اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 557 |
| تعداد مقالات | 5,770 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,024,948 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,394,050 |
طبقهبندی و تناسب اراضی برای توسعه‌ی مناطق محروم در چهارچوب اقتصاد مقاومتی مطالعه موردی: شهرستان ریگان، جنوب شرق استان کرمان* | ||
| فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 11، دوره 15، شماره 48، مهر 1396، صفحه 133-152 اصل مقاله (2.49 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3352 | ||
| نویسنده | ||
| کامران مروج | ||
| استادیار علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| چکیده | ||
| حفظ منابع خاک و آب، توسعه‌ی پایدار و اشتغالزایی در مناطق محروم و روستایی بهعنوان یکی از مهمترین راهبردهای مدیریت دانایی محـور در کشـور مطـرح میباشد. مطالعات خاک‌شناسی، قابلیت آبیاری، طبقهبندی استاندارد و تناسب اراضی برای اصلاح یا جایگزینی کاربری فعلی و همچنین روشهای نوین آبیاری بهمنظور افزایش راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی و افزایش ارزش افزوده تولیدات کشاورزی قدم مهمی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی محسوب میشود. در اینراستا، مطالعهای در شهرستان ریگان، واقع در جنوب شرق استان کرمان انجامشد. منطقه‌ی مورد نظر بسیار محروم بوده و این تحقیق از نظر تولید فرصتهای شغلی برای مردم و الگو قرارگرفتن برای مناطق مجاور مهم میباشد. اهداف اصلی این تحقیق امکانسنجی اصلاح و ایجاد قابلیتهای جدید در منابع خاک و آب اراضی منطقه بهمنظور رفع یا کاهش محدودیتها در بهبود یا تغییر نوع بهرهوری از اراضی و ارتقاء اقدامات مدیریتی در منطقه میباشد. جهت نیل به اهداف فوق، مطالعات میدانی ازقبیل مکانیابی و حفر 23 خاکرخ و انجام 160 نمونهبرداری از خاکهای منطقه انجامشد. با استفاده از سایر دادههای کمکی مانند تصاویر ماهوارهای، نقشههای زمینشناسی، پستی و بلندی، اطلاعات هواشناسی، مطالعات پیشتر انجامشده و نتایج تجزیه و تحلیلهای آزمایشگاهی، اقدام به تهیه نقشههای موضوعی مختلف مانند ارزیابی منابع اراضی، طبقهبندی استاندارد و قابلیت آبیاری اراضی برای دو روش آبیاری سطحی (سنتی) و موضعی (مدرن) شد. سپس ارزیابی تناسب فعلی و آتی اراضی برای سه نوع بهرهوری اراضی شامل گندم آبی، یونجه و خرما صورتگرفت. اراضی منطقه در سه شکل ظاهری دشت دامنهای، فلات و مخروطافکنه آبرفتی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشاندادند که خاکهای منطقه بر اساس روش جامع ردهبندی خاکها در دو تحت رده Salids و Gypsids جای میگیرند. ازجمله محدودیتهای قابل اصلاح اراضی منطقه میتوان به شوری و قلیائیت، لایه سختکفه و پستی و بلندی و محدودیتهای غیرقابل اصلاح نیز به اقلیم، مقدار زیاد سنگریزه خاک سطحی و عمقی اشارهکرد. با توجه به وجود منابع آب زیرزمینی و پس از انجام عملیات عمرانی و تغییر روش آبیاری و اعمال یک مدیریت کارآمد میتوان تمام منطقه را که در شرایط بایر هستند، به زیرکشت انواع بهرهوریهای مناسب (زراعی و باغی) اختصاص داد. بخشی از منطقه که دارای قابلیت کاربری کشاورزی است، برای تیپ بهرهوری گندم و یونجه درکلاس تناسب S2 و تمام منطقه برای خرما در کلاسهای تناسب S1 و S2قرار میگیرند. در نهایت میتوان گفت تحقق برنامههای توسعه نواحی روستایی، محرومیتزدایی و اهداف اقتصاد مقاومتی در بخش منابع آبوخاک با اعمال مدیریت مناسب قابل دستیابی میباشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ارزیابی تناسب؛ اقدامات عمرانی؛ ریگان؛ قابلیت آبیاری؛ مدیریت اراضی و نوع بهرهوری | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، حسین (1385). ارزیابی عملکرد روشهای آبیاری تحت فشار در استان خراسان. مجله علمی - پژوهشی علوم کشاورزی. جلد 12. شماره 3. صفحات 589-577. اصغرزاده، احمد؛ محمدجعفر ملکوتی؛ حسینعلی بهرامی؛ سهیلا ابراهیمی (1383). خاکهای ایران: تحولات نوین در شناسایی، مدیریت و بهرهبرداری، چاپ اول. تهران انتشارات سنا. آمارنامه کشاورزی (1393). جلد اول، چاپ اول، تهران، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات، معاونت برنامهریزی و اقتصادی. وزارت جهاد کشاورزی. آمارنامه کشاورزی (1395). جلد اول، چاپ اول. تهران. مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. معاونت برنامهریزی و اقتصادی. وزارت جهاد کشاورزی. ایوبی، شمسالله؛ احمد جلالیان (1385). ارزیابی اراضی (کاربردهای کشاورزی و منابع طبیعی)، چاپ اول. اصفهان. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان. سامانی، محمدولی (1383). مدیریت منابع آب و توسعه‌ی پایدار. دفتر مطالعات زیربنای وزارت جهاد کشاورزی. دانشجعفری، داریوش (1392). اقتصاد مقاومتی، مفاهیم، قلمرو و راهکارها (نقش حماسه اقتصادی و واکاوی ابعاد دفاعی- امنیتی آن)، چاپ اول. تهران. انتشارات مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی. کریم، محمدحسین؛ محمود صفدری نهاد؛ مسعود امجدی‌پور(1393).توسعه‌کشاورزی و اقتصادمقاومتی، جایگزین نفت.فصلنامه سیاستهایراهبردی و کلان. جلد 2. شماره 6. صفحات 127-103. مؤسسه پژوهشهای برنامهریزی و اقتصاد کشاورزی (1384). شناخت وضع موجود و منابع: مبانی لایحه قانون جامع خاک کشور، جلد اول. تهران. وزارت جهاد کشاورزی. وزارت جهاد کشاورزی (1380). همایش استراتژی توسعه پایدار در بخشهای اجرایی کشور، تهران. کمیته ملّی توسعه پایدار. Abagyeh,S.O.I.,Idoga, S. & Agber, P.I (2016). Land suitability evaluation for maize (Zea mays) production in selected sites of the Mid-Benue valley, Nigeria, International Journal of Agricultural Policy and Research, Vol, 4, 3, (46-51).
Albaji, M., Landi, A., Boroomand Nasab, S. and Moravej, K (2008). Land suitability evaluation for surface and drip irrigation in Shavoor Plain Iran,Journal of Applied Sciences,Vol,8,(654-659).
Albaji, M., Boroomand Nasab, S., Naseri, A. A. and Jafari, S (2010a). Comparison of different irrigation methods based on the parametric evaluation approach in Abbas plain -Iran, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, Vol, 136, (131–136).
Albaji, M., Naseri, A. A. and Boroomand Nasab, S. 2010b. An investigation of irrigation methods based on the parametric evaluation approach in arayez plain- IRAN, Polish journal of natural sciences, Vol, 25, 1, (31-46).
Anonymous(1978).Geologic map of Jahanabad sheet, 1:250000, Geological survey and mineral exploration of Iran.
Anonymous (1999). Soil survey user guide, Publication No: 466, President deputy strategic planning and control of Iran, 1999.
Anonymous (2014). World reference base (WRB) for soil resources. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps, FAO, Rome.
Bagherzadeh, A. and Mansouri Daneshvar, M. R (2014). Qualitative Land Suitability Evaluation for Wheat and Barley Crops in Khorasan-Razavi Province, Northeast of Iran, Agric Res, Vol, 3, 2, (155–164).
Bagherzadeh, A. and Paymard, P (2015). Assessment of land capability for different irrigation systems by parametric and fuzzy approaches in the Mashhad plain, northeast Iran, Soil & Water Res, Vol, 10, 2, (90-98).
Bot, A. J., Nachtergaele, F. O. and Young, A (2000). Land resource potential and constraints at regional and country levels. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Jovzi, M., Albaji, M. and Gharibzadeh, A (2012). Investigating the Suitability of Lands for Surface and Under-Pressure (Drip and Sprinkler) Irrigation in Miheh Plain. Research Journal of Environmental Science, Vol, 6, 2, (51-61).
Eswaran, H., Mosi, D., and Manickam, T.S(1990).Soil moisture and temperature regimes in Southern India.
Gholami, A., and Delavari, A (2012). Evaluation of the Two Methods of Surface and Drip Irrigation Based on the Parametric System, Journal of Basic and Applied Scientific Research, Vol, 2, 6,5988-5992.
Khidir, S.M (1986). A statistical approach in the use of parametric systems applied to the FAO framework for land evaluation, Ph.D. State University of Ghent, Belgium.
Mahler, P. J (1970). Manual of multipurpose land classification. Soil Institute of Iran, Pub N0: 212.
Mahler, P. J (1979). Manual of classification for irrigation, Third revised edition, Soil Institute of Iran, Pub. Vol. 205.
Soil Survey Staff (2014). Keys to soil taxonomy. 12th ed. Washington (D.C.), United States Department of Agriculture Natural Resources Conservation Service (NRCS), USDA.
Naseri, A. A., Rezania, A. R. and Albaj, M (2009). Investigation of soil quality for different irrigation systems in Lali Plain, Iran. Journal of Food, Agriculture & Environment, Vol, 7, 3&4, (955-960).
Rabia, A. H., Figueredo, H., Huong, T. L., Lopez, B. A. A., Solomon, H. W. and Alessandro V (2013). Land Suitability Analysis for Policy Making Assistance: A GIS Based Land Suitability Comparison between Surface and Drip Irrigation System, International Journal of Environmental Science and Development, Vol, 4, 1, (1-6).
Seyedmohammadi, J., Esmaeelnejad, L., Ramezanpour, H (2016). Land suitability assessment for optimum management of water consumption in precise agriculture, Model. Earth Syst. Environ, Vol, 2, (162).
Sys, C., Van Ranst, E., Debaveye J (1991). Land Evaluation, Part I, II, III Principles in Land Evaluation and Crop Production Calculations, International Training Centre for Postgraduate Soil Scientists, University Ghent.
Teka, K., Rompaey, V.A. and Poesen, J (2010). Land Suitability Assessment for Different Irrigation Methods in Korir Watershed, Northern Ethiopia. Journal of the dry lands, Vol, 3, 2, (214-219). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 489 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 501 |
||
