تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 735 |
تعداد مقالات | 7,132 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,592,843 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,947,173 |
نگاه فراهنجار صائب به داستان «خضر»در آیینة اشعارش | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 2، دوره 8، شماره 29، اسفند 1395، صفحه 29-46 اصل مقاله (305.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2017.3178 | ||
نویسندگان | ||
جمیله اخیانی* ؛ سمیه امامی مطلق | ||
دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
خضر یکی از نامهای آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شده است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافتهاست. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هالة رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مضمونسازیهای شاعرانه قرار دادهاست؛ علاوه بر آن، بایدگفت آنچه وی را در این زمینه از شاعران پیشین متمایز میکند، بار معنایی منفی داستان خضر در شعر وی است که تاکنون مورد توجه قرار نگرفتهاست. در این مقاله، تمامی مضمونهای شاعرانة عناصر داستان خضر در شعر صائب گردآوری و طبقهبندی شده و به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و بر این اساس، تفاوت نگاه صائب به شخصیت خضر و عناصر این داستان با نگاه پیشینیانش واکاوی و دلایل این نگرش منفی تحلیل شدهاست | ||
کلیدواژهها | ||
صائب؛ مضمونسازی؛ خضر؛ آب حیات؛ زندگی جاوید | ||
مراجع | ||
1-قرآن کریم 2- ارباب شیرانی، سعید، «مضمونسازی در شعر و سبک هندی»، صائب و سبک هندی در گسترة تحقیقات ادبی، چاپ اول، تهران: نشر قطره، صص11-26،1371. 3- اشرفزاده، رضا، تجلی رمز و روایت در شعر عطار نیشابوری، چاپ اول، تهران: انتشارات اساطیر، 1373. 4- امیری فیروزکوهی، سید کریم، «در حق صائب»، صائب و سبک هندی در گسترة تحقیقات ادبی، چاپ اول، تهران: نشر قطره، صص1-10، 1371. 5- انوری، علی بن محمد، دیوان انوری، به اهتمام مدرس رضوی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی،1372. 6- بیریای گیلانی، محمد، «نوآوری در شعر صائب»، صائب و سبک هندی در گسترة تحقیقات ادبی، چاپ اول، تهران: نشر قطره، صص27-40، 1371. 7-پورنامداریان، تقی، داستان پیامبران در کلیات شمس، چاپ دوم، مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1369. 8-حافظ، شمسالدین محمد، دیوان حافظ، قزوینی- غنی، چاپ دوم، تهران: انتشارات اساطیر، 1368. 9-حسنپور آلاشتی، حسین، طرز تازه، چاپ اول، تهران: انتشارات سخن، 1384. 10-حکیمآذر، محمد، «انحراف از هنجار در شعر صائب تبریزی»، مجلة ادبیات فارسی (دانشگاه آزاد مشهد)، شمارة 7و8، صص 116-133، 1384. 11- خاقانی، افضلالدین بدیل بن علی، دیوان خاقانی شروانی، به کوشش ضیاءالدین سجادی، چاپ پنجم، انتشارات زوار، 1374. 12- رجائی بخارائی، احمدعلی، فرهنگ اشعار حافظ، چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی، 1364. 13-سجادی، ضیاءالدین، «معنی و مضمون در شعر صائب»، صائب و سبک هندی در گسترة تحقیقات ادبی، چاپ اول، تهران: نشر قطره، صص 109-120، 1371. 14-سعدی، کلیات سعدی، چاپ دوم، به اهتمام فروغی، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1363. 15-سورآبادی، ابوبکر عتیق نیشابوری، تفسیر سورآبادی، به تصحیخ سعیدی سیرجانی، چاپ اول، تهران: نشر فرهنگ نو، 1381. 16- شمیسا، سیروس، فرهنگ تلمیحات، چاپ اول، تهران: انتشارات فردوس، 1362. 17- شمیسا، سیروس ، سبکشناسی شعر، چاپ اول، تهران: انتشارات فردوس، 1374. 18-صائب، محمدعلی، دیوان اشعار صائب، به کوشش محمد قهرمان، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1387. 19-صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات در ایران، ج پنجم، چاپ هشتم، تهران: انتشارات فردوس، 1378. 20- طبری، ترجمه تفسیر طبری، ج ششم، چاپ سوم، تهران: انتشارات توس، 1367. 21-عطار، شیخ فریدالدین، دیوان عطار، تصحیح تقی تفضلی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1374. 22- فرخی سیستانی، علی بن جولوغ، دیوان حکیم فرخی سیستانی، به کوشش دبیرسیاقی، انتشارات زوار، 1371. 23-فروزانفر، بدیعالزمان، احادیث مثنوی، چاپ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1347. 24-کریمی، امیربانو، دویست و یک غزل صائب، چاپ ششم،تهران: انتشارات زوار، 1377. -25 محمدی، محمدحسین، بیگانه مثل معنی، چاپ اول، تهران: نشر میترا، 1374. 26- معزی، محمدبن عبدالملک، دیوان امیرمعزی، به اهتمام عباس اقبال، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1318. 27- مولانا، محمد جلال الدین، مثنوی معنوی، به تصحیح نیکلسون، چاپ ششم، انتشارات مولی، 1368. 28- مولانا، محمد جلال الدین ، کلیات دیوان شمس، به تصحیح فروزانفر، چاپ اول، تهران: نشر راد، 1375. 29-ناصربن خسرو قبادیانی، دیوان ناصر خسرو، به تصحیح مینوی-محقق، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1370. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,310 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 863 |