تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 558 |
تعداد مقالات | 5,770 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,027,778 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,395,470 |
رابطۀ جوّ مدرسه و تابآوری تحصیلی: نقش واسطهای سرزندگی تحصیلی | ||
مجله مطالعات روانشناسی تربیتی | ||
مقاله 3، دوره 15، شماره 30، تیر 1397، صفحه 51-80 اصل مقاله (397.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jeps.2018.4007 | ||
نویسندگان | ||
نگین بخشی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز | ||
2استادیار بخش روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ بین جوّ مدرسه و تابآوری تحصیلی با واسطهگری سرزندگی تحصیلی در بین دانشآموزان است. بدین منظور در یک طرح پژوهشی توصیفی-همبستگی، از بین دانشآموزان متوسطۀ دوم، 287 نفر (187 دختر و 100 پسر) با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامههای جوّ مدرسه (علیخانی و مهرمحمدی، 1383)، سرزندگی تحصیلی (دهقانیزاده و حسینچاری، 1391) و تابآوری تحصیلی (مارتین و مارش، 2009) گردآوری شد. اطلاعات گردآوریشده توسط روش تحلیل مسیر با استفاده از نرمافزار AMOS تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل مفهومی پیشنهادی مورد تأیید قرار گرفت. بررسی مسیرهای مستقیم ارتباط متغیّرهای مورد بررسی نیز نشان داد که مسیر مستقیم متغیّر نشاط (14/0=β) و نفوذ (19/0=β) بهصورت مثبت و متغیّر عدممشارکت (20/0- =β) بهصورت منفی با تابآوری تحصیلی معنیدار است. همچنین ارتباط معنیداری بین سرزندگی تحصیلی (43/0=β) و تابآوری تحصیلی وجود دارد. بهمنظور بررسی معنیداری مسیرهای غیرمستقیم از روش بوت استراپ استفاده شد و نتایج نشان داد که سرزندگی تحصیلی رابطۀ نشاط و عدممشارکت با تابآوری تحصیلی را میانجیگری میکند؛ ولی بین فاصلهگیری و نفوذ با تابآوری تحصیلی میانجیگری معناداری به عمل نمیآورد. یافتههای حاصل از پژوهش حاضر میتواند مورد استفادۀ روانشناسان تربیتی، معلمان و سایر متخصصان مرتبط قرار گرفته و درجهت افزایش تابآوری تحصیلی نقش داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
تابآوری تحصیلی؛ تحلیل مسیر؛ جوّ مدرسه؛ سرزندگی تحصیلی | ||
مراجع | ||
1.احمدی،امینه؛دانشثانی،زهرا. (1390). تأثیرجوّاجتماعیدرشکلگیریارتباطاتدانشآموزاندورۀ متوسطۀدبیرستانهایمنطقۀ 15 شهرتهران. فصلنامۀاندیشههایتازهدرعلومتربیتی، 6(2)، 28-11. 2.اصغرینکاح،سیدمحسن؛ بخشی،نگین. (1393).آسیبشناسیآموزشی. مجموعهمقالاتکنفرانسبینالمللیپژوهشدرعلومرفتاری. تهران. 3.انصاری،حجتالله. (1376).بررسیتأثیرجوّروانی–اجتماعیکلاسدرپیشرفتتحصیلی. روانشناسیوعلومتربیتی، 4(1)، 138-117. 4.دهقانیزاده،محمدحسین؛ حسینچاری،مسعود. (1391). سرزندگیتحصیلیوادراکازالگویارتباطیخانواده؛نقشواسطهایخودکارآمدی. مطالعاتآموزشویادگیری، 4(2)، 47-21. 5.سپاهمنصور، مژگان؛ براتی، زهرا؛ بهزادی، ساره. (1395). مدل تابآوری براساس شایستگی تحصیلی و رابطۀ معلم شاگرد. روشها و مدلهای روانشناختی، 25، 44-25. 6.شیردل، الهام؛ انجمشعاع، فاطمه؛ شیردل، حمید. (1394). رابطۀ بین جوّ مدرسه و تمایل به بزهکاری دختران دبیرستانی شهر کرمان. خانواده و پژوهش، 26(12)، 85- 67. 7.صفارینیا،مجید؛ بازیاریمیمند،مهتاب. (1391). مقایسۀتابآوریهیجانیواجتماعیدردانشآموزانمناطقمحرومباغیرمحروم. اندیشههاینوینتربیتی، 8(1)، 124- 107. 8.صمدی،پروین؛ شیرزادیاصفهانی،هما. (1386). بررسیرابطۀ جوّسازمانیمدرسهباروحیۀکارآفرینیدردانشآموزان. فصلنامۀنوآوریآموزشی، 5(16)، 187-166.
9.طالبزادهنوبریان،محسن؛صالحصدقپور،بهرام؛ کرامتی،انسی. (1387). بررسیتأثیرجوّاجتماعیمدارسمتوسطهبرپرورشمهارتهایاجتماعیدانشآموزان.فصلنامۀمطالعاتدرسی،8، 47-23. 10.عریضی،حمیدرضا؛عابدی،احمد؛تاجی،مریم. (1386). رابطۀرفتارهایمعلمباسرزندگیوانگیزشدرونیدانشآموزاندبیرستانهایشهراصفهان. فصلنامۀنوآوریهایآموزشی، 23، 28-13. 11.علیخانی،محمدحسین؛ مهرمحمدی،محمود. (1383). بررسیپیامدهایقصدنشده (برنامۀپنهاندرسی) ناشیازمحیطاجتماعیمدارسدورۀمتوسطۀاصفهان. مجلۀعلومتربیتیوروانشناسیدانشگاهشهیدچمراناهواز، 3 و 4(2)، 146-121. 12.فتحی، داود؛ جمالآبادی، مونا. (1396). بررسی نقش واسطهگری تابآوری در رابطۀ حمایت تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانشجویان. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 10 (4)، 269-263. 13.کرامتی،انسی؛شهامت،فاطمه؛خسروی،حسین. (1390). بررسیرابطۀمحیطاجتماعی (جوّ مدرسه) ومیزانخودتنظیمی دردانشآموزاندبیرستانی. فصلنامۀپژوهشهاینوینروانشناختی،23 (6)، 158-138. 14.مردای، مرتضی؛ چراغی، اعظم. (1393). الگوی علّی- تجربی از روابط بین ادراک از الگوهای ارتباط خانواده، ادراک از ساختار کلاس، انگیزش و خودگردانی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی. مجلۀ مطالعات آموزش و یادگیری، 66 (2)، 140-113. 15.میرز، لاورنس؛ گامست، گلن؛ گارینو، ا.جی. (2006/1396). پژوهش چندمتغیّری کاربردی. ترجمۀ حسنپاشا شریفی، ولیالله فرزاد، سیمیندخت رضاخانی، بلال ایزانلو و مجتبی حبیبی. تهران: رشد.
16.نیازآذری،کیومرث. (1392). بررسیتأثیرشادابیونشاطدرپیشرفتتحصیلیدانشآموزانمتوسطۀشهرستانساری. مطالعاتبرنامهریزیآموزشی، 2(3)، 57-35. 17.وزیری،مژده؛شیرزادیاصفهانی،هما. (1389). بررسیرابطۀجوّسازمانیباشادمانیوسرزندگیدراعضایهیئتعلمی دانشگاهالزهرا،اندیشههاینوینتربیتی، 6، 173-191. 18.هاشمی،زهرا. (1389). مدلتبیینیتابآوریتحصیلیوهیجانی. پایاننامۀ دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاهشیراز. 19.هاشمی، زهرا؛ جوکار، بهرام. (1393). پیشبینی تابآوری تحصیلی و هیجانی بر مبنای عوامل روانشناختی، خانوادگی و اجتماعی: مقایسۀ نیمرخ پیشبینی ابعاد تابآوری هیجانی و تحصیلی. مطالعات روانشناختی، 41(26)، 162-137 20.Aldridge, J. M., Fraser, B. J., Fozdar, F., Ala'i, K., Earnest, J. & Afari, E. (2016). Students’ perceptions of school climate as determinants of wellbeing, resilience and identity. Improving Schools, 19, 5–26. 21.Bonanno, G. A, Galea, S, Bucciareli, A., & Vlahov, D. (2007). What predicts psychological resilience after disaster? The role of demographics, resources, and life stress. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 75(5), 671-682 22.Bowen, G. L., & Richman, J. M., & Brewster, A., & Bowen, N. (1998). Sense of school coherence, perceptions of danger at school, and teacher support among youth at risk of school failure. Child & Adolescent Social Work Journal, 15, 273-286 23.Brooks, J., E. (2006).Strengthening resilience in children and youths: Maximizing opportunities through the schools, Children & Schools, 28(2), 69-76 24.Cheung, G.W. & Lau, R.S. (2008). Testing mediation and suppression effects of latent variables: bootstrapping with structural equation models. Organizational Research Methods, 11(2), 296-325.
25.Esteban, M., P., & Marti, A., S. (2014). Beyond compulsory schooling: Resilience and academic success of immigrant youth. Social and Behavioral Sciences, 132 (15), 19-24. 26.Finn J. D., & Rock, D. A. (1997). Academic success among students at risk for school failure, Applied Psychology, 82(2), 221-234. 27.Green, J., Liem, G. A., Martin, A. J., Colmar, S., Marsh H., W., & Mclnerney, D.(2012). Academic motivation, self-concept, engagement, and performance in high school: Key processes from a longitudinal perspective, Journal of Adolescence, 35, 1111-1122 28.Gonzalez, R., & Padilla, A., M. (1997).The academic resilience of Mexican American high school students. Hispanic Journal of Behavioral Sciences, 19, 301−317. 29.Howard, S., & Johnson, B. (2000). What makes the difference? Children and teachers talk about resilient outcomes for children “at risk.” Educational Studies, 26, 321–337. 30.Johnson, B. (2008). Teacher-student relationships which promote resilience at school: a micro level analysis of students’ views. British Journal of Guidance and Counselling, Special Edition, 36(4), 385-398. 31.Jowkar, B., Kohoulat, N., & Zakeri, H. (2011). Family communication patterns and academic resilience, The 2nd International Conference on Education and Educational Psychology, 87-90. 32.Lin, Y. F. (2004). A study of educational placement for the gifted of elementary school in Tainan County. Available at: http://140.133.6.46/ETDdb/ETD-search/view_etd?URN=etd-0601105-145923 33.Mak, W. S., Ng, S. W., & Wong, C., Y. (2011). Resilience: Enhancing well-being through the positive cognitive triad, Journal of Counseling Psychology, 58(4), 610-617. 34.Malmberg, L., & Hall, J., & Martin, J. (2013), Academic buoyancy in secondary school: Exploring patterns of convergence
in English, mathematics, science, and physical education, Learning and Individual Differences, 23, 262-266 35.Martin, J. (2013). Academic resilience: Exploring ‘everyday’ and ‘classic’ resilience in the face of academic adversity, School Psychology International, 34(5), 488-500. 36.Martin, J., Ginns, P., Brackett, M., A., Malmberg, L., & Hall, J. (2013), Academic buoyancy and psychological risk: Exploring reciprocal relationships. Learning and Individual Differences, 27, 128-133 37.Martin, A., J., & Marsh, H., W. (2006). Academic buoyancy and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the Schools, 43(3), 267-282. 38.Martin, A., J., & Marsh, H., W. (2008). Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience. Journal of School Psychology, 46(1), 53-83. 39.Martin, A., J., & Marsh, H., W. (2009). Academic resilience and academic buoyancy: multidimensional and hierarchical conceptual framing of causes correlates and cognate constructs, Oxford Review of Education, 35(3), 353-370 40.Masten, A., S. (2001). Ordinary magic: Resilience processes in development, American Psychologist, 56(3), 227-238 41.McEvoy, A., & Welker, R. (2000). Antisocial behavior, academic failure, and school climate: A critical review. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 8(3), 130-140. 42.Pendergast, L., & Kaplan, A. (2015). Instructional context and student motivation, learning, and development: Commentary and implications for school psychologists. School Psychology International, 36(6), 638 - 647 43.Putwain, D., W., & Daly, A., L. (2013). Do clusters of test anxiety and academic buoyancy differentially predict academic performance? Learning and Individual Differences, 27, 157-162. 44.Riekie, H., Aldridge, J. M. and Afari, E. (2017). The role of the school climate in high school students’ mental health and
identity formation: A South Australian study. British Educational Research Journal, 43(1), 95-123. 45.Ryan, R., M., & Frederick, C., M. (1997). On energy, personality and health: subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65, 529-565. 46.Waxman, H. C., & Huang, S. L. (1997). Classroom instruction and learning environment differences between effective and ineffective urban elementary schools for African American Students. Urban Education, 32(1), 7-44
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,867 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 924 |