اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 525 |
| تعداد مقالات | 5,449 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,782,642 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,229,411 |
ارزیابی و پهنه‌‌بندی توان اکوتوریسمی شهرستان اهر براساسِ تحلیل چندمعیاره فازی | ||
| جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
| مقاله 4، دوره 8، شماره 26، بهار 1397، صفحه 45-62 اصل مقاله (1.35 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2018.3625 | ||
| نویسندگان | ||
دکتر فریبا اسفندیاری1؛ مرتضی قراچورلو  2
| ||
| 1دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
| 2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
| چکیده | ||
| شهرستان اهر یکی از شهرستان‌‌های شمالی آذربایجان شرقی است که باوجودِ داشتن مناظر و چشم‌‌‌اندازهای طبیعی مناسب درجهتِ توسعۀ اکوتوریسم، نتوانسته است از این حیث به جایگاه واقعی و شایستۀ خود برسد. در این خصوص به‌نظر می‌رسد که آگاهی از توان‌‌های اکوتوریسمی منطقه و شناسایی نواحی مستعد اکوتوریسم به‌منظورِ صرفه‌‌جویی در وقت، هزینه و رونق‌‌بخشی به اقتصاد گردشگری منطقۀ مورد مطالعه امری ضروری است. این پژوهش بر آن بود تا با استفاده از روش تحلیل چندمعیارۀ فازی به این مهم دست یابد. در این راستا بر‌پایۀ شواهد میدانی و اسناد مختلف کتابخانه‌‌ای، داده‌‌ها و اطلاعات مربوط به 8 معیار محیطی شاملِ شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، فاصله از آبراهه‌‌ها، تراکم آبراهه‌‌ها، تراکم پوشش گیاهی، خاک و سنگ‌‌شناسی گردآوری شد. عملیات آماده‌‌سازی، مدیریت و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌‌ها و اطلاعات در محیط سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام گرفت که در‌نهایت به تهیۀ نقشۀ پهنه‌‌بندی توان اکوتوریسمی منطقۀ مورد مطالعه انجامید. نتایج حاصل از این پهنه‌‌بندی نشان از وجود پتانسیل‌‌های خوب اکوتوریسمی در منطقۀ مزبور داشت و تطابق قابل‌قبولی را با واقعیات زمینی به نمایش گذاشت. تمرکز پهنه‌‌هایی با توان بالا در جنوب شهرستان و در داخل درّه‌‌های رودخانهای ضمن تأکید بر اهمیت این پهنه‌‌ها، اولویتی را به جهت توسعۀ اکوتوریسم برای دهستان‌‌های منطقه مشخص ساخت. به‌طوری‌که دهستان‌‌های واقع در جنوب غرب شهرستان شاملِ بزکش و گویجه‌‌بل از بیشترین اولویت درجهتِ توسعۀ اکوتوریسم برخوردار بودند. کم‌‌ترین توان اکوتوریسمی عمدتاً به مناطق شرقی شهرستان و قسمت میانی آن در سمت شمالی رود اهر اختصاص یافت. اگرچه در بین معیارهای مورد بررسی نقش تراکم پوشش گیاهی در نقشۀ پهنه‌‌بندی توان اکوتوریسمی و اولویت‌‌بندی دهستان‌‌ها بارزتر بود؛ اما نبایستی از نقش برجستۀ رودها و کرانه‌‌های آن‌‌ها در ایجاد محیط‌‌های مساعد برای طبیعتگردی غافل بود. نهایتاً اینکه توسعۀ اکوتوریسم در منطقۀ مورد مطالعه، توجه ویژه و همه‌‌جانبه به جاذبه‌‌های طبیعی عرصه‌‌های رودخانهای و کوهستانی را می‌‌‌طلبد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| : اکوتوریسم؛ توان اکوتوریسمی؛ تحلیل چندمعیاره؛ فازی؛ اهر | ||
| مراجع | ||
|
برزویی، نوشین؛ ملکنیا، رحیم؛ زینیوند، حسین (1393). استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره برای بررسی توان تفرج متمرکز سامان عرفی تاف. اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار (30 بهمن 1393)، تهران، موسسه ایرانیان، قطب علمی برنامهریزی و توسعه پایدار گردشگری دانشگاه تهران، http://www.civilica.com/Paper-NCGTSD01-NCGTSD01_886.html. پیرمحمدی، زیبا؛ فقهی، جهانگیر؛ زاهدی امیری، قوامالدین؛ شریفی، مرتضی (1389). ارزیابی توان زیستمحیطی متناسب با رویکرد طبیعتگردی (اکوتوریسم) در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی: سامان عرفی چمحاجی جنگل کاکارضا، لرستان)، تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، جلد 18، شماره 2، صص 241- 230. جعفری، ضحی؛ میکائلی تبریزی، علیرضا؛ محمدزاده، مرجان؛ عبدی، امید (1390). ارزیابی توان طبیعتگردی پارک ملی گلستان با استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره، تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، سال 2، شماره 4، صص 37-25. حسنیمهر، سیدهصدیقه؛ کوهی؛ شهربانو (1390). شناسایی توانمندیهای بالقوه حوضههای رودخانهای به عنوان مکانهای مناسب طبیعتگردی، مطالعه موردی: شفارود گیلان، آمایش محیط، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر، شماره 13، صص 118-105. دربیگی، مزدک (1379). درآمدی بر طبیعتگردی و پیامدهای اقتصادی آن، نامه پژوهش فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شمارههای 16 و 17: صص 256-239. رخشانینسب، حمیدرضا؛ ضرابی، اصغر (1388). چالشها و فرصتهای توسعه اکوتوریسم در ایران، فضای جغرافیایی، دانشگاه آزادا اسلامی واحد اهر، سال 9، شماره 28، صص 55- 41. زارع مهرجردی، محمدرضا؛ ضیاءآبادی، مریم (1392). ارزش طبیعتگردی حفاظت از منطقه تفریحی ـ گردشگری شیرکوه یزد، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دوره 16، شماره 1، صص 131-123.. سلطانی، زهرا؛ کیانی، صدیقه؛ تقدیسی، احمد (1392). نقش اکوتوریسم در فرصتهای شغلی و افزایش درآمد (نمونه موردی: شهرستان خوانسار)، تحقیقات جغرافیایی، دکتر پاپلی یزدی، سال 28، شماره 4، صص 152- 137. عشوری، پروانه؛ فریادی، شهرزاد (1389). ارزیابی توانایی مناطق طبیعتگردی با استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل چندمعیاره، محیطشناسی، دانشگاه تهران، سال 36، شماره 55، صص 12- 1. کرم، امیر؛ رضوی، سیدمسعود؛ شریفی، زهرا؛ نجمالدینی، سمیرا (1393). تحلیل پهنههای مناسب توسعه اکوتوریسم در شهرستان جیرفت با استفاده از مدل منطق فازی، اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار (30 بهمن 1393)، تهران، موسسه ایرانیان، قطب علمی برنامهریزی و توسعه پایدار گردشگری دانشگاه تهران http://www.civilica.com/Paper-NCGTSD01-NCGTSD01_889.html ماهینی، عبدالرسول؛ ریاضی، برهان؛ نعیمی، بابک؛ بابایی کفاکی، ساسان؛ و جوادی لاریجانی، ع. (1388). ارزیابی توان طبیعتگردی شهرستان بهشهر بر مبنای روش ارزیابی چندمعیاره با استفاده از GIS، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دوره 11، شماره 1، صص 198- 187. مافی غلامی، داوود؛ یارعلی، نبیا... (1391). ارزیابی توان زیستمحیطی جهت تعیین نواحی مناسب توسعه طبیعتگردی در استان چهارمحال و بختیاری، تحقیقات منابع طبیعی تجدیدشونده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، سال 3، شماره 2، صص 40-31. مخدوم، مجید (1382). شالوده آمایش سرزمین تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ پنجم. معاونت برنامهریزی استانداری آذربایجان شرقی (1392). نتایج عمومی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، تبریز: انتشارات دفتر آمار و اطلاعات معاونت برنامهریزی استانداری آذربایجان شرقی. موحد، علی؛ زادهدباغ، نسیم (1389). ارزیابی توان اکولوژیک محدوده رودخانه دز حد فاصل سد تنظیمی تا بند قیر برای طبیعت گردی، محیطشناسی، دانشگاه تهران، سال 36، شماره 55، صص 24-13. مهدوی، علی؛ کرمی، امید؛ میرزایی، جواد (1390). ارزیابی توان طبیعتگردی منطقه بدره در استان ایلام با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، اکوسیستمهای طبیعی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، سال 2، شماره2، صص 74- 63. نوری، جعفر؛ زارعی، هادی؛ میرحسینی، سید ابوالقاسم (1389). امکانسنجی جذب اکوتوریسم در مناطق کویری (مطالعه موردی: تلهکابین طرزجان)، فضای جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر، شماره 32، صص 93-75. نیکنژاد، م.، مهدوی، ع.، و کرمی، ا. (1394). تعیین مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) موردشناسی: شهرستان خرمآباد، جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای، دانشگاه سیستان و بلوچستان، شماره 14، صص 214- 195. Banerjee, U., Kumari, S.P., Sundhakar, B. (2000), Remote sensing and GIS based ecotourism planning: a case study for western Midnapore, West Bengal and India. Tourism Management, 32: 321-334.
Bender, M.Y. (2008), Development of criteria and indicators for evaluating forest-based ecotourism destinations: a Delphi study. M.Sc. Thesis in Recreation, Parks, and Tourism Resources, West Virginia University, 151p.
Holub, M. (2015), Ecotourism certification programs: standards and benefits, Baltic Journal of Economic Studies, 1(1): 67-74.
Hoyt, E. (2005), Sustainable ecotourism on Atlantic islands, with special reference to whale watching, marine protected areas and sanctuaries for cetaceans, Biology and Environment: Proceedings of the Royal Irish Academy, 105b (3): 141-154.
Hoshaw, L. (2010), The World’s Best Green Vacations. http:// www.forbes.com/2010/04/28/sustainable-adventure-travel-technology-ecotech ecotourism.html.
Ştefan, P., Gheorghe S., Cutaş, C. (2014), New approaches concerning the development of the ecotourism in Romania, Scientific Papers, Series "Management, Economic Engineering in Agriculture and rural development", 14 (2): 297-302.
Stefanica, M., Valvian-Gomez, M. (2010), Ecotourism-model of sustainable tourist development, Studies and Scientific Researches-Economic Edition, 15, pp 480-486.
Wallace, G., Pierce, S. (1999), An evaluation of ecotourism in Amazoas, Brazil, Annals of Tourism Research, 23 (4): 843-873.
Yilmaz, O. (2011), Analysis of the potential for ecotourism in Gölhisar district, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 19: 240–249.
www.makanbin.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 343 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 479 |
||
