اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 550 |
| تعداد مقالات | 5,697 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,961,967 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,345,990 |
تحلیل تابآوری کالبدی در برابر زلزله مطالعه موردی؛ بافت فرسودهی شهر مرزی زاهدان | ||
| فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 1، دوره 15، شماره 46، بهار 1396، صفحه 1-18 اصل مقاله (1.68 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3021 | ||
| نویسندگان | ||
مجتبی روستا  1؛ عیسی ابراهیمزاده2؛ مصطفی ایستگلدی3
| ||
| 1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 2استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری- منطقهای، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 3استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه زابل | ||
| چکیده | ||
| شهر مرزی زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرق ایران و نزدیک مرز ایران و کشورهای افغانستان و پاکستان قرار دارد. با توجه به اینکه گسلی بنیادی به طول 120 کیلومتر با امتداد شمالی- جنوبی از نزدیکی شهر زاهدان عبور می‌نماید، این مهم، شهر را در معرض خطر زلزله قرار داده است. اینک در این مقاله، چگونگی و میزان تابآوری محدوده‌ی بافت فرسودهی شهر مرزی زاهدان در برابر زلزله با هشت معیار شامل؛ مصالح ساختمانی، قدمت ساختمان، تعداد طبقات، تراکم ساختمان، تراکم جمعیّت، دسترسی به فضای باز، کیفیت ابنیه و مساحت قطعات، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام شده است. نتایج حاصل از تحلیل یافتهها، بیانگر آن است که میزان تابآوری بافت فرسوده در برابر زلزله، نامناسب است. بطوری‌که با توجه به شاخص مصالح ساختمانی و اهمیّت آن در برابر زلزله، بالاترین ضریب امتیاز را این شاخص به خود اختصاص داده و برابر با 286/0 میباشد. اصولاً تجربه زلزلهها حاکی از آن است که نوع مصالح ساختمانی به کار رفته در سازه بیشتر از دیگر معیارها، میزان تابآوری ساختمان در برابر زلزله را نشان میدهد؛ چنانکه هرچه در سازه از مصالح بادوامتر استفاده شده باشد، میزان تابآوری آن در برابر زلزله افزایش می‌یابد. در اولویّت دوم، کیفیت ابنیه قراردارد که امتیاز این معیار در این پژوهش معادل 228/0 بوده و بالاخره کمترین امتیاز را مساحت قطعات (023/0) به خود اختصاص داده است. در عین حال نتایج پژوهش بیانگر آن است که عدم توانایی مالی ساکنان برای بهسازی و نوسازی ابنیه، روند تخریبی بناهای موجود در بافت فرسوده را در سالهای اخیر تشدید کرده، که با توجه به زلزلهخیز بودن منطقه، می‌بایست به ارتقای شرایط کیفی سکونت در این محدوده اقدام گردد. از این رو توجه بیش از پیش به مفهوم تابآوری کالبدی برای بالا بردن توان شهر در برابر خطر زلزله به ویژه در بخش‌های شمالی و جنوب شرق ناحیه بافت فرسوده ضروری می باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تابآوری کالبدی؛ زلزله؛ بافت فرسوده؛ شهر مرزی زاهدان | ||
| مراجع | ||
|
- ابراهیمزاده، عیسی؛ سعید ملکی؛ داود حاتمی (1393). ارزیابی وضعیت ایمنی در پارکهای شهری نمونه‌موردی: پارکهای شهر ایذه، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری. شماره 19. صفحات 72-57. - ابراهیمزاده، عیسی؛ شمساله کاظمیزاد؛ حکیمه قنبری (1393). تحلیلی بر آسیبپذیری ناشی از زلزله با تأکید بر ارائه‌ی الگوی بهینه مکانیابی کاربریهای ویژه (بهداشتی- درمانی و آموزشی) موردشناسی:بافت فرسوده شهر تبریز، مجله جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. شماره 4. صفحات 16-1. - پریور، پرستو؛ شهرزاد فریادی؛ احمدرضا یاوری؛ اسماعیل صالحی؛ پگاه هراتی (1392). بسط راهبردهای پایداری اکولوژیک برای افزایش تابآوری محیطزیست شهری (نمونه موردی: مناطق ۱ و ۳ شهرداری تهران)، مجله محیطشناسی. سال 39. شماره 1. صفحات 132-123.
- پوراحمد، احمد؛ صدیقه لطفی؛ امین‌فرجی؛ آزاده عظیمی (1388). بررسی ابعاد پیشگیری از بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر بابل)، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای. شماره اول. صفحات 24-1. - پورمحمدی،محمدرضا؛ علی مصیبزاده (1387). آسیبپذیری شهرهای ایران در برابر زلزله و نقش مشارکت محلهای در امدادرسانی آنها، مجله جغرافیا و توسعه. شماره 12. صفحات 144-117. - پورموسوی، سیدموسی؛ علی شماعی؛ محسن احدنژاد؛ علی عشقیچهاربرج؛ سمیه خسروی (1393). ارزیابی آسیبپذیری ساختمانهای شهر با مدل Fuzzy AHP و GIS مطالعه موردی: منطقه سه شهرداری تهران، مجله جغرافیا و توسعه. شماره 34. صفحات 138-121. - خاکپور، براتعلی؛ سلمان حیاتی؛ مهدی کاظمیبینیاز؛ غزاله ربانیابوالفضلی (1391). مقایسه تطبیقی/ تحلیلی میزان آسیبپذیری بافتهای شهری در برابر زلزله با استفاده از مدلهای تحلیل سلسله مراتبی و فازی (نمونه موردی: شهر لامرد)، فصلنامه آمایش محیط. شماره 22. صفحات 38-21. - رضایی، محمدرضا (1392). ارزیابی تابآوری اقتصادی و نهادی جوامع شهری در برابر سوانح طبیعی مطالعهی موردی: زلزلهی محلههای شهر تهران، مجله مدیریت بحران. شماره 3. صفحات 38-27. - رضایی، محمدرضا؛ مجتبی رفیعیان؛سیدمصطفی حسینی (1394). سنجش و ارزیابی میزان تابآوری کالبدی اجتماعهای‌شهری در برابر زلزله مطالعه‌موردی: محلههای شهر تهران، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی. شماره 94. صفحات 623-609. - رفیعیان، مجتبی؛ محمدرضا رضایی؛ علی عسکری؛ اکبر پرهیزکار؛ سیاوش شایان (1390). تبیین مفهومی تابآوری و شاخصسازی آن در مدیریت سوانح اجتماع-محور (CBDM)، مجله برنامهریزی و آمایش فضا. دوره پانزدهم. شماره 4. صفحات 41-19.
- رمضانزادهلسبوئی، مهدی؛ سیدعلی بدری؛ علی عسکری؛ محمد سلمانی؛ مجتبی قدیری‌معصوم (1391). تابآوری روستاهای مناطق نمونه گردشگری در حوضههای سیل‌خیز بر اساس روش تصمیمگیری چند شاخصه مطالعه موردی: روستاهای چشمهکیله تنکابن و سرد آبرود کلاردشت، مجله برنامهریزی و توسعه گردشگری. دوره 1. شماره 3. صفحات 97- 78. - زنگیآبادی، علی؛ میثم رضایی؛ مهدی مومنیشهرکی؛ سارا میرزایی (1392). ارزیابی آسیبپذیری بخش مرکزی کلان شهرهای ایران در برابر بحران زلزله، با استفاده از مدل IHWP مطالعه موردی: منطقه 3 شهر اصفهان. مجله آمایش جغرافیایی فضا. شماره 8. صفحات 156-137. - زیاری، کرامتالله؛ مصطفی محمدیدهچشمه؛ احمد پوراحمد؛ محمدباقر قالیباف (1391)، اولویّتبخشی به ایمنسازی بافت فرسودهی کلانشهر کرج با استفاده از مدل ارزیابی چندمعیاری، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی. شماره 79. صفحات 14-1. - سلمانیمقدم، محمد؛ابوالقاسم امیراحمدی؛ فرزانه کاویان (1393). کاربرد برنامهریزی کاربری اراضی در افزایش تابآوری شهری در برابر زمین لرزه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی: شهر سبزوار)، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. شماره هفدهم. صفحات 34-17. - عظیمیحسینی، محمد؛ محمدهادی نظریفرد؛ رضوانه مؤمنی (1389). کاربردGIS در مکانیابی، انتشارات مهرگان قلم. تهران. - فرزادبهتاش، محمدرضا؛ محمدتقی پیربابایی؛ محمدعلی کینژاد؛محمدتقی‌آقابابایی(1391).تبیین‌ابعاد و مؤلفههای تابآوری شهرهای اسلامی، مجله مطالعات شهر ایرانی- اسلامی. شماره 9. صفحات 121-113.
- فرزادبهتاش، محمدرضا؛ محمدعلی کینژاد؛ محمدتقی پیربابایی؛ علی عسکری (1392). ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفههای تابآوری کلانشهر تبریز، نشریه هنرهای زیبا. دوره 18. شماره 3. صفحات 42-33. - محمدیاحمدیانی،جمال؛ زهرا صحرائیان؛ فرامرز خسروی (1389). نقش عوامل مؤثر در آسیبپذیری کالبدی شهر جهرم در برابر زلزله، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. شماره 17.صفحات 143-121. - محمدیدهچشمه، مصطفی (1393). سنجش نفوذپذیری بافت شهری کرج در برابر مخاطرات، فصلنامه برنامهریزی و آمایش فضا. دوره هجدهم. شماره 3. صفحات 77-53. - مرکز آمار ایران (1390). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. - موسوی، میرنجف؛ علی زنگیآبادی (1390). برنامهریزی توسعه‌ی شهرهای مرزی مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی، انتشارات شریعه توس. چاپ اول. - مهندسین مشاور شهر و خانه (1388). طرح جامع شهر زاهدان،اداره کل‌مسکن و شهرسازی سیستان و‌بلوچستان. - مهندسین مشاور نقش پیراوش (1390). طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر زاهدان، اداره کل مسکن و شهرسازی سیستان و بلوچستان. - Ajibade‚ I.‚ McBean‚ G.‚ Bezner-Kerr‚ R (2013). Urban flooding in Lagos, Nigeria: Patterns of vulnerability and resilience among women‚ Global Environmental Change ‘Volume23. PP:1714-1725.
- Chelleri, L (2012). From the «Resilient City» to Urban Resilience. A review essay on understanding and integrating the resilience perspective for urban systems, Documents d’Anàlisi Geogràfica 2012, Volume.58/2,287-306.
- Kaufmann. A and Gupta. M.M (1991). “Introduction to fuzzy arithmetic: Theory and applications” NewYork:Thomson Computer Press.
- León‚ J., March‚ A (2014). Urban morphology as a tool for supporting tsunami rapid resilience: A case study of Talcahuano, Chile‚ Habitat International‚ Volume 43, July 2014, PP:250-262.
- Sharifi‚ A (2016). A critical review of selected tools for assessing community resilience, Ecological Indicators 69 (2016) 629-647. journal homepage: www.elsevier.com/locate/ecolind
- Sharifi‚ A.‚ Yamagata Y. (2014). resilient urban planning: Major principles and criteria‚ Energy Procedia‚ Volume 61‚ 1491-1495.
- Zarghani, M., MahmoudiNejad, H (2016). Sustainable Disaster Risk Reduction(SDR) for Developing Countries with emphasis on land system Resilience (LSR); Case Study: Rural and Urban Settlement, Urban management, No.42 Spring 2016, 101-118.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,488 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 3,139 |
||
