تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 711 |
تعداد مقالات | 6,933 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,396,697 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,773,916 |
ارزیابی تاب آوری کالبدی شهردر برابر زلزله (نمونه موردی: شهر پیرانشهر) | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 10، دوره 8، شماره 20، خرداد 1398، صفحه 131-146 اصل مقاله (2.23 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2018.22768.1343 | ||
نویسندگان | ||
عیسی ابراهیم زاده* 1؛ دیمن کاشفی دوست2؛ سید احمد حسینی3 | ||
1استاد جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
3دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان | ||
چکیده | ||
اصولا زلزله یکی از سوانح طبیعی است که تأثیرات مخربی بر سکونتگاههای انسانی برجای گذاشته و تلفات جانی و مالی سنگینی بر ساکنان آنها وارد میسازد. در عین حال آسیبپذیری بخش کالبدی شهر تأثیر مستقیمی در تلفات انسانی ناشی از بحران دارد. معمولا آسیب پذیری در نتیجه ساخت و سازهای بیرویه در حریم گسلها، عدم رعایت ضوابط و استانداردها، توزیع نامناسب جمعیت و امکانات در سطح شهر تشدید میشود. تحلیل چگونگی تابآوری در برابر تهدیدات و کاهش اثرات آن، با توجه به نتایجی که در بر خواهد داشت و تبیین رابطه تاب آوری کالبدی با این مخاطره طبیعی ضروری به نظر می رسد. اینک در پژوهش حاضر به ارزیابی میزان تاب آوری بلوک-های شهری در پیرانشهر پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی میباشد که با بهرهگیری از مدل ANP و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برآورد علمی از میزان تاب آوری شهر با استفاده از دادههای مکانی و غیرمکانی به عمل آمده است. نتایج حاصله از تحلیل یافته ها، نشان میدهد که 27 درصد مساحت شهر دارای تاب آوری کم و خیلی کم، 56 درصد تاب آوری متوسط و 17 درصد تاب آوری زیاد میباشد. از این رو در بُعد فضایی شهر، مساکن وسایر عناصر کالبدی واقع در محلههای قدیمی شهرو با قدمت بالا (قسمتهای جنوب، غرب و شرق شهر) آسیبپذیرتر از محلههای تازه ساخت شهر (شمال و شمال شرقی شهر) میباشند که مدیریت شهری و برنامه ریزان ملی و منطقهای با بهره گیری از این یافتهها میتوانند در جهت ارتقای تاب آوری شهر بهره برداری مناسبی نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
تاب آوری کالبدی شهر؛ زلزله؛ پیرانشهر؛ مدل ANP؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) | ||
مراجع | ||
ابراهیم زاده، عیسی؛ شمس الله کاظمی زاده؛ حکیمه قنبری (1391)، تحلیلی بر آسیب پذیری ناشی از زلزله بر ارائه الگوی بهینه مکانیابی کاربری های ویژه بهداشتی- درمانی و آموزشی، جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای، شماره 4، زاهدان، صص 1-16. احدنژاد، محسن و شهناز جلیل پور (1391)، ارزیابی عوامل درونی تأثیرگذار در آسیبپذیری ساختمانهای شهری در برابر زلزله با استفاده از GIS (نمونه موردی: بافت قدیم شهر خوی)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 20، صص 23-52. احدنژاد، محسن؛ محسن قرخلو، کرامت الله زیاری (1389)، مدل سازی آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی(مطالعه موردی شهر زنجان)، جغرافیا و توسعه، شماره 19، صص 171-198. حبیبی، کیومرث، بهزاد فر، مصطفی، مشکینی، ابوالفضل، نظری، سعید(1392)، «تهیه یک مدل پی شبینی ناپایداری بافتهای کهن شهری در برابر زلزله با منطق سلسله مراتبی وارون و GIS»، علوم زمین، سال بیست و دوم، شماره87، صص83-92 زبردست، اسفندیار و عسل محمدی (1384)؛ مکانیابی مراکز امدادرسانی در شرایط وقوع زلزله با استفاده از GIS و روش ارزیابی چندمعیاری AHP، نشریه هنرهای زیبا، شماره 21، صفحات 5-16. زنگی آبادی، علی؛ جمال محمدی، همایون صفائی، صفر قائد رحمتی (1387)، تحلیل شاخص های آسیب پذیری مساکن شهرس در برابر زلزله(مطالعه موردی، شهر اصفهان)، جغرافیا و توسعه، شماره 12، 79-61. شکور، علی؛ کریمی قطبآبادی، فضلاله؛ ملکی، محمد (1396)، تحلیل ریسک آسیبپذیری سکونتگاههای روستایی در برابر زلزله(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لامرد)، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال 7، شمارۀ پیاپی 26، تابستان، صص 81-92 صیامی، قدیر، تقی نژاد، کاظم، زاهدی کلاکی، علی (1394). آسیب شناسی لرزهای پهنههای شهری با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی معکوس(IHWP) و GIS (مطالعه موردی شهر گرگان)، مطالعات برنامه ریزی شهری، شماره 9، 64-43. عکاشه، بهرام(1383)، پریروز رودبار، دیروز بم، فردا...، چکیده مقالات همایش توسعه محله ای چشم انداز توسعه پایدار، شهرداری تهران. فلاحی، علیرضا (1383)، مفهوم مشارکت در توسعه فضاهای زیستی محل های، همایش علمی کاربردی توسعه محله ای چشم انداز توسعه پایدار شهری تهران، ویژه نامه شماره هشتم، تهران، شهرداری تهران. مهدیان، فرید (1381)، آسیب پذیری ساختمان های تهران در برابر زلزله و چگونگی کاهش آسیب پذیری، مجموعه مقالات اولین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، دانشگاه تهران. نیکمردمین، سارا، برکپور، ناصر، عبداللی مجید(1393)، «کاهش خطرات زلزله با تاکید بر عوامل اجتماعی رویکرد تابآوری نمونه موردی منطقه 22 تهران»، مدیریت شهری، شماره 37، زمستان، صص19-34. Abo El Ezz, Ahmad, Nollet, Marie-José, Nastev, Miroslav (2015). Assessment of earthquake-induced damage in Quebec City, Canada, International Journal of Disaster Risk Reduction, 12: 16–24. Adger, W.N., 2000, Social and Ecological Resilience: are they related? Progress in Human Geography 24(3), PP. 347-364. Adjer, W.N., et al. 2005. Social-Ecological Resilience to coastal disasters. Science 309:1036-1039 Ainuddin, S., Routray, Jayant Kumar(2012), Community resilience framework for an earthquake-prone area in Baluchistan, International Journal of Disaster Risk Reduction, 2: 25-36. Alexander, David,2002, Principles of Emergency and management, oxford university press. Allan, P, and Bryant, M (2010), the Critical Role of Open Space in Earthquake Recovery: A Case Study, NZSEE Conference, Victoria University of Wellington, Wellington New Zealand. Amaratunga D, and Haigh R (2011), Post-Disaster Reconstruction of the Built Environment - Building for Resilience, Wiley-Blackwell, U.K. Antonioni, G., Gigliola, S. & Valerio, C., 2007- A methodology for the quantitative risk assessment of major accidents triggered by seismic events, Journal of Hazardous Materials, Article in press. Aysan, Y. & Davis, I., 1994 - “Conclusions and recommendations for the international decade for natural disaster reduction (IDNDR).” Disasters and the small dwelling: Perspective for the UN IDNDR (James and James Science), 1992: 256-260. Burby, R. J. 1999. Unleashing the power of planning to create disaster-resistant communities, J.of the American Planning Association, 65 (3): 247 -259. Che-Wei, Chang, Cheng-Ru, Wu, Huang-Chu, Chen, 2009. Analytic network process decision-making to assess slicing machine in terms of precision and control water quality. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing 25: 641– 650. Cutter, S. L., Barnes, L., Berry, M., Burton, C., Evans, E., Tate, E., & Webb, J., (2008). A place-based model for understanding community resilience to natural disasters. Global environmental change, 18(4): 598-606. Cutter, Susan L., and Christina Finch. 2008. Temporal and spatial changes in social vulnerability to natural hazards. Proceedings US National Academy of Sciences 105 (7): 2301-2306. Gay, William (2007). Fire Station Location: Analysis and Technology. Washington, D. C, (1987) International City Management Association: Jul.19p, MIS Report,.19(7). Gibson, Gary (1997). An Introduction to Seismology, Disaster Prevention, and Management, Volume 6, Number 5, MCB University Press, Emerald Group Limited. Gulfem, Tuzkaya., Semih, Onut., Umut, R. Tuzkaya., Bahadır, Gulsun., 2008. An analytic network process approach for locating undesirable facilities: An example from Istanbul Turkey. Journal of Environmental Management 88: 970–983 Hakyeon Lee, Moon-Soo Kim, Yongtae Park(2012), An analytic network process approach to the operationalization of five forces model, Applied Mathematical Modelling 36: 1783–1795. Hakyeon, Lee, Sora, Lee., Yongtae, Park., 2009. Selection of technology acquisition mode using the analytic network process. Mathematical and Computer Modelling 49: 1274-1282. Houser, G., & Egenning, P. C. (1993). Risk analysis, First Edition Earthquake Engineering Research Institute. Oakland, USA. M.A.B. Promentilla., T. Furuichi., K. Ishii., N. Tanikawa.,.2006. Evaluation of remedial countermeasures using the analytic network process. Waste Management 26:1410–1421. Martinelli A, Cifani G.2008. Building Vulnerability Assessment and Damage Scenarios in Celano(Italy) Using a Quick Survey Data-based Methodology, Soil Dynamics and Earthquake Engineering 28:875-889. Mayunga, Joseph S., 2006, Understanding and Applying the Concept of Community Disaster Resilience: A capital-based approach, Department of Landscape Architecture and Urban Planning, Hazard Reduction & Recovery Center, Texas A&M University Mehmet, Sevkli., et al., 2012. Development of a fuzzy ANP based SWOT analysis for the airline industry in Turkey. Expert Systems with Applications 39:14–24. Mithun, J. Sharma., Ilkyeong, Moon, Hyerim, Bae., 2008. Analytic hierarchy process to assess and optimize distribution network. Applied Mathematics and Computation 202: 256–265 Normandin J.-M, Therrien M.-C, Tanguay G.A(2011), City strength in times of turbulence: strategic resilience indicators, Urban Affairs Association 41st Conference, New Orleans.P2 Saaty, Tomas L (2003), Fundamentals of the Analytic Network Process, Proc. of The International Symposium on The Analytic Hierarchy Process, Kobe, Japan. Spence, R. and Coburn, A. 1992. Earthquake Protection, Wiley, and Son: 151- 153. UN/ISDR, 2004, living with Risk –A global review of disaster reduction initiatives, Inter-Agency Secretariat of the International Strategy for Disaster Reduction. UN/ISDR. 2002. Disaster reduction and sustainable development: understanding the links between vulnerability and risks to disasters related to development and environment. World Summit on Sustainable Development (Johannesburg, 26 August- 4 September 2002. 24 pp. Wei-Wen, Wu, Yu-Ting, Lee, 2007., Selecting knowledge management strategies by using the analytic network process. Expert Systems with Applications 32: 841–847 Xingyu, Liang, et al, 2013. Using the analytic network process (ANP) to determine the method of waste energy recovery from the engine. Energy Conversion and Management 66: 304–31. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,074 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,470 |