تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 586 |
تعداد مقالات | 6,016 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,765,613 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,773,315 |
ارزیابی کیفیت طرحهای دولت در توسعۀ سکونتگاههای روستایی مطالعۀ موردی: دهستان دولتآباد، شهرستان جیرفت | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 3، دوره 17، شماره 55، تیر 1398، صفحه 1-22 اصل مقاله (1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2019.4576 | ||
نویسندگان | ||
صادق اصغری لفمجانی ![]() | ||
1استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زابل | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زابل | ||
3کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه زابل، ایران | ||
چکیده | ||
در سالهای اخیر، دولت بهمنظور توسعۀ سکونتگاههای روستایی در اقصینقاط کشور، اقدامات متعددی را در قالب طرحهای هادی و نوسازی- بهسازی اجرا کردهاست. در این راستا هدف تحقیق حاضر، ارزیابی کیفیت اقدامات دولت در قالب طرحهای توسعۀ مساکن روستاهای دهستان دولتآباد در شهرستان جیرفت بودهاست. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است که در آن برای بررسی سوابق و تبیین مسأله از روش اسنادی و برای جمعآوری اطلاعات مرتبط با اقدامات دولت در روستاهای مورد مطالعه، از روش پیمایشی استفاده شدهاست. در این راستا، با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای دارای طرح هادی یا طرح نوسازی- بهسازی و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 345 خانوار بهعنوان حجم نمونه محاسبهشد. انتخاب خانوارهای نمونه بهمنظور تکمیل پرسشنامههای تحقیق با روش تصادفی ساده صورت گرفتهاست. آزمون روایی ابزار تحقیق از طریق «روایی محتوایی» و بررسی پایایی آن نیز با استفاده از روش «آلفای کرونباخ» بودهاست. تجزیهوتحلیل دادهها با روشهای آمار توصیفی، استنباطی و مدل تلفیقی AHP-Vikorو با کمک نرمافزارهای Expert Choice، SPSSو ArcGIS انجام شدهاست. براساس نتایج پژوهش، سطح اقدامات اجرایی دولت در طرحهای نوسازی- بهسازی قویتر از طرحهای هادی است. از طرف دیگر، مقایسۀ سطح اقدامات عملیاتی- اجرایی با اقدامات کنترلی- نظارتی نیز، برتری اقدامات عملیاتی- اجرایی را نسبتبه اقدامات کنترلی- نظارتی نشان میدهد. همچنین براساس مدل مورد استفاده، وضعیت اقدامات دولت در 7/22 درصد از روستاهای موردمطالعه در سطح نسبتاً ضعیفی ارزیابی شدهاست. نتایجِ دیگر پژوهشمؤید آن است که در روستاهای مورد مطالعه،جنبههای کیفی ساخت مسکن (مثل تناسب ساختوسازها با شرایط محیطی روستا، توجه به هویت بومی و زیبایی بصری آنها)، عمدتاً قربانی توسعۀ کمّی آنها شدهاست که رفع اشکالات موجود در اقدامات آتی، مستلزم اتخاذ تصمیمات اساسی و تغییر رویکردها در نهادهای اجرایی ذیربط خواهدبود. | ||
کلیدواژهها | ||
مسکن روستایی؛ اقدامات دولت؛ توسعۀ روستا؛ دهستان دولتآباد | ||
مراجع | ||
- اصغریلفمجانی، صادق؛ یاسر نظری؛ زهرا سرگزی (1395). نقش محدودیتهای محـیطی بر توسـعۀ کالبدی فضایی شهرها و اثرات آن بر روستاهای پیرامون (مطالعۀ موردی: شهر جوانرود)، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای. سال ششم. شمارۀ 22. صفحات 190-177. - فراخته، حسن؛ نبی هواسی (1390). تحلیلی بر نقش وام مسکن در توسعۀ روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان سیدابراهیم دهلران)، فصلنامۀ جغرافیا. سال نهم. شمارۀ 31. صفحات 76-55. -انصاری، حمیدرضا (1394). ارزیابی و تحلیل کارکردپذیری طرحهای معماری مسکن در اندازۀ کوچک (نمونۀ موردی: مجموعۀ پنجاههزار واحدی غدیر مسکن مهر)، نشریۀ هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی. دورۀ 20. شمارۀ 3. صفحات 104-95. -آسایش، حسین (۱۳۸۳). کارگاه برنامهریزی روستایی (رشتۀ جغرافیا)، انتشارات دانشگاه پیامنور. تهران. -بسحاق، محمدرضا؛ اسماعیل سالاروند؛ سیداسکندر صیدایی (1392). تحلیل و ارزیابی شاخصها و عوامل پایداریمسکن (مطالعۀ موردی:مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان روانسر)، مجلۀ پژوهش و برنامهریزی روستایی. شمارۀ 4. صفحات 48-25. - بنیادمسکن انقلاب اسلامی (1383). چارچوب سند ملی توسعۀ بخش مسکن روستایی،بنیادمسکن انقلاب اسلامی. تهران. - بنیادمسکن انقلاب اسلامی (1389). دستاوردهای پژوهش و فناوری بنیادمسکن و شرکتهای تابعه، روابط عمومی بنیادمسکن. تهران. - بیتی، حامد (1391). ارزیابی جایگاه الگوهای بومی در برنامههای ساختوساز مسکن روستایی (مطالعۀ موردی: استان آذربایجان شرقی)، نشریۀ مدیریت شهری. شمارۀ 29. صفحات130- 115. - پورطاهری، مهدی؛ عبدالرضا رکنالدین افتخاری؛ محسن عباسی (1391). ارزیابی عملکرد طرحهای هادی روستایی در توسعۀ کالبدی سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی: روستاهای نبوت و خوران شهرستان ایوانغرب)، فصلنامۀ جغرافیا و پایداری محیط. شمارۀ 5. صفحات 36-25. - رضایی، روحالله؛ محمد شوکتیآمقانی (۱۳۹۲). شناسایی و تحلیل اثرات اجرای طرح هادی روستایی در مناطق روستایی شهرستان اسکو (مطالعۀ موردی: روستای سرین دیزج)، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ ۱۴۴. صفحات 86- 75. - رضوانی، محمدرضا (1390). مقدمهای بر برنامهریزی توسعۀ روستایی در ایران، انتشارات قومس. تهران. - ریاحی، وحید؛ شیما سالمیزاده؛ صدیقه کرمینسب؛ فاطمه حاتمی (1396). ارزیابی آثار کالبدی اجرای طرحهای هادی روستایی از دیدگاه روستاییان (مطالعۀ موردی: دهستان کرخه)، فصلنامۀ جغرافیا و توسعه. شمارۀ 46. صفحات 146-133. - زندیه، مهدی؛ پدرام حصاری (1391). تداوم معماری مسکن روستایی با انگیزۀ توسعۀ پایدار روستایی، نشریۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 138. صفحات 72-63. - سعیدی، عباس (1389). محیط، فضا و توسعه؛ بحثی در ضرورت توسعۀ یکپارچه روستایی- شهری. نشریۀ مسکن و محیط روستا. دورۀ 29. شمارۀ 131. صفحات 12-3. - سعـیدی، عـباس؛ فریبـا امینـی (1389). ناپایـداری سکونتگاهی و تحول کارکردی مسکن روستایی (مطالعۀ موردی: ناحیه نطنز- بادرود)، فصلنامۀ علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران. سال هشتم. شمارۀ 27. صفحات 43-29. - سعیدی، عباس؛ مصطفی طالشی؛ علیرضا رابط (1392). نوسازی مسکن و دگرگونی ساختاری- کارکردی خانههای روستایی (مطالعۀ موردی: روستاهای شهرستان ایجرود، زنجان)، فصلنامۀ جغرافیا (فصلنامۀ بینالمللی انجمن جغرافیای ایران)، دورۀ جدید. سال یازدهم. شمارۀ 38. صفحات 31-5. - شبکه بهداشت و درمان شهرستان جیرفت (1395). گزارش وضعیت جمعیت روستاهایشهرستان جیرفت. - شکوری، علی؛ نقی عسگری (1391). ارزیابی عملکرد برنامههای مسکن روستایی و تأثیرات آن بر کیفیت ساختوساز مناطق روستایی در برنامۀ چهارم توسعه، مجلۀ پژوهشهای روستایی. دورۀ 3. شمارۀ 2. صفحات 151-119. - شمسالدینی، علی؛ علی شکور؛ روحاله رستمی (1390). تأثیر نوسازی مساکن روستایی بر اقتصاد معیشتی روستاییان (مطالعۀ موردی: بخش مرکزی شهرستان ممسنی)، نشریۀ مسکن و محیط روستا. دورۀ 30. شمارۀ 135. صفحات 70-57. - طاهباز، منصوره؛ شهربانو جلیلیان (1395). صرفهجویی انرژی در مسکن بومآورد روستاهای استان سمنان، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 153. صفحات 22-3. - عزیزی، محمدمهدی؛ احمد خلیلی (1387). ارزیابی الگوپذیری استخوانبندی بافتهای روستایی ایران در طرحهای هادی براساس مدل فرایند تحلیل سلسلهمراتبی AHP، فصلنامۀ پژوهشهای جغرافیای انسانی. شمارۀ 67. صفحات 40-27. - فرمانداری شهرستان جیرفت(1395). گزارش وضعیت جغرافیایی دهستان دولتآباد. - فرهادیقولیانلو، محمدیار (1395). ارزیابی نقش وامهای طرح ویژۀ بهسازی مسکن روستایی بر بافت و معماری روستاها با استفاده از مدل تحلیلی SWOT (مورد مطالعه: روستای نوده شهرستان بجنورد)، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 153. صفحات 82-73. - فلامکی، محمدمنصور (1386). نوسازی و بهسازی شهری، انتشارات سمت. چاپ دوم. تهران. - قادری، نسرین؛ علی شمس؛ محسن احدنژاد روشتی؛ زهرا هوشمندانمقدمفرد (1395). اندازهگیری و تحلیل سطح تـوسـعۀ کشاورزی دهستانهای شهرستان پـاوه با استفاده از روش ویکــور، فصلنامۀ اقتصاد کشـاورزی و توسعه. سال 24. شمارۀ 93. صفحات 109-81. - قنبری، ابوالفضل (۱۳۹۰). تحلیلی بر نابرابریهای مسکن روستایی شهرستانهای استان آذربایجان شرقی در سال ۱۳۸۷، نشریۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ ۳۰. صفحات 50-33. - گلابچی،محمود؛ مجتبی طیبات(1386). علل عدمپایداری ساختمانهای مسکونی روستایی در برابر زلزله و ارائۀ الگوی ساخت براساس امکانات و تواناییهای محلی (مورد: روستاهای زرند کرمان(، مجلۀ هنرهای زیبا. شمارۀ 30. صفحات 42-31. - گلپایگانی، عبدالعلی؛ نرگس خانجانی؛ اعظم زیدآبادی (1392). طرح مسکن روستایی و تأثیر آن بر شاخصهای بهداشتی و ایمنی مسکن، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 144. صفحات 58-49. - لطفی،حیدر؛علی احمدی؛ داود حسنزادهفرجود (1388). شاخصها و مؤلفههای ضروری در برنامهریزی و سیاستگذاری مسکن روستایی در ایران، فصـلنامۀ جغـرافیایـی آمایش. شمارۀ 7. صفحات 127- 105. - مجیبی، تورج؛ مرضیه محمدی؛ آزاده چنگیزی محمدی؛ مجتبی چنگیزیمحمدی (1393). ارزیابی عملکرد دولت در زمینۀ مسکن روستایی براساس برنامۀ چهارم و پنجم توسعه با استفاده از مدل کارت امتیازی متوازن (BSC) (مطالعۀ موردی: روستاهای استان اصفهان)، فصلنامۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 145. صفحات 94-75. - محمدییگانه، بهروز؛ مهدی چراغی؛ جواد عباسی؛ زهرا تاراسی (1392). نقش اعتبارات نوسازی مسکن بر بهبود کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان زنجان، دهستان معجزات)، نشریۀ مسکن و محیط روستا. شمارۀ 11. صفحات 108-99. - مرکز آمار ایران (1385). سالنامۀ آماری کشور (سرشماری نفوس و مسکن). سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. تهران. - مرکز آمار ایران (1386). شناسنامۀ آبادیهای کشور (شهرستانهای زابل و هامون)، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. تهران. - موسوی، بیبیاعظم؛ فرحناز صالحی (1384). بررسی ابعاد اجتماعی الگوهای سنتی و جدید در مساکن روستایی، نشریۀ مسکن و انقلاب. شمارۀ 112. صفحات 43- 28. - Choguill, C. (2007). The Search for Policies to Support Sustainable Housing, Habitat International. Volume 31, No. 143-146. - Frimpong, A. (2011). Sheltering and Housing Recovery after Disasters: Dissecting the problems of policy implementation and possible solutions, International Journal of Humanities and Social Science, Vol. 1, No. 20, 1-12. - Gallent, N. (2009). Housing, Rural, Journal of International Encyclopedia of Human Geography, Vol. 7, 207- 212. - Ha, S. K. (2008). Social housing estates and sustainable community development in South Korea. Habitat International, Vol. 32, No. 3, 349-363. - Herrmann, M. and Svarin, D. (2009). Environmental pressures and rural-urban migration,the case of Bangladesh, Unpublished. - Lempriere. M (2016). Using ecological modernisation theory to account for the evolution of the zero-carbon homes agenda in England, Academic Journal EnvironmentalPolitics, Vol. 25, Issue 4, 690-708. - Maliene, V. & MaIys, N. (2009). High-quality housing – A key issue in delivering sustainable communities. Building and Environment, Vol. 44, Issue 2, No. 426-430. - Maliene, V., & Malys, N. (2008). Sustainable housing–part of a healthy and attractive community. In Proceedings of the CIB W070 Conference in Facilities Management, Heriot Watt University,Edinburgh,CIB, No.315,343-350. - Meixner, O. (2009). Fuzzy AHP group decision analysis and its application for the evaluation of energy sources. Institute of Marketing and Innovation. Vienna, Austria. - Nelson, P. B., & Cromartie, J. B. (2014). Subprime lending and its impacts on rural housing markets. Housing and Society, Vol. 41, No. 2, 145-176. - Newman,B.M,&Newman,P.R(2017). Development through life: A psychosocial approach. Cengage Learning. - Rangwala, S. C (1998). Town Planning, Charatar Publishing House, India. - Ruel, E., Deirdre O, G., Elton, W., Maddox, R. (2010). Is Public Housing the Cause of Poor Health or a Safety Net for the Unhealthy Poor? Journal of Urban Health: Bulletin of the New York Academy of Medicine, Vol.87,No.5,827-838. - Shirazi, N. S., & Khan, A. U. (2009). Role of Pakistan poverty alleviation fund's micro credit in poverty alleviation: a case of Pakistan. Pakistan Economic and Social Review, 215-228. - Tin, W. J., & Lee, S. H. (2017). Development of neighbourhood renewal in Malaysia through case study for middle income households in New Village Jinjang, Kuala Lumpur. Sustainable Cities and Society, 32, 191-201. - World Bank, (2008). Housing Reconstruction in Urban and Rural Areas. - World Health Organization (WHO) (2010). Hidden cities: unmasking and overcoming health inequities in urban settings, The WHO Centre for Health Development, Kobe and United Nations Human Settlements Programme (UN-HABITAT). - World Health Organization (WHO) (2006). Millennium devrlopment gold indicators, At http://millenniumindicators.un.org/unsd/mi/mi_ golds.asp.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 526 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 842 |