., & Akbas, S. O. (2013). An inter-disciplinary approach for earthquake vulnerability assessment in urban areas: A case study of Central District, Yalova. In Regional Studies Association, Annual European Conference.
Jahanpeyma, M., Delavar, M. R., Malek, M. R., & Kamalian, N. (2011). Analytical evaluation of uncertainty propagation in seismic vulnerability assessment of Tehran using GIS. Journal Civil Eng Urban, 05-09.
Liu, J. G., Mason, P. J., Yu, E., Wu, M. C., Tang, C., Huang, R., & Liu, H. (2012). GIS modelling of earthquake damage zones using satellite remote sensing and DEM data. Geomorphology, 139, 518-535.
Malczewski,J. (2006a). GIS-based multicriteria decision analysis: a survey of the literature. International Journal of Geographical Information Science 20 (7), 703–726.
Manne, A., & Satyam, D. N. (2011). Geotechnical site characterization for Vijayawada urban. In Proc. 3rd Indian Young Geotechnical Engineers Conference (3IYGEC), New Delhi. New Delhi: Indian Geotechnical Society (pp. 191-196).
Martins, V. N., Cabral, P., & Sousa e Silva, D. (2012). Urban modelling for seismic prone areas: the case study of Vila Franca do Campo (Azores Archipelago, Portugal). Natural Hazards and Earth System Science, 12(9), 2731-2741.
Momenian, A., & Zekavat, M. (2013). Seismic approach to urban design. Life Science Journal, 10(5s).
Oliver-Smith, A. (2004). Theorizing vulnerability in a globalized world: a political ecological perspective. Mapping vulnerability: disasters, development and people. Earthscan, London, 10-24.
Pareek, N., Pal, S., Sharma, M. L., & Arora, M. K. (2013). Study of effect of seismic displacements on landslide susceptibility zonation (LSZ) in Garhwal Himalayan region of India using GIS and remote sensing techniques. Computers & Geosciences, 61, 50-63.
Pitilakis, D. K., & Kakderi, G. K. (2011, January). Seismic risk assessment and management of lifelines, utilities and infrastructures. In 5th International Conference on Earthquake Geotechnical Engineering (pp. 10-13).
Saaty, T. L. (2001). Analytic network process. In Encyclopedia of Operations Research and Management Science (pp. 28-35). Springer US.
Yager, R. R. (1988). On ordered weighted averaging aggregation operators in multicriteria decision making. Systems, Man and Cybernetics, IEEE Transactions on, 18(1), 183-190.
Yager, R. R. (1997). On the inclusion of importances in OWA aggregations. In The ordered weighted averaging operators (pp. 41-59). Springer US | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,422 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,130 |