تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 612 |
تعداد مقالات | 6,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,353,203 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,105,049 |
پزشکان ایرانی در دربار گورکانیان هند | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 12، دوره 9، شماره 33، دی 1396، صفحه 239-263 اصل مقاله (445.86 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2017.3923 | ||
نویسندگان | ||
رضا واثق عباسی* ؛ حمید شمس الدین | ||
عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه ولایت | ||
چکیده | ||
در دوره صفویه بسیاری از هنرمندان، دانشمندان، شاعران و صنعتگران رهسپار هند گردیدند تا در دیاری سکنی گزینند که پادشاهان گورکانی آن به حمایت از اهالی ادب و هنر شهره آفاق بودند. در میان این صنوف عدهای از طبیبان ایرانی نیز حضور داشتند که توانستند با حذاقت و مهارت در پزشکی پلههای ترقی را به سرعت طی کنند و حتی در سلک طبیبان خاص دربار جای گیرند. عدهای از این پزشکان طبع شعری نیز داشتند و گاه تالیفات خود در زمینه پزشکی را به شیوه نظم به رشته تحریر در میآوردند. پژوهش پیشرو که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای تهیه و تدوین شده است، میکوشد تا ضمن معرفی پزشکان ایرانی، به بررسی علل و عوامل داخلی و خارجی مهاجرت آنان، همچنین به بررسی علل جاذبه شبه قاره برای این گروه بپردازد. ضرورت انجام این پژوهش از آن روست که تاکنون پژوهش مستقلی درباره پزشکان ایرانی عصر صفوی در دربار گورکانیان هند انجام نشده است. | ||
کلیدواژهها | ||
صفویه؛ پزشکان؛ گورکانیان هند؛ مهاجرت | ||
مراجع | ||
1- ارشاد، فرهنگ، مهاجرت تاریخی ایرانیان به هند ، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1365. 2- افراسیابیپور، محمد، تصحیح بخش اول قسطاس الاطبا تا پایان برگ 135، پایان نامه کارشناسیارشد، به راهنمایی جلیل نظری، شیراز: دانشگاه پیامنور، 1391. 3- الگود، سیریل، تاریخ پزشکی ایران و سرزمینهای خلافت شرقی ، ترجمه باهر فرقانی، تهران: امیرکبیر، 2536. 4- الگود، سیریل، طب در دوره صفویه، ترجمه محسن جاویدان، تهران: دانشگاه تهران، 1357. 5- الهیاری، حسن، تحلیل تاریخی مهاجرت سادات از ایران به هند در عصر صفوی؛ با تاکید بر تنشهای درونی و بیرونی سادات ، مطالعات تاریخ فرهنگی، سال هشتم، شماره 38، 21 – 1، تهران: ، تابستان 1395. 6- بدائونی، عبدالقادر، منتخب التواریخ ، تصحیح مولوی احمدعلی صاحب، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1380. 7- براون، ادوارد، تاریخ ادبیات ایران ، ترجمه رشید یاسمی، ج4، تهران: ابن سینا، 1335. 8- بوداق منشی قزوینی، جواهرالاخبار ، مقدمه تصحیح و تعلیقات محسن بهرامنژاد، تهران: مرکز نشر میراث مکتوب، 1378. 9- بهار، محمدتقی، سبک شناسی ، تهران: امیرکبیر، 1388. 10- بهنام فر، محمدحسن؛ وزین افضل، مهدی، مطالعه و تصحیح رسالهای از نظامالدین احمد گیلانی درباره خواص برخی از گیاهان، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال چهارم، شماره سوم،274-266،تهران: ، پاییز 1392. 11- بهنیافر، احمدرضا، آثار حضور منصب داران ایرانی مهاجر به هند در تحول نظام دیوانی و سیاسی دولت گورکانیان ، فقه و تاریخ تمدن ملل اسلامی، سال دهم، شماره 38، 28 – 11، مشهد: ، زمستان 1391. 12- بیات، بایزید، تذکره همایون و اکبر ، به سعی و تصحیح محمدهدایت حسین، تهران: هدایت، 1382. 13- تاج بخش، حسن، تاریخ دامپزشکی و پزشکی ایران ، ج2، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1393. 14- چاندپوری، سیدعلیکوثر، اطبای عهد مغولیه (تاریخ پزشکی ایران در هند اسلامی) ، ترجمه سیده جلیله شهیدی، تهران: نشر چوگان، 1392. 15- دالساندری، وینچنتو، سفرنامههای ونیزیان در ایران ، ترجمه منوچهر امیری، تهران: خوارزمی، 1349. 16- دلاواله، پیترو، سفرنامه پیترو دلاواله ، ترجمه شعاعالدین شفا، تهران: علمی و فرهنگی، 1370. 17- رازی، امین احمد، تذکره هفت اقلیم ، تصحیح جواد فاضل و علیاکبر علمی، بی جا، نشر ادبیه، بی تا. 18- ریاضالاسلام، تاریخ روابط ایران و هند ، ترجمه محمدباقر آرام و عباسقلی غفاریفرد، تهران: امیرکبیر، 1391. 19- زرین کوب، عبدالحسین، از گذشتة ادبی ایران ، چ2، تهران: نشر سخن، 1383. 20- سام میرزای صفوی، تحفه سامی ، با تصحیح و مقابله وحید دستگردی، تهران: نشر ارمغان، 1314. 21- سرخیل، فاطمه، روابط صفویان و گورکانیان هند ، تاریخ اسلام، سال هشتم، شماره 30، 162 – 133، قم: ، تابستان 1386. 22- سعیدالهی، امیر، روابط «قطبشاهیان» هند با پادشاهان صفوی ،تاریخ روابط خارجی، سال چهارم، شماره 11، 54 - 41، تهران: ، تابستان 1381. 23- شاردن، ژان، سیاحتنامه شاردن ، ترجمه محمد عباسی، تهران: امیرکبیر، 1345. 24- صادقی علوی، محمود، درآمدی بر دوران تثبیت حکومت قطب شاهیان ، نامه تاریخ پژوهان، سال پنجم، شماره 20، 23 – 4، قم: ، زمستان 1388. 25- صافی، قاسم، تاریخ مختصر زبان و ادبیات فارسی در شبه قارة هند و پاکستان ، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران، 1382. 26- صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات در ایران ، ج5، تهران: نشر فردوس، 1379. 27- علامی، ابوالفضل بن مبارک، اکبرنامه ، ج2 و 1، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران : موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1372. 28- فخرالزمانی قزوینی، ملاعبدالنبی، تذکره میخانه ، تصحیح احمد گلچین معانی، تهران: نشر اقبال، 1363. 29- فلاح، مرتضی، جایگاه فرهنگ و زبان فارسی در شبه قاره هند ، مطالعات ملی، سال یازدهم، شماره 38، 152 – 127، تهران: ، تابستان 1388. 30- کرباسیان، آزاده؛ کریمی، محمد، گنجینه مخطوطات: رساله منافع الموت، مجله اطلاعات حکمت و معرفت، سال دوم، شماره 10، 60-58، تهران: ، دی ماه 1386. 31- کوشا، کفایت، مهاجرت هنرمندان ایرانی به هند در دوره صفوی ، آینه میراث، سال هفتم، شماره 26، 57 -32، تهران: ، پاییز 1383. 32- کمپفر، انگلبرت، سفرنامه کمپفر ، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی، 1363. 33- گلچین معانی، احمد، کاروان هند ، ج2و1، مشهد: انتشارات آستان قدسرضوی، 1369. 34- گلشنی، سید علیرضا؛ حاجیانپور، حمید؛ زرگران آرمان، مکتب پزشکی شیراز از صفویه تا قاجاریه، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال چهارم، شماره اول،77-67،تهران: ، بهار 1392. 35- مبلی، معصومه و دیگران، حکیم یوسفی و ریاضالادویه، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال سوم، شماره سوم،381-377،تهران: ، پاییز 1391. 36- مرتضایی، محمد،علل مهاجرت نگارگران ایرانی به هند ، آینه میراث، سال یازدهم، شماره 40، 288 – 265، تهران: ، بهار 1387. 37- منشیترکمان، اسکندربیگ، تاریخ عالمآرای عباسی ، تصحیح محمداسماعیل رضوانی، تهران:دنیای کتاب، 1377. 38- میر، محمدتقی، پزشکان نامی پارس ، شیراز: دانشگاه شیراز، 1346. 39- نطنزی، معینالدین، منتخب التواریخ ، به تصحیح ژان اوبن، تهران: خیام، 1336. 40- نوائی، عبدالحسین، شاه تهماسب صفوی؛ مجموعه اسناد و مکاتبات تاریخی همراه با یادداشتهای تفضیلی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران، 1350. 41- ولایتی، علیاکبر، یوسفی هروی ، تهران: امیرکبیر، 1391. 42- یزدی، شرفالدینعلی، ظفرنامه ، به تصحیح و اهتمام علی عباسی، تهران: امیرکبیر، 1336. 43- یوسفی، سیده صدیقه؛ حسینی یکتا، نفیسه؛ جوکار، آسیه، معرفی مشاهیر طب سنتی اسلام و ایران: حکیم یوسف بن محمد بن یوسف هروی، مجله طب سنتی اسلام و ایران، سال سوم، شماره چهارم، 507-503، تهران: ، زمستان 1391.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 617 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 842 |