تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 586 |
تعداد مقالات | 6,016 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,765,607 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,773,314 |
ارزیابی توان اکولوژیک شهر گرگان بهمنظور تعیین نقاط بالقوۀ توسعۀ شهری | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 12، دوره 8، شماره 27، تیر 1397، صفحه 205-224 اصل مقاله (2.38 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2018.4098 | ||
نویسندگان | ||
دکتر صالح آرخی1؛ دکتر علیاکبر نجفیکانی1؛ طاهره بابائیان ![]() | ||
1استادیار گروه جغرافیای دانشگاه گلستان، گرگان | ||
2کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه گلستان، گرگان | ||
چکیده | ||
هدف از این تحقیق، بررسی فرایند ارزیابی توان اکولوژیک شهر گرگان بهمنظور تعیین نقاط بالقوۀ توسعۀ شهری است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است؛ بدینصورت که بهمنظور دستیابی به هدف تحقیق، ابتدا اطلاعات موردنیاز منطقه با استفاده از منابع اطلاعاتی موجود و کار میدانی و مصاحبه با متخصصان مربوط جمعآوری شده و در ادامه با کاربرد رویکرد ارزیابی چندمعیاره و بهطور مشخص استفاده از فرایند تحلیل سلسلهمراتبی که یکی از معروفترین فنون تصمیمگیری چندمنظوره برای موقعیتهای پیچیدهای که سنجههای چندگانه و متضادی دارند، در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به ارزشیابی، تجزیهوتحلیل، جمعبندی و تلفیق لایههای اطلاعاتی پرداخته شده است. براساس نتایج بهدستآمده، تمام منطقۀ مورد مطالعه ازنظر معیار ارتفاع و بخش اعظم محدودۀ مورد مطالعه ازلحاظ معیارهای شیب، کاربری زمین، راههای ارتباطی و بارش درجهت تعیین نقاط بهینۀ توسعۀ شهری مناسب و معیارهای جهت شیب، خاک، زمینشناسی، گسل، فاصله از رودخانه در محدودۀ مورد مطالعه درجهت توسعۀ شهر دارای محدودیت میباشند. درنهایت 73/11 درصد از این محدوده دارای قابلیت بسیار مناسب و 91/21 درصد دارای توان مناسب و 03/27 درصد دارای توان متوسطی برای توسعۀ شهر است. از سوی دیگر 07/26 درصد از این محدوده دارای توان نامناسب و 26/13 درصد دارای محدودیت بسیار زیاد برای توسعۀ شهر است. درمجموع، شهر گرگان در محدودۀ مورد مطالعه، بیشتر دارای توان متوسطی درجهت توسعۀ شهری است. | ||
کلیدواژهها | ||
ارزیابی توان اکولوژیک؛ توسعۀ شهری؛ فرایند تحلیل سلسلهمراتبی؛ گرگان | ||
مراجع | ||
1- ابراهیمزاده، عیسی؛ رفیعی، قاسم (1388)."مکانیابی بهینهی جهات گسترش شهری با بهرهگیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، مورد شهر: مرودشت" مجله جغرافیا و توسعه، شماره 15، پائیز، صفحات 70-45. 2- آلشیخ، علی؛ جوزی، علی؛ رضایان، سحر (1385). "طراحی مدل نوین ارزیابی توان اکولوژیک جهت استقرار کاربری توسعه شهری و خدماتی"، کنفرانس ژئوماتیک، سازمان نقشهبرداری کشور، صفحات10-1. 3- بهرامسلطانی، کامبیز (1371). "مجموعة مباحث و روشهای شهرسازی، محیط زیست"، ناشر: تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ اول، 240 صفحه. 4- پورجعفر، محمدرضا؛ منتظرالحجه، مهدی؛ رنجبر، احسان؛ کبیری، رضا (1391)."ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین عرصههای مناسب توسعه در محدودهی شهر جدید سهند"، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 28، پاییز، صفحات 22-11. 5- پوراحمد، احمد؛ شماعی، علی(1380)."اثرات توسعه فیزیکی شهر یزد بر جمعیت بافت قدیم شهر"، مجله نامه علوم اجتماعی، سال بیستم، شماره 18، صفحات 32-3. 6- حسیننژاد، مجتبی (1391)."ارزیابی ناسب کاربری های آموزشی مقطع متوسطه شهری با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره AHP فازی"، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه گلستان، 250 صفحه. 7- جوزی، سیدعلی؛ مرادیمجد، نسرین؛ عبداللهی، هدی(1388)."ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه بوالحسن دزفول به منظور استقرار کاربری گردشگری به روش تصمیمگیری چند معیاره"، پژوهشهای مجله علوم و فنون دریایی، صفحات 84-71 8- رهنمایی، محمدتقی (1370)."توانهای محیطی ایران"، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری، تهران، 410 صفحه. 9- سرور، رحیم، (1383)."استفاده از AHP در مکانیابی جغرافیایی"، مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 49، پاییز، صفحات 38-19. 10- سرور، رحیم، (1387)."جغرافیای کاربردی و آمایش سرزمین"، ناشر: تهران، انتشارات سمت، چاپ سوم، 242 صفحه. 11- شناور، بامشاد؛ حسینی، سید محسن؛ اورک، ندا (1391)."کاربرد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در ارزیابی توان سرزمین به منظور توسعه شهری در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 27، شماره دوم، تابستان، صفحات 149-129. 12- شیرمحمدی، حمید؛ نقیبی، فریدون(1386)."توسعه کالبدی شهر نالوس با در نظر گرفتن اثرات زیست محیطی به کمک GIS "، نشریه هویت شهر، سال اول، شماره1، پائیز و زمستان، صفحات 38-27. 13- عزیزیان، محمدصادق؛ نقدی، فریده؛ ملازاده، مهدی (1392)."ارزیابی توان اکولوژیک حاشیه شهر تبریز به منظور توسعه پایدار شهری با رویکرد MCE" مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال چهارم، شماره 13 ، صفحات 128-113. 14- عباسنژاد، احمد؛ نجفزاده، علیرضا (1387)."زمینشناسی زیست محیطی"، ناشر: دانشگاه پیام نور، چاپ دوم، 370 صفحه 15- قرخلو، مهدی؛ پورخباز، حمیدرضا؛ امیری، محمدجواد؛ فرجیسبکبار، حسنعلی(1388)."ارزیابی توان اکولوژیک منطقة قزوین جهت تعیین نقاط بالقوه توسعة شهری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی"، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال اول، شماره دوم، پاییز، صص 68-51. 16- قرخلو، مهدی؛ داوودی، محمود؛ زندوی، سیدمجدالدین؛ جرجانی، حسنعلی(1390)."مکانیابی مناطق بهینهی توسعهی فیزیکی شهر بابلسر بر مبنای شاخصهای طبیعی"، جغرافیا و توسعه، شماره 23 ، تابستان، صفحات 122-99. 17- قراگوزلو، علیرضا (1384). " GISو ارزیابی و برنامه ریزی محیط زیست"، ناشر: مرکز تحقیقات سازمان نقشه برداری کشور، چاپ دوم ، 160 صفحه. 18- قاسمیان بهاره؛ عابدینی، موسی (1391)."بررسی توسعه فیزیکی شهرستان بیجار بر پایه شاخصهای طبیعی و مکانیابی بهینه ی توسعه آتی آن" دومین همایش برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، صفحات 10-1. 19- کرامتی، رحمتالله؛ رشیدی فرد، نعمت اله (1392)."بررسی روند رشد فیزیکی شهر؛ نمونه موردی شهر دهدشت"، اولین همایش ملی معماری، مرمت شهرسازی و محیط زیست پایدار، شهریور، صفحات 16-1. 20- مخدوم، مجید (1384). "شالوده آمایش سرزمین"، چاپ ششم،. انتشارات: دانشگاه تهران، 289 صفحه. 21- میرداودی حمیدرضا؛ زاهدیپور، حجتاله؛ مرادی، حمیدرضا؛ گودرزی، غلامرضا (1387)."بررسی و تعیین توان اکولوژیک استان مرکزی از نظر کشاورزی و مرتعداری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی"، فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران، سال 15، شماره 2 ، صفحات 255-242. 22- Abdoos, Monireh., & Mozayani, Naser .(2005). "Fuzzy Decision Making Based on Relationship Analysis between Criteria", proc, North American Fuzzy Information Processing Society Annual Conf, 26-28 jule, pp 743-747.
23- Anderson, Larz. (1987). "Seven methods for calculating land capability/suitability". American Planning Association.Planning Advisory Service, Report No. 402pp 1-20
24- Batisani, Nnyaladzi., & Yarnal, berent. (2009)."Urban expansion in Centre County, Pennsylvania: Spatial dynamics and Landscape transformations", Applied Geography,doi ,pp 235-249
25- Koomen, Eric, Still Well., John, Bakema, Aldrik., Scholten, Henk J. (2007). "Modelling Land-Use Change Progress and applications", Published by Springer, ISBN,398p.
26- Sudhira, H.S., Ramachandra, T.V., & Jagadish, K.S. ( 2004). "Urban sprawl: metrics, dynamics and modeling using GIS", International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, Volume 5, Issue 1, February, pp 29-39
27- Son Yu, Chian. (2002). "A GP-AHP method for solving group decision-making fuzzy AHP problems "Computer & Operation research, Volume 29, Issue 14, December, pp 1969–2001
Wolfslehner, Bernhard., Harald, Vacik., & Manfred, J.Lexer. (2005). "Application of the analytic network processing multi-criteria analysis of sustainable forest management", Forest Ecology and Management,Volume 207, Issues 1–2, 7 March, pp 157–170V | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 401 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358 |