تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 566 |
تعداد مقالات | 5,822 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,158,659 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,458,199 |
ذهنیّتسنجی ساکنان محلههای جدید و برنامهریزی شده در ارتباط با مؤلفههای کیفیت زندگی (نمونۀ موردی: محله جاهدشهر مشهد) | ||
9فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 13، دوره 15، شماره 49، دی 1396، صفحه 225-242 اصل مقاله (1.23 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2017.3467 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه محمد نیای قرائی1؛ مرضیه تیموری2؛ محمد علی خانی زاده ![]() | ||
1استادیار شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد، ایران | ||
2کارشناس ارشد برنامهریزی شهری، دانشگاه بینالمللی امام رضا (ع)، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
توجه صرف به رشد شهرها و بازماندن از رویکردهای توسعهای نسبت به شهرها موجب به وجود آمدن پدیدۀ ماکروسفالی در آنها شده است و این موضوع تأثیر مستقیم در سطح کیفیت زندگی در شهرها دارد. نکته قابل توجه در مواجهه با کیفیت زندگی، در نظر گرفتن آن در همۀ ابعاد (ذهنی و عینی) است تا بتواند به صورت جامع مورد ارزیابی قرار گیرد؛ از این رو، مقالۀ حاضر با هدف تحلیل و بررسی کیفیت زندگی (دو بُعد عینی و ذهنی) در محلههای برنامهریزی شدۀ شهری به دنبال ارتقای کیفیت زندگی در این دست از محلهها از طریق افزایش مؤلفههای محیطی است. محلۀ مورد مطالعه، محلۀ جاهدشهر واقع در منطقۀ 12 شهر مشهد است. معیارها و شاخصهای کیفیت عینی و ذهنی زندگی در 4 سطح به صورت سلسله مراتبی تدوین شدهاند. روش مورد استفاده از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری دادهها به روش کتابخانهای و میدانی صورت گرفته و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 372 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده و روش توزیع پرسشنامه تصادفی ساده است. در تحلیل اطلاعات از نرمافزارهای SPSSو AMOS استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده، میزان کیفیت ذهنی زندگی در محلۀ جاهدشهر از نظر ساکنان درحد متوسط رو به ضعیف (فقط در بخش حمل و نقل خوب) و میزان کیفیت عینی زندگی در حد متوسط رو به بالا (فقط در مؤلفههای امنیت اجتماعی و اوقات فراغت متوسط روبه ضعیف) ارزیابی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
کیفیت زندگی (عینی و ذهنی)؛ محلههای برنامهریزی شده؛ محلۀ جاهدشهر | ||
مراجع | ||
عظیمی، آزاده (1389). ابعاد و شاخصهای کیفیت زندگی شهری، ماهنامه اطّلاعرسانی، آموزشی و پژوهشی شوراها، شماره پنجاه و پنجم. نوغانی، محسن؛ احمدرضا اصغرپور ماسوله؛ شیما صفا ؛ مهدی کرمانی (1387). کیفیت زندگی شهروندان و رابطه آن با سرمایۀ اجتماعی در شهر مشهد. مجلۀ علوم اجتماعی دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. نجات، سحرناز (1387). کیفیت زندگی و اندازهگیری آن، مجله تخصصی اپیدمیولوژی ایران. دورۀ 4. شماره 2. صفحات 62-57. سرائی، محمدحسین؛ کمال امیدوار؛ یحیی علیزاده شورکی(1392).تحلیل و ارزیابیشاخصهای اقتصادی- اجتماعی توسعه پایدار در محلات شهر تاریخی میبد، تحقیقات جغرافیایی. بهار 1392. شماره 108. غلامی، محمد؛ غلامرضا زمانی (1389). مؤلفههای اثرگذار بر شکلگیری و رشد مناطق کلانشهری در ایران، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی شهری چشمانداز زاگرس. سال دوم. شماره 6. صفحات 22-7. رهنما، محمدرحیم (1389). گذر از الگوی تکمرکزی به چند مرکزی، گامی در راستای تمرکززدایی و توسعه پایدار شهری مشهد و تعادل منطقهای استان خراسان رضوی. مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر مشهد. صفحات 33-1. محمدنیای قرائی، فاطمه؛ مرضیه تیموری؛ محمدعلی خانیزاده (1395). بررسی کنش متقابل سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی (دو بٌعد عینی و ذهنی) در محلات برنامهریزی شده شهری، نمونه موردی: محله جاهدشهر منطقه12 مشهد. فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا. مهندسان مشاور نقش محیط (1389). طرح تفصیلی حوزۀ شمال غرب مشهد. ماجدی، سیدمسعود؛ عبدالعلی لهساییزاده (1385). بررسی رابطه بین متغیّرهای زمینهای،سرمایه اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی، مطالعه موردی در روستاهای استان فارس، فصلنامه روستا و توسعه. سال 9. شماره 4. 135-91. میری، غلامرضا (1389). بررسی نقش سرمایۀ اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی، مطالعه موردی بخش پشتآب سیستان، فصلنامه علمی- پژوهشی جغرافیای انسانی. سال 2. شماره 4. 38-25. گروسی، سعیده؛ علی نقوی (1387). سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در شهر کرمان، مجله علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی. شماره 30 و 31، 61-82. نوغانی، محسن؛ احمدرضا اصغرپورماسوله؛ مهدی کرمانی؛ شیما صفا ( (1388). کیفیت زندگی شهروندان و رابطه آن با سرمایه اجتماعی در شهر مشهد، مجله علوم اجتماعی. سال پنجم. شماره 1. 140- 111. سبکبار فرجی، حسنعلی؛ طاهره صادقلو؛ حمدالله سجاسی قیداری (1390). سنجش کیفیت زندگی در مناطق روستایی: مطالعهموردی: دهستان آقبلاغ استان زنجان، فصلنامه روستا و توسعه.دوره14.شماره 4. صفحات 48-27. سند کاربردی میزگرد تخصصی توسعه محلهای، اسفند (1383). شهرداری مشهد. رضوانی، محمدرضا؛ علیاکبر متکان؛ حسین منصوریان؛ محمدحسین ستاری(1389).توسعه و سنجش شاخصهای کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی: شهر نورآباد، استان لرستان)، مطالعه و پژوهشهای شهری و منطقهای. سال اول. شماره دوم. صفحات 110- 87. شکویی، حسین (1372). جغرافیای اجتماعی شهرها، چاپ دوم. انتشارات جهاد دانشگاهی. فنی، زهره؛ اسماعیل دویران (1388). برنامهریزی مردم محور (مشارکتی) در مقیاس خرد شهری (محله) نمونه موردی: محله اسلامآباد زنجان، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 98. 102-79. سیفالدینی، فرانک (1385). فرهنگ واژگان تخصصی برنامهریزی شهری و منطقهای، تهران. انتشارات آییژ. Philips, D (2006). Quality of Life:Concept, Policy and Practice, London, Rutledge. Liu, B (1976). Quality of life indicators in U.S metropolitan areas: A statistical analysis, New York: Rutledge. Wish, N.B(1986). Are we really measuring the quality of life? Well-being has subjective dimensions, as well as objective ones, American Journal of Economics and Sociology,45 (1), 93-99. Dajian, Zhu (2010). Life quality is the uppermost goal of sustainable development, 2010 World Expo and Urban Life Quality in terms of Sustainable Development, china, Zhongshan North. Ulengin, B., Fusun, U. & Umit G (2001). A multidimensional approach to urban quality of life: The case of Istanbul, European Journal of Operation Reasrch, 130, 361-274. Oktay, Derya and Ahmet Rustemli (2010). Measuring the Quality of Urban Life and Neighbourhood Satisfaction: Findings from Gazimagusa (Famagusta)Area Study, International Journal of Social Science and Hunanity Studies,Vol 2, No 2. Marans, Robert W (2012). Quality of Urban Life Studies: An Overview and Implications for Environment-Behaviour Research, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 35, PP: 9–22. Das, D (2008). Urban quality of life: A case study of Guwahati,Social Indicators Research,88,297-310. Shin, D. C., Rutkowski, C. P., and Park, C. M (2003). The Quality of life in Korea: Comparative and Dynamic perspectives”, Social Indicators Research, 62-63(1), 3. Tesfazghi, E. S., Matinez, J. A., and Verplanke,J.J (2010). Variability of quality of life at small scales: Addis Ababa, Kirkos Sub-City”. In: Social Indicators research, 98 (2010)1, PP: 3-88. Foo, T. S (2000). Sublective assessment of urban quality of life in Singapore (1997- 1998)”. Habitat international, 24(1), 31-49. Teklay, Rishan (2012). Adaptation and Dissonance in Quality of Life: Indicators for urban planning and policy making, Enschede, the Netherlands, march. Cown,Robert (2007) . The Dictionary of urbanism, Tehran: Azarakhsh.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 313 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 317 |