تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,770 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,027,724 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,395,420 |
روند تغییرات دمائی و پهنه بندی آغاز و پایان یخبندان شهر تهران | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 5، دوره 6، شماره 14، اسفند 1396، صفحه 63-86 اصل مقاله (985.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2017.3295 | ||
نویسندگان | ||
حسن لشکری ![]() | ||
1دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
2استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
چکیده | ||
شهر تهران در جنوب ارتفاعات البرز و در واقع در یکی از قسمت های مرتفع این رشته کوه قرار دارد. به همین دلیل در طول دوره سرد سال به کرات تحت تاثیر یخبندان های شدید و ضعیف قرار می گیرد. تهران با جمعیتی بیش از 8 میلیون نفر و بیش از 3 میلیون خودرو در زمان وقوع یخبندان دچار اختلالات فراوانی از لحاظ ترددهای روزانه قرار می گیرد. در این پژوهش جهت بررسی ویژگی های یخبندان شهر تهران، با بررسی کلیه ایستگاه های هواشناسی شهر تهران در یک دوره آماری مشترک(1390-1364)، ابتدا میزان شباهت دمایی ایستگاه های تهران بررسی گردید. سپس تعداد روزهای یخبندان ملایم(دمای حداقل بین 0 تا 1/1- ،یخبندان متوسط بین 1/1-تا 2/2- ،یخبندان شدید کمتر از 2/2-) استخراج گردید. بعد از آن نقشه تعداد روزهای یخبندان، فصل یخبندان ،یخبندان ملایم ،متوسط، شدید و همراه با احتمال وقوع آنها ترسیم گردید. نتایج بیانگر آن است که با احتمال 50 درصد احتمال وقوع اولین یخبندان متوسط در ایستگاه های امین آباد و شمال تهران آذر ماه و در ایستگاه های مهرآباد، دوشان تپه و ژئوفیزیک دیماه و در ایستگاه چیتگر بهمن ماه می باشد. تاریخ وقوع اولین یخبندان شدید در سطح احتمال 50 درصد در کلیه ایستگاه ها دی ماه، ولی تاریخ وقوع آخرین یخبندان در ایستگاه ها در ماه های بهمن و اسفند مشاهده می شود. از لحاظ تعداد کل روزهای یخبندان پهنه بیش از 50 روز یخبندان به منتهی الیه شمالی شهر تهران محدود می شود که در برگیرنده قسمت های شمالی مناطق 1،2،5،14 و 22 می باشد. تعداد کل روزهای یخبندان بصورت پهنه هایی شبیه موج دریا که بخوبی با منحنی تراز توپوگرافی انطباق دارد، به سمت جنوب شهر تهران کاهش می یابد. فقط جنوب شرق تهران بدلیل همجواری با ارتفاعات این نظم را بهم می زند. منطقه بندی شهر تهران عموماً امتداد شمالی- جنوبی دارد، در حالی که بررسی الگوهای تغییرپذیری زمانی و مکانی پارامترهای دمائی نشان می دهد که پهنه یخبندان، الگوی گسترش غربی- شرقی دارد. بنابراین خط برف و یخبندان در امتداد خطوط تراز پیشروی و پسروی می کند. | ||
کلیدواژهها | ||
دما؛ شاخص های یخبندان؛ پهنه بندی؛ تهران | ||
مراجع | ||
احمدی محمود؛ لشکری حسن؛ کیخسروی قاسم؛ آزادی،مجید (1394). تحلیل شاخص های حدی دما در آشکارسازی تغییر اقلیم خراسان بزرگ،مجله جغرافیا،سال13،شماره45،صص 75-73. براتی غلامعلی (1375). طراحی و پیش بینی الگو های سینوپتیکی یخبندان های بهاره در ایران، رساله دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس. پنجعلی زاده محمد (1384). تحلیل آماری و سینوپتیکی یخبندان های فراگیر شهر اردبیل، رساله ارشد،دانشگاه آزاد واحد اردبیل رحیم زاده فاطمه؛ عسگری احمد (1382). نگرشی بر تفاوت نرخ افزایش دمای حداقل و حداکثر و کاهش دامنه شبانه روزی دما در کشور،نشریه تحقیقات جغرافیایی، دوره19،شماره2،صص 171-155. سازمان هواشناسی کشور(www.irimo.ir). صفوی سید یحیی؛ علیجانی بهلول (1385). بررسی عوامل جغرافیائی در آلودگی هوای تهران ،مجله پژوهش های جغرافیائی دانشگاه تهران،شماره585.صص112-99. ضیایی علی رضا؛ کامگار حقیقی علی اکبر؛ سپاسخواه علی رضا؛ رنجبر سعید (1385). تعیین اطلس احتمال وقوع کمینه دمای استان فارس با استفاده از آمار هواشناسی،مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی،سال دهم.شماره سوم.صص27-13. علیجانی بهلول (1369). چگونگی تشکیل فرابار سیبری و اثرات آن بر اقلیم شرق ایران،فصلنامه تحقیقات جغرافیائی، سال پنجم ، شماره17.صص51-41. کیخسروی قاسم؛ میرزایی سهام (1395).کاربرد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در مطالعات هوا و اقلیم شناسی، تهران،انتشارات پیام مولف. کمالی غلامعلی (1381). سرماهای زیان بخش به کشاورزی ایران در قالب معیارهای احتمالاتی،مطالعه موردی تهران،فصلنامه تحقیقات جغرافیایی،شماره 1-4.صص165-149. لشکری حسن؛ کیخسروی قاسم (1385). تحلیل سینوپتیکی موج سرمای 8-15 دیماه 1385 در ایران،مجله مدرس، دانشگاه تربیت مدرس،صص177-153. مظفری غلامعلی (1392). بررسی روند آغاز و خاتمه آستانه های دمای صفر و پنج درجه سانتیگراد در ایستگاه های منتخب ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی،سال28،پیاپی109،صص112-93. Avisar,R.&.Y.Mahrer. (1978)."Mapping frost-sensitive areas with a three-dimemsional local-scal numerical model.partI" :Phisicaland numercial .J.Applied Meteorol.27:400-413. Boostsma,A.(1976).Estimating minimum temperature and climatological freeze risk in hilly terrain.Agricul.Meteoral.16:425-443. Boor,R.compebell,.C.and fletcher,D.J.(1993).Characteristics of frost in a major wheat growing region of Australia, Aust.J.Agric.Res,44(8):1731-1743. Dube, R. K. & Prakasa Rao, G.S., (2005),”Extreme Weather Events Over India in the Last 100 years”, J. Ind. Geophys. Union, Vol. 9, No.3, pp173-187. Frich, P. L. V. Aiexander, P. Della Marta, B. Gleason, M. Haylock, A., Klin Tank and T., Peterson, (2002), Global changes in climatic extremes during the 2nd half of the 20th century, climate, Res,193-212. Kajfez, B.I,(1989),"Earlyoutamn frost in Upper Caroniola Slovenia.Zbornik "Biotenhniske Univerze 9yOGOLAVIA0.53:19-26. Michalska, B.(1986).Suggested terms of corn showing in the main yield in Poland dependent on soil temperature and frosts.Agrotechniczna(Poland)106:97-102. Thom,H.C.S.& R.H.Shaw .(1958).Climatological analysis of freeze data for IOWA.Monthly weather review.99(8). Vestal,c.k.(1971).First and last occurrences of low temperatures during the cold season.Monthly weather review.99(8). Zhao, C., Wang, W., and Xing, W. (2012), Regional Analysis of Extreme Temperature Indices for the Haihe River Basin from 1960 to 2009. International Conference on Modern Hydraulic Engineering. 28: 604-607. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 629 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 261 |