تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 566 |
تعداد مقالات | 5,825 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,163,898 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,461,989 |
واکاوی و پیشبینی پدیده گرد و غبار در جنوب غرب ایران | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 12، دوره 8، شماره 22 - شماره پیاپی 4، اسفند 1398، صفحه 179-198 اصل مقاله (3 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2019.28148.1481 | ||
نویسندگان | ||
بهروز سبحانی ![]() ![]() | ||
1استاد گروه جغرافیای طبیعی، اقلیمشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2دانشجوی دکتری گروه جغرافیای طبیعی، اقلیمشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل | ||
چکیده | ||
گرد و غبار پدیدهای است که آثار زیست محیطی مخرب زیادی را در بخشهای مختلف زندگی انسانها از جمله: کشاورزی، اقتصاد، بهداشت و غیره دارد. کشور ایران، به ویژه منطقه غرب و جنوب غرب آن، به دلیل قرار گرفتن در منطقه درگیر با پدیده گرد و غبار هر ساله خسارات زیادی را از این پدیده میبینند بنابراین توجه به این مساله و کاهش خساراتهای حاصل از آن، در اولویت میباشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی و پیشبینی پدیده گرد و غبار در جنوب غرب ایران میباشد. برای انجام این پژوهش از داده 27 ساله گرد و غبار در 14 ایستگاه سینوپتیک در جنوب غرب ایران در بازه زمانی(2017- 1990) استفاده شد. در این پژوهش، ابتدا دادههای گرد و غبار در 14 ایستگاه مورد مطالعه نرمالسازی شد و سپس با استفاده از مدلهای شبکه عصبی هیبرید- پانل دیتا، شبکه عصبی تطبیقی ANFIS در نرمافزار MATLAB خطایابی و پیشبینی شدند و در نهایت برای اولویتسنجی ایستگاههای بیشتر، در معرض گرد و غبار از مدلهای تصمیمگیری چند متغیره TOPSIS و SAW استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که میزان اطمینان حاصل از مدلهای خطاسنجی (شبکه عصبی هیبرید-پانل نسبت به شبکه عصبی تطبیقی ANFIS) بیشتر میباشد. براساس مدلهای پیشبینی بیشترین احتمال رخداد، حداکثر گرد و غبار در23 سال آینده پیشبینی شده در منطقه مورد مطالعه در دو ایستگاه سرپلذهاب و آبادان به ترتیب با درصد (917/128، 709/120) میباشد. براساس مدل SAW بیشتر مقدار احتمال رخداد گرد و غبار، در 23 سال آینده پیشبینی شده در ایستگاه آبادان با 0/99 درصد و براساس مدل TOPSIS ایستگاه اسلامآباد غرب با مقدار درصد 0/97 به خود اختصاص داد. برای کاهش خساراتهای حاصل از پدیده گرد و غبار در منطقه مورد مطالعه علاوه بر اقدامات داخل کشور مثل همکاریهای بین سازمانی باید با انعقاد تفاهمنامه بینالمللی با کشورهای همسایه بر آن فایق آمد. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطره اقلیمی؛ بررسی آماری؛ شبکه عصبی - مصنوعی؛ مدل تصمیم گیری چند متغیره | ||
مراجع | ||
احمدزاده قرهگویزکاوه؛ میرلطفی مجید؛ محمدی کورش (1389). مقایسه سیستمهای هوش مصنوعی در(ANN و ANFIS) در تخمین میزان تبخیر تعرق گیاه مرجع در مناطق بسیار خشک ایران، نشریه آب و خاک. دوره 4، شماره 5، صص 689-679. باباییفینی امالسمه؛ صفرراد طاهر؛ کریمی مصطفی (۱۳۹۵). تحلیل و شناسایی الگوهای همدیدی توفانهای گرد و غبار غرب ایران، جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره ۵، شماره ۱۷، صص 119ـ105. باقری زهرا؛ محمود حسینی صدیق (۱۳۹۵). تحلیل سینوپتیکی گرد و غبار در گسترده ۵۲ شهر جنوبی ایران، اولین کنفرانس بینالمللی مخاطرات طبیعی و بحرانهای زیست محیطی ایران، راهکارها چالشها، صص 29ـ26. برومندی پریا (۱۳۹۵). منشایابی ذرات گرد و غبار با بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها و مدلسازی عددی در شهرستان مسجد سلیمان، سلامت و محیط زیست، دوره ۹، شماره ۴، صص 526ـ517. توحیدی امیرحسین؛ زارعمهرجردی محمدرضا؛ مهرابی حسین؛ نظامآبادیپور حسین (1394). ارزیابی مدل هیبرید شبکه عصبی مصنوعی-پانل دیتا در پیشبینی قیمت صادرات خشکبار ایران، فصلنامه اقتصاد مقداری(بررسیهای اقتصادی سابق)، دوره 12، شماره 3، صص 116-95. خوشاخلاق فرامرز؛ نجفی محمدسعید؛ محمد زمانزاده؛ شیرازی محمدحسن؛ صمدی مهدی (۱۳۹۲). بررسی ترکیبات بار گرد و غبار در غرب و جنوب غربی ایران، جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره ۲، شماره ۶، صص 36ـ17. خوشاخلاق فرامرز؛ نجفی محمدسعید؛ صمدی مهدی (۱۳۹۱). واکاوی همدید رخداد گرد و غبار بهاره در غرب ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره ۴۴، شماره ۲، صص 124ـ99. خوشکیش اسدالله؛ علیجانی بهلول؛ حجازیزاده، زهرا (۱۳۹۰). تحلیل سینوپتیکی سامانههای گرد و غبار در استان لرستان، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره ۱۸، شماره ۲۱، صص 110ـ91. دستجردی جواد؛ موسوی حجت؛ کاشکی عبدالرضا (۱۳۹۰). تحلیل همدید طوفانهای گرد و غبار ایلام، جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال ۲۳، پیاپی ۴۶، شماره ۲، صص 34ـ15. ذوالفقاری حسن؛ معصومپور جعفر؛ شایگانمهر شاپور؛ احمدی محمد (۱۳۹۰). بررسی همدید توفانهای گرد و غبار ایران طی سالهای ۱۳۸۴ـ۱۳۸۸، جغرافیا و برنامهریزی محیطی، دوره ۲۲، شماره ۳، صص 34ـ17. شمسیپور علی اکبر؛ طاهر صفرراد (۱۳۹۱). تحلیل ماهوارهای همدیدی پدیده گرد و غبار، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره ۴۴، شماره ۷۹، صص 126ـ111. صحرایی جلیل؛ بهرامی مژگان؛ محمدی ناهید (۱۳۹۶). ردیابی طوفان گرد و غبار (مطالعه موردی خوزستان)، اولین همایش اندیشهها و فناوریهای نوین در علوم جغرافیا، صص 16ـ11. صفریانزنگیر وحید؛ زینالی بتول؛ جعفری یوسف؛ جعفرزاده لیلا (1397). بررسی گرد و غبار و ارزیابی امکان پیشبینی آن در استان اردبیل با استفاده از مدل ANFIS، نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال 5، شماره 2، صص 142-125. ظهوریان منیژه؛ جهانگیری لیلا (۱۳۹۳). تحلیل سینوپتیکی و آماری رخداد گرد و غبار در شهر اهواز، اولین کنفرانس ملی آسیب شناسی محیط زیست و آلودگیهای شهری، صص 69- 67.
عزیزی قاسم؛ میری مرتضی؛ نبوی امید (۱۳۹۰). ردیابی پدیده گرد و غبار در نیمه غربی ایران، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال ۲، شماره ۷، صص 81ـ63. عطایی شیما؛ محمدزاده علی؛ آبکار علیاکبر (۱۳۹۴). شناسایی گرد و غبار با استفاده از روش درخت تصمیمگیری از تصاویر سنجنده مادیس، علوم و فنون نقشه برداری، دوره ۴، شماره ۴، صص 161ـ151. عمارلو جواد؛ جاوید حمیدرضا؛ شکاریان رضا؛ رضایی فاطمه؛ وحدانی احمد (۱۳۹۶). ذرات گرد و غبار و تاثیر آن بر کیفیت هوا، چهارمین کنفرانس بینالمللی برنامهریزی و مدیریت محیط زیست، صص 41ـ36. فلاح محمد؛ وفایینژاد، علیرضا؛ خیرخواه مسعود؛ احمدی فریبرز (۱۳۹۳). پایش و تحلیل سینوپتیکی پدیده گرد و غبار، اطلاعات جغرافیایی، دوره ۲۳، شماره ۹۱، ص 80ـ69. کریمی مصطفی؛ شکوهی کامیار (۱۳۹۰). اندرکنش گردش جو و پوشش سطح زمین در سازوکار تشکیل و گسترش توفانهای گرد و غبارتابستانه خاورمیانه، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره ۴۳، شماره ۷۸، صص 130ـ113. کنارکوهی عذرا؛ سلیمانجاهی حوریه؛ فلاحی شهاب؛ ریاحیمدوار حسین؛ مشکات زهرا (1389). استفاده از سیستم جدید هوشمند استنتاج فازی–عصبی تطابقی(ANFIS) برای پیشبینی قدرت سرطانزایی ویروس پاپیلوهای انسانی. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پژشکی اراک، دوره 4، شماره 2، صص 105-95. گندمکار امیر؛ فنایی راضیه؛ دانشور فاطمه؛ کاردان حسین؛ احدینژاد مریم؛ رضایی نجمه (۱۳۹۶). بررسی و ارتباط سنجی روند سریهای دمایی و روزهای همراه با گرد و غبار استان همدان، جغرافیا، دوره ۱۵، شماره ۵۳، صص 293ـ277. مکوندی رقیه؛ مقصودلوکمالی، بیژن؛ محمدفام، ایرج (1391). بهرهمندی از مدل تصمیمگیری چندمعیاره TOPSIS در ارزیابی پیامدهای محیط زیستی پالایشگاههای نفت(مطالعه موردی: پالایشگاه نفت فوق سنگین خوزستان)، پژوهشهای محیط زیست، دوره 3، شماره 5، صص 86-77. ناصرپور سمیه؛ علیجانی بهلول؛ ضیاییان پرویز (۱۳۹۴). منشا یابی توفانهای گرد و غبار در جنوب غرب ایران با استفاده از تصاویر ماهوارهای و نقشههای هوا، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره ۴۷، شماره ۱، صص 36ـ21. نظمفر حسین؛ علیبخشی آمنه (1393). سنجش نابرابری فضایی در برخورداری از شاخصهای آموزشی با استفاده از روش تاپسیس(مطالعه موردی: استان خورستان)، دو فصلنامه مطالعات برنامهریزی آموزشی، دوره 3، شماره 6، صص 134-115. هژبرپور قاسم؛ محمدی سیاوش؛ اکبرنیا علی؛ احدی مهیا (۱۳۹۴). تحلیل سینوپتیکی و آماری پدیده گرد و غبار شهر اردبیل، پنجمین کنفرانس منطقه ای تغییر اقلیم، صص 17ـ13. Arnas, C; lrby, J; Celli, S; detemmerman, G; Addab, Y; couedel, L; grisolia, C; lin, Y; martin, C; pardanaud, C; pierson, S., (2017), Characterization and origin of large size dust particles produced in the alcator _C mod tokamak, Nuchear materials and energy, 11, (12-19). Baltagi, B.H., (2005), Econometric Analysis of Panel Data. 3rd Edition, New York: John Wiley and Sons. Cantarella, G.E., & Luca, S.D.E., (2005), Multilayer Feedforward Networks for Transportation Mode Choice Analysis: An Analysis and a Comparison with Random Utility Models. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 13, (121-155). Co, H.C., & Boosarawongse, R., (2007), Forecasting Thailand’s Rice Export: Statistical Techniques Vs. Artificial Neural Networks. Computers & industrial engineering, 4, (610-627). Cuevas, E., Gomezplelaz, A.G., rodriguez, S., terradellas, E., basart, S., Garcia, R.D; Garcia, O.E., Alonso, S., (2017), The pulsating nature of large scale Saharan dust transport, atmospheric environment, 167, (586-602). Dansie, A. p., wigs, G.F.S., Thomas, D.S.G., Washington, R., (2017), Measurements of windblown dust characteristics and ocean fertilization potential, Aeolian research, 29, (30-41). Gujarati, D.N., (2003). Basic econometrics. 4th edition, New York: McGraw-Hill. Jixia, H., qibin, Z., jing, T., depeng, Y., quansheng, G., (2017), Association between forestry ecological engineering and dust weather in lnner Mongolia, physics and chemistry of the earth, parts A/B/C, 104, (76-83). Kisi, O., Ozturk O., (2007), Adaptive neurofuzzy computing technique for evapotranspiration estimation. Journal of Irrigation and Drainage Engineering. ASCE, 4, (368-379). Liu, Z; wang, D; miloshevsky, G., (2017), Simulation of dust grain charging under tokamak plasma conditions, nuclear materials and energy, 12, (530-535). Nabavi, O., haimberger, L., samimi, C., (2017), Sensitivity of WRF_ chem predictions to dust source function specification in west asia, Aeolian research, 24, (115-131). Sahu, O., rao, D., gabbiye, N., engidayehu, A., teshale, F., (2017), Sorption of phenol fram synthetic aqueous solution by activated saw dust, biochemistry and biophysics reports, 12, (46-53). Shoji, M., kawamura, G., smirnov, R., pigarov, A., tanaka, Y., masuzaki, S., uesugi, y., (2017), Simulation of impurity transport in the peripheral plasma due to the emission of dust in long pulse discharges on the large helical device, nuclear materials and energy, 12, (779-785). Wang, Z., pan, X., uno, I., li, J., wang, Z., chen, X., fu, P., yang, T., kobayashi, H., shimizu, A., sugimoto, N., yamamotom, S., (2017), Significant impacts of heterogeneous reactions on the chemical composition and mixing state of dust particles, atmospheric environment, 159, (83-91). Willame, Y., Vandaele, A.C., depiesse, C., lefevre, F., letocart, V., Gillotay, D., montmessin, F., (2017), Retrieving cloud dust and ozone abundances in the martion atmosphere SPICAM/UV nadir spectra, planetary and space science, 142, (9-25). Wooldridge, J.M., (2006), Introductory Econometrics: A Modern Approach. 3rd Edition, New York: South-Western. Zalesna, E., grzonka, J., rubel, M., carrasco, A., widdowson, A., baron, A., ciupinski, L., contributors, J., (2017), Studies of dust from JET with the ITER like wall: composition and internal structure, nuclear materials and energy, 12, (582-587). Zielhofer, C., suchodoletz, H., fletcher, W., Schneider, B., dietze, E., schleget, M., schepanski, K., weninger, B., mischke, S., mikdad, A., (2017), millennial scale fluctuations in Saharan dust supply across the decline of the African humid period, quatemary science reviews, 717, (119-135). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,126 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 351 |