اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 557 |
| تعداد مقالات | 5,770 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,025,557 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,394,399 |
تحلیل و رتبه‌بندی پایداری کلانشهر تهران در بین شهرهای جهانی | ||
| فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 4، دوره 15، شماره 47، تیر 1396، صفحه 51-68 اصل مقاله (286.18 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3183 | ||
| نویسنده | ||
| هوشنگ سرور | ||
| استادیار جغرافیا، دانشگاه مراغه | ||
| چکیده | ||
| در عصر جهانی شدن اقتصاد کلانشهرها نقش مهمی در توسعه‌ی کشورها بویژه درکشورهای در حال توسعه ایفا می‌کنند. امروزه کلانشهرها با ورود به شبکه‌ی شهرهای جهانی به بازارهای وسیع جهانی سرمایه، فناوری‌های پیشرفته، گردشگری و تجارت دسترسی پیدا نموده و از این طریق زمینه‌ی پویایی اقتصادی و اجتماعی آنها فراهم می‌گردد. این تحقیق به دنبال اثبات این نظریه است که برنامه‌ریزی و تلاش‌های مدیران شهرها به ویژه کلانشهرها برای اتصال به شبکه‌ی شهرهای جهانی گامی در راستای توسعه‌ی شهرها بوده است. به دلیل مزایای این شبکه از جمله جریان سرمایه‌های خارجی، فناوری‌های تولید و تسهیل در تبادل و صدور کالاهای تولیدی به بازارهای جهانی، می‌توان بخش عمده‌ای از مشکلات و چالش‌های موجود را حل نمود. در این ارتباط، تحقیق حاضر رابطه‌ی بین رتبه شهر جهانی و میزان پایداری آنها را مورد بررسی قرار داده است. به منظور بررسی این رابطه به نتایج تحقیقات تیلور و همکارانش در مورد تعیین و رتبه‌بندی شهرهای جهانی استناد شده است. ابتدا 16 شهر از بین شهرهای جهانی از هر دو گروه از کشورهای در حال توسعه وتوسعه‌یافته به همراه کلانشهر تهران انتخاب گردید و سپس وضعیت شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی این شهرها استخراج و با استفاده از مدل تاپسیس وضعیت پایداری آنها رتبه‌بندی گردید. در مرحله‌ی نهایی رتبه‌ی پایداری آنها با رتبه‌ی شهر جهانی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می‌دهد شهرهایی که در رتبه‌بندی شهرهای جهانی از جایگاه و رتبه‌ی بالایی برخوردار هستند به همان میزان دارای رتبه‌ی پایداری بالاتری هستند. در این میان کلانشهر تهران هم که در رتبه‌بندی تیلور از حداقل امتیاز و دارای کمترین شواهد از جهانی شدن بود، دارای رتبه‌ی کمتری از پایداری می‌باشد. همچنین نتیجه‌ی آزمون همبستگی بین شاخص‌های جهانی شدن و شاخص‌های پایداری دارای ضریب معناداری مثبت (54/0) بوده که تا حدودی نشان از رابطه‌ی مثبت بین جهانی شدن شهر و توسعه‌ی پایدار شهری می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رتبه‌بندی؛ پایداری؛ شهرهای جهانی؛ کلانشهر تهران | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی‌ترشیزی، میترا (۱۳۸۷). جهانی شدن و پایداری شهری،چاپ اول. تهران. مؤسسه تحقیقات و علوم انسانی. - اسکات، آلن (۲۰۰۱). شهر- منطقه‌های جهانی، ترجمه پانته‌آ لطفی کاظمی(۱۳۸۳). چاپ اول. تهران. انتشارات مرکز پردازش و برنامه‌ریزی شهری. - اطهاری، کمال (۱۳۸۳). جهانی شدن: ناگریزی انقلاب پیاپی در تولید نشریه مجلس و پژوهش، شماره 43. بهار 1383. صفحات ۱۳۲- ۹۰. - سازمان مسکن و شهرسازی استان تهران (1386). طرح جامع تهران. - جاگدیش ناتوار لعل بهاگاواتی (۲۰۰۴). دفاع از جهانی شدن، ترجمه مسعود کرباسیان (1384) تهران. شرکت امتشارات علمی و فرهنگی. - ساسن، ساسکیا ( ۲۰۰۱). نظریه‌های گوناگون درباره جهانی شدن، ترجمه مسعود کرباسیان (۱۳۸۹) چاپ نخست. تهران. انتشارات نشر چشمه. - سرور، هوشنگ (1387). جهانی شدن اقتصاد و توسعه‌ی پایدار مناطق کلانشهری مطالعه موردی مجموعه شهری تهران، رساله دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. استاد راهنما دکتر مهدی پورطاهری. دانشگاه تربیت مدرس. - سرور، هوشنگ، مهدی پورطاهری؛ اکبر پرهیزکار؛ غلامرضا کاظمیان (1389). جهانی شدن اقتصاد و چالش پایداری در منطقه‌ی کلانشهری تهران، آمایش و برنامه‌ریزی فضا. شماره چهاردهم. صفحات42-23. - صرافی، مظفر. بنیادهای پایداری کلانشهر تهران، دفترمطالعات و پژوهش‌های راهبردی سازمان‌فرهنگی هنری شهرداری تهران. صفحات ۲۷-1. - صرافی، مظفر؛ ناصر عظیمی (1389). بایستگی‌های احراز نقش فراملی برای کلان‌شهرهای ایران، نامه‌ی انجمن جمعیّت‌شناسی ایران. سال پنجم. شماره 10. صفحات 187- 148. - طاهرخانی، مهدی (138۶). کاربرد تکنیک TOPSIS در اولویّت‌بندی‌مکانی استقرار صنایع‌تبدیلی کشاورزی در مناطق روستایی، مجله پژوهش‌های اقتصادی. سال هفتم. شماره سوم. صفحات 73-59. - کاستلز، مانوئل (۱۹۹۹). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه شبکه‌ای، جلد یک) ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز. 1385 وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران. - لاله‌پور، منیژه؛ هوشنگ سرور؛ رحیم سرور (1390). مدیریت و برنامه‌ریزی فضایی مناطق کلانشهری در عصر جهانی شدن اقتصاد، فصلنامه آمایش محیط. شماره سیزدهم. صفحات 89-67. - محمدی، علیرضا (1390). تحلیل فضایی خدمات پشتیبان تولید با تأکید بر کارکرد فراملی کلانشهر تهران، پایان‌نامه‌دکترای جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، استاد راهنما دکتر مظفر صرافی. دانشگاه شهید بهشتی. - مرکزسکونتگاههای انسانی سازمان ملل متحد (۲۰۰۱). گزارش جهانی سکونتگاههای انسانی. شهرها در فرایند جهانی شدن، ترجمه رضا پورخردمند و همکاران (۱۳۸۸). مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری تهران. - Andraw, M. M (2004). Spaces of globalisation : institutional reforms and spatial economic development in the Pudong New Area, Shanghai. Hong Kong : Centre for China Urban and Regional Studies, Hong Kong Baptist University.
- Bestcities(2000)www.cnn.com/asianow/asiaweek
- Ghourchi, M. et al (2012). Globalization and the Role of Cities inTransnational Spaces, Journal International Humanities Vol.19(2): 139-158.
- Taylor,P. J, et al (2001). West Asian/North African Cities in the World City Network:A Global Analysis of Dependence, Integration & Autonomy. www.lboro.ac.uk/gawc/gawcworlds.html.
- Taylor, P. J, et al (2011). Global Urban Analysis: A Survey of Cities in Globalization. London: Earth scan.
- UNCHS (2005). The Challenge of Slums Global Report on Human Settlements and Financing Urban Shelter Global Report on Human Settlements.
- UN Habitat (2011). The Economic Role of Cities. Nairobi: UN Human Settlements Program. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 553 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,066 |
||
