اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 454 |
| تعداد مقالات | 4,631 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,018,537 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,695,335 |
عوامل مؤثر در طراحی پایدار منظر اکولوژیک رودخانه مطابق با میزان آب و خشکیهای فصلی(مورد شناسی: رودخانۀ زایندهرود اصفهان) | ||
| فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای | ||
| مقاله 8، دوره 9، شماره 31، تابستان 1398، صفحه 131-152 اصل مقاله (2.97 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2019.4709 | ||
| نویسندگان | ||
| فائزه قضاوی1؛ مهدی حقیقت‌‌بین* 2؛ محمدرضا بمانیان3 | ||
| 1کارشناسی ارشد معماری منظر، دانشگاه تربیت‌‌مدرس | ||
| 2استادیار گروه معماری، دانشگاه تربیت‌‌مدرس | ||
| 3استاد گروه معماری دانشگاه تربیت‌‌مدرس | ||
| چکیده | ||
| برهم‌‌خوردن تعادل اکوسیستم رودخانههای شهری نه‌‌تنها موجب اختلال در جریان آبی رودخانه‌‌‌‌ها میشود، بلکه آثار نامطلوب زیست‌‌محیطی آن در طولانی‌‌مدت در زندگی ساکنان شهر منعکس میشود و تا نسل‌‌ها ادامه خواهد‌‌داشت. از‌‌جمله مخاطرات تأثیرگذار بر اکوسیستم رودخانه‌‌‌‌ها، کمبود آب و خشکسالی است. رودخانۀ زایندهرود یکی از مهم‌‌ترین رودخانههای دائمی ایران است که در طی سالهای گذشته دچار کمبود آب و خشکیهای نامنظم فصلی شده‌‌است. حوزۀ آبریز زایندهرود در منطقۀ مرکزی ایران، یکی از حوزه‌‌های آبریز تحت‌‌تنش است و افزایش در مصرف آب و خشکسالی سبب شده تا این حوزه، تحت‌‌تنش آبی مداوم قرار گیرد و در سالهای اخیر خسارات زیست‌‌محیطی زیادی به این منطقه و کشور وارد شود. چنین به نظر می‌‌‌‌رسد که طراحی پایدار منظر مطابق با ویژگی‌‌‌‌های اکولوژیک رودخانه، راهکاری مؤثر درجهت پاسخگویی به این مسأله است و می‌‌تواند به حفظ منظر رودخانه‌‌‌‌ها بهعنوان یک اکوسیستم پویا و پایدار کمک کند. دستیابی به مؤلفه‌‌های پایداری در طراحی منظر رودخانه در بستر طراحی اکولوژیک، می‌‌تواند علاوه‌‌بر تأمین نیازهای اکولوژیک نسل امروز، پاسخگوی نیازهای نسل فردا نیز باشد و به بهبود حیات رودخانه کمک کند. تأکید این مقاله بر رودخانۀ زایندهرود است و در این راستا پژوهش حاضر با روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از مطالعات کتابخانه‌‌ای و مشاهدات میدانی، به بررسی عوامل و لایه‌‌‌‌های تأثیرگذار در طراحی اکولوژیک رودخانه پرداخته‌‌است و سپس به‌‌منظور شناسایی پتانسیل‌‌های مکانی (با استفاده از فرایند "AHP") به ارائۀ مدلی برای طراحی منظر مناسب در این رودخانه در شرایط خشکی می‌‌‌‌پردازد. نتایج این مقاله شامل راهکارهایی درجهت طراحی پایدار اکولوژیک منظر رودخانۀ زایندهرود است که بیان‌‌کنندۀ اهمیت فاکتورهای ایمنی و امنیت، نفوذپذیری، زیرساخت‌‌‌‌ها، نشانه‌‌‌‌ها و پوشش گیاهی در طراحی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| منظر؛ طراحی منظر اکولوژیک؛ رودخانههای شهری؛ رودخانۀ زایندهرود؛ خشکسالی | ||
| مراجع | ||
|
آتشین بار، محمد. (1388). تداوم هویت در منظر شهری. ماهنامه علمی باغ نظر، صاحب امتیاز: پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر، دوره6، شماره12، صص 45-56. اردکانی، محمدرضا. (1392). اکولوژی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ایجادی، جلال .(1393). مدیریت نادرست بر شرایط اقلیمی چیرگی دارد. ماهنامۀ فنی-تخصصی دانش‌نما، صاحب امتیاز:سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان، دورۀ 3،شماره230، صص 155-151. ایرانی بهبهانی، هما؛ رازی مفتخر، نرمین. (1384). طراحی پایدار توسعۀ پارک جنگلی شیخ‌تپه ارومیه. فصلنامه.محیط‌شناسی، صاحب امتیاز: دانشگاه تهران. شماره 37، صص 104-89. برق‌جلوه، شهیندخت؛ مبرقعی‌دینان، نغمه. (1392) .توسعۀ شاخصهای پایداری شبکۀ سبزراه‌‌‌ها براساس اصول بوم‌شناسی سیمای سرزمین. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، صاحب امتیاز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات دورۀ 15(2)، صص 185-167. حسینی‌ابری، سید حسن. (1382) .زایندهرود و اصفهان .فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، صاحب امتیاز: محمد حسین پاپلی یزدی، شماره70، صص 118-105. خرم‌نژاد، مرتضی. «بررسی علل و پیامدهای معضل کم‌آبی و خشکی زایندهرود بهعنوان تنها رودخانۀ فلات مرکزی ایران و ارائۀ راهکار درجهت بهبود وضع موجود». کنگرۀ پیشگامان پیشرفت، (دانشگاه هنر اصفهان، 1394)، online، مشاهده شده در 1395. دارابی، حسن؛ سعیدی، ایمان. (1392). طراحی اکولوژیک پارک‌‌های جنگلی )مطالعة موردی :پارک جنگلی شهید بهشتی بروجرد(. مجله محیط‌شناسی، صاحب امتیاز: دانشگاه تهران، دوره 39، شماره 2، صص 10-1.. سالمی، حمیدرضا؛ جوان، محمود. (1384). سیستم مدیریت، بهره‌‌برداری، تعمیر و نگهداری شبکه‌‌های آبیاری زایندهرود اصفهان و درودزن فارس. مجلۀ آب و فاضلاب،صاحب امتیاز: مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب، دورۀ 15، شماره 4، صص 56-63. فائقی، سحر و نوابخش، مهرداد .(1396) .برساخت معنایی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی کم‌آبی و خشکسالی زایندهرود (با تأکید بر پایداری شهری) مجله مطالعات جامعه‌شناختی شهری،صاحب امتیاز: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دهاقان، دورۀ 7، شماره22، صص 106-73. قاسم‌زاده، بهنام؛ پژوهان، موسی؛ حاتمی‌نژاد، حسین؛ سجادزاده، حسن. (1393). تأثیر خشکسالی زایندهرود در تعاملات اجتماعی و فضاهای جمعی در اصفهان. مجله محیط‌شناسی، صاحب امتیاز:دانشگاه تهران، دورۀ 40، شماره2، صص 498-481. قلعه‌نویی، م و حسین‌قلی‌پور، ز. (1395). ارزیابی تأثیر خشک‌شدن فصلی زایندهرود اصفهان در میزان حس دلبستگی افراد به فضاهای شهری آن (بررسی موردی: محدودۀ پل خواجو .(مجله نامۀ معماری و شهرسازی، صاحب امتیاز: دانشگاه هنر، دورۀ 8، شماره16، صص 84-68. قنبری، یوسف؛ صالحی، سمیه. (1394). اکوتوریسم در ایران، چالش‌‌‌ها و جاذبه‌‌های آن. مجله راهبرد توسعه، صاحب امتیاز: سیدمرتضی نبوی، دورۀ 11، شماره 43، صص 103-84. کاویانی، محمدرضا. (1380). بررسی اقلیمی شاخصهای خشکی و خشکسالی. فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی. صاحب امتیاز: محمدحسین پاپلی یزدی، دوره 16، شماره 60، صص 71-89. کیانی، غلامحسین؛ ملکی، ریحانه. « بررسی اثر خشکسالی زایندهرود بر تقاضای گردشگری شهر اصفهان» .اولین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط‌‌زیست پایدار، (همدان، انجمن ارزیابان محیط زیست هگمتانه، 1392)، online، مشاهده شده در 1395. گودرزی‌نژاد، احسان؛ لقایی، حسنعلی؛ ملاز، جعفر. (1391). بررسی اثرات خشکی رودخانۀ زایندهرود بر شهر اصفهان و برنامه‌ریزی پایدار برای شهر. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد .تهران :دانشگاه تهران. مدنی‌پور، علی. (1384). طراحی فضای شهری؛ نگرشی بر فرایندی اجتماعی مکانی. (مترجم: مرتضایی، فرهاد). تهران: شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری. مساح بوانی، علیرضا؛ مرید، سعید. (1384). اثرات تغییر اقلیم بر جریان رودخانۀ اصفهان. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، صاحب امتیاز: دانشگاه صنعتی اصفهان. سال نهم شماره4، صص 18-28. منصوری، سید امیر. (1386). دو دورۀ سازمان فضایی در شهر ایرانی: قبل و بعد از اسلام. باغ نظر، صاحب امتیاز: پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر، دوره 4، شماره 7، صص 49-60. نگارستان، فرزین؛ تیموری، محمود؛ آتشین‌بار، محمد. (1389). تئوری منظر، رویکردی بر تداوم هویت در روند نوسازی شهری. باغ نظر، شمارۀ 14، سال هفتم، صص 59-68.
Apul, Defne. (2010, Summer). Ecological Design Principles.
and Their Implications on Water. Journal of Green Building, 5(3), 147-164.
Crowther, Richard. (1999). Ecological Architecture: Ecological Perspective for Design. Butterworth-Heinemann College.
Edwards, Andres.R. (2005). The sustainability revolution : portrait of a paradigm shift. Gabriola, BC : New Society Publishers.
Farmer, John. (1996). Green Shift: Towards a Green Sensibility in Architecture. Butterworth-Heinemann.
Gültekın, Hande. (2009). Ecological Design And Retrieving The Environmental Meaning. In A. T. Tymieniecka (Ed.), Memory in the Ontopoiesis of Life (Vol. 101, pp. 73-79). Netherlands: Springer Netherlands.
Jordan III, William. (1990). Restoration Ecology: A Synthetic Approach to Ecological Research. Cambridge: Cambridge University Press.
MacArthur, Robert. & Wilson, Edward. (1967). The Theory of Island Biogeography. United States: Princeton University Press
Makhzuomi, Jala., & Pungetti, Gloria. (1999). Ecological Landscape Design and Planning. U.S.A: Taylor & Francis.
Mozingo, Louise.A. (1997, Spring). The Aesthetics of Ecological Design: Seeing Science as Culture. Landscape Journal, 16(1), 46-59.
Papanek, Victor. (2005). Design for the Real World: Human Ecology and Social Change. Chicago: Chicago Review Press.
Ryn , Sim van der., & Cowan, Stuart. (2007). Ecological Design, Tenth Anniversary Edition. Washington: Island Press
Thayer, Robert. (1994). Gray World, Green Heart: Technology, nature, and the sustainable landscape. New York: Wiley.
Turner, Tom. (2001). Design Theory: a Pattern-Assisted-Knowledge-Intensive-Landscape-Design-Approach. Landscape Design , 37-47.
Vale, Brenda., & Vale, Robert. (1991). Green Architecture: Design for an Energy-Conscious Future. Bulfinch Pr; 1st U.S. ed edition. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 208 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 181 |
||
