
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 748 |
تعداد مقالات | 7,264 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,979,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,168,587 |
علل مهاجرت از مرزهای خراسان به افغانستان (دورۀ پهلوی اول) | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 20، شهریور 1396، صفحه 31-50 اصل مقاله (259.99 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2018.3689 | ||
نویسندگان | ||
اعظم ریاحی1؛ صالح پرگاری،2 | ||
1، کارشناس پژوهشی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
2دانشیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
خراسان از قدیمالایام تاکنون، بستر فعالیتهای بشری و یکی از مراکز پراهمیت جمعیتی ایران و مستعد تغییرات اجتماعی بسیار بوده است. تغییرات جمعیتی از دگرگونیهای محسوس در تاریخ این منطقه محسوب میشود. این منطقه بهدلیل موقعیت ویژة جغرافیایی (منطقهای مرزی) و امکانات اقتصادی بیشتر نسبتبه همسایگان خارجی، نقش مهمی در روند مهاجرت برونمرزی ایران و مهاجرت اقوام کشورهای همسایه به ایران داشته است. در دورة پهلوی اول، شمار زیادی از ساکنان مرزنشین خراسان به افغانستان مهاجرت کردند. در این مقاله به چرایی این امر پرداخته شده است. نتیجۀ تحقیق بیانگر آن است که مهاجرت اجباری ساکنان مرزی ایران به افغانستان و اسکان گروهی از قوم خاوری بهدلیل شرایط اجتماعی منطقه (اشتراکات قومی و فرهنگی با مرزنشینان افغانستان و دوریگزیدن از اصلاحات اجتماعی دولت ایران)، شرایط جغرافیایی و طبیعی منطقه (کمبود باران، قحطی) و مشکلات اقتصادی زمینهساز آن شد که مهاجرت در رمزهای خراسان افزایش یابد. این تحقیق با مطالعة مدارک تاریخی ازجمله اسناد دیپلماسی دورة پهلوی اول و به روش کتابخانهای و آرشیوی صورت گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
خراسان؛ مهاجرت؛ افغانستان؛ مرز؛ دورۀ پهلوی اول | ||
مراجع | ||
آرشیو قوانین مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، قانون خدمت نظام اجباری، دورۀ پنجم، چاپ دوم، جلد 1، مصوبۀ 16/03/1304. ساکما، سازمان اسناد و کتابخانه ملی. امپس، اسناد مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. بهمنی قاجار، محمد علی (1390)، تمامیت ارضی ایران در دوران پهلوی، ج1، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. بیت، چارلز ادوارد (1365) خراسان و سیستان؛ سفرنامۀ کنلل ییت به ایران و افغانستان، ترجمه قدرتالله روشنی و مهرداد رهبری، تهران: یزدان. تقوی، نعمتالله (1371)، مهاجرتهای روستا- شهری؛ درآمدی جامعهشناختی بر نظریهها، تبریز: ستوده. ثاقب حسینپور، غلامرضا (1369)، «مرزهای خراسان با کشورهای همسایه»، تحقیقات جغرافیایی، ش18، پاییز 1369، صص 120-144. حاج حسینی، حسین (1385)، «سیری در نظریههای مهاجرت»، راهبرد، ش41، پاییز1385، صص35-46 دانشنامۀ جهان اسلام، اماناللّهی بهاروند، اسکندر، «مدخل تخته قاپو»،، ج6. زنجانی، حبیب الله (1380)، مهاجرت، تهران: سمت. سایکس، سرپرسى (1380)، تاریخ ایران، ترجمه: سید محمدتقى فخرداعى گیلانى، ج2، تهران: افسون. طاهری، ابوالقاسم(1348) جغرافیای تاریخی خراسان از نظر جهانگردان، تهران: بی نا. کوئن، بروس (1372)، مبانی جامعه شناسی،تهران: سمت. لهسائیزاده، عبدالعلی (1368). نظریات مهاجرت، شیراز: نوید. مجتهدزاده، پیروز، (1377)، «نگاهی به چگونگی شکلگیری مرزهای خاوری ایران»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، مرداد و شهریور1377، ش131و 132، صص 4-23 معیری، هایده (بیتا) «جغرافیا به مثابه یک سند تاریخی»، پیک نور، س 5، ش2، صص137-157. مکی، حسین (1362)، تاریخ بیستسالۀ ایران، ج6، تهران: امیر کبیر.
مهدوی، سید محمد صادق و مهدیه سلماسی(1388)، «عوامل اجتماعی-اقتصادی مؤثر بر اشتغال زنان ایرانی مهاجر به کلگری درسال 2009»، جامعهشناسی معاصر، س1، ش3، صص29-56. Bogue, Donald J. (2010) ,"International Migration: What is Driving it? What is its Future,?", Population Research Center and Center on Aging, Chicago: University of Chicago King, Russell (2012). Theories and Typologies of Migration: An Overview and a Primer, Sweden: Malmِ University. Massey, Douglas S. (Jul., 1990(. "The Social and Economic Origins of Immigration", Annals of the American Academy of Political and Social Science, Vol. 510, World Population: Approaching the Year 2000), pp. 60-72 Massey, Douglas S., Joaquin Arango, Graeme Hugo, Ali Kouaouci, Adela Pellegrino,J. Edward TaylorSource,"Theories of International Migration: A Review and AppraisalAuthor(s)", Population and Development Review, Vol. 19, No. 3, pp. 431-466,(Sep., 1993). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,331 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 625 |