تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 691 |
تعداد مقالات | 6,782 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,081,263 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,478,925 |
بررسی و تحلیل الگوی بهینۀ پراکنش مراکز آموزشی با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیاره (MADM) در محیط GIS مورد شناسی: آموزش و پرورش ناحیۀ یک کرمانشاه | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 14، دوره 7، شماره 22، فروردین 1396، صفحه 159-178 اصل مقاله (3.57 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2017.3042 | ||
نویسندگان | ||
مسلم حدیدی1؛ کاوه نادری* 2؛ انسیه مرآتی3؛ بیتا سوزنی4 | ||
1عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی پژوهشکدۀ توسعۀ کالبدی جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه | ||
2کارشناس ارشد و عضو پژوهشکدۀ توسعۀ کالبدی جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه | ||
3دانشجوی دکتری و عضو معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی استان کرمانشاه | ||
4کارشناس مرمت، عضو سازمان آموزشوپرورش استان کرمانشاه | ||
چکیده | ||
عدمتعادل در نظام توزیع و نارسایی سیستم خدمات، از جمله فضاهای آموزشی، یکی از مسائل مهمی است که اکنون در شهرهای بزرگ بهچشم میخورد. توسعۀ ناهمگون، برنامهریزی نشده و رشد سریع جمعیت را میتوان از دلایل اصلی بروز این مشکل بهشمار آورد. درجهتِ افزایش کارایی این فضاها، توجه به ساماندهی و توزیع مناسب ضروری بهنظر میرسد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ماهیت آن بنیادی- کاربردی است. هدف آن نیز عبارت است از بررسی پراکنش فضاهای آموزشی با استفاده از تحلیلهای موجود در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و بهرهگیری از تکنیک AHP و روش دلفی با در نظر گرفتن پارامترهای مؤثر بر پراکنش فضایی مراکز آموزشی و ارائۀ الگوی مناسب و بهینۀ پراکنش مراکز آموزشی در سطح محدودۀ مطالعاتی بهمنظور پایداری و تأمین اهداف اجتماعی و اقتصادی کاربری زمین شهری میباشد. نتایج آن نشان داده که مدارس ناحیۀ یک برای پوشش دادن کل فضای منطقه کافی نبوده و برخی از محلههای غربی ناحیه با داشتن تراکم زیاد، از دسترسی عادلانه و مطلوب محروم هستند و از پوشش مدارس موجود خارج میباشند؛ بنابراین در تعیین محدودهبندی، قواعد خاصی ازلحاظِ برنامهریزی شهری رعایت نشده و پیشنهاد میشود در تحقیقات آتی به این نیاز مهم پاسخ مناسبی داده شود و محدودهبندی باقاعده برای مدارس تعیین شود. اکثر حوزههای شهری که ازنظرِ تعداد دانشآموز مقاطع راهنمایی و متوسطه بهخصوص مقطع متوسطه جمعیت بالایی دارند، بدون مکان آموزشی لازم بوده و همین امر تراکم دانشآموز در مدارس محدودۀ سایر نقاط شهر را افزایش داده است. همچنین مکانیابی آموزشی که بدون درنظر گرفتن نحوۀ دسترسی صورت گرفته باشد، نه تنها از جنبۀ ایمنی آسیبپذیر بوده و سلامت دانشآموزان را در آمد و رفت مورد تهدید قرار میدهد؛ بلکه از نظر کاهش مسائل شهری همچون ترافیک نیز موفق نخواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
پراکنش؛ همجواری؛ فضا؛ سرانه؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی؛ اردکانی، عبدالرضا (1385). ارزیابی کاربری اراضی شهری اردکان فارس. مجلۀ جغرافیا و توسعه. شمارۀ 7، صص 43-68، دانشگاه خوارزمی. اصغرپور، محمد جواد(1381) تصمیم گیری گروهی و نظریه بازیها با نگرش تحقیق در عملیات، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. بحرینی، حسین (1377). فرایند طراحی شهری. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ﭘﺮﻫﻴﺰگار، ﺍﮐﺒﺮ؛ ﻏﻔﺎﺭﻱﮔﻴﻼﻧﺪﻩ، ﻋﻄﺎ ( 1385). ﺳﺎﻣﺎنۀ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﭼﻨﺪﻣﻌﻴﺎﺭﻱ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕ ﺳﻤﺖ. پورمحمدی، محمدرضا (1382). برنامهریزی کاربری اراضی شهری. تهران: انتشارات سمت. پورمحمدی، محمدرضا؛ تقیپور، علیاکبر (1388). ارزیابی مکانیابی کاربریهای آموزشی شهر شاهرود. فصلنامۀ علمی - پژوهشی فضای جغرافیایی. سال دهم. شمارۀ 32، صص 1-27، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر. تقوایی، مسعود؛ رخشانینسب، حمیدرضا (1389). تحلیل و ارزیابی مکانگزینی فضاهای آموزشی شهر اصفهان. مدرس علوم انسانی (برنامهریزی و آمایش فضا). دورۀ چهاردهم. شمارۀ 3، صص 73-95، تهران جاوری، مجید؛ شاهیوندی، احمد؛ دادی، نورالدین؛ سلطانی، مرضیه(1389). استفاده از سامانۀ اطلاعات جغرافیایی در مکانیابی مراکز آموزش عالی (نمونۀ موردی: دانشگاه پیامنور خرم آباد). مجله پژوهش های بوم شناسی شهری. سال اول. شمارۀ اول، صص 3-22، دانشگاه پیام نور تهران. جوادیان، مرجان؛ پرتوی، تهمینه؛ پیرمرادی، علیرضا (1387). ارزیابی سازگاری کاربری آموزشی وضع موجود و مکانیابی بهینۀ احداث مدارس جدید با استفاده از مدیریت الکترونیکی (مطالعۀ موردی: قسمتی از منطقۀ 6 تهران). اولین کنفرانس بین المللی شهرداری الکترونیکی، تهران حسینی، سیدعلی (1380). ارزیابی کاربریهای آموزشی در تهران و ارائۀ الگوی مناسب. منطقۀ 15. رسالۀ کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس. تهران. خبره، مرتضی؛ سرکارگر اردکانی، علی؛ نقدی، مرتضی؛ کرمی، جلال(1393). توزیع مکانی مناسب دانشآموزان در مدارس یا استفاده از الگوریتم گروه ذرات (PSO) در محیط GIS (مطالعۀ موردی: منطقۀ 3 آموزشی شهر تهران). نخستین همایش ملی کاربرد مدلهای پیشرفتۀ تحلیل فضایی (سنجش از دور و GIS) در آمایش سرزمین. 5 و 6 اسفند ماه 1393. دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد. رامشت، محمدحسین؛ حاتمیفرد، رامین؛ موسوی، سیدحجت (1392). مکانیابی دفن پسماند جامد شهری با استفاده از مدل AHP و تکنیک GIS (مطالعۀ موردی: شهرستان کوهدشت). فصلنامۀ جغرافیا و برنامهریزی. سال 17. شمارۀ 44، صص 119- 138، دانشگاه تبریز. رضایی، محمدرضا؛ خاوریانگرمسیر، امیررضا (1393). تحلیلی بر معیارها و شاخصهای مکانیابی شهرکهای صنعتی با تأکید بر اصول برنامهریزی فضایی و آمایش سرزمین ایران. جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. شمارۀ 12، صص 1-12، دانشگاه سیستان و بلوچستان. زبردست، اسفندیار (1380). کاربرد فرایند تحلیل سلسلهمراتبی در برنامهریزی شهری و منطقهای. هنرهای زیبا، شماره 10، صفحه 13- 21تهران. زبردست، اسفندیار؛ محمدی، عسل(1384). مکان یابی مراکز امداد رسانی (در شرایط وقوع زلزله) با استفاده از GIS و روش ارزیابی چند معیاری، فصلنامه هنرهای زیبا، شماره 21، صفحه 5- 16 ، دانشگاه تهران. زیاری، کرامتالله (1381). برنامهریزی کاربری اراضی شهری. یزد: انتشارات دانشگاه یزد. سازمان برنامهریزی و مدیریت کشور (1382). ضوابط طراحی ساختمانهای آموزشی: برنامهریزی معماری همسان مدارس ابتدایی و راهنمایی. نشریه شماره 232 ، صص 1-8، تهران. سازمان مدیریت و برنامهریزی (1375). سرشماری عمومی نفوس و مسکن. تهران. شیعه، اسماعیل (1380). مقدّمهای بر برنامهریزی شهری. تهران: دانشگاه علم و صنعت. فاضل نیا، غریب، هدایتی، صلاح(1389). راهبردهای مناسب برای توسعه ی گردشگری دریاچه زریوار، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 8، شماره 19، پاییز 1389، صفحه 145- 170، دانشگاه سیستان و بلوچستان. فرهادیگوگه، رودابه؛ پرهیزکار، اکبر (1381). تجزیهوتحلیل توزیع فضایی و مکانیابی مدارس ابتدایی منطقۀ 6 تهران با استفاده از GIS. فصلنامۀ مدرس. تهران. دورۀ 6. شمارۀ 2، صص 97-116، دانشگاه تربیت مدرس. قدسی پور، حسن(1387) فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP، انتشارات دانشگاه امیر کبیر، چاپ چهارم، تهران. کرم، عبدالامیر (1387). کاربرد روش فرایند تحلیل سلسلهمراتبی در ارزیابی زمین برای توسعۀ کالبدی برپایۀ عوامل طبیعی (مطالعۀ موردی: مجموعۀ شهری شیراز). مجلۀ علوم جغرافیایی. تهران. جلد 8. شمارۀ 11، صص 33-54، دانشگاه خوارزمی. نیازخانی، سمانه؛ لطیفی، غلامرضا (1393). ارزیابی تطبیقی کاربری آموزشی با تأکید بر عدالت اجتماعی در شهر تهران و مکانیابی بهینۀ احداث مدارس جدید به کمک روش کارتوگرافی (نمونۀ موردی: نواحی 1 مناطق 6 و 13). ششمین کنفرانس ملی برنامهریزی و مدیریت شهری با تأکید بر مؤلفههای شهر اسلامی. مشهد مقدس. شمارۀ 21 و 22. واعظی، غلامحسین (1386). انتخاب آمیختۀ راهکارهای مناسب و استراتژیها در بقا و توسعۀ دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان با استفاده از تکنیک AHP. فصلنامۀ مدیریت آموزشی.. سال اول. شمارۀ 2، صص 32-45، دانشگاه آزاد سالامی واحد گرمسار . ولیزاده، رضا (1386). مکانیابی مراکز آموزشی دبیرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نمونۀ موردی: شهر تبریز). نشریۀ علوم جغرافیایی. تهران. جلد 7، شمارۀ 10، صص 59-87، دانشگاه خوارزمی.
Ewing, R; Schroeer, E; Greene, W (2004). School location and student travel: analysis of factors affecting mode choice, transportation research record: journal of the transportation research board. No. 1895. TRB, national research council. Washington. D. C., pp. 55-63
Haugland, eli kyrkjebo, misund, ole Arve (2004). Evidence for a clustered spatial distribution of fish schools in the Norwegian sea and off the coast of southwest Africa, ICES JOURNAL OF MARINE SCIENCE, 61: 1088- 1092
Hite, steven (2008) school mapping and GIS in Education Micro- planning, Directions in Educational Planning: A Symposium to Honour the Work of Françoise CaillodsThursday 3 – Friday 4 July
Ngai, E.W.T. , E.W.C. Chan (2005). Evaluation of knowledge management tools using AHP, Expert Systems with Applications 29. pp 889-899.
Schafer, mark. Hori (2006). makiko, the spatial dynamics of high school dropout: the case of rural Louisiana, southern rural sociology. 21 (1). Pp. 55-79
Talenm Emily, (1998). visualizing fairness. APA journal. Vol. 33.
Wedley,William,Combining (2002). Qualitative and Quantitative Factors and AnalyticHierarchy Approach, Socio-Econ. Sciences. Vol.24. No.1. pp 57-64.
yesilnacar, V. Doyuran (2000). Selection of settlement Areas using GIS and Statistical method (Spatial – AHP), Middle East university, Ankara. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,122 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 933 |