تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 550 |
تعداد مقالات | 5,698 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,965,743 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,348,901 |
تحلیل گسترة فضایی عناصر و مواد آلاینده در محدوده شهری باقرشهر تهران | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 11، دوره 8، شماره 22 - شماره پیاپی 4، زمستان 1398، صفحه 163-178 اصل مقاله (1.57 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2019.27830.1472 | ||
نویسنده | ||
حبیب اله فصیحی ![]() ![]() | ||
استادیار دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تهران | ||
چکیده | ||
دشت آبرفتی جنوب ری از دهة 1330 به واسطه نزدیکی به تهران و خطوط ارتباطی، داشتن زمینهای هموار و منابع آب، کانون استقرار صنایع عظیمی چون پالایشگاه نفت تهران و مجموعه های مرتبط گردیده که آلایندگی خصلت ذاتی همة آنهاست. هدف این تحقیق بررسی منابع آلایندگی و گسترة فضایی عناصر آلاینده، مشتمل بر ترکیبات نفتی، نیکل، وانادیم، روی و گوگرد در هوا، خاک و گیاهان در محدوده شهری باقرشهر بوده است. محدوده مطالعاتی در 4 کیلومتری جنوب شهر تهران قرار گرفته و 5/551 هکتار وسعت دارد. منبع داده ها، سنجش های مستقیم صورت گرفته به کارفرمایی شهرداری باقرشهر بوده که با استفاده از ابزارIDW در سیستم اطلاعات جغرافیایی میانیابی شده و تفسیر نتایج، از روی نقشه های حاصل، صورت پذیرفته است. یافته های تحقیق گویای سطح بالای آلودگی در هوا، خاک و گیاهان است. در نیمی از اوقات، غلظت ذرات معلق در هوا فراتر از حد استاندارد بوده و برای خاکها نیز میانگین رقم mg/kg15362 ترکیبات نفتی درخاک، روشنگر شدت آلودگیهاست. پهنه بندی کلی آلاینده ها نشانگر آلودگی بیشتر نواحی جنوبشرقی شهر است که با پهنه بندی آلاینده ها در خاک انطباق زیاد داشته و با پهنه بندی در گیاهان نیز کم و بیش منطبق است اما با پراکندگی آلاینده های هوا منطبق نمی باشد. منشاء آلودگیهای جوی، صنایع منطقه، عملیات بارگیری و حمل سوخت و حمل و نقل بوده است. نفوذ آلودگیها به خاک و گیاهان کمتر از منشاء جوی بوده و عبور کانال فاضلاب وآبیاری فضای سبز با آبهای آلودة چاههایی که در داخل و اطراف شهر قرار دارند در پراکنش آلودگیها تاثیرگذار بوده اند. | ||
کلیدواژهها | ||
"صنعت"؛ "پالایشگاه"؛ "آلودگی"؛ "محیط زیست"؛ "باقرشهر" | ||
مراجع | ||
اداره کل مسکن و شهرسازی استان تهران. (1390). طرح تفصیلی باقر شهر و مجموعه نمایشگاهی طرح موضعی شهر سنگ. اداره کل مسکن و شهرسازی استان تهران. (1386). طرح جامع باقرشهر. انبار نفت پالایشگاه تهران. (1395). آمار تانکرهای سوخترسان. پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی.(1394). تاثیر فعالیت پالایشگاه نفت تهران (شهید تندگویان) بر کیفیت هوای باقرشهر و پیرامون آن. کارفرما شهرداری باقرشهر. پوراحمد، احمد؛ فلاحیان، ناهید. (1384). بررسی شکلگیری محورهای صنعتی پیرامون شهر تهران. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی شماره 53، صص 192-173. جهاد دانشگاهی دانشگاه الزهرا. (1392). بررسی و اندازهگیری میزان هیدروکربنهای نفتی و عناصر سنگین (نیکل و وانادیم) در محصولات و خاکهای کشاورزی جنوب تهران (اراضی جنوب پالایشگاه). کارفرما: شرکت پالایش نفت تهران چاوشی، بهنام؛ مسعودینژاد، محمد رضا؛ ادیبنژاد، امیر. (1394). ارزیابی میزان انتشار (فاکتور انتشار) گاز دیاکسیدگوگرد از خروجیهای پالایشگاه نفت تهران. مجله سلامت و محیط، 4(2)، صص244- 233. حنیفهپور، مهین؛ جباری، بهنام. (1393). بررسی علل آلودگی های زیست محیطی (مطالعه موردی: شهر باقرشهر). شهرداری باقرشهر. حسنی، امیرحسام؛ قنادی، فهیمه؛ رحیمی، اقدس.(1389). بررسی میزان مواد نفتی حلشده در آبخوان زیر پالایشگاه تهران. نشریه علوم محیطی، شماره 1، صص 22-11. حمدی، کریم؛ امیرانتخابی، شهرام. (1387). کلانشهر تهران بزرگ و چالشهای مدیریت شهری. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 7(26)، صص13-1. رهایی، امید.(1392). کارخانههای صنعتی تهران و اثرات کالبدی آنها بر گسترش شهرنشینی. نمونه موردی: پالایشگاه تهران و منطقه مسکونی باقرشهر. نشریه معماری و شهر پایدار، 1(1)، صص66-55. زوارموسوی، سید حسن؛ روحاللهی، احمد؛ شیرخانلو، حمید؛ علایی، براهیم. 1387. بررسی اثرات آلایندگی زیست محیطی فرایندهای پالایش نفت بر روی گیاهان کاشته شده در منطقه شهرری. گیاه و زیست بوم، 4(13)، صص11-2 . شبکه اطلاعرسانی نفت و انرژی.(1384). پاکسازی آب و خاک در پالایشگاه تهران. بازیابی شده در تاریخ 20/3/1395 از: http://www.shana.ir شبکه اطلاعرسانی نفت و انرژی.(1393). افزایش ١٦ درصدی راندمان در نیروگاه ری. بازیابی شده در تاریخ 22/3/1394 از http://www.shana.ir شهرداری باقرشهر.(1395). دادههای سنجش آلایندههای هوا، خاک و گیاهان. شهرداری باقرشهر. (1396). دادههای آماری ایستگاه سنجش آلودگی هوای باقرشهر. شهرداری باقرشهر. (1396). اطلاعات مربوط به مساحت و محدوده شهری باقرشهر. صمدی، رضا؛ تیکا، سهراب. (1386). تهیه مدل محیطزیستی جهت استقرار نیروگاههای حرارتی در کشور. مجله محیطشناسی، 37(44)، صص 82-73. فلسفی، فرهنگ. (1387). آلودگی آبهای زیرزمینی ناشی از هیدروکربنهای نفتی و آلایندههای صنعتی و فاضلاب شهری منطقه صنعتی ری، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی. فیضی، مریم؛ سرتاج؛ مجید؛ فتحیانپور، آذر. (1394). بررسی گسترش آلایندههای نفتی ناشی از تاسیسات پالایشگاه و پتروشیمی در آب زیرزمینی دشت شازند اراک. اولین کنفرانس پتروشیمی ایران. گیتیپور، سعید؛ نبیبیدهندی، غلامرضا؛ گرجی، محمد امین. (1383). آلودگی خاکهای جنوب پالایشگاه تهران در اثر نشت ترکیبات نفتی. مجله محیطشناسی، شماره 34 صص45-39. مردانی، گشتاسب؛ صادقی، مهری؛ آهنکوب، مریم. (1389). بررسی آلودگی خاکهای منطقه جنوب تهران در مسیر روانابهای سطحی فلزات سنگین. آب و فاضلاب، شماره 3، صص 108-103. مرکز آمار ایران. (1395). نتایج نهایی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان ری. ناصری، حمیدرضا؛ مدبری، سروش؛ فلسفی، فائزه.(1390). آلودگی آبهای زیرزمینی ناشی از آلایندههای نفتی در منطقه صنعتی ری (جنوب تهران). مجله علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی، 21(81). صص22-11. Al-Hasnawi, S.S., Hussain, V., Al-Ansari, N., Knutsson, S. (2016). The Effect of the industrial activities on air pollution at Baiji and its surrounding areas, Iraq, Engineering, 8, pp 34-44. Retrieved from: http://dx.doi.org/10.4236/eng.2016.81004. Basorun, J.O., Olamiju. I.O. (2013). Environmental pollution and refinery operations in an oil-producing region of Nigeria: A focus on Warri Petrochemical Company, IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology And Food Technology (IOSR-JESTFT), 2(6), pp. 18-23. Environment and Climate Change Canada. (2016). Canadian Environmental Sustainability Indicators: Air Pollutant Emissions. European Commission. (2003). Integrated Pollution Prevention and Control (IPPC) Reference Document on Best Available Techniques for Mineral Oil and Gas Refineries. Heidari. A.,.Asadi, P. (2015). Micromorphological characteristics of polluted soils in Tehran petroleum refinery. Agr. Sci. Tech, Vol. 17, pp. 1041-1055. Maheshwari, R. (2016). Impact of industrial estates on water resources. International Journal of Environmental Science and Development, 7(12), pp. 933-939. doi: 10.18178/ijesd.2016.7.12.907. Mariano, J.B. (2009). Environmental impacts of the oil Industry. Journal of Frontiers in Environmental Science. doi: 10.3389/fenvs.2016.00058. May, J. (2009). The increasing burden of oil refineries and fossil fuels in Wilmington, California. Communities for a Better Environment. Mudu, P., Terracini, B., Martuzzi, M., eds. (2014). Human health in areas with industrial contamination. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe. Omoniyi W., Benjamin, J. (2007). Oil Refinery Permits; A handbook for citizen participation in the permitting of oil refinery es under the New Source Review Provisions of the Clean Air Act. The Environmental Integrity Project. World Bank Group. (1997). Pollution prevention and abatement handbook. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 245 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154 |