تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 710 |
تعداد مقالات | 6,925 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,392,086 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,763,258 |
پهنه بندی سیلاب با استفاده از تحلیل فازی (مطالعه موردی: شهر ساری) | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 4، دوره 7، شماره 18 - شماره پیاپی 4، دی 1397، صفحه 51-68 اصل مقاله (3.42 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2018.19885.1238 | ||
نویسندگان | ||
حسن محمودزاده* 1؛ مائده باکویی2 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز | ||
2کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
هر ساله شاهد هستیم که بلایای طبیعی خسارات عمده مالی و جانی به جوامع انسانی وارد می سازد و متأسفانه کشور ما هم هر چند صباحی طعم تلخ این واقع را می چشد. سیل، زلزله، خشکسالی، سرمازدگی، طوفان و ... خسارات جانی و مالی فراوانی به کشور وارد می آورد و این تببین تمهیداتی جهت کاهش خسارات ناشی از این بلایا را می طلبد. قطعا قدم اول شناخت و درک این پدیده ها می باشد. توسعه روند شهرنشینی و تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک، تغییرات آب و هوایی جهانی اهمیت پرداختن به موضوع سیلاب شهری را بیش از پیش مورد موردتوجه قرار داده است. این تحقیق به منظور پهنه بندی خطر سیل در شهر ساری با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره صورت گرفت. با استفاده از نه معیار، فاصله از رودخانه، ضریب رواناب، ضریب CN، تراکم جمعیت، تراکم مسکونی، شیب، کاربری اراضی، قدمت ابنیه و فضای باز توسعه یافت. با تهیه لایه های موردنیاز، به تعیین وزن هر لایه براساس میزان اهمیت آن ها در بروز سیلاب اقدام گردید. پس از وزن دهی نهایی، لایه ها به صورت دو به دو توسط نرم افزار Expert Choice مقایسه و ماتریس حاصل از این مقایسات به نرم افزار Idrisi منتقل و ضریب نهایی برای هرلایه تعیین شد. در نهایت، با اعمال این ضرایب از طریق نرم افزار ArcGIS نقشه پهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر ساری تهیه شد. نتایج نشان می دهد که خطر سیل در مرکز و جنوب شهر از بیشترین مقدار برخوردار بوده است. نقشه پهنه بندی خطر سیل نشان می دهد که 12/24 درصد از محدوده نقشه در پهنه بندی خطر خیلی زیاد و 05/37 درصد در پهنه بندی خطر خیلی کم قرار گرفته اند. جهت کاهش خطر به مقاوم سازی ساختمان های اطراف رودخانه برای کاهش خسارات ناشی از سیل می باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنه بندی سیلاب؛ شهر ساری؛ مدل فازی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی | ||
مراجع | ||
اصغری مقدم محمدرضا. (1384). آب و زیستگاه شهری. انتشارات سرا، تهران. چاپ اول. 168 صفحه. احمدی ایلچخی عباس؛ حاج عباسی محمدعلی؛ جلالیان احمد. (1381). اثر تغییر کاربری زمین های مرتعی به دیم کاری بر تولید رواناب. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. شماره 6. صص 25-36. امیر احمدی، ابوالقاسم؛ بهنیافر، ابوالفضل؛ ابراهیمی، مجید. (1390). ریزپهنه بندی خطر سیلاب در محدوده شهر سبزوار در راستای توسعه پایدار شهری، فصلنامه آمایش محیط، شماره 16، صص 32-17. انصاری منش امیررضا، (1391). مدیریت سیستمهای جمعآوری و انتقال رواناب در سیلاب شهری با بهرهگیری از شبیهسازی رایانهای. پایان نامه. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. بهشتی راد مسعود؛ فیض نیا سادات؛ سلاجقه علی؛ احمدی حسن. (1388). بررسی کارایی پهنه بندی زمین لغزش فاکتور اطمینان: مطالعه موردی حوزه آبخیز معلم کلایه. فصلنامه جغرافیایی طبیعی. شماره 5. صص 20-32. حسینزاده سیدرضا؛ جهادی طرقی مهناز. (1386). اثرات گسترش شهر مشهد بر الگوی زهکشی طبیعی و تشدید سیلابهای شهری. پژوهشهای جغرافیایی. شماره 61. صص 159-145. حیدری علی. (1379). پیش بینی و کنترل زمان واقعی سیل. مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس سدسازی، ص 149. دادرسی سبزواری ابوالقاسم، (1387). مقایسه مدل فازی با سایر مدل های مفهومی سازگار با GIS در مکان یابی مناطق مستعد سیلاب با کاربرد اطلاعات ماهواره ای سنجنده ETM+. چاپ در مجموعه مقالات همایش ژئوماتیک 87 تهران. سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مازندران. (1390). سرشماری نفوس و مسکن شهرستان ساری. شهرداری شهر ساری، معاونت شهرسازی و معماری. (1393). طرح جامع شهر ساری. طاهری بهبهانی محمد طاهر؛ بزرگ زاده مصطفی. (1375). سیلاب های شهری. انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، تهران. چاپ اول. 537 صفحه. عبدی تبریز. (1385). بررسی پتانسیل سیل خیزی حوزه زنجان رود با روش SCS و سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله ملی آبیاری و زهکشی. شماره 17. صص 22-33. محمود زاده حسن؛ امامی کیا وحید؛ رسولی علی اکبر. (1394). ریز پهنه بندی خطر سیلاب در شهر تبریز با استفاده از روش AHP. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی. شماره 1. صص 180-167. مومنی، منصور. (1378). مباحث نوین تحقیق در عملیات. انتشارات تهران، تهران. چاپ دوم. 352 صفحه. مهدوی، محمد. (1392). هیدرولوژی کاربردی. انتشارات دانشگاه تهران، تهران. چاپ دهم. 927 صفحه. Buchele, B., Kreibich, H., Kron, A., Theiken, A., Ihringer, J., Oberle, P., Merz, B. & Nestmann, F. (2006). Flood-Risk mapping: contributions towards an enhanced assessment of extreme events and associated risks. Natural hazards and Earth system sciences. Volume 6, 485-503. Correia, F.N., Da Graca Saraiva, M., Da Silva, F.N. & Ramos, I. (1999). Floodplain Management in Urban Developing Area. Part II. GIS-Based Flood Analysis and Urban Growth Modeling. Water Resources Management. Volume 1(13), 23-37. Hyalmarson. H.w. (1988). Flood Hazard zonation in Aridland.Wesley Publishers. Islam, M. D. & Kimitero S. (2000). Development of Flood Hazard Maps of Bangladesh Using NOAA-AVHRR Images with GIS. Hydrological Sciences Journal. Volume 3(45), 337-355. Jonkman, S.N. & Dawson, R.J. (2012). Issues and Challenges in Flood Risk Management-Editorial for the Special Issue on Flood Risk Management. Water 2012, 4(4), 785-792. Khan, S.I., Hong, T., Wang, J., Yilmaz, K.K., Gourley, J.J., Adler, R.F., Brakenridge, G.R., Policelli, F., Habib, S. & Irwin, D. (2011). Satellite Remote Sensing and Hydrologic Modeling for Flood Inundation Mapping in Lake Victoria Basin: Implications for Hydrologic Prediction in Ungauged Basins. IEEE Trans. Geosci. Remote Sens. 1(49), 85-95. Lin, J.Y., Yu, S.L. & Lee, T. C. (2000). Managing Taiwan.s Reservoir Watersheds by the Zoning Approach. Journal of American Water Resources Association. Volume 36, 989-1001. Plate, E.J. (2002). Flood Risk and Flood Management. Journal of Hydrology. 267(1-2), 2-11. Tolga, E., Demircan, L.M. & Kahraman, C. (2005). Operating system selection using fuzzy replacement analysis and analytic hierarchy process. Journal Production economics. 1(97), 89-117. Yang, C.R., & Tsai, C.T. (2000). Development of a GIS-Based Flood Information System for Floodplain Management and Damage Calculation. Journal of the American Water Resources Association. 36, 567-577. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,702 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,328 |