تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,772 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,030,631 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,397,721 |
بررسی الگوی نواحی هم شیب تغییرات میانگین دمای سالانه ایران | ||
فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 9، دوره 15، شماره 47، تیر 1396، صفحه 149-162 اصل مقاله (953.99 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3188 | ||
نویسندگان | ||
حسین عساکره ![]() ![]() | ||
1استاد آب و هواشناسی، دانشگاه زنجان | ||
2دانشجوی دکتری تغییرات آب و هوایی، دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
دما یکی از عناصر مهم آب و هوایی است که از عوامل متعددی تأثیر میپذیرد. بررسی آن میتواند نقش عوامل مذکور را منعکس کند. هدف از این مطالعه، بررسی الگوی نواحی هم شیب تغییرات میانگین دمای سالانه ایران میباشد. بدین منظور میانگین دمای سالانهی ایران طیّ دورهی آماری 50 ساله بررسی گردیده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که شیب تغییرات دمای ایران به پنج ناحیهی تغییرات افزایشی شدید (ناحیه 1)، تغییرات افزایشی متوسط (ناحیه 2)، تغییرات کاهشی (ناحیه 3)، تغییرات افزایشی کم (ناحیه 4) و تغییرات افزایشی بسیار شدید (ناحیه 5) قابل تقسیم است. نواحی هم شیب تغییرات دمای ایران به جز در ناحیهی سوم (تغییرات کاهشی) در سایر نواحی از روند افزایشی برخوردار بوده است. تنوع و پراکندگی نواحی هم شیب تغییراتنشان داد که توزیع و پراکندگی نواحی هم شیب تغییراتبه شدت تحت تأثیر عواملی محلی به ویژه ارتفاعات میباشند. به کمک روش تحلیل مؤلفههای اصلی، سلول نماینده برای هر ناحیه استخراج گردید. الگوسازی برای نمایندهی هر ناحیه از هم شیب تغییرات انجام شد. نتایج بیانگر این بود که الگوی حاکم بر دمای سلول هر ناحیه بسیار ساده بوده است؛ بطوری که در هر پنج ناحیه با تقریب قابل قبولی دما تابعی از مؤلفههای تصادفی یک تا دوسال گذشتهی خود بوده است. برای مثال دو الگوی و بهترین الگوی برازش یافته بر میانگین دمای سالانهی نواحی با شیب تغییرات افزایشی کم بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
میانگین دما؛ هم شیب تغییرات؛ تحلیل مؤلفهها اصلی؛ مدلسازی آریما؛ ایران | ||
مراجع | ||
- باکس جی.ای. پی و جنکیز جی ام (1970). ترجمه محمدرضامشکینی،تحلیل سریهای زمانی، پیشبینی و کنترل. جلد اول.چاپ اول. انتشارات دانشگاه تهران. 424 صفحه. - بیات، علی (1389). تحلیل سری زمانی بارش سالانه شهر زنجان، پایاننامه کارشناسی ارشد. به راهنمای دکتر حسین عساکره. دانشگاه زنجان. - حجازیزاده، زهرا؛ محمدحسین ناصرزاده (1384). محاسبه و تحلیل یخبندانهای توسط برنامه دلفی در استان لرستان، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 1. صفحات 150-139. - حسنیپاک،علیاصغر(1389).زمینآمار(ژئواستاتیستیک)، انتشارات دانشگاه تهران. چاپ اول. - خلیلی، کیوان؛ محمد ناظریتهرودی؛ فرشاد احمدی (1394). کاربرد شاخص PCI در بررسی الگوی بارش ایران و تحلیل روند تغییرات آن در مقیاس سالانه و فصلی طیّ نیم قرن اخیر. نشریهی آبیاری و زهکشی ایران. شماره 9. صفحات 208- 195. - دوستی، مریم؛ محمود حبیبنژادروشن؛ کاکا شاهدی؛ میرحسینمیریعقوبزاده(1392). بررسی شاخصهای اقلیمی حوضه آبخیز تمر، استان گلستان در شرایط تغییر اقلیم با کاربرد مدل لارس. مجله فیزیک زمین و فضا. شماره 4. صفحات 189-177. - عباسی، فاطمه؛ مرتضی اثمری (1390). پیشبینی و ارزیابی تغییرات دما و بارش طیّ دهههای اخیر با الگوی MAGIC-SCENGEN، مجله آب و خاک. شماره 25. صفحات 83-70. - عباسی، فاطمه؛ ایمان بابائیان؛ مجید حبیبینوخندان؛ لیلا گلیمختاری (1389). ارزیابی تأثیر تغییر اقلیم بر دما و بارش ایران در دهههای آینده با کمک مدل MAGICC-SCENGEN،پژوهشهای جغرافیای طبیعی. شماره 72. صفحات 110-91. - عزیزی، قاسم؛ محمد کریمیاحمدآبادی؛ زهرا سبکخیز (1384). روند دمایی چند دهه اخیر ایران و افزایش Co2 جو، نشریه علوم جغرافیایی. دانشگاه تربیتمعلم. جلد 4. شماره 5. پاییز و زمستان 83. بهار و تابستان 84. صفحه 25. - عساکره، حسین (1388). الگوسازیARIMA برای میانگین سالانه دمای شهر تبریز، تحقیقات جغرافیایی. شماره 93. صفحات 24-3. - عساکره، حسین؛ زهره سیفیپور (1391). مدلسازی مکانی بارش سالانهی ایران، جغرافیا و توسعه. شماره 29. صفحات30-15. - عساکره حسین (1383). مدلسازی تغییرات مکانی عناصراقلیمیمطالعهموردی:بارشسالانهاستاناصفهان، تحقیقات جغرافیایی .شماره 3. صفحات 231-213. - علیجانی، بهلول (1385). مبانی آب و هوای ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور. - علیجانی، بهلول؛ محمدرضا کاویانی (1386). مبانی آب و هواشناسی، انتشارات دانشگاه تهران. - فرشادفر، عزتالله (1389). اصول و روشهای آماری چندمتغیّره، انتشارات طاقبستان. - محمدی، حسین؛ فرید تقوی (1384). روند شاخص حدی دما و بارش در تهران، پژوهشهای جغرافیایی. شماره 53. 172-151. - مسعودیان، ابوالفضل؛ محمد دارند (1390). شناسایی و پهنهبندی نواحی دمای فرین سرد ایران، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. شماره 2. 54-43. - مسعودیان، سیدابوالفضل (1383). بررسی دمای ایران در نیم سده گذشته، مجله جغرافیا و توسعه. شماره 3. صفحات 136-89. - مسعودیان، سیدابوالفضل (1391). آب هوای ایران، انتشارات شریعه توسعه مشهد. دانشگاه اصفهان. - ناظمالسادات، سیدمحمدجعفر (1388). مبانی هوا و اقلیمشناسی، مرکز نشر دانشگاهی. چاپ اول. تهران. - ویی ویلیام دبلیو اس (2007). تحلیل سریهای زمانی. ترجمه حسینعلی نیرومند. انتشارات دانشگاه فردوسی. مشهد. - Carvalho, A. A. Toni’s, C. Jones, H. R. Rocha, and P. S. Polito (2007). Anti-persistence in the global temperature anomaly field, Vol, 14. PP:723-733. - Chattopadhyay S, Chattopadhyay G (2010). Univariate modelling of summer-monsoon rainfall time series: Comparison between ARIMA and ARNN. Computes Rendus Geoscience Vol, 342. PP: 100-107. - El-Fandy M.G, Ashour Z. H, Taiel S. M (1994). Time series models adoptable for forecasting Nile floods and Ethiopian rainfalls. Bulletin of the American Meteorological Society. Vol, 75. PP: 83-94. - Frauenfeld, Oliver W, Zhang, Tingjun and McCreight James L (2007). Northern hemisphere freezing/thawing index variations over the twentieth century, Int. J. Climatology. Vol, 27. PP: 47-63. - Kondrashov D., Berloff P (2015). Stochastic modeling of decadal variability in ocean gyres, Geophysical Research Letters, Vol, 42. PP: 1543-1553. - Kumar M, Kumar A, Mahanti N.C., Mallik C. Shukla RK (2009). Surface flux modeling using ARIMA technique in humid subtropical monsoon area. Journal of Atmospheric and Solar-Terrestrial Physics.Vol, 71, PP:1293-1298. - Michael P. Stockinger, Andreas Lücke, Jeffrey J. McDonnell, Bernd Diekkrüger,Harry Vereecken, Heye R.Bogena(2015). Interception effects on stable isotope driven streamwater transit time estimates, Vol 10, PP: 701-704. - Mohan S, Vedula S (1995). Multiplicative seasonal ARIMA model for long term forecasting of inflow. Water Recur Manage Vol, 9. PP: 115-126. - Richard. k (2007).Information Flow in Ensemble Weather Predictions, Journal of the Atmospheric sciences,, Vol, 16, PP:1006-1016. - Weihong Q., & Xiang L., & Yafen Z., &, Yuan Xu., & Jiaolan Fu (2007). Climatic regime shift and decadal anomalous events in China, Vol, 84., PP: 167-189. - Zar, Jerrold H. (2009). biostatistician Analysis (5th Edition), Library of Congress Cataloging-in-Publication Data. - Zhang Q, Wang B, He B, Peng Y, Ren M (2011). Singular Spectrum Analysis and ARIMA Hybrid Model for Annual Runoff Forecasting. Water Resour Manag, Vol. 25, PP: 2683-2703. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 871 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 883 |