تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 550 |
تعداد مقالات | 5,698 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,967,014 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,349,937 |
پایش مکانی تداوم بارش در استان کردستان | ||
فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 13، دوره 16، شماره 52، پاییز 1397، صفحه 247-266 اصل مقاله (2.24 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2018.4125 | ||
نویسنده | ||
محمد دارند | ||
دانشیار اقلیمشناسی دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه کردستان | ||
چکیده | ||
برای انجام این پژوهش دادههای روزانۀ بارشِ 188 ایستگاه بر روی پهنه و خارج از مرز استان طی بازۀ زمانی 1/1/1340 تا 30/10/1389 استفاده شد. با بهرهگیری از روش زمینآماری کریجینگ مقادیر بارش بر روی یاختههای 6×6 کیلومتر میانیابی شد. حاصل آن 811 یاختۀ مکانی بود که کل گسترۀ استان کردستان را پوشش میدادند. سپس پایگاه دادهای در ابعاد 811×18203 فراهم شد که بر روی سطرها، روز (زمان) و بر روی ستونها، یاختهها (مکان) قرار داشتند و مبنای محاسبات این پژوهش قرار گرفت. برای هر یاخته سهم ماندگاریها در کل روزهای بارشی و تأمین میزان بارش دریافتی بههمراه اهمیت مکانی مانایی بارش محاسبه شد. یافتههای این پژوهش نشان داد که ماندگاریهای بارش بر روی استان 1 الی 37 روزه است. ماندگاریهای بارش 1 الی 9 روزه بر روی کل گسترۀ استان کردستان رخنمود دارند. ماندگاریهای طولانی در نیمۀ غربی استان که بهلحاظ میزان دریافتی بارش پربارشاند، بسامد رخداد بیشتری دارند. ماندگاریهای کوتاهمدت (1 و 2 روزه) بیشترین بسامد روزهای بارشی و بیشترین درصد مشارکت در تأمین مقدار بارش دریافتی نیمۀ کمبارش (شرق) استان را برعهده دارند. همچنین اهمیت فضایی بارشهای کوتاهمدت بیانگر نقش مهم اینگونه بارشها برای نیمۀ شرقی استان است. در نیمۀ غربی استان، ماندگاری بارشهای طولانی (4 الی 9 روزه) درصد مشارکت زیادی در تأمین مقدار کل بارش و بسامد رخداد روزهای بارشی دارند؛ درحالی که اهمیت مکانی ماندگاریهای طولانی بارش برای مناطقی غیر از نیمۀ غربی استان، بیشینه است و این بیانگر عادیبودن رخنمود بارشها با ماندگاری طولانی برای نیمۀ غربی (پربارش) استان و فرین بودن آنها برای مناطق مرکزی و نیمۀ شرقی است. بهنظر میرسد که پیکربندی ناهمواریهای استان و مسیر سامانههای بارشزا نقش مهمی در الگوهای مکانی ماندگاریهای بارش دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
مانایی؛ بارش؛ میانیابی؛ کردستان | ||
مراجع | ||
حجام، سهراب؛ یونس خوشخو؛ رضا شمسالدین وندی (1387). تحلیل روند تغییرات بارندگیهای فصلی و سالانه چند ایستگاه منتخب در حوزۀ مرکزی ایران با استفاده از روشهای ناپارامتری، پژوهشهای جغرافیایی. شمارۀ 64. صفحات 168-157. عساکره، حسین؛ زهرا سیفیپور (1391). مدلسازی مکانی بارش سالانۀ ایران، جغرافیا و توسعه. شمارۀ 29. صفحات 30-15. عساکره، حسین (1386). تغییرات زمانی- مکانی بارش ایران زمین، مجلۀ جغرافیا و توسعه. شمارۀ 10. صفحات 164-145. غیور، حسنعلی؛ سیدابوالفضل مسعودیان (1375). بررسی مکانی رابطۀ بارش با ارتفاع در ایران زمین، تحقیقات جغرافیایی. صفحات 143-124. غیور، حسنعلی؛ سیدابوالفضل مسعودیان (1378). بررسی مکانی شاخص یکنواختی توزیع بارش در ایران زمین، تحقیقات جغرافیایی. صفحات 28-19. کتیرایی، پریسیما؛ سهراب حجام؛ پرویز ایراننژاد (1386). سهم تغییرات فراوانی و شدت بارش روزانه در روند بارش در ایران طی دورۀ 1960 تا 2001، مجلۀ فیزیک زمین و فضا. شمارۀ 1. صفحات 83-67. محمودی، پیمان؛ هوشنگ آقاییهشتجین (1389). تحلیل همزمانی و هممکانی روزهای بارش در استان کردستان، مجلۀ رشد آموزش جغرافیا. شمارۀ 4. صفحات 59-52. مدرس، رضا (1386). توابع توزیع منطقهای بارش ایران، مجلۀ پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی. شمارۀ 7. صفحات 91-86. مسعودیان، سیدابوالفضل (1382). بررسی پراکندگی جغرافیایی بارش در ایران به روش تحلیل عاملی دورانیافته، مجلۀ جغرافیا و توسعه. سال اول (1). صفحات 89-79. مسعودیان، سیدابوالفضل (1384). شناسایی رژیمهای بارش ایران به روش تحلیل خوشهای. پژوهشهای جغرافیایی. شمارۀ 52. صفحات 61-47. مسعودیان، سیدابوالفضل؛ محمد دارند؛ عبدالرضا کاشکی (1389). بررسی روند روزهای بارانی ایران، چهارمین کنفرانس منطقهای تغییراقلیم.صفحات91-87. نظریپور، حمید؛ محمود خسروی؛ سیدابوالفضل مسعودیان (1390). الگوهای فضایی اهمیت تداوم بارش ایران، مجلۀ مطالعات جغرافیایی مناطق خشک. شمارۀ 3. صفحات 57-37. نظریپور، حمید؛ سیدابوالفضل مسعودیان؛ زهرا کریمی (1391). بررسی تغییرات فضایی سهم بارشهای یک روزه در تأمین روزهای بارشی و مقدار بارش ایران، مجلۀ فیزیک زمین و فضا. شمارۀ4.صفحات 258 -241. Domroes M. and Ranatunga E (1993). Analysis of Inter-station Daily Rainfall Correlation During the Southwest Monsoon in the Wet Zone of Sri Lanka. Geografiska Annaler, 75A (3). 137-148. Mair A and Fares A (2011). Comparison of rainfall interpolation methods in a Mountainous Region of a Tropical Island. J Hydrol Eng, 371-383. Dahale S.D and Panchawangh N. Singh S.V. Ranatunge. E & Birkshavana R (1994). Persistence in rainfall occurrence over tropical South-East Asia and equatorial pacific. Theoretical and applied climatology, 49. 27-39. Goovaerts P (1997). Geostatistics for natural resources evaluation. Oxford, New York, P: 483. Ray C. L (1929). Rainfall persistency at San Juan. Monthly weather review. May, 184-194. Alijani B. Obrien. J and Yarnal B (2008). Spatial analysis of precipitation intensity and concentration in Iran, Theoretical and applied climatology, 94.107-124. Nazaripour H and Mansouri Daneshvar M.R (2014). Spatial contribution of one-day precipitations variability to rainy days and rainfall amounts in Iran. International Journal of Environmental Science and Technology. 11 (6) 1751-1758.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 305 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |