تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,772 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,030,640 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,397,723 |
ارزیابی تأثیر تغییرات کاربری اراضی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت زرند با استفاده از تصاویر ماهوارهای و زمین آمار | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 6، دوره 8، شماره 20، شهریور 1398، صفحه 67-82 اصل مقاله (1.72 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2018.22276.1324 | ||
نویسندگان | ||
حامد اسکندری دامنه1؛ حسن خسروی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری بیابانزدایی، دانشگاه تهران | ||
2دانشیار گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
3دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
اافزایش جمعیت و در نتیجه آن افزایش تغییرات کاربری اراضی و بهرهبرداری بیرویه از منابع آب زیرزمینی نه تنها باعث کاهش کمیت بلکه سبب تخریب کیفیت این منابع ارزشمند شده است. مطالعه و بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی میتواند به مدیریت صحیح استفاده از این منابع آبی کمک نماید. لذا هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی و همچنین مقایسه روشهای مختلف زمینآمار در پهنهبندی کیفیت آب از لحاظ پارامترهای کیفی EC و SAR برای کشاورزی و آبیاری به کمک روش ویلکاکس میباشد. بهمنظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهوارهای لندست سنجندههای 2000 TM و 2015 OLI با استفاده از روش حداکثر احتمال، استفاده گردید. همچنین بهمنظور مقایسه تناسب مدلهای برازش داده شده بر دادهها نیز از دو معیار خطای ریشه میانگین مربعات (RMSE) و ضریب همبستگی (R) استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد که روش کریجینگ ساده با مدل واریوگرامی دایرهای با مقادیر RMSE معادل 19/1782 و R معادل 81232/0 برای پارامتر EC و روش کریجینگ معمولی با مدل واریوگرامی گوسی با مقادیر RMSE معادل 29534/3 و R معادل 79791/0 برای پارامتر SAR مناسبترین روشها در جهت پهنهبندی کیفیت منابع آب بودند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که طی سالهای مطالعاتی در منطقه مورد نظر، افزایش وسعت کاربریهای شهری و کشاورزی و نیز افزایش 13 درصدی تخریب آب زیرزمینی رخ داده است که از جمله عمدهترین دلایل آن میتوان به برداشت بیرویه جهت مصارف شهری و کشاورزی اشاره نمود. بهطورکلی در پی افزایش وسعت کاربریهای شهری و کشاورزی در منطقه طی سالهای مطالعاتی، افزایش 2 درصدی آلودگی از لحاظ پارامتر EC و نیز افزایش 5/5 درصدی آلودگی از لحاظ پارامتر SAR در منابع آب زیرزمینی رخ داده است. | ||
کلیدواژهها | ||
زمینآمار؛ تصاویر ماهوارهای؛ کیفیت آب؛ SAR؛ EC؛ دشت زرند | ||
مراجع | ||
پیری حلیمه؛ انصاری حسین؛ بامری ابوالفضل (1393). بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت بجستان جهت مصارف شرب و کشاورزی با استفاده از روشهای زمین آماری، علوم و مهندسی آبیاری، دوره 37، شماره 3، پاییز 93، صص 122- 107. جعفری رضا؛ بخشنده مهر لیلا (1393). بررسی تغییرات مکانی شوری و قلیائیت آبهای زیرزمینی استان اصفهان با استفاده از زمین آمار. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی – علوم آب و خاک، جلد 18، شماره 68، صص 195- 183. جهانشاهی افشین؛ روحی مقدم عیناله؛ دهواری عبدالحمید (1393). ارزیابی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از GIS و زمینآمار (مطالعه موردی: آبخوان دشت شهربابک)، دانش آب و خاک، جلد 24، شماره 2، صص 197- 183 چارمن، پیتر ا.و؛ مورفی، ب.و. (1390). خواص و مدیریت خاکها، محمد جعفری؛ فاطمه پناهی، انتشارات دانشگاه تهران، 868 صفحه. راحلی نمین بهناز؛ سلمان ماهینی عبدالرسول (1392). بررسی رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قره سو، استان گلستان)، پژوهشهای محیطزیست، سال 4، شماره 8، صص 24-15. رفیع شریف آباد جواد؛ زهتابیان غلامرضا؛ خسروی حسن؛ غلامی حمید (1395). بررسی روند تغییرات کاربری اراضی بر روی کیفیت آب زیرزمینی دشت یزد- اردکان، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا، سال هفتم، شماره 1، صص 199-189 سلاجقه علی؛ رضویزاده سمانه؛ خراسانی نعمتالله؛ حمیدیفر مینا؛ سلاجقه سوسن (1390). تغییرات کاربری اراضی و آثار آن بر کیفیت آب رودخانه (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کرخه)، مجله محیطشناسی، سال 37، شماره 58، تابستان 1390، صص 86-81. شاهیدشت علیرضا؛ عباسنژاد احمد (1389). ارزیابی اثرات زیستمحیطی افت سفره آبهای زیرزمینی در دشت زرند و ارائه راهکارهای مدیریتی، سال چهارم، شماره هفتم، پاییز و زمستان 1389، صص 124-119. صادقی آزاد؛ زهتابیان غلامرضا؛ ملکیان آرش؛ خسروی حسن (1393). تأثیر تغییر کاربری اراضی بر کیفیت آب زیرزمینی حوضه آبخیز دریاچه زریبار، پژوهشهای آبخیزداری، شماره 105، زمستان 93، صص 97-90 علوی پناه سید کاظم (1395). کاربرد سنجش از دور در علوم زمین، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، 496 صفحه. فاطمی سید باقر؛ رضایی یوسف (1393). مبانی سنجش از دور. انتشارات آزاده. چاپ چهارم. 296 صفحه. فرامرزی مرزبان؛ یعقوبی ثریا؛ کریمی کاران (1393). اثر تغییرات کاربری اراضی بر روی افت تراز آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت دهلران استان ایلام)، فصلنامه مدیریت آب در مناطق خشک، جلد 1، شماره 2، صص 64- 55. محمدی مسعود؛ محمدی قلعهنی مهدی؛ ابراهیمی کیومرث (1390). تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت قزوین. نشریه پژوهش آب ایران، دوره 5، شماره 8. صص 52-41 میرزایی مژگان؛ سلگی عیسی؛ سلمان ماهینی عبدالرسول (1395). بررسی ارتباط بین پارامترهای کیفی آب و تغییرات کاربری اراضی، مدیریت آب و آبیاری، دوره 6، شماره 2، صص 192-175. نصراللهی محمد؛ ممبنی مریم؛ ولیزاده سارا؛ خسروی حسن (1393)، بررسی روند تغییرات کاربری اراضی/ پوشش زمین بر وضعیت منابع آب زیرزمینی با استفاده از تصاویر ماهوارهای (مطالعه موردی: دشت گیلانغرب)، فصلنامه علمی پژوهشی اطلاعات جغرافیایی، دوره 23، شماره 91، صص 97-89. Brindha, K. and Elango, L. (2012). Groundwater quality zonation in a shallow weathered rock aquifer using GIS. Geospatial Information Science, 15(2), 95-104 El-Hames, A. S. Hannachi, A. Al-Ahmadi, M. and Al-Amri, N. (2013). Groundwater quality zonation assessment using GIS, EOFs, and hierarchical clustering. Water resources management, 27(7), 2465-2481. Eslami, H. Dastorani, J. Reza Javadi, M. & Chamheidar, H. (2013). Geostatistical Evaluation of Ground Water Quality Distribution with GIS (Case Study: Mianab-Shoushtar Plain). Bull. Env. Pharmacol. Life Sci, 3(1), 78-82. Haris H. Khan, Arina Khan, Shakeel Ahmed, Jerome Perrin. (2011). GIS-based impact assessment of land-use changes on groundwater quality: a study from a rapidly urbanizing region of South India, Environmental Earth Sciences, Volume 63, Issue 6, pages 1289–1302. Hassan, J. (2014). A Geostatistical approach for mapping groundwater quality (Case Study: Tehsil Sheikhupura). International Journal of Science and Research (IJSR). Volume 3 Issue 4. ISSN (Online), 2319-7064 Malla, M. A. Rather, M. A. Teli, M. N. & Kuchhay, N. A. (2014). Comparison of Spatial Interpolation Techniques-A Case Study of Anantnag District J&K, India, International Journal of Modern Engineering Research, Volume 4, Issue 11, 59-67. Marko, K. Al-Amri, N. S. & Elfeki, A. M. (2014). Geostatistical analysis using GIS for mapping groundwater quality: a case study in the recharge area of Wadi Usfan, western Saudi Arabia. Arabian Journal of Geosciences, 7(12), 5239-5252. Richards John, A. & Xiuping, J. (2006). Remote Sensing Digital Image- Analysis: An introduction, 4th Edition, Springer. 439p. Rogan, J. & Chen, D.M. (2004). Remote sensing technology for mapping and monitoring land- cover and land- use change. Journal of Progress in Planning. 61 (2004) 301-325. Scanlon, B. Reedy, R. Tonestromw, D. Prudicz, D. Dennehy, K. (2005). Impact of land use and land cover change on groundwater recharge and quality in the southwestern US. Global Change Biology. 11, 1577-1593 Singh, S.K. Singh, Ch.K. Mukherjee, S. (2010). Impact of land use and land cover change on groundwater quality in the Lower Shiwalik hills, a remote sensing and GIS-based approach, Cent. Eur. J. Geosci. 124-131. Thomas, A. & Tellam, J. (2005). Modeling of recharge and pollutant fluxes to urban groundwaters. Science of the Total Environment, 179-158, 360. Wilcox, L.V. (1995). Classification and use of irrigation water, USDA Circular 969, 19p. Yaun, F. Sawaya, K.E. Loeffelhoz, B.C. Bauer, M.E. (2005). Land cover classification and change analysis of the twin Cities (Minnesota) metropolitan area by multi temporal Landsat remote sensing, Remote Sens. Environ. 98 317- 328. Yun, Pun. Huili, G. Demin, Z. Xioaojuan, L. Nobukazu, N. (2011), Impact of land use change on groundwater recharge in Guishui River Basin, China, Chin. Geogra. Sci. 2011, 21 (6) 734-743 Zehtabian, GH. Azareh, A. Samani, A. N. & Rafei, J. (2013). Determining the Most Suitable Geo-Statistical Method to Develop Zoning Map of Parameters EC، TDS and TH Groundwater (Case Study: Garmsar Plain, Iran). International Journal of Agronomy and Plant Production, 4(8), 1855-1862. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 635 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 324 |