تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 557 |
تعداد مقالات | 5,770 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,025,018 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,394,083 |
تدوین مدل خوشبینی دانشآموزان براساس باورهای فراشناخت و ادراک شایستگی | ||
مجله مطالعات روانشناسی تربیتی | ||
مقاله 6، دوره 14، شماره 27، مهر 1396، صفحه 137-160 اصل مقاله (336.67 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jeps.2017.3423 | ||
نویسندگان | ||
محمد حسین سربی1؛ لیلا بقائی پور ![]() | ||
1دانشجوی دکترای روان شناسی عمومی، دانشگاه ارومیه | ||
2کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان | ||
3کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، گروه فنی و مهندسی، دانشگاه پیام نور تهران | ||
4دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد | ||
چکیده | ||
به باور اغلب صاحبنظران، یکی از مهمترین شیوههای توانمندسازی دانشآموزان، رویآوردن به روشهای جدید آموزشی است که مبتنی بر اصول و مفاهیم فراشناخت است؛ ازاینرو، پژوهش حاضر با هدف تبیین یک مدل خوشبینی براساس باورهای فراشناخت و ادراک شایستگی در دانشآموزان دورۀ دبیرستان، صورت گرفته است. این پژوهش ازلحاظِ نوع تحقیق، کاربردی و از روشِ توصیفی- همبستگی است. گروه نمونة این پژوهش شامل 280 نفر از دانشآموزان دبیرستان شهرستان یزد (140 دختر، 140 پسر) بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای برگزیده شدند. در مدل طراحیشده، باورهای فراشناخت متغیّر برونزا (مستقل)، ادراک شایستگی متغیّر میانجی درونزا و خوشبینی متغیّر درونزا (وابسته) درنظر گرفته شد. آزمودنیها به پرسشنامههای دموگرافیک، باورهای فراشناخت (2004)، ادراک شایستگی کودکان هارتر (1985) و خوشبینی شیر و کارور (1982) پاسخ دادند. دادههای بهدستآمده با استفاده از نرمافزار SPSS-21 و LISRELمورد تحلیل قرار گرفتند. همچنین، نقش میانجی متغیّر ادراک شایستگی با استفاده از آزمون سبل مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد، باورهای فراشناخت بر ادراک شایستگی تأثیر معنیدار دارد. ادراک شایستگی بر خوشبینی تأثیر معنادار و مستقیم دارد و باورهای فراشناخت ازطریقِ ادراک شایستگی بر خوشبینی دانشآموزان دبیرستانی تأثیر میگذارد. میتوان استنباط کرد، هر چقدر باورهای فراشناخت منفی در دانشآموزان کمتر باشد، میزان ادارک شایستگی در آنان بیشتر است. ازسویِ دیگر، هرچه دانشآموزان باورهای فراشناخت منفی کمتر و ادراک شایستگی بیشتری داشته باشند، نسبت به آینده خوشبینتر خواهند بود. | ||
کلیدواژهها | ||
باورهای فراشناخت؛ ادراک شایستگی؛ خوشبینی | ||
مراجع | ||
1. آقازاده، محرم؛ احدیان، محمد. (1377). مبانی نظری و کاربردهای آموزشی: نظریة فراشناخت. تهران: انتشارات پیوند. 2. ابوالقاسمی، عباس؛ نریمانی، محمد (1384). آزمونهای روانشناختی. اردبیل: باغ رضوان. 3. اسمعیلی، حسین. (1374). مقایسة ادراک شایستگی دانشآموزان مدارس تیزهوش و عادی در دو مقطع اول راهنمایی و اول دبیرستان در شهر تهران. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران. 4. بهادرمطلق، اسلام؛ عطاری، یوسفعلی؛ بهادرمطلق، غلام. (1391). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر ابعاد ادراک شایستگی دانشآموزان. مجلة روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. شمارۀ 33 (9)، 46-39. 5. ترازی، زهرا؛ خادمی، ملوک. (1392). اثربخشی آزمون راهبردهای یادگیری و مطالعه در ارتقای خودپندارۀ دانشآموزان دارای اضطراب امتحان. مجلة روانشناسی مدرسه، شمارۀ 1 (2)، 98-80. 6. جلوانی، راضیه؛ غلامعلیلواسانی، مسعود؛ اژهای، جواد. (1392). بررسی اثربخشی آموزش شناختی- رفتاری در خوشبینی و رواندرستی فاعلی زنان. مجلة علوم روانشناختی. شمارۀ 45 (12)، 50-32. 7. سیف، علیاکبر. (1386). روانشناسی پرورشی نوین. تهران: نشر دوران. 8. سیف، دیبا؛ بشاش، لعیا؛ لطیفیان، مرتضی. (1383). تأثیر ابعاد ادراک خود بر روابط اجتماعی یا همسالان در نوجوانان مراکز آموزش استعدادهای درخشان و مدارس عادی. مجلة روانشناسی. شمارۀ 1 (8)، 97-80. 9. شیرینزادة دستگیری، صمد؛ گودرزی، محمدعلی؛ رحیمی، چنگیز؛ نظیری، قاسم. (1387). بررسی ساختار عاملی، روایی و اعتبار پرسشنامة فراشناخت 30. مجلة روانشناسی، شمارۀ 4 (12)، 461-445. 10. صالحی، لیلی؛ سیف، دیبا. (1391). الگوی پیشبینی احساس تنهایی برمبنایِ تعامل معلم با دانشآموز و ابعاد ادراک شایستگی در میان نوجوانان با و بدون نقص بینایی. فصلنامة روانشناسی افراد استثنایی، شمارۀ 5 (2)، 64-43. 11. صیادپور، زهره. (1386). ارتباط بین حرمت خود و سبک دلبستگی. فصلنامة روانشناسی ایرانی، شمارۀ 12 (3)، 321-311. 12. عطارخامه، فاطمه؛ سیف، علیاکبر. (1388). تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری مطالعة فراشناختی بر انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان تهران. پژوهشنامة مطالعات روانشناسی تربیتی، شمارۀ 9 (6)، 74-57. 13. منصوریسپهر، روحاله؛ خداپناهی، محمدکریم؛ حیدری، محمود. (1388). تغییر بازخوردها: مقایسة نظریههای انسجام خود و تأیید خود. فصلنامة روانشناسان ایرانی، شمارۀ 12 (3)، 139-129. 14. موسوینسب، محمدحسین؛ تقوی، محمدرضا؛ محمدی، نورالله. (1385). خوشبینی و ارزیابی استرس: بررسی دو مدل نظری در پیشبینی سازگاری روانشناختی. مجلة دانشگاه علومپزشکی کرمان، شمارۀ 2 (1)، 120-111. 15. نیکمنش، زهرا؛ یاری، سمیه. (1390). رابطة بین باور خودکارآمدی و ادراک خویشتن با اضطراب امتحان در دانشآموزان دختر و پسر دبیرستانی. مجلة مطالعات روانشناسی تربیتی، شمارۀ 4 (8)، 147-127. 16. نوری، نجیبالله. (1385). نقش خوشبینی در کاهش اضطراب. مجلة راه تربیت (مرکز جهانی، معاونت فرهنگی)، شمارۀ 3. 17. نوری، نجیبالله؛ جانبزرگی، مسعود. (1387). بررسی رابطة انگیزة پیشرفت با خوشبینی. مجلۀ روانشناسی و دین. شمارۀ 2، 95-76. 18. نوری، نجیبالله؛ جانبزرگی، مسعود. (1392). رابطة خوشبینی از دیدگاه اسلام با افکار اضطرابی و افکار فراشناختی نگرانی (فرانگرانی). مجلۀ روانشناسی دین، شمارة 4، 79-63. 19. یعقوبی، ابوالقاسم؛ محققی، حسین؛ جعفری، مجید؛ یاریمقدم، نفیسه (1392). تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر ادراک شایستگی و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پسر پایة اول متوسطه در زبان انگلیسی. مجلة اندیشههای نوین تربیتی: دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهراء، شمارۀ 1 (9)، 180-155. 20. یوسفزاده، محمدرضا؛ یعقوبی، ابوالقاسم؛ رشیدی، معصومه. (1391). تأثیر آموزش مهارتهای فراشناختی بر خودکارآمدی دانشآموزان دختر دورة متوسطه. مجلة روانشناسی مدرسه، شمارۀ 3 (1)، 133-118. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 747 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 642 |