
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,159 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,704,421 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,033,105 |
کاربرد استعارۀ مفهومی در قصاید ناصرخسرو | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
مقاله 3، دوره 14، شماره 27، آذر 1395، صفحه 41-62 اصل مقاله (303.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2017.3153 | ||
نویسندگان | ||
محمد بارانی* 1؛ مریم خلیلی جهانتیغ2؛ محمد حکیمی فر2 | ||
1دانشگاه سیستان و بلوچستانEmail | ||
2دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
چکیده | ||
ناصر خسرو قبادیانی، شاعر اسماعیلی مذهب قرن پنجم (394-481هـ ق) است که در سراسر دیوانش میکوشد تا آرمانها و عقاید خود را در قالب قصیده به سمع و نظر مخاطب برساند. در مقالۀ حاضر تلاش شده است تا بر اساس نظریۀ استعارۀ مفهومی قصاید وی را تحلیل شود. برای پیشبرد کار چهار مقولۀ خرد، تأویل، سخن و بدن انتخاب شد و حوزههای مبدأ در آنها مورد بررسی قرار گرفت. چینش حوزههای مفهومی مبدأ و مشاهدۀ آنها در کنار یکدیگر راهکار ما در این پژوهش بود که تأثیر شایانی در فهم مقولات مقصد مذکور داشت. در نمونههای بررسی شده، بهندرت استعارههای ساختاری به چشم میخورد و استعارههای جهتی نیز فراوان یافت نمیشود که شاید بهسبب گرایش علمی و شناختی کمترِ شاعر به این دو گونه استعاره باشد، امّا استعارههای هستیشناختی از هر سه نوع شخصیت، ظرف و هستومند فراوان مشاهده میشود. این پژوهش با روش تحلیلی وتوصیف زبانشناختی، با تحلیل ابیاتی از دیوان ناصر خسرو در چهار مقولۀ یاد شده انجام یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
ناصرخسرو؛ قصاید؛ استعارۀ مفهومی | ||
مراجع | ||
1- قرآن کریم. 2- آگ برن، ویلیام، نیمکوف، مایر، زمینۀ جامعه شناسی، اقتباس ا.ح. آریانپور، چاپ دوم، تهران: گستره، 1388. 3- افراشی، آزیتا و دیگران، بررسی تطبیقی استعارههای مفهومی جهتی در زبان اسپانیایی و فارسی، فصلنامۀ پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی، شماره 4، صص23-1، 1391. 4- برتلس، آ.ی، ناصرخسروواسماعیلیان، ترجمۀ ی.آرینپور، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، 1346. 5- پانتر، دیوید، استعاره، ترجمۀ محمدمهدی مقیمی زاده، تهران: نشر علم، 1394. 6- تقیزاده، حسن، مقدّمۀ دیوان ناصرخسرو، بهاهتمام مجتبی مینُوی، تهران: مطبعۀ مجلس، صص 21-83، 1305. 7- حاج فرجالله دباغ، حسین، مجاز در حقیقت؛ ورود استعارهها در علم،تهران: هرمس، 1393. 8- حسندخت فیروز، سیما، بررسی استعاره از دیدگاه شناختی در اشعار فروغ فرخزاد، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، 1388. 9- راسخ مهند، محمّد، درآمدی بر زبانشناسی شناختی، تهران: سمت، 1389. 10- رضاپور، ابراهیم، آقاگل زاده، فردوس، نقش استعاره در برجستهسازی و حاشیهرانی ایدئولوژی در روزنامههای داخلی، زبانپژوهی، شمارۀ7، صص 67-94، 1391. 11- سهرابی، رخساره، بررسی استعاره در شعر سنّتی و شعر نوی فارسی بر اساس دیدگاه شناختی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه بوعلی سینا، 1391. 12- شعار، جعفر، گزیدۀ اشعار ناصرخسرو، چاپ بیست و نهم، تهران: قطره، 1388. 13- شقاقی زاده ارزنق، حوریه، بررسی تطبیقی استعارههای شناختی اشعار ترکی و فارسی شهریار، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران، 1392. 14- شمیسا، سیروس، بیان، ویراست چهارم، چاپ سوم، تهران: میترا، 1393. 15- شهری، بهمن، بررسی رابطۀ میان ایدئولوژی و استعاره با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی، 1390. 16- شهری، بهمن، پیوندهای میان استعاره و ایدئولوژی، نقد ادبی، شماره 19، صص 59-76، 1391. 17- صفوی، کورش، درآمدی بر معنیشناسی، چاپ پنجم، تهران: سوره مهر، 1392. 18- قاسمزاده، حبیبالله، استعاره و شناخت، تهران: کتاب ارجمند، 1392. 19- عابدی، مهدیه، مقایسۀ استعارههای مفهومی در فارسی نوشتاری روزمره و شعر معاصر، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران، 1391. 20- کُوِچش، زُلتّن، مقدمهایکاربردی براستعاره، ترجمۀ شیرین پورابراهیم، تهران: سمت، 1393. 21- گلفام، ارسلان، یوسفی راد، فاطمه، زبانشناسی شناختی و استعاره، سال چهارم، شماره 3، صص66-61، 1381. 22- لیکاف، جورج، جانسون، مارک، فلسفۀ جسمانی: ذهن جسمانی و چالش آن با اندیشۀ غرب، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، جلد اول ، تهران: آگاه، 1394. 23- لیکاف، جورج، «نظریۀ معاصر استعاره»، ترجمۀ گروه مترجمان، به کوشش فرهاد ساسانی، چاپ دوم، تهران: سوره مهر، 1390. 24- محسنی، مرتضی، ریحانی، آتنا، مقایسۀ مفهوم انسان در اندیشههای ناصرخسرو و فلوطین، کهننامۀ ادب پارسی، شماره2، صص 97-113، 1390. 25-میبدی، رشیدالدین ابوالفضل، کشف الاسرار و عده الابرار، به کوشش علی اصغر حکمت، جلد 1 و 4، تهران: سپهر، 1371. 25- ناصرخسرو، ابو معین حمیدالدین، دیوان اشعار، تصحیح مجتبی مینوی و مهدی محقق، چاپ نهم، تهران: دانشگاه تهران، 1393. 26- نجار فیروزجایی، مهدی، تحلیل استعارۀ مفهومی در اشعار شاملو، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان، 1392. 27- ویگوتسکی، ل، اندیشه و زبان، ترجمۀ حبیبالله قاسمزاده، تهران: آفتاب، 1365. 28- هاشمی، زهره، نظریۀ استعارۀ مفهومی از دیدگاه لیکاف و جانسون، ادب پژوهی، شماره 12، صص140-119، 1389. 29- هاشمی، زهره، زنجیرههای استعاری «محبّت» در تصوف، نقد ادبی، شماره 22، صص29-48، 1392. 30- Lakoff, George & Johnson, Mark, Metaphors We Live, By First published, Chicago and London: University of Chicago Press,1980. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,683 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,191 |