اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 701 |
| تعداد مقالات | 6,850 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,205,853 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,518,136 |
تجزیه‌وتحلیل انگیزههای سیاسی مهاجرت اسماعیل میرزا به گیلان | ||
| نشریه پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 3، دوره 11، شماره 21، اسفند 1396، صفحه 43-62 اصل مقاله (765.73 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2018.4024 | ||
| نویسنده | ||
| عباس پناهی | ||
| استادیار دانشگاه گیلان | ||
| چکیده | ||
| مهاجرت اسماعیل‌میرزا به گیلان یکی از وقایع مهم تاریخی دودمان صفویه به شمار میرود؛ زیرا پس از روابط خصمانة آق‌قویونلوها با فرزندان حیدر، برای صوفیان که علاقه‌مند به حیات سیاسی و اجتماعی طریقت صفوی بودند، چاره‌ای جز فرار از قلمرو ترکمانان باقی نماند. با بررسی گزارش‌های موجود درباره انگیزه سیاسی صوفیان اهل اختصاص از انتقال اسماعیل میرزا به گیلان می‌توان به این نتیجه رسید که آنها با توجّه به قرابت فکری و مذهبی حاکمان محلی گیلان به‌عنوان مهمترین کانون تشیّع در ایران، از این موقعیت به‌منظور حفظ طریقت صفوی و ایجاد بستر سیاسی برای دستیابی به قدرت سود جستند تا در فرصت مناسب و با استفاده از حمایت صوفیان ایران و آناتولی و همچنین حامیان شیعی خود در گیلان برای کسب قدرت استفاده نمایند. در این پژوهش نگارنده سعی دارد تا با استفاده از منابع تاریخ محلی و مآخذ عصر صفوی، دلایل سیاسی و مذهبی مهاجرت اسماعیل میرزا به گیلان را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. به نظر میرسد موقعیت مذهبی و پیوند تاریخی طریقت صفوی با گیلانیان ، یکی از مهمترین انگیزههای انتخاب صوفیان در دوره بحرانی برای مهاجرت اسماعیل میرزا به گیلان باشد. روش بررسی در پژوهش حاضر با تکیه بر روش تاریخی و با استناد به دادههای منابع مستند و مهم این دوره انجام میپذیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اسماعیل میرزا؛ آق‌قویونلوها؛ گیلان؛ صفویه؛ لاهیجان | ||
| مراجع | ||
|
اسپناقچی، پاشازاده، محمّدعارف، (1379) تاریخ انقلاب اسلام بین الخواص و العوام یا زندگانی و نبردهای شاه اسماعیل صفوی و [سلطان] سلیم عثمانی (وقایع سال‌های 905-903 ه.ق.) ؛ به کوشش رسول جعفریان، قم : انتشارات دلیل.
باربارا و دیگران، (1349) سفرنامه‌های ونیزیان در ایران ؛ ترجمه منوچهر امیری، تهران : خوارزمی.
پارسادوست، منوچهر،(1375) شاه اسماعیل اوّل، تهران : انتشارات شرکت سهامی انتشار.
پناهی، عباس، (1393) کارکرد سیاسی و اجتماعی کیاییان در گیلان، رشت : انتشارات دانشگاه گیلان.
ترکمان، اسکندر بیک، (1382) تاریخ عالم‌آرای عباسی ؛ تصحیح ایرج افشار، تهران : امیرکبیر.
روملو، حسن بیک، (1380) احسن التواریخ ؛ تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران : اساطیر.
خنجی اصفهانی، روزبهان، (1382) عالم‌آرای امینی ؛ تصحیح محمد اکبر عشیق، تهران : میراث مکتوب.
خواندمیر، (35-1333) حبیب‌السیر فی اخبار اولاد بشر ؛ به تصحیح محمّددبیر سیاقی، 4 ج، تهران : کتابفروشی خیام.
سرور، غلام، (1376) شاه اسماعیل صفوی ؛ ترجمه محمدباقر آرام و عباسقلی غفاری‌فرد، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
سومر، فاروق، (1371) نقش ترکان آناتولی در تشکیل و توسعه دولت صفوی ؛ ترجمه احسان اشراقی و محمدتقی امامی، تهران : انتشارات گستره.
سیوری، راجر، (1380) ایران در عصر صفوی ؛ ترجمه کامبیز عزیزی، تهران : نشر مرکز.
قبادالحسینی، خورشاه، (1379) تاریخ ایلچی نظام‌شاه ؛ به تصحیح دکتر محمدرضا نصیری و کوئیچی‌هانه‌دا، تهران : انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
قزوینی،بوداق منشی، (1378) جواهر‌الاخبار ؛ تصحیح محسن بهرام‌نژاد، تهران : انتشارات میراث مکتوب.
قزوینی، یحیی‌بن عبدالطیف، (1363) لب‌التواریخ، انتشارات گویا : تهران.
غفّاری، کاشانی، (1343) قاضی احمد، تاریخ جهان‌آرا، تهران : انتشارات چاپخانه حافظ.
لاهیجی، (1350) تاریخ خانی ؛ تصحیح منوچهر ستوده، تهران : بنیاد فرهنگ ایران.
مؤلّف گمنام، (1364) تاریخ جهانگشای خاقان ؛ تصحیح الله مضطر دتا، اسلام‌آباد، مرکز تحقیقات ایران و پاکستان.
مؤلّف گمنام، (1384) عالم‌آرای شاه اسماعیل ؛ به تصحیح اصغر منتظر صاحب، تهران : انتشارات علمی و فرهنگی.
واله اصفهانی‌قزوینی، محمّدیوسف، (1380) خلد برین (روضه‌های هشتم و نهم صفویان) ؛ به تصحیح محمدرضا نصیری، تهران : انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
هینتس، والتر، (1362) تشکیل دولت ملی در ایران ؛ ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران، : خوارزمی.
یوسف‌‌جمالی، محمّدکریم، (1385) تحوّلات ایران در عصر صفوی، اصفهان : دانشگاه آزاد نجف‌آباد.
Browne.E.G,Aliterary history of persia, vol IV (A.D.1500-1924) Combrige university, London, 1930.
Minorsky, A Mongol Decree of 70/1320 to the Family of Shaykh Zahid, in B.S.O.A. Vol 20, London, 1957.
Savory.Rojer,Iran under the Safavids, cambridge university press Cambridge, 1980.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,093 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 894 |
||