
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 769 |
تعداد مقالات | 7,457 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,440,486 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,469,233 |
بررسی نحوهی تأثیر سد سهند بر تغییرمورفولوژی بستر جریان رودخانهی قرنقو، بر ویژگیهای فرسایشی و رسوبزایی آن مطالعه موردی؛ حوضه قرنقوچای، دامنههای شرقی کوهستان سهند (شمال غرب ایران) | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 13، دوره 6، شماره 11، فروردین 1387، صفحه 199-220 اصل مقاله (2.32 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2008.3654 | ||
نویسنده | ||
مریم بیاتی خطیبی | ||
چکیده | ||
رودخانهها ازاشکال پویای چشم اندازهای طبیعی هستند که در رابطه با تغییر درکنترل کنندههای محیطی و دستکاریهای انسانی در سیستمهای طبیعی، در طی مقاطع زمانی و مکانی مختلف، تغییرات متفاوتی از خود نشان میدهند.ابعاد و گسترهی طولی این تغییرات در طول مسیر رودخانهها، نحوهی عکسالعمل شاخابها به رخدادها،نوع تغییرات در مقطع عرضی بستراصلی و همچنین نحوهی تغییرات در سطوح شیبهای حوضههای نیمهخشک، از دیدگاه هیدرولوژیکی و ژئومورفولوژیکی، بسیار مهم است. احداث سدها در مسیر رودخانهها در بروز این تغییرات، نقش اولیه ایفا میکند. این ساختارهای دستساز انسان، علیرغم مزایایی که در تنظیم جریان رودخانهها و کاهش در بزرگی و فرکانس وقوع سیلابها و... دارند، سبب ایجاد رژیمهای مصنوعی از جریان آب در پایآبهای رودخانهها شده و در مسیر انتقال رسوبات از سرآبها، آشفتگیهایی ایجاد میکنند. این آشفتگیها و تغییرات رخ داده، در واقع تلاش رودخانهها برای رسیدن به تعادل مجدد در مسیر جریان آبها است. برای بررسی تأثیر احداث سدها در ایجاد تغییرات در پایآبها و سرآبهای رودخانههای جاری در نواحی نیمهخشک، حوضه قرنقو، واقع در دامنههای شرقی سهند انتخاب شده و در این حوضه، شدت فرسایش، میزان رسوبدهی بخشهای مختلف آن، با استفاده از روشهای آماری ارزیابی و با بهرهگیری از امکانات سیستم اطلاعات جغرافیایی، محدودههای حساس تعیین و پهنه بندی گردیده و درنهایت نقشههای مربوطه ترسیم شده است. این نقشهها نشان میدهند که بخشهای بالادست حوضه از نظر شدت فرسایش، در وضعیت نسبتاً بحرانی قرار دارند و فعالیت فرآیندهای مختلف فرسایشی و وقوع لغزشهای نسبتاً بزرگ در کناره درهها و درنزدیکی سد سهند، رسوبات زیادی را وارد آبراههها میکنند که بعد از آبگیری سد، این رسوبات در پشت سد نهشته خواهند شد. با عنایت به وضع موجود از نظر فعالیت فرآیندهای فرسایشی، پیشبینیهای صورت گرفته، حاکی از بروز تغییرات عمده در مقطع عرضی، طولی بسترجریان و همچنین در میزان و مکان رسوبگذاری و کندوکاری، بعد از احداث سد سهند است. | ||
کلیدواژهها | ||
اثرات سدها؛ فرسایش؛ رسوبدهی؛ تغییرات بستر؛ رودخانهها؛ پهنهبندی؛ سد سهند؛ حوضهی قرنقو؛ رودخانه-ی قرنقو | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 762 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 514 |