تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 551 |
تعداد مقالات | 5,712 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,971,412 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,353,171 |
سطحبندی و تحلیل وضعیت پایداری درسکونتگاههای روستایی مورد شناسی: شهرستان زرّیندشت | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 11، دوره 8، شماره 26، بهار 1397، صفحه 179-196 اصل مقاله (939.68 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2018.3633 | ||
نویسندگان | ||
محسن شایان1؛ دکتر سیروس قنبری* 2؛ دکتر جواد بذرافشان3 | ||
1دانشجوی دکتری برنامهریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2استادیار و عضو هیئت علمی جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
3استادیار و عضو هیئت علمی جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستا | ||
چکیده | ||
امروزه رویکرد توسعۀ پایدار بهعنوانِ چارچوبی برای تحلیل پایداری نظام سکونتگاههای انسانی بهطور عام و سکونتگاههای روستایی بهطور خاص از ارزش و اعتبار بالایی برخوردار است. بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامهریزی توسعۀ روستایی اهمیت بسزایی دارد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل وضعیت پایداری در سکونتگاههای روستایی شهرستان زرّیندشت است. در فرایند پژوهش، ابتدا مبانی نظری سنجش پایداری و سوابق مطالعاتی آن مورد مطالعه قرار گرفت و براساس آن و با توجه به اطلاعات موجود درخصوص منطقة مورد مطالعه، 76 شاخص سنجش پایداری در پنج بُعد اقتصادی، اجتماعی، محیطی، کالبدی و دسترسی تعیین شد. جامعۀ آماری تحقیق را همۀ سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان (7927 نفر) و کارشناسان تشکیل میدهد که از میان گروه اول حجم نمونهای با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 310 پرسشنامه بهصورت تصادفی ساده و از بین کارشناسان حجم نمونهای به تعداد30 نفرتکمیل شده است. در این پژوهش برای تجزیهوتحلیل دادههای کمّی از آزمون تی تکنمونهای و برای بهدست آوردن وزن هریک از ابعاد و اولویتبندی دهستانها از تحلیل سلسلهمراتبی فازی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد که دهستان خسویه با وزن 354/0 بهعنوانِ پایدارترین دهستان در ابعاد پنجگانه مشخص شده است. دهستان زیرآب با وزن 247/0 پایداری ضعیف، دهستان ایزدخواست غربی با وزن 153/0 در شرایط نیمهپایدار و همچنین دهستان ایزدخواست شرقی با وزن 072/0 و دهستان دبیران با وزن 077/0 بهعنوانِ ناپایدارترین دهستانهای شهرستان انتخاب شدهاند. همچنین نتایج آزمون تی تکنمونهای نشان میدهد که دهستان خسویه با میانگین 629/3 بیشترین و دهستان دبیران با میانگین 516/2 کمترین میانگین را دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
پایدار؛ سکونتگاههای روستایی؛ روش تحلیل سلسلهمراتبی (FAHP)؛ شهرستان زرّیندشت | ||
مراجع | ||
ü اجتماعی، بابک؛ غفاری، سید رامین؛ جاوری، مجید؛ نجفپور، بهرام. (1393). سنجش پایداری سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی سکونتگاههای روستایی فیروزآباد فارس). فصلنامۀ انجمن جغرافیای ایران، دورۀ جدید، سال 12، شمارۀ 43، صص 294-279. ü اکبریان رونیزی، سیدرضا؛ شیخ بیگلو، رعنا. (1394). تحلیل و اولویتبندی پایداری اجتماعی محیطهای روستایی: مطالعۀ موردی دهستان قلعه بیابان داراب. مجلۀ جغرافیا و پایداری محیط، شمارۀ 17، صص 47-35. ü احمدی، شیرکوه؛ توکلی مرتضی. (1395). ارزیابی و سنجش پایداری محلهها در شهر سردشت. مجلۀ جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، شمارۀ 20، صص 170-153. ü بستانی، علیرضا؛ جوانی، خدیجه. (1395). ارزیابی پتانسیلهای گردشگری بخش رستاق با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی. فصلنامۀ علمی-پژوهشی گردشگری و توسعه، دورۀ 2، شمارۀ 1، پیاپی 7، صص 250-227. ü ریاحی، وحید؛ عزیزپور، فرهاد؛ نوری، آذر. (1395). تحلیل سطح پایداری محیطی سکونتگاههای روستایی در شهرستان خرمدره. فصلنامۀ راهبردهای توسعۀ روستایی، جلد 3، شمارۀ 2، صص 173-153. ü رمضان نژاد، یاسر؛ رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و پورطاهری، مهدی، (1395)، سنجش نگرشی اثرات گردشگری ساحلی بر توسعه پایدار روستاهای ساحلی استان گیلان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال6، شماره20، صص145-160. ü سلیمانی، معصومه. (1394). تبیین عوامل مؤثر بر ناپایداری سکونتگاههای روستایی: منطقۀ مورد مطالعه شهرستان فردوس، پایاننامۀ دکتری، جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد. ü سلیمانی، معصومه؛ بوذرجمهری، خدیجه؛ جوان، جعفر؛ عنابستانی، علیاکبر. (1394). تبیین عوامل مؤثر بر ناپایداری سکونتگاههای روستایی در ایران. مجلۀ پژوهش و برنامهریزی روستایی، سال 4، شمارۀ 3، پیاپی 11، صص 38-21. ü شایان، محسن؛ تقدیسی، احمد. (1395). تحلیل ارتباط کشاورزی با توسعۀ روستایی در شهرستان زرّیندشت فارس. مجلۀ مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی، سال 11، شمارۀ 35، صص 66-51. ü صادقی چمچنگی، سلیمان؛ تقدیسی، احمد؛ صیدایی، سید اسکندر. (1395). تأثیر تنوع اقتصادی بر پایداری نواحی روستایی: مطالعۀ موردی نواحی روستایی شهرستان شهرکرد. مجلۀ پژوهش و برنامهریزی روستایی، سال 5، شمارۀ 3، پیاپی 15، صص 37-25. ü صادقی، حجت اله؛ صیدایی، سیداسکندر؛ قبادی، شادی وصالحی، مریم. (1395). ارزیابی عملکرد نهادها و سازمانهای مرتبط با پایداری روستاها: مطالعۀ موردی بخش دهدز در شهرستان ایذه. فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، سال 5، شمارۀ 2، پیاپی 16، صص 140-119. ü عامری سیاهویی، حمیدرضا؛ رستم گورانی، ابراهیم؛ بیرانوندزاده، مریم. (1390). سنجش درجۀ پایداری و توسعۀ روستایی در بخش شهاب شهرستان قشم. فصلنامۀ نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال 3، شمارۀ 4، صص 177-159. ü علوی، سید علی؛ پورطاهری، مهدی؛ صابری، عبدالمطلب. (1396). الزامات توسعۀ پایدار و ارزیابی توسعۀ پایدار محلهای (مطالعۀ موردی: محلۀ اکباتان منطقۀ 5 تهران). مجلۀ پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورۀ 49، شمارۀ 1، صص 34-19. ü فرمانداری شهرستان زرین دشت، (1396)، واحدآمار و اطلاعات. ü کریمی، فرزاد؛ احمدوند، مصطفی. (1393). وضعیتسنجی و اولویتبندی شاخصهای توسعۀ پایدار در مناطق روستایی (مطالعۀ موردی: بخش مرکزی شهرستان بویراحمد). مجلۀ پژوهشهای روستایی، دورۀ 5، شمارۀ 3، صص 690-663. ü لطیفه، ناهید؛ جهانی، مهدی؛ جعفری، وحید. (1395). عوامل اقتصادی مؤثر بر ناپایداری سکونتگاههای روستایی: مطالعۀ موردی روستاهای شهرستان دماوند. فصلنامۀ روستا و توسعه، سال 19، شمارۀ 1، صص 161-131. ü ملکی،کیومرث؛ قنبری، یوسف؛ شایان، محسن؛ شفاعتی، آرزو. (1394). سنجش ضریب عمرانپذیری روستاهای بزرگ شهرستان روانسر. فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، سال 30، شمارۀ 2، پیاپی 117، صص 102-85. ü هدایتی مقدّم، زهرا؛ صیدایی، سیداسکندر؛ نوری، سیدهدایت الله. (1394). سنجش میزان پایداری نواحی روستایی با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه (مطالعۀ موردی: روستاهای شهرستان فلاورجان). مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، سال 13، شمارۀ 1، پیاپی 24، صص 112-91. ü یاری حصار، ارسطو؛ بدری، سیدعلی؛ پورطاهری، مهدی؛ فرجی سبکبار، حسنعلی. (1392). بررسی و تبیین فرایند انتخاب نماگرهای سنجش و ارزیابی پایداری سکونتگاههای روستایی حوزۀ کلانشهری با تأکید بر کلانشهر تهران. مجلۀ جغرافیا و توسعه، شمارۀ 32، صص 148-127.
ü Cristina, Daniela, Momete. (2014). Saferational Approach to a Valid Sustainable Development, Procedia Economics and Finance, Volume 8, pp 497-504.
ü Dvořáková,L and Zborková,J. (2013), Integration of Sustainable Development at Enterprise Level, Procedia Engineering, Volume 69, pp 686-695. ü Groninger, John; Ruffner, Charles; Walters, Alan. (٢٠١٣). Sustaining Rural Afghanistan under Limited Central Government Influence, Stability: International Journal of Security and Development, Vol ٢ , No ٢ ,pp.١ -٩.
ü Guanging, C; Stephan, J. (2011). Population change and its driving factors in rural, suburban, and urban areas of Wisconsin, USA,1970-2000.International Journal of Population Resarch, Volume.Article ID 856534,pp1-14.
ü Keenleyside,C.and Tucker,G.M.(2010),Farmland abandonment in the EU: an assessment of trends and prospects.Report Prepared for WWF. Institute for European Environmental Policy,London.
ü Lopez, M; Pastor, R. (2015). Development in rural areas throuth capacity building and education for business.Procedia-Social and Behavioral Science,197,pp247-262.
ü Manos, B; Bournaris, T; Chatzinikolaou, P. (2013). Impact assessment of CAP policies on social sustainability in rural areas: An application in Northern Greece. Operational Research, 11(1),pp 77-92 .
ü Pillai, A. (2010). Sustainable rural communities? A legal perspective on the community right to buy. Land Use Policy, 27(3),pp 898-905. ü Schorner, B. (2010) Sustainable Mountain Tourism Development Illustrated in the Case of Switzerland. SPNHA Review, 6 (1), pp.87-108. ü Winograd, M. 2010. Sustainable Development Indicators for Decision Making: Concepts, Methods, Definition and, International Centre for Tropical Agriculture (CIAT), Cali, Colombia. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 364 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 679 |