اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 558 |
| تعداد مقالات | 5,770 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,027,756 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,395,450 |
بررسی ارتباط مکانی بین بارش‌های همرفتی بهاره و توپوگرافی شمال‌ِ غرب ایران | ||
| جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای | ||
| مقاله 5، دوره 7، شماره 23، تیر 1396، صفحه 21-38 اصل مقاله (1.63 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2017.3222 | ||
| نویسندگان | ||
دکتر محمود خسروی  1؛ دکتر محسن عباس‌نیا2؛ دکتر اسدالله قبادی2؛ محسن آرمش3
| ||
| 1دانشیار اقلیم‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| 2دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| 3دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
| چکیده | ||
| مکانیزم‌های بارندگی در مناطق مختلف جغرافیایی از الگوهای متفاوتی تبعیت می‌کنند. شناخت این الگوها می‌تواند به برنامه‌ریزان محیطی برای مدیریت بهتر منابع آب کمک کند. در اکثر مطالعات انجام‌شده بر روی بارش‌های نواحی کوهستانی، روابط آماری بین ویژگیهای مختلف توپوگرافیک با تغییرات مکانی بارش، در کانون توجه پژوهشگران بوده است. هدف پژوهش حاضر نیز، بررسی ویژگیهای مکانی و توپوگرافی مؤثر بر بارش‌های همرفتی بهاره در شمال غرب ایران، بر‌اساس مدل‌های رگرسیونی و سرانجام تعیین مکان‌های دارای پتانسیل بالقوة بارش‌های همرفتی است. بدین منظور، داده‌های بارش بهاره در طی سال‌های (1393-1360) از 25 ایستگاه سینوپتیک و باران‌سنجی واقع در محدودة مورد مطالعه و نواحی مجاور تهیه شد. متغیّرهای توپوگرافی و جغرافیایی نیز با استفاده از لایه‌‌های رقومی ارتفاعی (DEM) و نقشه‌های مربوط استخراج شده‌اند. به‌منظور بسط روابط بین ویژگیهای جغرافیایی و توپوگرافی محدودة مورد مطالعه با بارش‌های همرفتی بهاره، مقادیر هر لایۀ مکانی کمّی‌سازی شد. پس از بررسی روابط آماری و شناسایی سهم هر‌کدام از متغیّرهای جغرافیایی و توپوگرافی متنوع نسبت به بارش‌های همرفتی بهاره در ناحیة مورد مطالعه، مناطق دارای بیشینۀ بارش همرفتی بهاره تعیین شد. در ادامه برای تعیین روابط مکانی دقیق الگوهای بارش همرفتی بهاره، از مدل تحلیل نقاط داغ Hot Spotدر محیط نرم‌افزاری GISاستفاده شد. نتایج نشان داد که قسمت‌های جنوب غربی محدودة مورد مطالعه دارای نظم مکانی بوده و از رخداد بالای بارش‌های همرفتی بهاره برخوردار است. به‌عبارتی‌دیگر در این ناحیه، بارش‌های همرفتی از‌نظر مکانی معنی‌دار بوده و دارای رخداد بارش بهارة همگنی می‌باشند. همچنین، نتایج صحت‌سنجی مکان‌های طبقه‌بندی شدۀ بارش‌های همرفتی بر روی نقشه نیز، نشان داد که بین مناطق دارای حداکثر بارش بهاره ایستگاهی با مناطق مستعد و ایده‌آل شناسایی‌شده از‌لحاظِ بارش‌های همرفتی بهاره، مساحت همپوشانی حدود 1/37 درصد حاصل شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش‌های همرفتی بهاره؛ توپوگرافی شمال غرب ایران؛ روابط آماری؛ روابط مکانی؛ مناطق بیشینة بارش‌های همرفتی | ||
| مراجع | ||
|
اسمعیل‌نژاد، مرتضی (1392). شناسایی رفتار مکانی امواج گرمایی سیستان و بلوچستان با برنامۀ Hot Spot در محیط GIS. نخستین کنفرانس ملی آب و هواشناسی ایران، 31 اردیبهشت 1392، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، کرمان، صص 7-1. اشرفی، سعیده (1389). پهنه‌بندی بارش شمال غرب ایران با استفاده از روش‌های تحلیل خوشه‌ای و تحلیل ممیزی. نشریة پژوهش‌های اقلیم‌شناسی،سازمان هواشناسی کشور، شمارة 3 و 4، صص 21-1. ثقفیان، بهرام؛ دانش‌کار، آراسته؛ رحیمی، پیمان؛ بندرآبادی، سیما ؛ فتاحی، ابراهیم، محمدزاده، محسن (1389). پیش‌نویس راهنمای روش‌های روش‌های توزیع مکانی عوامل اقلیمی با استفاده از داده‌های داده‌های نقطه ای، وزارت نیرو و معاونت امور آب و آبفا. نشریه دفتر مهندسی و معیارهای فنی آب و آبفا ، نشریه دفتر مهندسی و معیارهای فنی آب و آبفا، شمارة 368– الف، دی ماه 1389. صص 184. ذوالفقاری، حسن؛ ساری‌صراف، بهروز (1377). مطالعة بارش‌های شمال غرب ایران با تکیه بر تحلیل خوشه‌ای. مجلة دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، شمارة 1 و 2، صص 256-241. رضایی‌بنفشه، مجید (1382). تحلیل و مدل‌بندی رژیم‌های بارش در حوضة آبریز قره‌سو. رسالة دکتری اقلیم‌شناسی ، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تبریز. رضویان، محمد‌تقی (1388). برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، جلد اول، یزد: نشر منشی، چاپ دوم. سبحانی، بهروز؛ ساری‌صراف، بهروز؛ آزادی‌مبارکی، محمد؛ حسینی، سید‌اسعد (1392). الگوسازی بارندگی غرب و جنوب غرب دریای خزر با استفاده از روش‌های درون‌یابی فضایی در محیط GIS. جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شمارة 30، صص 34-23. سنجری، سارا (1388). راهنمای کاربردی Arc GIS 9.3. جلد اول، تهران: انتشارات عابد، چاپ چهارم. عساکره، حسین (1383). مدل‌سازی تغییرات مکانی عناصر اقلیمی (مطالعة موردی: بارش سالانة اصفهان). فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، دکتر پاپلی، شمارة پیاپی 74، صص 231-213. عساکره، حسین؛ رزمی، ربابه (1390). اقلیم‌شناسی بارش شمال غرب ایران. فصلنامة جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شمارة 25، صص 158-137. علی زاده امید, آزادی مجید, علی اکبری بیدختی عباسعلی،1387، بررسی نقش رشته کوه البرز در تقویت سامانه های همدیدی مجله فیزیک زمین و فضا،موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، دوره 34،شماره 1،صص 24. علیجانی، بهلول (1374). آب و هوای ایران، تهران، جلد اول، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه پیام نور. علیجانی، بهلول (1374). نقش کوه‌های البرز بر توزیع ارتفاعی بارش. فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، دکتر پاپلی، دورة 38، شمارة 3، صص 52-37. غیور، حسنعلی؛ مسعودیان، سیدابوالفضل (1375). بررسی مکانی رابطۀ بارش با ارتفاع در ایران زمین. فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، دکتر پاپلی، سال یازدهم، شمارۀ مسلسل 41، ضض 144-124. غیور، حسنعلی؛ مسعودیان، سیدابوالفضل (1375). بررسی نظام تغییرات مجموع بارش سالانه در ایران زمین. مجلۀ نیوار، سازمان هواشناسیکشور، دورۀ جدید، شمارۀ 29، صص 27-6. فرهادی، رودابه (1378). تجزیه‌و‌تحلیل توزیع مکانی و مکان‌یابی مدارس در منطقة 6 تهران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران. محمودی، پیمان؛ علیجانی، بهلول (1392). مدل‌بندی رابطة بارش‌های سالانه و فصلی با عوامل زمین- اقلیم در کردستان. نشریة تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، سال 13، شمارة 31، صص 113-93. مسعودیان، سیدابوالفضل (1390). آب‌و‌هوای ایران. جلد اول، مشهد: انتشارات شریعه توس، چاپ اول. معصوم‌پور‌سماکوش، جعفر؛ میری، مرتضی؛ ذوالفقاری، حسن؛ یاراحمدی، داریوش (1392). تعیین سهم بارش‌های همرفتی شهر تبریز بر‌اساس شاخص‌های ناپایداری. نشریة تحقیقات کاربردی علوم‌جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، شمارة 13، صص 245-227. میری، مرتضی (1390). واکاوی آماری- همدیدی پدیدة گردوغبار در نیمة غربی ایران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران.
Alijani, Bohloul )2008)." Effect of Zagros Mountains on the spatial distribution of precipitation", Journal of Mountain Scinence ,5,218-231.
Basist, A., Bell , G.D. andmeentemeyer,V (1994)." Statistical relationship between topography and precipitation pattern", Journal of Climate,7,1305-1315.
Chainey, S. and J. Cameron. (2000). “Understanding Hot Spots.” Presentation prepared for 2000 CMRC Conference: Where dunit? Investigating the Role of Place in Crime and Criminality. San Diego, CA. 12 pp.
Chuan , G.K. , Lockwood ,J.G. (1974)."An assessment of topographic controls the distribution of rainfall in the central pennins ", meteorological magazine,103, 275-287.
Di Piazza, F. Lo Conti, L.V. Noto, F. Viola, G. La Loggia (2011). Comparative analysis of different techniques for spatial interpolation of rainfall data to create a serially complete monthly time series of precipitation for Sicily, Italy, International Journal of Applied Earth Observation and Geo information 13, 396–408.
Getis,A. and Ord. J. K (1992). The analysis of spatial association by use of distance statistics, Geography analysis 24(3):189-207.
Johansson, B. , chen, D (2003). " The influence of wind and topography on precipitation distribution in Sweden: statistical analysis and modeling", International Journal of Climatology, 23 ,1523-1535.
Konrad, C (1996). "Relationship between precipitation event types and topography in the southern blue ridge mountains of the southeastern USA", International Journal of Climatology, 16, 49-62.
Pei-Fen. Kuo., Xiaosi Zeng., Dominique Lord (2011). Guidelines for choosing HOT-SPOT Analysis Tools based on Data Characteristics, Network Restrictions and Time Distributions, Submitted for Presentation at the 91st Annual Meeting of the Transportation Research Board, Paper No.: 12-3788, 1-21.
Prudhomme .G. and Reed . D.W (1998). "Relationships between extreme daily precipitation and topography in the mountainous region: A case study in Scotland”, International Journal of Climatology, 18, 1439-1453.
Shakina, N. P., Skriptunova, E. N., Ivanovaand A. R (2008). Prognostic Significance of Dynamic Factors of Precipitation Generation, Russian Meteorology and Hydrology, No. 5, 290–299.
Taylor B. Ralph (1998). Crime and Place. National in statue of Justice (NIJ), from the word: wide web: http://www.Nij.com, 105pp. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 538 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 412 |
||
