اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 551 |
| تعداد مقالات | 5,712 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,971,371 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,353,152 |
رویکرد روزنامۀ اختر به توسعۀ علمی و پیشرفت و عقب‌ماندگی | ||
| مجله پژوهش های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 7، دوره 11، شماره 20، بهار و تابستان 1396، صفحه 129-150 اصل مقاله (222.48 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2018.3693 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس قدیمی قیداری،1؛ بیژن پروان،2 | ||
| 1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تبریز | ||
| 2دانشجوی دکترای تاریخ ایران بعد از اسلام | ||
| چکیده | ||
| نشریات در تاریخ معاصر یکی از ابزارهای مؤثر اطلاع‌رسانی هستند. در دورۀ قاجاریه، هم‌زمان با سلطنت فتحعلی شاه، عباس میرزا تعدادی از ایرانیان را برای فراگیری علوم و فنون به اروپا اعزام کرد. یکی از آنان به‌نامِ میرزا صالح با خرید دستگاه چاپ و آموختنِ به‌کارگیری آن، به کمک مهندسی فرانسوی نخستین روزنامه را با عنوان «کاغذ اخبار» در دورۀ محمدشاه به‌راه انداخت. گام دوم را امیرکبیر در زمان حکومت ناصرالدین شاه با چاپ روزنامۀ «وقایع اتفاقیه» برداشته بود. این اقدامات گرچه ارزشمند و قابلِ‌تقدیر بود، ولی انتظارات اقشار بیدار و دلسوز جامعه را برای اهداف بلند پیشِ‌رو برآورده نمی‌کرد. به‌دلیل استبداد شدید قاجاریه گروهی از اندیشمندان ایرانی راهی دیار غربت شدند و با مشقت‌های فراوان به چاپ نشریاتی در لندن، پاریس، استانبول، کلکته، قاهره و سایر نقاط جهان مبادرت کردند و وظیفۀ خود را نسبت‌به وطن و رهایی آن از سلطۀ استبداد و جهل و عقب‌ماندگی انجام دادند. یکی از این نشریات روزنامۀ اختر بود که از ابعاد مختلف موردِتوجه پژوهشگران تاریخ ایران قرار گرفته است. اختر را از جهات گوناگونی می‌توان مورد بررسی دقیق و علمی قرار داد و به نتایج ارزشمندی دست یافت. در مقالۀ حاضر ما به بُعد توسعۀ علمی و پیشرفت و عقب‌ماندگی از منظر روزنامۀ اختر پرداخته‌ایم؛ امری که به‌نظر می‌رسد از نخستین شماره‌های به‌عنوان دغدغه‌ای دائمی و به روش‌هایی ابداعی و تأثیرگذار آن را دنبال کرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روزنامۀ اختر؛ علم؛ اختراع؛ پیشرفت و عقب‌ماندگی؛ قاجاریه؛ اسلام و ایران | ||
| مراجع | ||
|
الف- نشریه‌ها
اختر (1292)،روزنامه اختر، سال اول، شماره 10، چهارشنبه بیست‌ونهم ذی‌الحجه 1292، ص:1.
اختر (1293)، روزنامه اختر، سال اول، شماره 20،شانزدهم محرم 1293، ص:1.
اختر (1293ب)،روزنامه اختر، سال دوم، شماره 25، شنبه بیست‌وسوم محرم 1293، ص:1.
اختر (1293پ)،روزنامه اختر، سال دوم، شماره 27،بیست‌وششم محرم 1293.
اختر (1293ت)،روزنامه اختر، سال دوم، شماره 42،هجدهم صفر1293.
اختر (1293ث)،روزنامه اختر، سال دوم، شماره 43،نوزدهم صفر1293.
اختر (1294)،روزنامه اختر، سال سوم، شماره7،دهم صفر1294، ص: 23.
اختر (1294ب)،روزنامه اختر، سال سوم، شمارۀ 56،بیست و پنجم رمضان 1294، ص:410.
اختر (1295)،روزنامه اختر، سال چهارم، شماره10،هشتم ربیع‌الاول 1295.
اختر (1295ب)،روزنامه اختر، سال چهارم، شماره 39،چهارشنبه پنجم شوال 1295، ص:313.
اختر (1295پ)،روزنامه اختر، سال چهارم،شماره 44،دهم ذی‌القعده 1295، ص:349.
اختر (1297)،روزنامه اختر، سال ششم،شماره 13،بیست و هشتم ربیع‌الاول 1297، ص: 106.
اختر (1297ب)،روزنامه اختر، سال ششم،شماره 22،سوم جمادی‌الثانی 1297.
اختر (1297پ)،روزنامه اختر، سال ششم،شماره 36،ششم ذی‌القعده 1297.
اختر (1298)،روزنامه اختر، سال هفتم،شماره 10،بیست و سوم ربیع‌الاول 1298.
اختر (1299)،روزنامه اختر، سال هشتم،شماره 10،چهارشنبه چهارم ربیع‌الاول 1299، ص:227.
اختر (1299ب)،روزنامه اختر، سال هشتم،شماره 19،نهم جمادی‌الاول 1299، ص:141.
اختر (1299پ)،روزنامه اختر، سال هشتم،شماره 29،نوزدهم رجب 1299، ص: 227.
اختر (1303)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 10،دوازدهم ذی‌الحجه 1302.
اختر (1303ب)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 28،چهارشنبه بیست و یکم ربیع‌الثانی 1303، ص:224.
اختر (1303پ)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شمارۀ 34،چهارشنبه چهارم جمادی‌الثانی 1303، ص: 265.
اختر (1303ت)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 34،چهارشنبه چهارم جمادی‌الثانی 1303، ص: 269.
اختر (1303ث)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 35، چهارشنبه دهم جمادی‌الثانی 1303.
اختر (1303ج)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 35،چهارشنبه دهم جمادی‌الثانی 1303، ص: 273.
اختر (1303چ)، روزنامه اختر، سال دوازدهم، شماره 36،چهارشنبه هفدهم جمادی‌الثانی 1303، ص:287.
اختر (1303ح)، روزنامه اختر، سال دوازدهم، شماره 39،چهارشنبه نهم رجب1303، ص: 310.
اختر (1303خ)، روزنامه اختر، سال دوازدهم، شماره42،رجب 1303، ص: 335.
اختر (1303د)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 42،رجب 1303، ص: 336.
اختر (1303ذ)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 44،چهارشنبه چهاردهم شعبان 1303، ص: 351.
اختر (1303ر)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 45،چهارشنبه بیست و یکم شعبان 1303.
اختر (1303ز)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره46،چهارشنبه بیست و هشتم شعبان 1303، ص: 367.
اختر (1303ژ)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره47،چهارشنبه پنجم رمضان 1303، ص: 374.
اختر (1303س)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 48،چهارشنبه دوازدهم رمضان 1303، ص: 384.
اختر (1303ش)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 49،چهارشنبه نوزدهم رمضان 1303، ص: 391.
اختر (1303ص)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 50،چهارشنبه بیست وهفت رمضان 1303، ص:400.
اختر (1303ض)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 51،چهارشنبه چهارمشوال 1303، ص: 403.
اختر (1303ط)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 52،چهارشنبه یازدهم شوال 1303، ص: 416.
اختر (1303ظ)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره53،چهارشنبه هجدهم شوال 1303، ص: 421.
اختر (1303ع)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 54،چهارشنبه بیست و پنجم شوال 1303، ص: 431.
اختر (1303غ)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 54،چهارشنبه بیست و پنجم شوال 1303، ص: 432.
اختر (1303ف)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره 55،چهارشنبه دوم ذی‌القعده1303، ص: 440.
اختر (1303ق)،روزنامه اختر، سال دوازدهم،شماره56،چهارشنبه نهم ذی‌القعده 1303، ص: 447.
اختر (1308)،روزنامه اختر، سال هفدهم،شماره 20،هجدهم جمادی‌الاول 1308، ص: 156.اخ
اختر (1308ب)،روزنامه اختر، سال هفدهم،شماره 20،هجدهم جمادی‌الاول 1308، ص: 157.
اختر (1312)،روزنامه اختر، سال بیست‌ویکم،شماره 4،دوازدهم صفر 1312، ص: 46.
وطن (1324الف)، روزنامه وطن، شماره 6، بیست و دوم محرم 1324، ص: 3.
وطن (1324ب)، روزنامه وطن، شماره 7، پنجم صفر 1324، ص: 4.
اخوت (1324)، روزنامه اخوت، سال اول، شماره 1، پنج‌شنبه دوم ذی‌الحجه 1324، ص: 1.
پرورش(1318)، روزنامهپرورش، شماره7، دوشنبه بیست و شش ربیع الاول، 1318، ص: 7.
تمدن (1325)، روزنامهتمدن،سال اول، شماره 3، دوم محرم،1325، ص: 1.
ب- کتابها
آدمیت، فریدون (1351)،اندیشه ترقی وحکومت قانون عصرسپهسالار، تهران: خوارزمی.
آدمیت، فریدون (1360)،شورشبرامتیازرژی، تهران: پیام.
آرینپور،یحیی (1382)،ازصباتانیما ( تاریخ 150ساله ادب فارسی،چاپ هشتم، ج1، تهران: انتشارات زوار.
بامداد، مهدی ( 1378)،شرح حال رجال ایران درقرن 12و13و14 هجری،چاپ پنجم، ج6، تهران: انتشارات زوار.
براون، ادوارد (1369)،تاریخ ادبیات ایران ازصفویه تاعصرحاضر،ترجمه دکتر بهرام مقدادی، تهران: انتشارات مروارید.
براون، ادوارد (1337)،تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران دردوره مشروطیت،ج 2، ترجمه محمد عباسی، تهران: نشرمعرفت.
دهقان نژاد،مرتضی (1388)، « ریشه های عقب ماندگی اقتصادی ایران »، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 138، 25-20
رجایی،عبدالمهدی (بیتا)، » نقدروزنامه اختر»، رسانه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، سال 11، شماره 3، 108-98.
ساسانی، خان ملک (1345)،یادبودهای سفارت استانبول،چاپ اول.تهران: چاپخانۀفردوسی.
صدرهاشمی، محمد (1332)،تاریخ جرایدومجلات ایران، اصفهان: بینا.
فراهانی، میرزا حسین (1342)،سفرنامه، به اهتمام حافظ فرمانفرمائیان،چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 850 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 174 |
||
