تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 710 |
تعداد مقالات | 6,925 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,392,251 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,763,583 |
بررسی و تحلیل ارتباط فضایی خشکسالیها با دبی حوضهی آبی قزلاوزن | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 8، دوره 15، شماره 48، مهر 1396، صفحه 79-94 اصل مقاله (3.77 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3349 | ||
نویسندگان | ||
غلامحسن جعفری* 1؛ فاطمه بختیاری2؛ مهدی دوستکامیان3 | ||
1استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد هیدروژئومورفولوژی دانشگاه زنجان | ||
3دانشجوی دکتری تغییرات آب و هوایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
چکیده | ||
خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی و خطرناک است که بطور دورهای در اثر کمبود رطوبت ناشی از کاهش میزان بارندگی به وقوع میپیوندد. در این مقاله سعی بر آن است که خشکسالیهای فراگیر حوضهی آبی قزلاوزن در دو دههی اخیر مورد مطالعه قرار گیرد. برای دستیابی به اهداف تحقیق، از دادههای ایستگاههای اقلیمی با طول دورهی آماری 21 ساله (1370-1390) استفاده گردید. در گام نخست ویژگیهای عمومی بارش و دبی حوضه مورد بررسی قرار گرفت. در مرحلهی بعد با استفاده از نرمافزارهای Matlab، Excel,Gisو Surferسایر محاسبات صورت گرفت، سپس بر اساس شاخص موران نمایهی I، نقشههای توزیع مکانی فراوانی، احتمال وقوع و الگوی خودهمبستگی فضایی خشکسالی دبی و بارش ترسیم گردید. بررسی نقشههای خشکسالی حاکی از این است که؛ بین خشکسالی دبی با بارش منطقه قزلاوزن رابطهی معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل الگوی خودهمبستگی فضایی موران حاکی از آن است که آثار خشکسالیهای دبی و بارش بیشتر در نیمههای جنوبی حوضه تشکیل الگوی بالا را داده است، این در حالی میباشد که در سایر نواحی رابطه خشکسالیهای دبی و بارش از یک الگوی تصادفی پیروی میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
خشکسالی؛ شاخص SPI؛ شاخص موران؛ قزلاوزن | ||
مراجع | ||
قرآن کریم، سوره بقره، آیهی 155. تریکار، ژان (1369). اشکال ناهمواریها در مناطق خشک، ترجمه مهدی صدیقی و محسن پورکرمانی. آستان قدس رضوی. ثنایینژاد، سیدحسین (1379). مروری بر نمایههای خشکسالی و ارزیابی نمایههای SPI و درصد بهنجار برای استان خراسان، اولین کنفرانس ملّی بررسی راهکارهای مقابله با کمآبی و خشکسالی. کرمان. دانشگاه باهنر کرمان. صفحات 960-952. حبیبی، علیرضا (1393). کاربرد شاخص خشکسالی در شناسایی لندفرمهای ژئومورفولوژیکی مناطق بیابانی، دومین همایش ملی بیابان با رویکرد مدیریت مناطق خشک و بیابانی. صفحات 7-1. خسروی، محمود (1383). بررسی روابط بین الگوهای چرخش جوی کلان مقیاس نیمکرهی شمالی با خشکسالیهای سالانه سیستان و بلوچستان، جغرافیا و توسعه. شماره 3. صفحه 167. خسروی، محمود؛ علیرضا موقری؛ محمدرضا منصوری دانشور (1391). ارزیابی نمایههای PNI، RAI، SIP و SPI برای پهنهبندی خشکسالی ایران با مقایسه دو روش میانیانی IDW و مدل ارتفاعی رقومی DEM، جغرافیا و پایداری محیط، شماره 5. صفحات 70- 53. خوشاخلاق، فرامرز؛ فیروز رنجبر؛ سجاد طولانی؛ معصومه مقیبل؛ جعفر معصومپور سماکوش (1389). بررسی خشکسالی در سال 87-1386 و اثرات آن بر منابع آب و کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان مرودشت)، فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیایی ایران. شماره 24. صفحات 136-119. علیجانی، بهلول؛ مهدی دوستکامیان؛ سعیده اشرفی؛ فهیمه شاکری (1394). تحلیل الگوی خودهمبستگی فضایی درون دههای بارش ایران طیّ نیم قرن اخیر، مجلهی آمایش شهری و منطقهای. شماره 14. رضاییمقدم، محمدحسین؛ محمدرضا ثروتی؛ صیاد اصغری سراسکانرود (1390). بررسی مقایسهای الگوی پیچانرود با استفاده از تحلیل هندسه فراکتالی و شاخصهای زاویه مرکزی و ضریب خمیدگی (مطالعه موردی: رودخانه قزلاوزن)، پژوهشنامه مدیریت حوضه آبخیز. سال دوم. شماره 3. صفحات 18-1. زمردیان، محمدجعفر (1391). ژئومورفولوژی ایران، جلددوم. چاپ ششم. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. صفوی، حمیدرضا (1393). هیدرولوژی مهندسی، چاپ چهارم. انتشارات ارکان. عزیزی، قاسم (1379). النینو و دورههای خشکسالی-ترسالی در ایران، پژوهشهای جغرافیایی. شماره 38. صفحات 84- 71. غیور،حسنعلی؛سیدابوالفضل مسعودیان (1376). بزرگی، گستره و فراوانی خشکسالیها در ایران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 45. صفحات 39- 25. کاویانی، محمدرضا (1380). بررسی اقلیمی نمایههای خشکی و خشکسالی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 60. صفحات 89-71. کسائیان،نوید(1386).تحلیلاقلیمی-آماریخشکسالیهای استان گیلان طیّ دورهی آماری (2002-1973)، پایاننامه کارشناسی ارشد اقلیمشناسی. دانشگاه زنجان. گندمکار، امیر (1388). تحلیل همدیدی خشکسالیها در بندر انزلی، دومین همایش ملّی اثرات خشکسالی و راهکارهای مدیریت آن. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان و ستاد غیرمترقبه استانداری اصفهان. صفحات 5-1. مقدم، حسین؛ جواد بداقجمالی؛ سهیلا جوانمرد؛ عبدالرضا مهدویان؛ لیلی خزانهداری (1380). پایش خشکسالی بر اساس نمایههای SPI، دهکها و نرمال در استان سیستان و بلوچستان، اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با بحران آب، زابل. دانشگاه زابل. صفحات 80-69. نظریپور، حمید؛ مهدی دوستکامیان؛ سارا علیزاده (1394). بررسی الگوهای توزیع فضایی دما، بارش و رطوبت با استفاده از تحلیل اکتشافی زمینآمار (بررسی موردی: نواحی مرکزی ایران). مجله فیزیک زمین و فضا. دوره 41. شماره 1. صفحات 117-99. Abramowitz, M., and Stegun, I (1965). Handbook of Mathematical Functions With Formulas, Graphs, and Mathematical Tables, National Bureau of Standards Applied Mathematics Series 55, Dovers Publications, New York, 470 p. Cancelliere, A.G. Mauro, B. Bonaccorso, and G. Rossi (2007). Drought forecasting using the Standarized Precipitaion Index, J. Water Resour, Manage, 21: PP: 801-819. Chang, K.T (2004). Introduction to geographic information system. 2nd edition, MCGROW Hill. NewYork. Chobuk, N., Stockton, C.W., and Myers, d (1995). Spatio-temporal patterns of Drought in Morocco, International Journal of Climatology, Vol. 15, PP:187-205. Hong,W.,M.J. Hayes, A. Welss and Q. Hu (2001). An evaluation the standardized precipitation index, the china-z index and the statistical z-score, International Journal of Climatology, 21: PP: 745-758. Loukas, A.L. Vasiliades and N.R. Dalezios (2003). Inter comparison of Meteorological Drought indices for Drought Assessment and Monitoring in Greece, 8th International Conference on Environmental Science and Technology Lemnos island, Greece, 8-10, PP:484- 491. Mckee, T. B, Doesken, N.Y, and Kleist J (1993). The relationship of drought frequency and duration to time scales, Preprints, 8Th conference of Applied Climatology, 17-22 January Anaheim CA, 179-189. Mckee, T.B. Dosken, N.Y. and Kleist, J (1995). Drought monitoring with multiple time scales, 9 th Conf, Appl, Climatol, Jan, 15-20,PP:233-236. Rodrigo, F. S (2010). Changes in the probability of extreme daily precipitation observed from 1951 to 2002 in the Iberian Peninsula, International Journal of Climatology, Vol. 30, no. 10, PP: 1512-1525. Sonmez, F. K. Komuscu Ali. U. Erkan A. Turgu E (2005). An analysis of spatial and temporal dimension of drought vulnerability in Turkey using the standard precipitation index, Natural Hazards, 35: 243-264.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,029 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,051 |