اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 712 |
| تعداد مقالات | 6,935 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,408,757 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,787,184 |
قرارداد 1907م؛ همکاری روس و انگلیس وحوادث خونین تبریز در سال 1330ق/1911م | ||
| نشریه پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 10، دوره 11، شماره 21، اسفند 1396، صفحه 207-232 اصل مقاله (772.12 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2018.4032 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس قدیمی قیداری1؛ شهناز جنگجو قولنجی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه تبریز | ||
| 2بنیاد دانشنامه جهان اسلام | ||
| چکیده | ||
| در اوایل قرن بیستم، روس و انگلیس بنا به مصالح و منافع مشترک خود، رقابت دیرین خود بر سر مسائل ایران را کنار گذارده و رو به همگرایی و همکاری با یکدیگر آوردند و به دنبال آن، قرارداد 1907م. بین دو کشور امضاء گردید. این قرارداد می‌خواست تا سیاست دو کشور در قبال ایران را تا 1917م. تعیین کند.هدف مقاله حاضر ، بررسی تأثیر این همگرایی و همکاری دو کشور، بر سرنوشت تاریخی ایران با تأکید بر فجایع سال 1330/1911 روسها در تبریز میباشد. نتایج این پژوهش که با اتّکا به اسناد، نامهها، تلگراف‌ها و همچنین تحقیقات جدید این موضوع را به بررسی و تحلیل گذاشته است، نشان میدهد آسیب و زیانی که ایران در این دوره، به‌واسطه‌ی همکاری دو دولت استعماری روسیه و انگلستان متحمل شد، به‌مراتب بیش از زیان و آسیب دورۀ رقابت این دو دولت در ایران بود. بعد از انعقاد قرارداد 1907م، روس و انگلیس، استقلال و تمامیت ارضی ایران را فدای منافع خود کردند . زمانی که روسیه آشکارا به نقض استقلال و تمامیت ارضی ایران پرداخت، انگلیسی‌ها با توجّه به منافع خود و از ترس لغو قرارداد 1907م. از سوی روسها، به تأیید اقدامات تجاوزگرایانه روسها پرداخته و با این کار، آن‌ها را در ادامه اقدامات خود تحریک و تشویق کردند . اوج این تجاوزها، اشغال تبریز در سال 1330/1911 به دست روسها بود که منجر به کشته و یا مهاجرت عدهی زیادی از مشروطهطلبان و آزادی خواهان این شهر و ایجاد فضایی از رعب و وحشت گردید | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قاجار؛ روس و انگلیس؛ قرارداد1907م؛ مشروطه؛ مشروطهطلبان؛ آزادی‌خواهان تبریز | ||
| مراجع | ||
|
آفاری،ژانت(1379)،انقلاب مشروطیت ایران1906-1911/1285-1290؛ ترجمۀ رضارضایی،نشربیستون.
اسنادی درباره هجوم انگلیس و روس به ایران:1286 تا1291 ش(1370) ؛ به کوشش محمّدترکمان،وزارت امورخارجه،دفترمطالعات سیاسی وبین المللی.
اسپرینگ‌رایس، سرسسیل(1375)، نامه‌های خصوصی ؛ ترجمۀ جواد شیخ‌الاسلامی، تهران: انتشارات اطلاعات.
تقی‌زاده، حسن(خرداد 1356)، یادداشتهای تقی‌زاده ؛ تنظیم افشار، ایرج، گوهر، شماره 51، صص207-212.
افشار یزدی، محمود(1358)، سیاست اروپا در ایران ؛ ترجمۀ سیدضیاءالدین دهشیری، بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
امیرخیزی،اسماعیل(2536)،قیام آذربایجان و ستارخان، چاپ دوم،کتابفروشی تهران.
______________(فروردین1354)، یادداشتهای امیرخیزی،خاطرات وحید،شماره 42، صص9-12.
برون،ادوارد(بی‌تا)،انقلاب ایران ؛ ترجمه وحواشی:احمدپژوه، کانون معرفت.
براون، ادوارد(1351)، نامه‌هایی از تبریز ؛ ترجمۀ حسن جوادی، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
بلوشر، ویپرت(1369)، سفرنامه بلوشر ؛ ترجمه کیکاووس جهانداری، چاپ دوم، تهران : نشر خوارزمی.
بنکداریان، منصور(1392)، بریتانیا و انقلاب مشروطه ایران(1906-1911) سیاست خارجی، امپریالیسم و اپوزیسیون ؛ ترجمۀ کاظم فیروزمند، تهران: نامک.
ثقه‌الاسلام تبریزی،علی(2535)،مجموعه آثار قلمى ثقةالاسلام شهید تبریزى ؛ مصحّح: نصرت الله فتحى،انجمن آثارعلمى.
حبل‌المتین، سال نوزدهم، 1329، شماره 25و سال نوزدهم، 1330، شماره‌های 31و 30 و29.
دولت‌آبادی، یحیی(1371)،حیات یحیى، جلد سوم، تهران : عطار.
دولت آبادی،سید علی محمّد(تیر و مرداد 1351)،وقایع تبریز از 28 ذیحجه 1329 تا 11 محرم 1330، خاطرات وحید، شماره9 و 10.
ذوقی، ایرج(1368)، تاریخ روابط سیاسی ایران و قدرت های بزرگ(1900-1925)، انتشارات پاژنگ.
سایکس، سرپرسى(1380)، تاریخ ایران ؛ ترجمۀ سید محمّد تقى فخر داعى گیلانى، چاپ هفتم، جلد دوم، تهران : افسون.
شوستر،مورگان(1385)،اختناق ایران ؛ ترجمۀحسن افشار،تهران : نشرماهی.
ضمیری، میرزا اسدالله(1336)، یادداشتهای میرزا اسدالله ضمیری، ملازم خاص ثقه‌الاسلام ؛ به کوشش برادران شکوهی، تبریز : چاپ نور.
طاهرزاده بهزاد(بی‌تا)، کریم، قیام آذربایجان در انقلاب مشروطیت، از انتشارات شرکت نسبی حاج محمّد حسین اقبال و شرکاء.
کاتم، ریچارد(1371)، ناسیونالیسم در ایران ؛ ترجمه احمد تدیّن، انتشارات کویر.
کاظم‌زاده، فیروز(1354)، روس و انگلیس در ایران: 1864-1914پژوهشی دربارۀ امپریالیسم ؛ ترجمۀدکتر منوچهر امیری، چاپ اوّل، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های حبیبی.
کتاب آبی: گزارش های محرمانه وزارت امورخارجه انگلیس درباره انقلاب مشروطه ایران(1362)،جلداوّل ؛ به کوشش: احمدبشیری ،تهران : نشرنو.
________________ ___(1366)، جلدهفتم ؛ به کوشش:احمدبشیری ،تهران : نشرنو.
کتاب نارنجی:اسنادسیاسی وزارت خارجه روسیه تزاری درباره رویدادهای انقلاب مشروطه ایران(1366) ؛ به کوشش احمدبشیری،جلد دوم ،تهران : نشرنور.
____________________(1368) ؛ترجمۀ پروین منزوی،جلدچهارم، تهران :کتاب پرواز.
کسروی، احمد(2537)،تاریخ هیجده ساله آذربایجان ، دوجلد، موًسّسه انتشارات امیرکبیر.
عین‌السطنه، قهرمان میرزا سالور(1374)، روزنامه خاطرات عینالسلطنه ؛ چاپ مسعود سالور و ایرج افشار، جلد پنجم، اساطیر.
کرزن، جورج ناتانیل(1380)، ایران و قضیه ایران، ج1، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى.
کلارک، جیمز(تابستان1384)، مشروطه خواهان و قزاق ها: جنبش مشروطیت و مداخله روسها در آذربایجان (11 – 1907) ؛ ترجمۀمریم ربی، مجله تاریخ روابط خارجی، شماره 23، صص 107-138.
گرانتوسکی، ا.آ.م و دیگران(1359)، تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز ؛ ترجمه کیخسرو کشاورز، انتشارات پویش.
محمود، محمود(بی‌تا)، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم، جلد هشتم، تهران : نشر اقبال.
مختاری، محمّدتقی(1387)، «نگاهی به تاریخ روابط ایران و روسیه»، در کتاب: روابط ایران و روسیه ؛ به کوشش مهدی سنایی و جهانگیر کرمی، ایراس.
مستوفی، عبدالله(1384)، شرح زندگانى من، جلد دوم، تهران، ناشر: زوار.
ملک‌زاده،مهدی(1373)،تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، جلد ششم و هفتم، چاپ چهارم ،انتشارات علمی.
ناظم، حسین(1380)، روس و انگلیس در ایران(1914-1900) ؛ ترجمۀ فرامرز محمّدپور، تهران : مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
وحید مازندرانی، ع(1328 )، قرارداد 1907 روس و انگلیس راجع به ایران، تهران: کتابخانۀ سقراط، چاپخانه چهر.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,247 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,187 |
||