
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,184 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,742,868 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,062,415 |
تحول در آئینهای اعدام در گذار از دورهی قاجار به مشروطه و پهلوی (از مرگ هزارباره تا نقطه صفر تعذیب) | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 5، دوره 12، شماره 23، اسفند 1397، صفحه 83-104 اصل مقاله (662.75 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2019.4507 | ||
نویسندگان | ||
یعقوب خزائی* 1؛ شیرزاد خزائی2 | ||
1استادیار گروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه بیرجند | ||
چکیده | ||
مجازات یکی از راهبردهای جوامع بهمنظور نفی رفتار نا همنوایی است که برخی اصول و سنتهای جوامع را مورد تهدید قرار میداده است. اعدام هم از قدیمیترین و متداولترین روشهای مجازات بوده است بطوریکه در تمام جوامع بشری به اشکال مختلف و متنوع اعمال میشده است و میتوان در آن انواع خشونتهای تمامعیار و تعذیب های دهشتناک بدنی را ملاحظه کرد. در دوره مشروطه به دلیل ظهور نگرش و ایستارهای های نوین شکل و صورت مجازات اعدام دستخوش تغییر و تحول شد. حال پرسش پژوهش حاضر این است که در گذار از دوره قاجار به مشروطه و عصر جدید فنون و تکنیکهای کیفر اعدام دچار چه نوع تغییراتی شده است و آیا این تغییرات را میتوان ضرورتاً در جهت ترقی و تعالی رفتار با نوع بشر ارزیابی کرد؟ به نظر میرسد ما در حال گذار از نمایش عمومی اعدام به اعدام در گوشه زندانها، از تعذیب شدید بدنی به اعدام بهوسیله دار و طناب و تیرباران، و از تعذیب طولانی به اعدام سریع و آنی محکومان هستیم. در چنین چرخشی درصحنه مراسم اعدام مدرن حضور علوم مدرن چون پزشکی، روانشناسی و روشهای بالینی و حقوق از یکسو و فنآوریهای نوین چون عکسبرداری و اسلحه گرم از سوی دیگر قابلبررسی است. ازاینرو اعدام مدرن همبستۀ علوم مدرن است و بدون علوم مدرن وجود خارجی نخواهد داشت | ||
کلیدواژهها | ||
مجازات؛ اعدام؛ حقوق کیفری؛ قاجار؛ پهلوی | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، یرواند (1382) اعترافات شکنجهشدگان، ترجمه رضا شریفها، سوئد: نشر باران. آریانپور، منوچهر (1384) فرهنگ ریشههای هندواروپایی زبان فارسی، اصفهان: جهاد دانشگاهی اصفهان. آنسل، مارک (1356) مجازات اعدام، چاپ دوم، ترجمه مصطفی رحیمی، تهران: آگاه. آوانسیان، اردشیر (1358) یادداشتهای زندان 1928 ـ 1942، بیجا: انتشارات حزب توده ایران. ابتهاج، ابوالحسن (1371) خاطرات ابوالحسن ابتهاج، ج 1، تهران: علمی. اخگر، احمد (1336) زندگی من در هفتادسال تاریخ معاصر ایران، ج 1، بیجا: اخگر. اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان (1367) تاریخ منتظم ناصری، جلد سوم: به تصحیح محمد اسماعیل رضوانی، تهران: دنیای کتاب. الموتی، مصطفی (1370) ایران در عصر پهلوی، لندن: بینا. الموتی، ضیاءالدین (1370) فصولی از تاریخ مبارزات سیاسی اجتماعی ایران، تهران: چاپخش. امیرعلایی، شمسالدین (1357) مجازات اعدام، تهران: کتابفروشی دهخدا. ببی، ارل (1381) روشهای تحقیق در علوم اجتماعی، ج 2، ترجمه رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت. براهنی، رضا (1358) در انقلاب ایران چه شده است و چه خواهد شد؟، تهران: کتاب زمان. بری دال، سون (1380) گزارش نظمیه تهران سالهای 1915-1912، ترجمه عبدالرضا بهادری، تهران: دستان. بهار، ملک الشعراء (1386) تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران، ج 2، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر. بهرامی، عبدالله (1363) خاطرات، تهران: انتشارات علمی. پسیان، نجفقلی (1370) واقعه اعدام جهانسوز، تهران: مدبر. پیشهوری، جعفر (1384) زندان رضاشاه، به کوشش شاهرخ فرزاد، تهران: انتشارات شیرین. ثواقب، جهانبخش (1394) مجازاتهای عرفی مجرمان در عصر قاجاریه (از آغاز تا مشروطه 1324 ـ 1209)، جستارهای تاریخی، سال ششم، شماره اول، صص 45 ـ 23. حاجبی تبریزی، ویدا (1384) داد بیداد: نخستین زندان زنان سیاسی (1357 ـ 1350)، ج 1، چ 3، تهران، بازتاب نگار. حاج سیدجوادی، علیاصغر (1357) نامهها، چاپ دوم، بیجا: انتشارات تندر. حاج قربانعلی، ابوالفضل (1370) چهرۀ دکتر حسین فاطمی، بیجا: گلشن. خاطرات روزنامهنگاران زندانی (1383) گردآوری و تدوین سید فرید قاسمی، تهران: نشر آبی. خاطرات مبارزه و زندان (فصل سوم خاطرات علیمحمد آقا)(1387) تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. خاکساران، محمدحسن (1383) خاطرات محمدحسن خاکساران، تهران: تدوین مرکز اسناد انقلاب اسلامی. خزائی، یعقوب (1396) فرایند ساخت یابی نهاد زندان، چاپ دوم، تهران: آگه. خسروپناه، محمدحسین (1383) سازمان افسران حزب توده از درون، تهران: پیام امروز. داداشزاده، کاوه (1389) پادشاه زندانها، تهران: خجسته. دشتی، علی (1380) ایام محبس، تهران: اساطیر. دشتی، علی (1352) ایام محبس، چاپ ششم، کتابهای پرستو. دلانوآ، کریستین (1371) ساواک، ترجمه عبدالحسین نیکگهر، تهران: طرح نو. دولتآبادی، یحیی (1361) حیات یحیی، جلد دوم، چاپ سوم، تهران: انتشارات عطار. دیولافوا (1361) سفرنامه دیولافوا، چاپ دوم، ترجمه فره وشی، تهران: کتابفروشی خیام. رکن زاده آدمیت، محمدحسین (1357) فارس و جنگ بینالملل، جلد 1، چاپ چهارم،، تهران: انتشارات اقبال. روزبه، منوچهر (بیتا) زندگی خانوادگی ـ نظامی و مبارزات خسرو روزبه، بیجا: بینا. زربخت، مرتضی (1382) خاطراتی از سازمان افسران حزب توده ایران، تهران: انتشارات ققنوس. سایکس، سرپرسی (1370) تاریخ ایران، ترجمه سید محمدتقی فخر داعی گیلانی، ج 2، چاپ پنجم، تهران: دنیای کتاب. سحابی، عزتالله (1388) نیمقرن خاطره و تجربه، جلد اول، تهران: نشر فرهنگ صبا. سرنا، کارلا (1362) آدمها و آئینها در ایران، ترجمه علیاصغر سعیدی، تهران: زوار. سلطانی، محمدطاهر (1384) خاطرات سلطانی «از قصرشیرین تا قصر قاجار»، به اهتمام محمدعلی سلطانی، تهران: سها. سماکار، عباس (1382) من یک شورشی هستم، چاپ دوم، تهران: مهراندیش. سیفی فمی تفرشی، مرتضی (1362) نظم و نظمیه در دوره قاجاریه، تهران: انتشارات یساولی (فرهنگسرا). شهری، جعفر (بیتا) گوشهای از تاریخ اجتماعی تهران قدیم، بیجا: بینا. شین جوء، سوزوکی (1393) سفرنامه سوزوکی شین جو سفر به فلات ایران (1323 ه.ق)، ترجمه هاشم رجبزاده و کینجی ئه اورا، تهران: طهوری. صفرخان (1378) خاطرات صفرخان، به کوشش علیاشرف درویشیان، تهران: نشر چشمه. طبری، احسان (بیتا) شکنجههای رضاخان قلدر، بیجا: 1. آهن. طبری، احسان (1367) کژراهه، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر. عباسی، روحالله (1989) خاطرات یک افسر تودهای، بیجا: انتشارات فرهنگ. عراقی، حاج مهدی (1370) ناگفتهها خاطرات شهید حاج مهدی عراقی، به کوشش محمود مقدسی، مسعود دهشور، حمیدرضا شیرازی، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا. علوی، بزرگ (1392) ورقپارههای زندان، چاپ سوم، تهران: انتشارات نگاه. عمویی، محمدعلی (1377) درد زمانه، بیجا: آنزان. فوروکاوا (1384) سفرنامه فوروکاوا، ترجمه هاشم رجبزاده و کیتیجیئه اورا، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. فوکو، میشل (1388) مراقبت و تنبیه، چاپ هشتم، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشر نی. کاساکوفسکی (2535) خاطرات کلنل کاساکوفسکی، ترجمه عباسقی جلی، تهران: چاپ کاویان. کرزن، جرج. ن (1373) ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی، جلد اول، چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. کسروی، احمد (1378) تاریخ مشروطه ایران، چاپ نوزدهم، تهران: امیرکبیر. کشاورز، فریدون (بیتا) پروژه تاریخ شفاهی ایران، ج 14، نوار شماره 2. کشفی دارابی، سید جعفر بن اسحاق موسوی (1395) آثار عقل در سیاست مدن (بخش سیاست مدن تحفه الملوک)، در: سیاستنامههای قاجاری، ج 1، به تصحیح غلامحسین زرگری نژاد، تهران: نگارستان اندیشه. گلدوزیان، ایرج (1384) بایستههای حقوق جزای عمومی، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات میزان. لسانی، ابوالفضل (1331) مجازات اعدام، ماهنامه کانون وکلای دادگستری، سال چهارم، شماره 4. متین دفتری، هدایت (1383) دکتر حسین فاطمی: نوشتههای مخفیگاه و زندان، آلمان ـ کلن: بینا. مجموعه قوانین و مقررات سالهای 1312-1300(1388) بخش اول، تهران: روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران مختاری، پاشا لواء (1329) تاریخ هفتادساله پلیس ایران، بیجا: چاپخانه ارتش. ملکی، خلیل (1368) خاطرات سیاسی، تهران: شرکت سهامی انتشار. موسوی بجنوردی، سید کاظم (1381) مسی به رنگ شفق، به اهتمام علیاکبر رنجبر کرمانی، تهران: نشر نی. میثمی، لطفالله (1382) آنها که رفتند، ج 2، تهران: انتشارات صمدیه. ناظم الاسلام کرمانی (1357) تاریخ بیداری ایرانیان، ج 1، به تصحیح علیاکبر سعیدی سیرجانی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. نجات حسینی، محسن (1382) بر فراز خلیجفارس، چاپ سوم، خاطرات محسن نجات حسینی (عضو سابق مجاهدین خلق ایران (1355 ـ 1345)، تهران: نشر نی. ویلس، چارلز جیمس (1363) تاریخ اجتماعی ایران در عهد قاجاریه، به کوشش جمشید دودانگه مهرداد نیکنام، تهران: انتشارات زرین. جعفری، سید محمدمهدی (1389) همگام با آزادی خاطرات شفاهی دکتر سید محمدمهدی جعفری، مصاحبه و تدوین سیدقاسم یاحسینی، قم: صحیفه خرد. یحیی مدرسی و حسین سامعی و زهرا صفوی مبرهن (1380) فرهنگ اصطلاحات دوره قاجار (قشون و نظمیه)، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. روزنامهها و مجلات «اجرای حکم اعدام» در: خاطرات وحید، 1354، شماره 41. اطلاعات، سال اول، شماره 48، 17 مهرماه 1305. اطلاعات، سال 2، شماره 472، 2 اردیبهشت 1307. اطلاعات، سال دوم، شماره 508، 19 خرداد 1307. تصاویر آرشیو عکس موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. منابع خارجی: Foucault, Michel, (2004)Surveiller et punir, Naissance de la prison, Gallimard, Paris.
A Global History of Execution and the Criminal Corpse, (2015) Edited by Richard Ward, Palgrave Macmilian. Summersdale Publishers Ltd, UK. Geoffrey Abbott (2006) Amazing True Stories of Execution Blunders.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,550 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,935 |