اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 552 |
| تعداد مقالات | 5,709 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,973,858 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,356,094 |
روند تحول کالبدی- فضایی روستاهای پیرامون شهر کاشان طی دورۀ زمانی 1395-1355 | ||
| جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
| مقاله 2، دوره 8، شماره 29، زمستان 1397، صفحه 19-36 اصل مقاله (1.51 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2018.4243 | ||
| نویسندگان | ||
محمدعلی صادقی 1؛ دکتر عباس سعیدی* 2؛ دکتر رحمت‌الله منشی‌زاده3؛ دکتر فرهاد عزیزپور4
| ||
| 1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 2استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 3دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی | ||
| 4دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی. گروه جغرافیای انسانی. دانشکده علوم جغرافیایی. دانشگاه خوارزمی. تهران. ایران | ||
| چکیده | ||
| عرصۀ محیطی سکونتگاههای انسانی، بستر نظام اجتماعی و اقتصادی است که ساخت‌‌ها و کارکردها بر آن تکیه دارند. بر همین مبنا، تحولات کالبدی- فضایی عرصههای روستایی و شهری حاصل تعامل متقابل عوامل و نیروهای مختلف در ابعاد محیطی- اکولوژیک و اجتماعی- اقتصادی هستند. هدف از انجام این مقاله این است که در چارچوب رویکرد پویش ساختاری– کارکردی، ضمن تأکید بر پیوندهای روستایی- شهری به بررسی و تبیین تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاههای بخش مرکزی کاشان بپردازد. جامعۀ آماری برای انجام تحقیق، 35 روستای دارای سکنۀ بخش مرکزی شهرستان کاشان با مجموع 14657 نفر جمعیت و 4891 خانوار است. حجم نمونۀ خانوارهای روستایی از فرمول کوکران به‌دست آمده است؛ بدین ترتیب که 320 پرسشنامه به‌نسبت جمعیت هر روستا، بین خانوارهای روستاهای مذکور به‌صورت تصادفی توزیع و تکمیل شد. در راستای تحلیل و تبیین داده‌‌‌‌ها و اطلاعات از روش‌‌های کیفی (تحلیل منطقی)، کمّی (آماری- توصیفی) و SPSS استفاده شد. جمع‌‌آوری اطلاعات نیز به روش اسنادی و میدانی بوده که روش اسنادی شامل سوابق آماری، کارهای صورت‌گرفته در دانشگاه‌‌ها و مؤسسات مختلف و روش میدانی نیز ازطریق پرسشنامۀ خانوار روستایی بوده است. نتایج بررسی نشان می‌‌دهد، در سکونتگاههای بخش مرکزی شهرستان کاشان با مرکزیت منطقهای شهر کاشان، عوامل و نیروهای مختلف با ابعاد محیطی- اکولوژیک، اجتماعی و اقتصادی به‌صورت برهم‌افزا (سینرژیک) در فرایند دگرگونی سکونتگاههای ناحیه اثرگذر بوده‌اند؛ به‌طوری‌‌که پیامدهای این دگرگونی‌ها در عرصههای مختلف، ازجمله تغییرات محیطی- اکولوژیک، بهره‌گیری از فناوری، تغییر کاربری اراضی، محدودیت‌های فعالیت کشاورزی، گسترش واحدهای صنعتی و تغییر در الگوهای رفتار اجتماعی قابل ردیابی است. هرچند این پیامدها در بعضی عرصه‌ها موجب توسعۀ روستایی- شهری شده، اما تعارضاتی نیز در عرصههای کالبدی- فضایی به‌‌همراه داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پویش ساختاری- کارکردی؛ تحولات کالبدی- فضایی؛ برنامهریزی فضایی؛ سکونتگاههای روستایی بخش مرکزی شهرستان کاشان | ||
| مراجع | ||
|
سازمان آب منطقهای استان تهران، (1380). سعیدی، عباس و سلطانی،ریحانه(۱۳۸۳) نقش پیوندهای کلانشهری در تحول کالبدی- فضایی روستاهای پیرامونی : نمونه : روستای حصار در حوزه کلانشهر مشهد، مجله جغرافیا صاحب امتیاز انجمن جغرافیایی ایران، سال دوم پاییز و زمستان383 شماره 3. سعیدی، عباس (1384)، ناکارآمدی سـاختاری- عـملکردی نـظام‌‌های فضایی ناحیهای (مورد: ناحیۀ باغملک، شرق خوزستان)، جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، صاحب امتیاز دانشگاه فردوسی مشهد، سال 3، شمارۀ 5، صص 60-41. سعیدی، عباس (1387)، دانشنامه مدیریت شهری و روستایی، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، وسازمان شهرداریها ودهیاریهای کشور. سعیدی، عباس (1388)، مبانی جغرافیای روستایی، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات سمت. سعیدی، عباس (١٣٩٠)، ارزیابی مکانی- فضایی رویکردهای توسعه وتحول سکونتگاههای روستایی؛ مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی سکونتگاههای روستایی: مسکن وبافت ناشر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی . سعیدی، عباس (١٣٩١)، پویش ساختاری- کارکردی: رویکردی بـدیل در بـرنامه‌ریزی فـضایی، فصل‌نامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، صاحب امتیاز دانشگاه خوارزمی تهران، سال یکم، شمارۀ یک، صص ١٨-١. سعیدی، عباس و حسینی حاصل صدیقه (1388)، شالودۀ مکان‌یابی و استقرار روستاهای جدید. انتشارات شهیدی، چاپ دوم، تهران. شکویی، حسین (1389)، اندیشه‌های نو در فلسفۀ جغرافیا، جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: نشر مؤسسۀ گیتاشناسی. صدوق، حسن و سعیدی، عباس (1385)، نظام فضایی به مثابۀ جوهرۀ مطالعات جغرافیایی، نشریۀ علمی- پژوهشی جغرافیا، صاحب امتیاز انجمن جغرافیایی ایران، سال 4، شمارۀ 10 و 11، صص20-7. طرح جامع ناحیهای شرق استان اصفهان. (1387). جلد چهارم، سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان. طرح جامع ناحیهای شرق استان اصفهان. (1387). جلد دوم، سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان. طرح عمران و توسعه (جامع) شهر کاشان (1389)، جلد اول، سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان. طرح عمران و توسعه (جامع) شهر کاشان(1389)، جلد پنجم، سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان. لندست (تصاویر ماهواره‌‌ای) سال‌های 1984، 2017 و 2001 برگرفته از سایت: https://earthexplorer.usgs.gov/ مرکز آمار ایران (1367)، سرشماری کشاورزی، استان اصفهان، مرکز آمار ایران، سال ١٣٦٧. مرکز آمار ایران (1370)، دیسکت داده‌های جمعیت (١٣٧٠)؛ مرکز آمار ایران. مرکز آمار ایران. (1375). شناسنامۀ آبادی‌های کشور، شهرستان کاشان، تهران، ١٣76. مرکز آمار ایران. (1380). ایران در آیینۀ آمار، نشریۀ شمارۀ ٢١، سال 1380. مرکز آمار ایران. (1382). سرشماری کشاورزی، دیسکت اطلاعات سال 1382. مرکز آمار ایران. (1395). سرشماری کشاورزی، دیسکت اطلاعات سال 1396 مرکزآمار ایران، سرشماری کشاورزی ١٣٧٢ استان اصفهان، مرکز آمار ایران، سال ١٣٧٢. مرکز آمار ایران، فرهنگ آبادی‌های کشور (1355)، استان اصفهان، تهران، ١٣٥٩. مرکز آمار ایران، فرهنگ آبادی‌های کشور (١٣٦٥)، شهرستان کاشان، تهران، ١٣٦٨.
Coates, B.E., R.J. Johnston & P.L. Knox (1977), Geography and Inequality, Oxford University Press.
Heck, Ronald H.(1998), “Conceptual and methodological issues in investigating principal leadership across cultures” ,in: Peabody Journal of Education, 73:2, pp. 51-80.
Jonston , Ronald John (2000), The dictionary of human geography, Malden, MA: Blackweell , publishers.
Lambooy, J. G.et al.(2001),“Transaction costs, logistics and the spatial functional dynamics of supply chains ”,Paper to be presented at the European Regional Science Association (ERSA),29-31 August, Zagreb.
Mauer, S. M. et al. (1984): Structural-Functional Relationships in Diabetic Nephropathy”, in: The American Society for Clinical Investigation,74, October, pp. 1143-1155.
Parysek, J.J. (2004), “The Socio-economic and Spatial Transformation of Polish Cities after1989”, in: Dela,21, pp. 109-119.
Rathbun, B. (2008), “A Rose by Any Other Name: Neoclassical Realism as the Logical and Necessary Extension of Structural Realism”, in: Security Studies,17:2, pp. 294-321.
Rondinelli, D. (1985), Applied Methods of Regional Analysis: The Spatial Dimensions of Developinent Policy, West view Press, Boulder, Colorado.
Rondinelli, D. and K. Ruddle (1978), Urbanization and Rural Development: A Spatial Policy for Equitable Growth, Praeger, New York.
Tacoli, Cecilia (1998), Bridging the divide: Rural-urban Interactions and Livelihood Strategies, IIED, Gatekeeper Series, No. SA77, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,619 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,076 |
||
